Trong sự dung hòa phong vị cảm thụ của nhiều thế hệ độc giả khác nhau, nhất là sự xung đối giữa cách tân và truyền thống, mảng Văn trên Sông Hương số tháng 4 này đăng tải hai truyện ngắn. Tiếng thở dài từ bạn viết trẻ ở Hà Nội thiên về cảm thức phi lý, ở đó căn cước cá nhân thường bị đóng vào trong dấu chỉ của một thứ cảm trạng nhiễu loạn, đầy hồ nghi và khủng hoảng. Truyện Hồ Xuân của một tác giả có tuổi ở Huế nhẹ nhàng, gợn chút sóng lao xao bởi ngọn gió xuân muộn màng thoảng qua tâm hồn của những con người quen nếp sống quê mùa thân thuộc.
Phần Thơ sẽ mang đến cho độc giả những cảm xúc mạnh mẽ, những suy niệm đau đáu từ những thứ bình thường nhất để thình lình rọi ra vệt sáng bất ngờ; những dư chấn ám ảnh về áng văn chương bất hủ như là sự khát khao trở về quá vãng trong veo đã bị thời gian tước mất. Bên cạnh đó, đầu tháng 5 tới đây, nhà thơ Jan Wagner sẽ đến Huế giao lưu với các nhà thơ Huế, nhân dịp này Sông Hương giới thiệu chùm thơ của ông nằm trong tập “Biến tấu thùng nước mưa” (Regentonnenvariationen) đã đoạt giải Hội chợ sách Leipzig (Leipziger Buchmesse) năm 2015 trên lãnh vực mỹ văn (Belletristik), như là một kỷ niệm.
Bài viết mở đầu cho mục Nghiên cứu & Bình luận, ở bài viết này, tác giả đã có những cảm nhận khá tinh tế về thơ của Hàn Mặc Tử, tập trung ở hình tượng trăng cũng như việc đối sánh giữa thơ Hàn Mặc Tử và Hàn Lệ Thu; qua đó thể hiện sự trân quý đối với cõi thơ của hai người lẫn sự cảm thông đối với số phận của họ. “Hàn sinh trong mùa trăng, uống trăng, tắm trăng, mặc áo trăng, mửa ra trăng, bán cả trăng, Chơi giữa mùa trăng… và chết như trăng. Lệ Thu cũng sống giữa vầng trăng huyền ảo, Trăng bệnh… Trăng xanh mét như người đau mới khỏi”. Như một vệt thiên di, từ Trăng của Hàn Mặc Tử đến Trăng của Hàn Lệ Thu là đóa hồng vàng miên man nở rồi tan loãng chảy tràn đến thế hệ say trăng mai sau.
Nghệ thuật ý niệm từ lúc xuất hiện vẫn thường được xem như là một loại hình nghệ thuật khó có được sự tiếp nhận rộng rãi. Bằng khả năng soi chiếu từ những khía cạnh triết học, loại hình nghệ thuật đương đại này đã được thể hiện ra không chỉ nằm ở tính tự quy chiếu mà còn hội tụ ở sự giải vật chất hóa cũng như sự giải thẩm mỹ hóa của tác phẩm nghệ thuật. Tác giả đã có sự tiếp cận thoáng rộng, tránh rơi vào lối mòn lý thuyết hòng khai triển biên độ cho cuộc chơi ý niệm miên viễn “bất khả đắc”.
Qua đây, trong những số báo tới, Sông Hương tiếp tục cập nhật giúp bạn đọc nắm bắt lý thuyết văn hóa - nghệ thuật thịnh hành ở phương Tây trong những năm gần đây, lần đầu tiên được giới thiệu tại Việt Nam; với hy vọng có thể giúp độc giả, nhất là những người sáng tạo, thông qua tư duy ngôn ngữ của tác phẩm có cơ hội tương giao để khai mở những triết ý sẵn trong tàng thức mỗi chúng ta.
Dưới đây là mục lục
VĂN:
- TIẾNG THỞ DÀI - Tru Sa
- VỀ NGHE NÚI GỌI TÊN MÌNH - Nguyễn Văn Toan
- HỒ XUÂN - Phạm Ngọc Túy
THƠ:
PHẠM THỊ ANH NGA - ĐÀO DUY ANH - NGUYỄN HOÀNG DƯƠNG - VĂN LỢI
XUÂN ĐÀI - TRẦN TỊNH YÊN - TRẦN VẠN GIÃ - LÊ THÀNH NGHỊ
NGUYỄN HOÀNG ANH THƯ - ĐẶNG VĂN SỬ - HÀ VĂN SĨ - LÊ HÀO
LÊ VIẾT XUÂN - PHẠM BÁ THỊNH
NHẠC:
- LỤC BÁT TRẦU CAU - Thơ: Đoàn Đức Hiền & Nhạc: Trịnh Thùy Mỹ
- THÁNG TƯ PHỐ TRỊNH - Nhạc & Lời: Nguyễn Văn Vũ - Bìa 4
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- VẦNG TRĂNG DI TỪ HÀN MẶC TỬ ĐẾN HÀN LỆ THU - Lê Từ Hiển
- NHỮNG KHÍA CẠNH TRIẾT HỌC CỦA NGHỆ THUẬT Ý NIỆM - Phạm Tấn Xuân Cao
- NGHIÊN CỨU, LÝ LUẬN, PHÊ BÌNH VĂN HỌC THỪA THIÊN HUẾ NHỮNG NĂM ĐẦU THẾ KỶ XX (1900 - 1945) - Phạm Phú Phong
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- VĂN THẦN HỒ QUANG ĐẠI MỞ ĐẦU CÔNG CUỘC ĐO ĐẠC RUỘNG ĐẤT XỨ ĐÀNG TRONG VÀO THẾ KỶ 17 - Huỳnh Đình Kết
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- DÒNG ĐỜI DỮ DỘI VÀ CỐT CÁCH NHÀ VĂN NGUYỄN KHẮC PHÊ - Nguyễn Thế Quang
- THIỀN SƯ VẠN HẠNH VÀ BÀI THƠ VỀ ĐỜI NGƯỜI - Nguyễn Hữu Sơn - 77
- NGUYỄN HỮU THẬN, NHÀ THIÊN VĂN HỌC THỜI CẬN ĐẠI - Lê Quang Thái
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- Thơ JAN WAGNER (Schriftsteller) - Thái Kim Lan dịch
- TUYÊN NGÔN BIẾN CẢI THƠ - G.M. PALMER - Điểm Thọ dịch
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: Tác phẩm “NHỮNG NGÔI NHÀ KHÔNG MÀU” (Nhiếp ảnh tạo hình) của nghệ sỹ Phan Đình Khánh
- Phụ bản: BÓNG ÂM CỦA MỘNG MỊ - Khả Hân
- Những khoảnh khắc đẹp: “ĐẦM CẦU HAI” - Ảnh: Nguyễn Hữu Hài
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
TG (tổng hợp)
Trong khuôn khổ Festival nghề truyền thống Huế năm 2023, chiều 29/4, tại Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao thành phố Huế đã diễn ra Lễ hội Quảng diễn đường phố, thu hút sự quan tâm, hưởng ứng của đông đảo người dân và du khách.
Tối 28/4, tại sân khấu Quảng trường trước trường Quốc Học đã diễn ra Lễ Khai mạc Festival Nghề truyền thống Huế lần thứ 9 – 2023. Đến dự có ông Hoàng Đạo Cương – Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch. Về phía tỉnh Thừa Thiên Huế có ông Phan Ngọc Thọ – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; ông Nguyễn Văn Phương – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh.
Chiều ngày 28/4, tại công viên Tứ Tượng và đường Nguyễn Đình Chiểu – TP Huế đã diễn ra Lễ khai mạc Không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm, tôn vinh nghệ nhân và các làng nghề; không gian ẩm thực đặc sản Huế".
Chiều 26/4 tại địa chỉ 94-96-98 Bạch Đằng, TP. Huế đã diễn ra lễ khai trương gọi “Điểm gặp liên văn hoá”do GS. TS. Thái Kim Lan thành lập.
Trong khuôn khổ các hoạt động của Festival nghề truyền thống Huế 2023, sáng 28/4, Ban tổ chức Festival nghề truyền thống Huế năm 2023 tổ chức Khai mạc Không gian Triển lãm “Thiết kế Sáng tạo thủ công” tại Trung tâm Văn hóa Làng nghề Huế - số 15 đường Lê Lợi với sự tham gia của 22 đơn vị, tổ chức cá nhân trong và ngoài tỉnh. Đến dự có các đồng chí: Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy.
Sáng ngày 27/4, tại Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị, Bảo tàng Mỹ thuật Huế (17 Lê Lợi, Huế), Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam, phối hợp cùng Bảo tàng Mỹ thuật Huế triển lãm gốm Nhật “YAKISHIME – Dáng hình của Đất”.
Sáng ngày 27/4, Trung tâm BTDT cố đô Huế đã tổ chức Triển lãm "Cây kiểng, phong lan 3 miền” tại vườn Cơ Hạ, vườn Thiệu Phương - Đại Nội Huế.
Chiều ngày 24/4/2023, Bảo tàng Mỹ thuật Cécile Le Pham ( 53 Hàm Nghi) đã chính thức mở cửa đón tiếp, phục vụ công chúng đến tham quan.Đến dự có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ.
Chiều ngày 23/4, tại Tạp chí Sông Hương, Chiều 23/4, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, Tạp chí Sông Hương tổ chức chương trình giới thiệu tuyển tập “Thời tôi mặc áo lính” của nhà văn Nguyễn Quang Hà.
Ngày 22/4, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh đã tổ chức lễ bế mạc trại sáng tác Văn học nghệ thuật “Phong Bình - Miền quê yêu dấu” năm 2023, tại UBND xã Phong Bình (huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế).
Chiều ngày 21.4, tại Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên - Huế (Quốc Tử Giám Huế), Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức Lễ khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ II năm 2023.
Sáng ngày 20/4, Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế đã tổ chức khai mạc Ngày Hội đọc sách hưởng ứng Ngày Sách và Văn hoá đọc Việt Nam năm 2023.
Chiều ngày 19/4, tại Thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên - Huế đã diễn ra buổi tọa đàm giới thiệu về 2 bộ tiểu thuyết Từ Dụ Thái hậu và Công chúa Đồng Xuân của nhà văn Trần Thùy Mai.
Sáng ngày 19/4, Thư viện Tổng hợp tỉnh đã tổ chức chương trình Khai mạc chuỗi các hoạt động Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2023.
Sáng 19/4, tại Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế tố chức khai mạc trưng bày với chủ đề Sách cổ hiến tặng và giới thiệu tác phẩm “Ngự chế minh văn cổ khí đồ”.
Sáng ngày 18/4, tại Lầu Tàng Thơ – TP Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức Khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần 2 năm 2023 và Triển lãm “ Lưu dấu lịch sử, khám phá Tàng Thơ Lâu”. Tham dự có đồng chí Hoàng Khánh Hùng – Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy.
Sáng sớm 16/4, hơn 10.000 VĐV từ khắp mọi miền đã tham gia tranh tài ở các cự ly 5km, 10km, 21km, 42km tại giải chạy VnExpress Marathon Imperial Huế 2023 do UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Báo điện tử VnExpress tổ chức.
Sáng ngày 15/4/2023, tại Làng cổ Phước Tích, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy phối hợp với Liên hiệp các Hội Văn học, nghệ thuật tỉnh, Huyện ủy Phong Điền tổ chức khai mạc Trại sáng tác văn học, nghệ thuật với chủ đề “Thừa Thiên Huế - Hành trình và khát vọng”. Tham dự có Đồng chí Hoàng Khánh Hùng, UVTV, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy
Chiều ngày 14/4, Tại Bảo tàng Mỹ thuật Huế đã diễn ra buổi khai mạc Triển lãm chuyên đề “Một số dòng tranh dân gian tiêu biểu của Việt Nam và nghề thủ công truyền thống Huế”.