Thừa Thiên Huế trong Cách mạng Tháng Tám mang một tầm quan trọng đặc biệt. Chính quyền về tay nhân dân, Ủy ban Nhân dân Cách mạng Lâm thời ra đời, triều đại phong kiến tan rã… Bài viết “Tháng Tám vùng lên Huế của ta” nhắc lại những mốc son chói sáng trong dịp kỷ niệm cuộc cách mạng có tác động lớn đến ý thức cách mạng của quần chúng; đây cũng là dịp gợi nhắc chúng ta nhớ đến những tác phẩm văn học đầy hào khí được sáng tác trong “Ngày hội non sông” và cả sau này.
Ở mảng văn xuôi số báo này, tác giả Nguyễn Thị Anh Đào dẫn người đọc vào Mê cung cảm nhận tiếng thở dài của rừng thiêng nhòa lẫn hoài niệm về mối tình thoát nhiên hội ngộ trong một hoàn cảnh éo le. Truyện ngắn Một huyền thoại cũng là sự đồng hiện giữa quá khứ và hiện thực, ở đó nhân vật như bước ra từ những trang sử một cách sinh động.
Phần thơ với sự góp mặt của một số tác giả mới đến với Sông Hương. Nữ sĩ Nguyễn Thúy Quỳnh có nhiều thành tựu trên thi đàn, song đây là lần đầu cô đến với bạn đọc của Sông Hương với tâm thế mực thước đầy bao dung trước những âm vang run rẩy của đời sống thường nhật bình phàm.
Trong giai đoạn hiện nay, hầu hết các nhà triết học, các nhà lý thuyết văn hóa và phê bình nghệ thuật đều cho rằng hậu hiện đại đã lỗi thời và bị soán ngôi, trong khi đó hiện đại lại thể hiện một khuynh hướng không tưởng; thế nên sự ra đời của siêu hiện đại là tiến trình bức thiết tự nhiên, dẫn mở trở lại (với một sự thận trọng nhất định) cái cao cả, cái lãng mạn, cũng như huyền thoại và các đại tự sự. Chủ nghĩa siêu hiện đại “phần nào đó vừa là hiện đại và hậu hiện đại mà cũng chẳng phải là cả hai chúng”, nó “dao động giữa hy vọng và sầu muộn, giữa ngây thơ và hiểu biết, giữa thông cảm và vô cảm, giữa đơn nhất và đa nguyên, giữa toàn thể và phân mảnh, giữa thuần túy và mờ đục”… Mong mỏi đưa lý thuyết đang thịnh hành ở phương Tây này đến với bạn đọc và các nhà nghiên cứu trong nước sớm nhất, từ số báo tháng 5/2017 Sông Hương bắt đầu giới thiệu những bài viết mang tính đặc trưng của các tác giả uy tín: “Chủ nghĩa siêu hiện đại: Một dẫn nhập ngắn” (Luck Turner), “Mười nguyên lí cơ bản của chủ nghĩa siêu hiện đại” (Seth Abramson), “Sự [tái] kiến tạo: “siêu việt” siêu hiện đại và bước trở lại với huyền thoại” (Brendan Dempsey). Sông Hương số tháng 8 này chuyển dịch giới thiệu Tuyên ngôn của chủ nghĩa siêu hiện đại, và bài tổng luận đầu tiên về trào lưu văn hóa đặc biệt này để bạn đọc có thể tiếp cận rõ hơn về những cương yếu của nó; đồng thời đây cũng là một “sự gợi dẫn cho những nguồn mạch hứng khởi mới, một lời mời gọi để bước đầu viễn du qua từng chặng đường của một diễn ngôn tân kỳ”, hầu mở rộng biên độ dành cho những nhà sáng tạo có dịp hòa nhập vào một lý thuyết nghệ thuật mới và thăng hoa tác phẩm của mình.
Tranh bìa 1 và bìa 2 ở số báo này là của họa sĩ Vĩnh Phối, cây đại thụ của nền mỹ thuật Huế, người vừa đi vào cõi vĩnh hằng. Bạn đọc sẽ còn bắt gặp những dòng hồi ức xúc động từ người học trò của ông, như là nén nhang tưởng nhớ về người họa sĩ tài danh mang đậm tính cách “Mệ Huế” tinh nghịch và sự tri ân đến những ai từng mến mộ cảm phục ông.
BAN BIÊN TẬP
Dưới đây là mục lục:
- Thư Tòa soạn
- “THÁNG TÁM VÙNG LÊN HUẾ CỦA TA” - Vũ Hảo
VĂN:
- MÊ CUNG - Nguyễn Thị Anh Đào
- MỘT HUYỀN THOẠI - Trần Bảo Định
- HOA ANH ĐÀO BAY TRONG GIÓ... - Hoàng Long
THƠ:
NGUYỄN HỮU PHÚ - SƠN TRẦN - LÊ VI THỦY
LÂM HẠ - TRƯƠNG ĐÌNH PHƯỢNG - LÂM TẺN CUÔI
TRẦN HOÀNG PHỐ - TUỆ LAM - NGUYỄN THÚY QUỲNH
NHẠC:
- LINH HỒN ÁNH SÁNG - Nhạc & Lời: Hồng Xuyến
- DÁNG THU - Nhạc & Lời: Trầm Thiên Thu - Bìa 4
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- KHUYNH HƯỚNG GIẢI HUYỀN THOẠI TRONG VĂN XUÔI VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI TỪ 1986 ĐẾN NAY - Lê Quốc Hiếu
- TỰ SỰ ĐA THỨC - PHI TRUNG TÂM VÀ KHOẢNG TRỐNG TRONG TRUYỆN NGẮN NHẬT CHIÊU - Lê Văn Trung
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- SƠ KHẢO LỊCH SỬ TÂN NHẠC Ở THỪA THIÊN HUẾ - Vĩnh Phúc
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- MỘT DẪN LUẬN VỀ CHỦ NGHĨA SIÊU HIỆN ĐẠI - Phạm Tấn Xuân Cao
- TUYÊN NGÔN CỦA CHỦ NGHĨA SIÊU HIỆN ĐẠI - Luke Turner - Tuệ Đan Chuyển Ngữ
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUÂN:
- TẢN ĐÀ - TRÍCH TIÊN GIỮA TRẦN GIAN - Trần Ngọc Hồ Trường
- GIẤC MƠ/ SỰ CHẾT - Lê Minh Phong
- CÂY ĐẠI THỤ CỦA MỸ THUẬT Ở HUẾ ĐÃ VỀ TRỜI - Đặng Mậu Tựu
- Bìa 1: Tác phẩm “NHỊP ĐIỆU QUAY CUỒNG” (Sơn dầu) của họa sĩ Vĩnh Phối
- Những khoảnh khắc đẹp: MẮT NHỚ - Ảnh: Nguyên Quân
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
Chiều ngày 31/7, Trung tâm Nghệ thuật Lê Bá Đảng và Điềm Phùng Thị phối hợp với Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Thừa Thiên Huế và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức triển lãm mỹ thuật “Sắc Thu”. Đây là lần thứ hai triển lãm “ Sắc thu” được tổ chức nhân kỷ niệm 61 năm Ngày thành lập Hội Mỹ thuật Việt Nam (1957 - 2018).
Kỷ niệm 73 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2018), Sông Hương giới thiệu bài viết “Báo Dân trong dòng chảy báo chí cách mạng Thừa Thiên Huế và miền Trung”; tờ báo công khai khổ lớn đầu tiên ở Huế và của Xứ ủy Đảng cộng sản Đông Dương Trung Kỳ. Sau 80 năm nhìn lại, với tầm vóc trí tuệ và bản lĩnh cách mạng cấp tiến, những người cầm chịch đã đưa tờ báo vượt qua những quy định hà khắc của chế độ thực dân cũng như áp lực kiểm duyệt của Chính phủ Nam Triều, đã cho in nhiều bài viết thiết thực, động viên, giác ngộ cho hàng vạn quần chúng nhân dân trong phong trào chính trị rộng khắp từ thành thị đến nông thôn, góp phần đoàn kết đấu tranh vận động dân chủ 1936 - 1939, tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền năm 1945.
Sáng ngày 13/7, Ủy ban nhân dân Thành phố Huế đã tổ chức Hội nghị chuyên đề “ Định hướng các loại hình dịch vụ, du lịch trên địa bàn thành phố Huế.
Chiều ngày 10/7, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Tạp chí Sông Hương tổ chức buổi tọa đàm “Về bản di chúc của vua Tự Đức và về một tấm bản đồ của quân đội triều Nguyễn” do nhà nghiên cứu, diễn giả Trần Viết Ngạ trình bày, diễn ra tại Tòa soạn Tạp chí, số 9 Phạm Hồng Thái, thành phố Huế.
Nhân kỷ niệm 80 năm ngày Báo Dân – cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng Sản Đông Dương Xứ ủy Trung Kỳ ra số đầu tiên tại Huế (6/7/1938-6/7/2018), Hội Nhà báo tỉnh phối hợp cùng với Báo Thừa Thiên Huế đã tổ chức hội thảo khoa học: “Báo Dân trong dòng chảy báo chí cách mạng” tại Hội trường khách sạn Hương Giang (51 Lê Lợi, Huế).
Tháng 7, những dòng văn viết về ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7 như nghẹn lại, nhói lòng người đọc bằng những “câu thơ đắp cho linh hồn ngang dọc”. Tháng 7 nhớ về các chiến sĩ đã vĩnh viễn nằm lại Trường Sơn, hay Trường Sa với những ngôi mộ gió quanh các bãi bờ. Những người bị vùi tuổi xuân nơi địa ngục trần gian Côn Đảo, và hôm nay lớp con cháu cầm ký ức của cha ông nơi đã trở thành chứng tích cho lòng quả cảm anh hùng, để cảm nhận những người tù chính trị ngày trước vẫn như còn ấm từng dấu nằm và lời thì thầm trao truyền niềm tin vào một ngày mai ánh bình minh xuyên vào hốc tối đau thương.
Vào lúc 15h30 ngày 28/06, nằm trong Chương trình Phát triển Không gian Văn hóa và Chương trình Tình Sông Hương, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi lễ khai mạc phòng triển lãm tranh “Ngày mới 2018” của bốn họa sĩ khuyết tật đến từ Yên Bái, Hà Tĩnh, Đà Nẵng và Thừa Thiên Huế với sự hỗ trợ cũng như kết nối của kỹ sư Nguyễn Quỳnh Hoa đến từ Hà Nội tại hội trường tạp chí.
Chiều ngày 22/6, tại Bảo tàng Văn hóa Huế đã diễn ra lễ khai mạc chuyên đề “Hương sắc bánh Huế”. Đây là hoạt động chào mừng ngày gia đình Việt Nam.
Chiều ngày 19/6, Ban Tổ chức giải báo chí - Hội Nhà báo tỉnh tổ chức kỷ niệm 93 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam và trao giải báo chí tỉnh Thừa Thiên- Huế lần thứ XI-2018.
Tối 18/6, tại Hội trường trường Đại Học Y Dược Huế đã diễn ra đêm nhạc Flamenco, guitar cổ điển của cha con nghệ sĩ Michel Grizard và Helena Cueto.
Triển lãm Ký họa Huế 2018- Một thoáng Cố đô vừa được khai mạc tại Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị (17 Lê Lợi). Đây là một hoạt động nằm trong chuỗi các hoạt động ký họa của Urban Sketchers Viet Nam - Hội Ký họa Đô thị Việt Nam.
Sáng ngày 8/6, Tạp chí Sông Hương đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 35 năm Tạp chí Sông Hương ra số đầu tiên (6/1983 - 6/2018), diễn ra tại hội trường Đồng Khánh, 86 Nguyễn Sinh Cung, thôn Vỹ Dạ, thành phố Huế.
Chiều ngày 7/6, Các Hội Văn học Nghệ thuật thuộc 5 vùng Kinh đô xưa và nay, các Tạp chí văn nghệ thuộc 6 tỉnh Bắc Miền Trung phối hợp tổ chức Hội thảo “Sáng tác, nghiên cứu VHNT về chủ đề con người và văn hóa vùng đất địa phương” .
Nhằm hưởng ứng lễ Kỷ niệm 35 năm Tạp chí Sông Hương ra số đầu tiên (6/1983 - 6/2018), vào lúc 8h30 ngày 7/6, tạp chí Sông Hương đã tổ chức lễ khai mạc phòng tranh “Về với Sông Hương.” Đến dự buổi khai mạc có đông đảo quý vị khách mời, các văn nghệ sĩ đến từ các tạp chí vùng Bắc Trung Bộ cùng các đoàn Liên hiệp các Hội VHNT vùng kinh đô xưa.
Chiều ngày 28/5 (tức 14/4 Âm lịch) đã diễn ra Lễ Mộc dục tại lễ đài chùa Diệu Đế (đường Bạch Đằng, TP Huế) và Lễ rước Phật cầu nguyện quốc thái dân an từ chùa Diệu Đế lên chùa Từ Đàm do Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức.
35 năm, tờ tạp chí như dòng sông có lúc qua thác ghềnh gầm thét, có lúc thản nhiên một dòng trôi giữa thảo nguyên xanh thẳm; dù phiêu lãng nhiều cung bậc qua thời gian, sông vẫn tiếp nối dòng phù sa cho những cánh đồng mùa màng… Thuở ban đầu, Sông Hương đã “phấn đấu là tiếng nói văn nghệ, văn hóa chính thức của một vùng đất, với những dấu hiệu riêng của nó, trong khi không ngừng vươn lên gắn bó với bước đi chung của đời sống văn nghệ đất nước”.
Chiều ngày 22/5 (tức 08/4 Mậu Tuất), Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán và Phân viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam tại Huế phối hợp tổ chức triển lãm Di sản tượng thờ Phật giáo trong tiếp biến văn hóa ở miền Trung.
Chiều 18/5, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Sở Văn hóa và Thể thao phối hợp với Hội Mỹ thuật và Trường đại học Nghệ thuật - Đại học Huế phát động cuộc thi sáng tác mỹ thuật “Chủ tịch Hồ Chí Minh trong sáng tác của các nghệ sĩ tạo hình Huế”. Đây là hoạt động thiết thực kỷ niệm 128 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890-19/5/2018), hưởng ứng Ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5.
Sáng ngày 18/05, Trung tâm bảo tồn Di tích Cố Đô Huế đã tổ chức chương trình “ Chắp cánh ước mơ” tại bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế nhằm chào mừng ngày Quốc tế Bảo tàng 18/5/2018.
Chiều ngày 17/5, Hội thơ Hương Giang phối hợp với Bảo tàng Hồ Chí Minh tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ dâng hương và chương trình thơ “Tháng năm nhớ Bác” nhân kỷ niệm 128 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2018).