Kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Nguyễn Chí Diểu (1908 - 2018), Sông Hương giới thiệu 3 bài viết với góc nhìn khác nhau về những sự kiện lịch sử gắn với thân thế và sự nghiệp hoạt động của đồng chí Nguyễn Chí Diểu. Những câu chuyện từ thời niên thiếu, từ một học sinh trung học cho đến thời gian Nguyễn Chí Diểu thoát ly trở thành một đảng viên mẫu mực, một chiến sĩ cách mạng kiên trung đưa lại nhiều cảm xúc về sự mạnh mẽ dũng khí trong tranh đấu vì lý tưởng và chan hòa tình cảm trong đời thường, làm sáng lên nhân cách cao đẹp một con người trọn đời cống hiến vì sự nghiệp chung.
Bìa số 358 tháng 12-2018
Cùng quý bạn đọc thân mến.
Hai truyện ngắn trong số báo này là sự hòa quyện giữa câu chuyện lịch sử, cổ tích và lối viết hiện đại. Lời hứa hoa cỏ may, câu chuyện về nàng Giừng sống một mình dưới chân núi Vệ đẹp hồn nhiên như cây lúa Giao Chỉ “mang thai trăng” để rồi sinh hạ đứa bé đặt tên là Gióng. Một hơi thở mới thổi vào câu chuyện cổ tích được kể từ ngôi làng có loài cỏ may tím nôn nao bám hoài trên áo và bám vào cả giấc mơ làm minh chứng cho lời hứa tình duyên… Mênh mang miền biên ải - là dòng lịch sử miên man từ sông La Vỹ xa xôi đến tận vùng sông nước Cửu Long, về những con người đã ngã xuống dòng kênh Vĩnh Tế vẫn còn trông theo cuộc đời tuần hoàn bất diệt, chan chứa nước mắt lưu dân hòa cùng nỗi u hoài của người xưa vương víu những chiến tích xen trong cảnh tình luyến ái bị chia cắt bởi loạn ly thời thế. Tác giả rất khéo sắp đặt và đồng hiện những trường đoạn xưa nay, một cách tư duy lịch sử theo lối văn chương đẫm ướt như âm ba của khúc nghê thường ngân nga giữa mênh mông trăng nước.
Mục Nghiên cứu và bình luận với bài dịch “Michael Riffaterre liên văn bản chưa được xác định”. Michael Riffaterre là một nhà phê bình và nhà lý luận văn học có ảnh hưởng của Pháp. Ở bài viết này, ông đưa ra quan niệm liên văn bản phải được hiểu trong việc kết hợp với sự tiếp nhận của người đọc, để tác phẩm văn học vừa phát huy năng lực tạo nghĩa khi tương tác với đối tượng được nhắm đến và hướng về “một vũ trụ phi ngôn ngữ” trong sự đối ứng linh hoạt với các thế hệ người đọc mới xuất hiện.
Bài viết “Bích Khê - Nhà thơ tiền chiến qua phê bình đồng sáng tạo của Hoàng Diệp”; thông qua công trình “Bích Khê, Nhà thơ tiền chiến” của Hoàng Diệp, bạn đọc sẽ nhận diện rõ hơn về giá trị thơ ca và ngôn ngữ một tên tuổi lớn trong giai đoạn thơ mới 32 - 45.
Trong số báo tháng 12 này, cùng với Số đặc biệt đang được thực hiện, Sông Hương đã khép lại một năm nhiều khởi sắc với nhiều tác phẩm và bài viết chất lượng; đặc biệt là sự mới đến của một số tác giả ở thể loại truyện ngắn, thơ. Ban Biên tập chân thành cảm ơn và mong tiếp tục nhận được sự cộng tác với những tác phẩm tâm huyết nhất của bạn viết khắp mọi miền đất nước.
Dưới đây là mục lục:
Kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Nguyễn Chí Diểu (1908 - 2018):
- ĐỒNG CHÍ NGUYỄN CHÍ DIỂU - Nguyễn Khoa Điềm
VĂN
- Mênh mang miền biên ải - TRƯƠNG THỊ THANH HIỀN
+ Minh họa: HS Đặng Mậu Tựu
- Lời hứa hoa cỏ may TRIỀU LA VỸ
+ Minh họa: HS Tô Trần Bích Thúy
THƠ:
- PHAN VĂN CHƯƠNG
+ Trở lại làng Vây
- LÊ THÀNH VĂN
+ Những bức tường hoang liêu Tam Đảo
- PHẠM NGUYÊN TƯỜNG
+ Sâu trong đồng
+ Đám lá tối trời
- VŨ DY
+ Hàm ngôn mùa đông
- ĐỖ TẤN ĐẠT
+ Dòng sông cũ và người gác cổng tình yêu
- TRẦN THU HÀ
+ Mùa cười
+ Người đã khóc dưới vòm đêm không sao
- PHAN LỆ DUNG
+ Người đi qua em
- HUỲNH THÚY KIỀU
+ Dư âm
- TRẦN ĐỨC TÍN
+ Chiếc lá gieo mầm trên tường bệnh viện
+ Ru
– LÊ CÁT TƯỜNG
+ Có ai xưa ấy
- LÊ VIẾT XUÂN
+ Đêm Pleiku
- TRẦN VĂN QUYẾT
+ Chùm thơ Haiku
NHẠC:
- Nhớ Huế - Nhạc: Nguyễn Văn Thiết & Thơ: Trường Thắng
- Nhớ mùa hoa cải vàng - Nhạc: Trương Nhất Vương & Thơ: Đỗ Văn Khoái (Bìa 4)
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- PAULO COELHO, NHÀ VĂN CÓ TÁC PHẨM ĐƯỢC ĐỌC NHIỀU NHẤT THẾ GIỚI - Việt Phương dịch
+ Minh họa: HS Nguyễn Duy Linh
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA ĐỒNG CHÍ NGUYỄN CHÍ DIỂU VỚI PHONG TRÀO CÁCH MẠNG DÂN CHỦ (1936 - 1939) Ở HUẾ - Nguyễn Thái Sơn
- NHỮNG HOẠT ĐỘNG CỦA NGUYỄN CHÍ DIỂU TRÊN LĨNH VỰC BÁO CHÍ TRONG CAO TRÀO DÂN CHỦ 1936 - 1939 - Đỗ Xuân Tuất
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- BÍCH KHÊ - NHÀ THƠ TIỀN CHIẾN QUA PHÊ BÌNH ĐỒNG SÁNG TẠO CỦA HOÀNG DIỆP - Hồ Thế Hà
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- MICHAEL RIFFATERRE LIÊN VĂN BẢN CHƯA ĐƯỢC XÁC ĐỊNH - Phạm Tấn Xuân Cao dịch
* Những khoảnh khắc đẹp (Bìa 3):
- “Đôi bạn” - Ảnh: NSNA BÙI VĂN CHUNG
* Bìa 2: Sắc màu của sự ngây thơ - TRẦN PHƯƠNG ĐÔNG
* Bìa 1: Tác phẩm “Tình quân dân” (Sơn mài, 80cm x 100cm) của họa sĩ NGUYỄN ĐĂNG SƠN
* Vi nhét: NGUYỄN THIỆN ĐỨC
Thời thượng, đâu cũng piano, ghi ta thì có một người vẫn ngày đêm lưu giữ và phục chế hàng ngàn cây đàn cổ quý báu của tổ tiên để lại.
Khi chọn Huế làm đất đóng đô, các vua chúa nhà Nguyễn đã quên mất một yếu tố quan trọng và cơ bản của phong thủy.
Tác phẩm “văn sử bất phân” Xứ Đàng Trong - Lịch sử kinh tế - xã hội Việt Nam thế kỷ 17 - 18 (Nguyễn Nghị dịch, NXB Trẻ tái bản lần thứ nhất, quý 3/2013) của Li Tana, đã được trao giải Sách hay 2013..
Ngày 1-1-2014, chúng ta kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Ðại tướng Nguyễn Chí Thanh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư T.Ư Ðảng, nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Bí thư T.Ư Cục miền Nam kiêm Chính ủy Quân giải phóng miền Nam - Người con ưu tú của đất nước và quê hương Thừa Thiên - Huế, nhà lãnh đạo kiệt xuất, kiên trung, mẫu mực của Ðảng; vị tướng đức tài trọn vẹn, trí dũng song toàn của lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam.
Bên tả ngạn của sông Hương, cách thành phố Huế chừng 15 km về hướng tây, có một ngọn đồi người ta quen gọi là “Đồi thiên thần”, nơi nương náu của gần 50.000 thai nhi bị phá bỏ.
Vào một buổi chiều, tình cờ đi quanh làng Dã Lê Thượng, phường Thủy Phương, tôi thấy chú Dương Văn Thọ (56 tuổi) ở tổ 01 (phường Thủy Phương, thị xã Hương Thủy) đang quét dầu cho chiếc ghe mới đan của mình. Trong trí nhớ của mình và những gì mình biết, tôi chợt nhận thấy bóng dáng của một cái nghề mà ngày xưa người làng mình đã làm: nghề làm, đan ghe thuyền.
Dân làng vẫn truyền tai nhau tại gò đất bên cạnh thôn Tư bây giờ trước đây vốn là một bãi đất trống, nhưng sau một đêm mưa gió, sấm chớp đùng đoàng, đất trời rung chuyển, đến sáng ra đã thấy tượng Bà nằm sừng sững trên mặt đất, ...
Những ngọn núi linh thiêng trên mảnh đất di sản miền Trung thường gắn liền với những huyền thoại đẹp, mang âm hưởng tiêu dao. Tạm xa cuộc sống ồn ào nơi phố thị, bạn hãy thực hiện chuyến du hành tâm linh khám phá một trong số những ngọn núi linh thiêng, đó là Bạch Mã Sơn.
Đi từ Cha Lịnh, Mù Nú qua Khe Liềm (TT- Huế), nơi đâu cũng thấy dấu chân của những cán bộ kiểm lâm ngày đêm cắt rừng lội suối, bảo vệ những cánh rừng xanh của thượng nguồn Hương Giang, Ô Giang.
Nếu có dịp dạo chơi trên con đường Kim Long thênh thang, lộng gió; sau khi ghé thăm lăng tẩm, thưởng thức món bánh ướt nổi tiếng xứ Huế bạn đừng quên dừng chân ghé lại trà thất Kim Long-chỉ đơn giản là để thả mình trong một không gian nhẹ nhàng, thư thái và khám phá hương vị thơm ngon của những tách trà ấm nóng dậy hương.
Cho dù đã trải qua nhiều biến động, thăng trầm của lịch sử, đấu trường Hổ quyền vẫn tọa lạc sừng sững, phảng phất chất uy nghi, và là một kiến trúc vô cùng quan trọng trong quần thể di tích đất cố đô Huế.
Ẩn mình giữa rừng cây cối um tùm của thôn Kim Ngọc (xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế) là một túp lều đơn sơ bằng tranh tre nứa lá. Nương mình trong đó là một mái đầu đã bạc trắng vì sương gió, một gương mặt hằn đầy vết thời gian.
Theo ông Bernard Dorival, Giám đốc Bảo tàng Nghệ thuật quốc gia Pháp, Điềm Phùng Thị là một trong những nhà tạc tượng tài hoa nhất của thời đại ông đang sống.
Những năm qua, có không ít các tác phẩm văn học nghệ thuật viết về Ðại tướng Nguyễn Chí Thanh, một vị tướng văn võ song toàn, một nhà chỉ huy quân sự, một nhà lãnh đạo xuất sắc của Ðảng ta. Hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của ông (1-1-1914 - 1-1-2014), nhà văn Trần Công Tấn đã kể những kỷ niệm về Ðại tướng đã thôi thúc ông viết cuốn tiểu thuyết Nguyễn Chí Thanh - Sáng trong như ngọc một con người.
Hỏi chiến trường nào gắn bó nhất với nhà văn Xuân Thiều, chắc chắn đó là Trị Thiên - Huế, chiến trường thuộc loại ác liệt nhất của đất nước ta ở cả hai cuộc kháng chiến. Từ tuổi 20, ông đã trực tiếp tham gia chiến đấu ở chiến trường này, và rồi gần như trọn vẹn cuộc kháng chiến chống Mỹ ông bám trụ ở đây. Nhất là trong cuộc tổng tiến công và nổi dậy Mậu Thân 1968. Đây không phải quê hương của Xuân Thiều (ông người Đức Thọ - Hà Tĩnh), nhưng là quê hương của đời lính, là quê hương văn học của ông.
SHO - Nhân 62 năm ngày Truyền thống Mỹ thuật Việt Nam, 56 năm ngày thành lập Hội Mỹ Thuật Việt Nam; chiều ngày 07/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế, Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế, Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức Khai mạc phòng triển lãm Mừng ngày truyền thống Mỹ thuật Việt Nam 10/12 và Trao giải thưởng tác phẩm mỹ thuật xuất sắc năm 2013, diễn ra tại Trung tâm Văn hóa Phương Nam, số 15 Lê Lợi, Huế.
Dù nằm giữa thành phố Huế, nhưng Thủy Biều lại mang dáng dấp của một làng quê yên bình với khu vườn thanh trà ngát hương và những ngôi nhà rường hàng trăm năm tuổi.
Ngày 3/12, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thừa Thiên - Huế đã tổ chức họp báo giới thiệu các hoạt động nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh Đại tướng Nguyễn Chí Thanh (1/1/1914 - 1/1/2014), tại Thừa Thiên - Huế (quê hương ông) và Hà Nội.
Ngày 01/12/2013, tại Nhà thờ Tam công Nguyễn Tri Phương (thôn Trung Thạnh, xã Phong Chương, huyện Phong Điền), Ủy ban nhân dân huyện Phong Điền đã tổ chức tưởng niệm nhân kỷ niệm 140 năm ngày mất của danh tướng Nguyễn Tri Phương (1873 - 2013.