Tiếng ve đã sôi trên các ngõ đường, Huế đang vào sâu mùa hạ giữa những chuỗi ngày biến đổi khí hậu toàn cầu diễn ra mạnh mẽ. Song mùa hạ bên sông Hương vẫn vời vợi mùa của hoa phượng nhắc nhở về những cuộc lục tìm dấu tích xa xưa, bởi một vùng đất khi đã bỏ quên ký ức, nó sẽ trở thành vùng đất chết.
Mùa hạ cũng nở trên những cánh sen trắng hồ Tĩnh Tâm gợi nhắc những giờ phút đối diện truy vấn lòng mình giữa cuộc thế mênh mang ngày một nặng nề nhuốm màu vật chất. Mùa hạ cũng đang trôi về kỷ niệm ngày báo chí cách mạng Việt Nam 21/6, kịp ghi trên trang giấy thời gian về thời khắc 34 năm Tạp chí Sông Hương ra số đầu tiên (6/1983 - 6/2017). Vô hình chung, mùa hạ cũng nhắc Sông Hương soi mình trên một cánh sen. Cánh sen ấy là cõi văn chương nghệ thuật cao rộng, là cõi thi ca tinh túy của đất trời, là bao trầm tích văn hóa nhân loại mà Sông Hương có thể soi vào với tâm hồn trong sáng và trái tim đầy nhiệt huyết của mình.
Trang bìa số báo này, Sông Hương giới thiệu một trong những bức tranh của bộ tranh “Tiếng thét từ lòng đất” của cố họa sĩ Bửu Chỉ vừa được Giải thưởng Nhà nước về Văn học, nghệ thuật năm 2016. Đó là bức tranh tố cáo chế độ “còng tay, bịt tai, khóa miệng” đối với tự do ngôn luận của chính quyền Nguyễn Văn Thiệu. Sông Hương cũng dùng mẫu bìa tạp chí những ngày đầu để thể hiện bức tranh, như là một sự tri ân bậc đàn anh đi trước - Họa sĩ Bửu Chỉ nguyên là người trình bày bìa và minh họa Sông Hương những năm tháng đầu tiên.
Cũng trong số này, bạn đọc sẽ gặp lại những tên tuổi thân quen đã làm nên văn hiệu Sông Hương, những người đã từng chở thật nhiều vầng trăng thi ca trên chiếc thuyền Sông Hương, từ những tháng năm xưa ấy.
Cũng thật xúc động khi gần đến ngày kỷ niệm, anh chị em trong Ban Biên tập nhận được bài viết “Sông Hương huyền thoại” của người thầy đáng kính - nhà văn, dịch giả Bửu Ý. Bài viết ghi nhận sự “dấn thân” của tờ báo từ mấy chục năm qua; đồng thời cũng mong muốn Sông Hương hiện nay sẽ “phát huy thêm cái tâm cơ của mình cho đến tận cùng cái biên giới giữa làm được và không làm được để quan niệm rộng thêm rằng Sông Hương không chỉ là một cơ quan ngôn luận, không chỉ là một cơ quan văn hóa, mà nên hóa thân thành một trung tâm văn hóa có khả năng vừa kết hợp vừa lan tỏa những lực lượng trí thức của một không gian càng ngày càng rộng rãi thêm”. Sông Hương đăng bài viết ấy trong số này, như là một kỷ niệm đáng trân trọng và cũng xin hứa sẽ giữ ngọn lửa của tiền nhân truyền lại, tiếp tục thắp sáng trên hành trình phụng sự.
BAN BIÊN TẬP
- Thư Tòa soạn
Thơ: NGUYỄN KHOA ĐIỀM - LÂM THỊ MỸ DẠ - NGUYỄN KHẮC THẠCH
VĂN:
- NGỌN LỬA ARTEK - Phạm Duy Nghĩa
- TRÍ NHỚ BIỂN - Nguyên Quân
- HÀ NỘI, MỘT THOÁNG CUỐI XUÂN - Nguyễn Khắc Phê
- SÔNG HƯƠNG HUYỀN THOẠI - Bửu Ý
THƠ:
TRẦN VẠN GIÃ - HUỲNH MINH TÂM - ĐINH THỊ NHƯ THÚY - LÃNG HIỂN XUÂN HOÀNG THỤY ANH - NGUYỄN THỊ HẢI - TRẦN DUY TRUNG
LÊ TẤN QUỲNH - TRẦN BÁ ĐẠI DƯƠNG - TỪ NGUYỄN
NHẠC:
- CHIỀU TÍM - Nhạc: Võ Phương Anh Lợi & Lời thơ: Nguyễn Quang Hà
- DÃ QUỲ HOA – Nhạc & lời: Hồ Hoàng Vinh – Bìa 4
TRANG THIẾU NHI:
- ĐÀN VOI BIẾT ƠN - Thái Kim Lan
Thơ: NGUYỄN VĂN THANH - NGUYỄN NGỌC PHÚ
- MỘT SỚM… CHIỀU… KHUYA - Nguyễn Trương Khánh Thi -
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- PHÊ BÌNH TỪ CHỦ NGHĨA NỮ QUYỀN SINH THÁI: SỰ KẾT HỢP GIỮA “CÁCH MẠNG GIỚI” VÀ “CÁCH MẠNG XANH” TRONG NGHIÊN CỨU VĂN HỌC - Nguyễn Thị Tịnh Thy
- THƠ HUẾ THỜI ĐỔI MỚI NHÌN TỪ HỆ HÌNH HẬU HIỆN ĐẠI - Phan Tuấn Anh - TIỂU THUYẾT VIỆT NAM TỪ HIỆN ĐẠI ĐẾN HẬU HIỆN ĐẠI - SỰ CHUYỂN ĐỔI QUAN NIỆM NGHỆ THUẬT VỀ THỰC TẠI (Phần cuối) - Nguyễn Hồng Dũng
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- VỀ MỘT CÂU TỤC NGỮ LIÊN QUAN ĐẾN BỐN LÀNG QUÊ XỨ HUẾ CÓ CÙNG MÔ HÌNH CẤU TRÚC VỚI NHIỀU CÂU TỤC NGỮ Ở CÁC NƠI KHÁC - Triều Nguyên
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- MƯỜI NGUYÊN LÍ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA SIÊU HIỆN ĐẠI - Seth Abramson - Tuệ Đan chuyển ngữ
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- THI HOÀNG, BUỔI TRƯA TRONG THƠ - Nguyễn Đức Tùng
- Thư tín Sông Hương - 96
- Bìa 1: Tác phẩm “PHẬN NGƯỜI” (Bút sắt trên giấy) của họa sĩ Bửu Chỉ
- Phụ bản (Bìa 2-3): CỐ HỌA SĨ BỬU CHỈ ĐƯỢC TRAO TẶNG GIẢI THƯỞNG NHÀ NƯỚC VỀ VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT NĂM 2016 - Khả Hân
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
T.Giang (tổng hợp)
Lễ bái ở lăng Minh Mạng, lính canh ở lăng Gia Long... là hình ảnh sinh động về con người ở kinh thành Huế xưa.
Bài viết liên quan:
Cách đây gần 100 năm nhiều công trình kiến trúc ở Huế vẫn còn nguyên vẹn, chưa bị xuống cấp và đổ nát như bây giờ.
Nhiều hình ảnh quý giá về kinh thành Huế của nhà Nguyễn trong khoảng năm 1919-1926 đã được nhiếp ảnh gia Pháp ghi lại...
Trong khuôn viên lăng vua Minh Mạng ở Huế có một di tích độc đáo nhưng ít người biết đến, đó là Tả tùng phòng trên núi Tịnh Sơn. Điểm đặc biệt của công trình này là cánh cửa vòm cuốn đã bị một cây si cổ thụ "nuốt chửng". Đây là minh chứng cho sức mạnh tàn phá của thiên nhiên và thời gian đối với các công trình do con người xây dựng.
Một bà Hoàng con đại gia, vợ ông vua Nguyễn nổi tiếng, nhan sắc Việt
Người Huế vốn là người xứ kinh kỳ, nên lời ăn tiếng nói, cung cách ứng xử, đi lại cũng nhẹ nhàng, tri thức. Ẩm thực cung đình Huế cũng mang nhiều nét ảnh hưởng của cung cách hoàng gia: Ăn uống nhẹ nhàng, khoan thai, các món ăn ngoài khẩu vị ngon phải nhẹ và thanh, cách trình bày cũng phải đẹp, bắt mắt.
Ba giờ sáng, tại Đàn Nam Giao (Thừa Thiên Huế), không còn nghe tiếng hô đức vua xa giá, chỉ có âm thanh rì rầm dội vào rừng thông và những ánh mắt hướng về linh vị đặt trên bàn thờ. Những người dân đến Đàn Nam Giao để nguyện xin sự viên mãn, gia đình bình an.
Kinh thành ở cố đô Huế vốn là vùng đất thấp trũng. Người xưa đã làm những gì để chống ngập cũng là một bài học đáng tham khảo cho chúng ta hôm nay.
Trấn Hải thành là công trình đã chứng kiến trang sử bi thương của Huế trong công cuộc chống giặc ngoại xâm cuối thế kỷ 19.
Vào cung là đến với cuộc sống giàu sang nhung lụa nhưng với phần lớn cung nữ, Tử Cấm thành lại là nơi chôn vùi tuổi xuân của họ.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Theo sử sách chép lại, không chỉ có triều vua Trần quy định việc anh - em - cô - cháu trong họ lấy nhau với mục đích không để họ ngoài lọt vào nhằm nhăm nhe ngôi báu, mà thời nhà Nguyễn – triều đại cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam cũng xảy ra hiện tượng này.
Gần 150 năm giữ vai trò là kinh đô của cả nước, triều Nguyễn được nhận định là một triều đại quân chủ đặc biệt nhất trong tất cả các triều đại quân chủ ở nước ta. Riêng số lượng sách vở được biên soạn dưới triều này cũng nhiều hơn toàn bộ di sản của các triều đại khác cộng lại.
Từ Dụ Thái Hậu nổi tiếng là một bà hoàng yêu nước thương dân. Tiếc rằng lăng mộ của bà đã bị thời gian và con người hủy hoại...
Du lịch Huế, ngoài thăm quan những địa điểm nổi tiếng như Đại Nội, Chùa Thiên Mụ, hệ thống lăng tẩm của các vua chúa triều Nguyễn,... thì Huế còn sở hữu nhiều điểm đến thú vị mà bạn chưa khám phá hết.
Ở Việt
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Gắn liền với một giai thoại từ thời mở làng, trải qua hàng trăm năm, người dân xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế truyền tai nhau những câu chuyện huyền bí về một hòn “đá lạ” ở điện Mẹ Nằm.
Với quyền lực cùng sự tàn nhẫn vô hạn, Ngô Đình Cẩn được mệnh danh là "Bạo chúa miền Trung" trong suốt thời gian Ngô Đình Diệm nắm quyền.