Kỷ niệm 72 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, mở đầu cho số báo này là bài viết: “Cuộc gặp gỡ giữa hai danh nhân văn hóa”, nêu sự kiện trở thành dấu son của lịch sử nước nhà: Trước lúc lên đường sang Paris với vai trò là thượng khách của chính phủ Pháp, Hồ Chủ tịch đã tin tưởng ủy thác, giao Quyền Chủ tịch Nước cho cụ Huỳnh Thúc Kháng gánh vác với phương châm xử thế “dĩ bất biến ứng vạn biến” giữa thời đoạn đất nước trước hiểm họa “ngàn cân treo sợi tóc”... Điều đáng lưu ý nữa là nhân trong bài viết này, tác giả Dương Phước Thu đã sưu tầm được tác phẩm cuối cùng của nhà báo, liệt sĩ Thúc Tề đăng trên tờ Quyết Thắng số 56 ra ngày 20/7/1946, nhan đề BUỔI DIỆN KIẾN ĐẦU TIÊN GIỮA CỤ HỒ CHỦ TỊCH VÀ CỤ HUỲNH THÚC KHÁNG. Sông Hương giới thiệu nguyên văn bài báo quan trọng này đến bạn đọc.
Mảng văn xuôi, thơ và nghiên cứu với sự góp mặt của các cây bút uy tín, những cộng tác viên luôn dành cho Sông Hương những sáng tác nóng hổi và hay nhất của mình; bên cạnh đó là sự “ra mắt” ấn tượng của các tác giả mới như là dòng chảy trong sự đa dạng của sáng tạo song cùng hướng đến một chiều hướng nhân văn bao dung nhân thế.
Lễ Vu Lan đã trở thành truyền thống đầy tính nhân văn, nhắc thức mỗi người lấy Hiếu đễ làm đầu, tận tâm tận lực báo hiếu cha mẹ kể cả lúc cha mẹ đã khuất. Bài viết “Từ Thập giới cô hồn quốc ngữ văn đến văn tế thập loại chúng sinh” liên quan trực tiếp đến lễ cúng thập loại chúng sanh nhân rằm tháng Bảy, tác giả Lê Quang Thái đã dẫn từ sách Đại Việt sử ký toàn thư cho biết: “Mùa thu, tháng 7, năm Giáp Dần, niên hiệu Thiệu Bình thứ 1 (1434); Ngày 15, mở hội Vu Lan, tha tù tội nhẹ 50 người, cho ai sử dụng kinh 220 quan tiền”. Như thế thì ít nhất lễ Vu Lan đã trở thành quốc lễ của nước ta khoảng 580 năm.
Vu Lan là ngày lễ hướng con người trở về nguồn cội tâm thức. Trong số này Sông Hương giới thiệu đến bạn đọc truyện ngắn Mẹ về trong gió heo may của tác giả Nguyễn Thị Duyên Sanh ở Huế là dòng xúc cảm miên man về một gia đình đỗ vỡ từ cội gốc hiếu nghĩa. Hai mẹ con vùng mình chạy khỏi “bóng ma” của ngôi nhà dẫu phía ngoài là bầu trời tăm tối. Nhưng cơ duyên khiến họ được một ngôi chùa cưu mang. Đứa trẻ lớn lên trong tình thương của các sư cô; nhưng rồi người mẹ mang trọng bệnh đã lặng lẽ ra đi như ngọn đèn tắt lịm trong khuya! Sư cô trở thành ngọn nến soi rạng khoảng trời phía trước, và đứa trẻ đã gượng dậy sau nỗi đau để cảm nhận một tình thương tràn đầy mang hơi ấm hồ như người mẹ hiền thầm lặng. Những câu thơ của Nguyễn Thiền Nghi da diết niềm nhớ mẹ qua hình ảnh thẳm sâu: “Thời gian không sao chép bóng/ Tháng Bảy buồn nám mặt trời”; tác giả Nguyên Hào nhìn nỗi đau của mẹ qua di ảnh cha - một ánh nhìn trĩu buồn… và nhiều sáng tác văn, thơ, nhạc, phê bình.
Kính chúc quý bạn đọc nhiều niềm vui trong dịp lễ trọng Quốc khánh và hạnh phúc Mùa Hiếu Hạnh thắm nghĩa mẹ cha.
BAN BIÊN TẬP
Dưới đây là MỤC LỤC:
Thư Tòa soạn
- CUỘC GẶP GỠ GIỮA HAI DANH NHÂN VĂN HÓA - Dương Phước Thu
VĂN:
- MẸ VỀ TRONG GIÓ HEO MAY - Nguyễn Thị Duyên Sanh
- NHỮNG MẢNH ĐẠN HỒN NHIÊN - Nguyên Sỹ
- CHIM SẺ XANH - Tru Sa
THƠ:
TRẦN PHƯƠNG KỲ - NGUYỄN THIỀN NGHI - NGUYÊN HÀO - NGUYỄN ĐỨC TÙNG - LÊ THÀNH NGHỊ - LÊ HOÀNG THẢO - TRẦN TỊNH YÊN -PHAN ĐẠO - ĐỖ TẤN ĐẠT - TRẦN VĂN THIÊN - NHẬT CHIÊU - TRẦN THỊ HUÊ - VŨ DY - HOÀNG THU PHỐ - TRẦN THU HÀ - ĐỨC SƠN
NHẠC:
- CON VỀ BÊN MẸ - Nhạc: Trịnh Thùy Mỹ & Thơ: Ngọc Tho
- NGƯỜI DÂN HỌ HỒ - LÀM THEO LỜI BÁC - Sáng Tác: Trầm Tích & Dịch lời Pa Cô: Huyền Minh - Bìa 4
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- CÔNG DÂN MẪU MỰC - W.S. Peiris - Vũ Văn Song Toàn dịch
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- VỀ HÚY, TỰ, HIỆU CỦA DANH NHÂN NGUYỄN CƯ TRINH - Võ Vinh Quang
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- HÀN MẶC TỬ - THI SĨ THIÊN TÀI CỦA “LOÀI THI SĨ” - Nguyễn Trọng Tạo
- YẾU TỐ BẤT NGỜ TRONG BÀI THƠ BÔNG HỒNG CHO MẸ - Nguyễn Thị Tịnh Thy
- TỪ THẬP GIỚI CÔ HỒN QUỐC NGỮ VĂN ĐẾN VĂN TẾ THẬP LOẠI CHÚNG SINH - Lê Quang Thái
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- CÁC QUYỀN LỰC THIÊNG TRONG VĂN HÓA - VĂN HỌC VIỆT NAM TRUNG ĐẠI VÀ SỰ HIỆN DIỆN CỦA NÓ TRONG TRUYỆN NÔM BÁC HỌC - Nguyễn Quang Huy
- ĐẦU NON CUỐI BÃI - SỰ THĂNG HOA CỦA CẢM THỨC LƯU ĐÀY - Nguyễn Hữu Tấn
- Ý NGHĨA CỦA BIỂU TƯỢNG HIẾN SINH VÀ PHỤC SINH TRONG TRUYỆN CỔ BRU - VÂN KIỀU - Đàm Nghĩa Hiếu
Thư tín Sông Hương
Bìa 1: Tác phẩm “VÓ NGỰA QUANG TRUNG” (Sơn dầu) của họa sĩ Trương Bé
Phụ bản: NGHỆ THUẬT ĐỘNG LỰC - Khả Hân
Những khoảnh khắc đẹp: HOÀNG THÀNH HUẾ - Ảnh: Nguyễn Xuân Hữu Tâm
Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
TG. (Tổng hợp)
Tiếp tục truyền thống vào mỗi đầu năm dương lịch mới, Sông Hương bao giờ cũng dành nhiều trang cho các cây bút trẻ. Năm nay cũng vậy, các sáng tác thơ, văn xuôi trong số này đa phần do các cây bút sinh sau 1980 góp sức. Thú vị hơn, một số người đã cùng Sông Hương làm nên một bàn tròn văn chương, với những tỏ bày ý kiến về nghề viết, về việc viết mà họ đã trót đam mê và dấn thân.
Sáng ngày 23/12, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi Hội thảo “Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác hỗ trợ sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật và công tác tổ chức trại sáng tác giai đoạn 2016-2020” tại hội trường khách sạn Duy Tân.
Chiều ngày 09/12, nhân dịp kỷ niệm ngày Truyền thống Mỹ thuật Việt Nam (10/12), Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã phối hợp cùng với Chi hội Mỹ Thuật Việt Nam tại Thừa Thiên Huế và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế tổ chức triển lãm mừng ngày Truyền thống Mỹ thuật Việt Nam năm 2016 tại Bảo tàng Hồ Chí Minh.
Sáng ngày 06/12, hưởng ứng Tuần lễ Vàng kích cầu du lịch cuối năm 2016, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp cùng với Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã tổ chức khai mạc triển lãm “Bảo vật Hoàng cung triều Nguyễn” tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế.
Nằm trong xu thế toàn cầu hóa tri thức mạnh mẽ, trong các ngày từ 12 đến 14/ 11/2016 vừa qua, tại thành phố Đài Nam (Tainan), của Đài Loan, đã diễn ra Hội thảo quốc tế về Việt Nam học và Đài Loan học do Trung tâm nghiên cứu Việt Nam thuộc Đại học quốc gia Thành Công (Đài Loan) tổ chức.
Sáng ngày 23/11, nhân dịp kỷ niệm ngày Di sản Văn hóa Việt Nam, Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đã tổ chức buổi lễ khai mạc phòng trưng bày cổ vật Chăm (Champa).
Vào chiều ngày 22 /11, nhân dịp kỷ niệm ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11), được sự chỉ đạo của Sở Văn hóa và Thể thao Thừa Thiên Huế, Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng đã phối hợp cùng nhà sưu tập Lê Duy Trường tổ chức buổi triển lãm từ điển với chủ đề “Hành trình.”
Vào chiều ngày 16/10, Hội Nhà Văn Thừa Thiên Huế đã phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi giới thiệu tác phẩm của nhà nghiên cứu, phê bình lý luận văn học Trần Huyền Sâm “Nữ quyền luận ở Pháp và tiểu thuyết nữ Việt Nam đương đại.” Tham dự buổi lễ có đông đủ những nhà nghiên cứu, nhà văn, nhà thơ, các bạn sinh viên cũng như những công chúng yêu văn học đến từ Huế.
Tháng Mười, không gian Huế chuyển mùa từ những cơn mưa, tiết trời mát mẻ sau những ngày nắng đổ lửa của thời “biến đổi khí hậu”. Sự chuyển mùa lan cả sang cây lá đó, như thể đã bắt đầu từ lúng liếng dịu êm ánh mắt con gái, hay chính từ bàn tay mềm mại đong đầy nữ tính của họ, chảy vào những trang văn ngập ngời hứng khởi trong cõi nhân gian…
Là một trong những trung tâm văn học nghệ thuật của cả nước, trong những ngày tháng 8, tháng 9, Huế liên tục đón các văn nghệ sĩ tên tuổi trong và ngoài nước đến thăm. Trong đó đáng chú ý là buổi giao lưu của nhà thơ Du Tử Lê và cuộc triển lãm Nghệ thuật Đảo ngược của danh họa Nguyễn Đại Giang. Cũng nhân dịp này, danh họa Nguyễn Đại Giang đã tặng 3 bức tranh của mình cho Bảo tàng Mỹ thuật Huế trong tương lai. Đây thật sự là một tín hiệu vui cho văn hóa Huế. Vầng trăng tròn Mùa Trung thu đang xanh, kính chúc quý bạn đọc một mùa vang vọng thật nhiều tiếng cười thơ trẻ.
Tháng chín, mùa thu, các cánh đồng làng quê vào vụ gặt, hương lúa mới, mùi rơm rạ tỏa khắp vùng ngoại ô. Và những cơn mưa đầu mùa sau những tháng hè khát cháy đã đổ xuống, không gian như mềm hẳn ra, dịu dàng dưới mưa… Cảm nhận mùa thu rõ rệt nhất trong những ngày này đang như thể bàng bạc hơn trong không gian cỏ cây ở các làng mạc…
Thiên Mụ và Sùng Hóa, hai ngôi quốc tự ra đời sớm nhất tại Đàng Trong, không chỉ là điểm quy hướng tâm linh của cộng đồng mà còn là nơi thường diễn ra các quốc lễ, các nghi lễ Phật giáo quan trọng kể từ đầu thế kỷ XVII.
“Thét Tiếng Dân giữa kinh thành Huế”, đó là lời của cố Tổng Bí thư Trường Chinh tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc (tháng 7/1948) tại chiến khu Việt Bắc khi ngợi ca về 16 năm hoạt động sôi nổi, ắp đầy hào khí cách mạng của tờ báo Tiếng Dân.
Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã nằm trên địa bàn xã Lộc Hòa, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên - Huế). Từ Đà Nẵng ra, nằm cách Quốc lộ 1A khoảng 10km, cách thành phố Huế khoảng 30km, con đường vào Thiền viện có đoạn đường nhựa, có đoạn bê-tông, có đoạn chạy bên bờ sông Truồi thơ mộng để đến hồ Truồi với non xanh nước biếc hữu tình.
Phá Tam Giang có chiều dài 24km, theo hướng Tây Tây Bắc – Đông Đông Nam từ cửa sông Ô Lâu đến sông Hương, ra cửa biển Thuận An, thuộc địa phận 12 xã của 3 huyện Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà, Thừa Thiên – Huế.
Tiếp tục chủ đề văn học Việt Nam 30 năm đổi mới, số báo này giới thiệu bài nghiên cứu “Tâm thức hậu hiện đại trong tiểu thuyết Việt Nam 1986 - 2010”.
Chùa ở Huế thường không quá rộng về mặt diện tích nhưng bề sâu văn hóa và kiến trúc độc đáo là lại in đậm trong từng nét rất riêng của các công trình nơi đây. Mà nói đến du lịch tâm linh ở đất này thì không thể không đến tổ đình Từ Hiếu đã gắn bao thăng trầm đất cố đô.
Trước khi lấy vua Bảo Đại năm 19 tuổi, Hoàng hậu Nam Phương từng ba năm liền đoạt giải hoa hậu Đông Dương.
Cố đô Huế là mảnh đất giàu chất thơ và đậm văn hóa. Đến đây, du khách không thể bỏ qua sự cầu kỳ và tinh tế của ẩm thực hay giọng ca.
Minh Mạng là một trong những vị Vua có đông Công chúa, Hoàng tử nhất lịch sử Việt Nam. Trong số 142 người con của mình, Công chúa thứ 4, hiệu là An Thường, được Nhà vua thương yêu hơn cả bởi từ nhỏ đã hiền hòa, hiếu thảo. Trong đó có câu chuyện về món nầm dê Vua ban khiến cả cung đình Huế cảm động.