Tiếp tục chủ đề văn học Việt Nam 30 năm đổi mới, số báo này giới thiệu bài nghiên cứu “Tâm thức hậu hiện đại trong tiểu thuyết Việt Nam 1986 - 2010”.
Trong số tháng Tám này, bài viết “Có một trường huấn luyện quân sự như thế” đã nhắc lại câu chuyện về Trường Thanh niên Tiền tuyến Huế trong Cách mạng Tháng Tám. Đó là một ngôi trường hết sức đặc biệt, cả trường chỉ có 43 học viên, do 2 nhân sĩ yêu nước là Phan Anh và Tạ Quang Bửu thành lập. Điều thú vị là động cơ ghi tên vào trường của các học viên, có người được Việt Minh giác ngộ, có người vì mến mộ huynh trưởng Hướng đạo Tạ Quang Bửu, có người vì mang trong mình chút màu sắc tiểu tư sản, nhưng có người cũng chỉ vì theo bạn bè… Ấy vậy nhưng cái chung nhất sau cùng của họ là lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc. Chính dòng máu Lạc Hồng chảy trong huyết quản đã giúp họ đi qua bao gian khổ khó khăn trong những ngày đầu cách mạng cam go và trưởng thành. Sau này nhiều người đã trở thành cán bộ cao cấp của quân đội, nhà khoa học, nhà giáo… Xứ Huế có nhiều cái lạ, thì ngôi trường này cũng là một câu chuyện khá kỳ lạ.
Tiếp tục chủ đề văn học Việt Nam 30 năm đổi mới, số báo này giới thiệu bài nghiên cứu “Tâm thức hậu hiện đại trong tiểu thuyết Việt Nam 1986 - 2010”. Bài viết đề cập đến tâm thức sáng tạo với bản thể dân tộc và tâm thức sáng tạo trước thực tại. Bài viết đề cập đến tâm thức hậu hiện đại với tính bản địa và truyền thống văn hóa dân tộc, tâm thức hậu hiện đại với những ám thị lịch sử, cho rằng các nhà văn giai đoạn này đã mang một tâm thức mới trong sáng tạo, không còn mô phỏng và viết theo hiện thực như trước đây, mà đề cao tính hư cấu, tính trò chơi, tính giễu nhại, tính giải thiêng. Một luận điểm quan trọng khác cũng đã được nêu rõ: “Văn học Việt Nam sau 1986 đã có những dấu hiệu vượt ra khỏi những cái biệt lập, khép kín trong tư duy nghệ thuật của nhà văn, đặt những nội dung sinh tồn của dân tộc trong đời sống toàn nhân loại… Chính điều này đã góp phần không nhỏ tạo nên sự chú ý và cách thẩm định mới từ bên ngoài đối với văn học Việt Nam”.
Cũng trong cảnh huống hậu hiện đại, một bài viết khác nhìn lại “Thơ Việt, thế hệ hậu hiện đại mới”, đã có những góc nhìn lý thú về các tác giả hậu hiện đại hiện nay.
Mục “Huế - dòng chảy văn hóa” với bài viết khá thú vị “Nghệ thuật làm đẹp cổ xưa của người Pa Cô”. Từ những câu chuyện của các nghệ nhân đã từng trải qua thời khắc làm đẹp mà bây giờ, nét đẹp ấy vẫn còn tươi nguyên trên gương mặt và cơ thể họ; chúng ta sẽ nhận diện rõ hơn về những tập tục bí ẩn và cái giá phải trả để có được vẻ đẹp của những người sống trên rừng núi bạt ngàn năm xửa năm xưa…
Dưới đây là Mục lục Sông Hương Số 330 - Tháng 08.2016
- CÓ MỘT TRƯỜNG HUẤN LUYỆN QUÂN SỰ NHƯ THẾ - Lâm Quang Minh VĂN:
- TRONG MÊ LOẠN TUYỆT CÙNG - Nhụy Nguyên
- SOI KẺ THA HƯƠNG - Phạm Thị Thúy Quỳnh
- CỘT ĐÁ THIÊNG - Nguyên Quân
THƠ:
NGUYỄN AN - THẠCH QUỲ - MẠC MẠC - PHẠM BÁ THỊNH - NGUYỄN HOÀNG THỌ NHẤT LÂM - TRẦN THỊ TƯỜNG VY - BÙI NGUYÊN - NGÔ CÔNG TẤN
NGÀN THƯƠNG - NGUYỄN HỚI THỌ LÃNG HIỂN XUÂN - ĐẶNG VĂN SỬ
NHẠC:
- HUẾ TRONG TÔI - Nhạc & Lời: Nguyễn Tất Ngãi
- QUÊ EM HUYỀN THOẠI - Nhạc & Lời: Nguyễn Việt - Bìa 4
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- TÂM THỨC HẬU HIỆN ĐẠI TRONG TIỂU THUYẾT VIỆT NAM 1986 - 2010 - Nguyễn Hồng Dũng - 41
- THƠ VIỆT, THẾ HỆ HẬU HIỆN ĐẠI MỚI - Inrasara
- PHÂN ĐỊNH GIỮA TRUYỆN TRUYỀN KÌ VỚI TRUYỆN CỔ TÍCH THẾ TỤC - Triều Nguyên - 63
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- THƠ Messer Yeniay - Trần Ngọc Mỹ (giới thiệu và dịch)
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- NGUYỄN BÍNH VÀ CHÙM THƠ VIẾT TẠI HUẾ - Mai Văn Hoan
- THƠ NGUYỄN ĐỨC TÙNG, NƠI CÂU CHUYỆN BẮT ĐẦU BẰNG NGÔN NGỮ KHÁC - Lê Hồ Quang
- NỮ QUYỀN LUẬN VÀ “SIÊU LÝ ĐÀN BÀ” - Ngô Minh
- NHÀ THƠ VÕ QUÊ GIỚI THIỆU CA HUẾ TẠI ĐẠI HỌC MASSACHUSETTS - HOA KỲ - Tô Nhuận Vỹ
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- NGHỆ THUẬT LÀM ĐẸP CỔ XƯA CỦA NGƯỜI PA CÔ - Ta Dưr Tư
- Bìa 1: “SEN HẠ” - Tranh của VŨ DUY TÂM
- Bìa 2: - TUỆ NGỌC
- Phụ bản bìa 3: “PHỐ HOANG LIÊU”- TUỆ NGỌC
- Những khoảnh khắc đẹp: “VŨ ĐIỆU BIỂN” - Ảnh NAM PHƯƠNG
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
BBT
TG (tổng hợp)
Triều đại phong kiến vua Nguyễn cuối cùng tại Huế đã trải qua với bao biến cố lịch sử. Hàng vạn cổ vật quý hiếm đi cùng triều đại này hiện đã mất mát quá nhiều, không còn “ở lại” được trên mảnh đất nó đã từng tồn tại.
Hai đồng tiền cổ quý hiếm là loại tiền dùng để ban thưởng chứ không dùng để trao đổi, mua bán có tên là “Gia Long thông bảo” và “Minh Mạng thông bảo” với kích thước rất lớn vừa được một người dân ở Quảng Bình lần đầu phát hiện.
Với một di sản văn hoá vật thể và tinh thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới.
Huế từ lâu đã là một trung tâm văn hóa, du lịch của cả nước. Festival văn hóa nghệ thuật kết hợp với du lịch đã tạo cú hích cho thế mạnh đặc thù của quần thể di tích cố đô Huế - được công nhận là di sản thế giới vào năm 1993, từ đó tạo diện mạo cho Huế có sự phát triển mới, mạnh mẽ hơn.
Lọng là sản phẩm độc đáo được dùng để tôn vinh sự trang trọng, quý phái trong các nghi lễ của triều đình xưa, cũng như trong các lễ nghi cúng tế mang đậm tín ngưỡng dân gian. Từ đám rước thần linh, đám tang, lễ cưới, hỏi… đều có sự hiện diện của chiếc lọng.
Trong kiến trúc xưa, có lẽ không nơi nào có nhiều bức bình phong như ở Huế. Khắp các cung đình, phủ đệ, đến các đền chùa, am miếu, đình làng, nhà thờ họ và nhà thường dân…đều hiện hữu những bức bình phong.
Võ tướng Nguyễn Tri Phương đã dành cả đời ông trong công cuộc giữ yên bờ cõi và chống ngoại xâm trải qua ba đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức. Khi Hà thành thất thủ vào tay quân Pháp, ông đã nhịn đói cho đến chết.
Gần đây có một bộ tranh chân dung của các vua triều Nguyễn được vẽ mới và phổ biến, thu hút được nhiều sự chú ý của người xem. Nếu chỉ thưởng thức các bức vẽ này như những ảnh vui mắt, đầy mầu sắc thì được.
Vua Gia Long lên ngôi năm 1802 và qua đời năm 1820, thọ 57 tuổi. Trong tập Ngự dược nhật ký của châu bản triều Nguyễn, cho thấy những năm cuối đời nhà vua đã mắc bệnh nan y và các ngự y đã phải vất vả để điều trị.
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Khi nói Huế rặt, tôi muốn kể chuyện chỉ có Huế mới có, không lẫn vào đâu được ...
Phó giáo sư, Nhà giáo nhân dân Trần Thanh Đạm vừa qua đời lúc 8g15 ngày 2-11 (nhằm ngày 21 tháng 9 Ất Mùi), hưởng thọ 84 tuổi.
Đang những ngày mưa ở Huế tháng 10 này, lại nhắc đến mưa Huế, liệu đây có phải là đặc sản của Huế của mùa thu Huế, nhưng Huế làm gì có mùa thu? Hay là mùa thu Huế quá ngắn đến mức nhiều người không kịp nhận ra...?
Chiều 30-10, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên - Huế phối hợp Hội Khoa học Lịch sử tỉnh và Công ty CP Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel) tổ chức Hội thảo khoa học “Cung điện Đan Dương thời Tây Sơn tại Huế” diễn ra tại Hội trường UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Di tích Tam Tòa nằm ở góc đông nam bên trong Kinh thành cách bờ bắc sông Hương 300m về phía nam, qua cửa Thượng Tứ. Khu di tích Tam Toà toạ lạc tại số 23 đường Tống Duy Tân, phường Thuận Thành, thành phố Huế.
Từ năm 2012 đến nay, Hội Đông y Thừa Thiên-Huế đã tiếp cận và giải mã kho tư liệu châu bản triều Nguyễn đang được lưu trữ tại Trung tâm lưu trữ quốc gia 1 (Hà Nội).
Xứ Huế không chỉ có các công trình lăng tẩm cổ kính mà còn được thiên nhiên ưu đãi ban cho sự hùng vĩ. Nổi bật trong đó là đầm Lập An với vẻ đẹp say đắm lòng người.
Để có thể lực cường tráng, chăn gối viên mãn, ngoài thuốc men tẩm bổ, Minh Mạng còn rèn luyện sức khỏe bằng phương pháp mà ngày nay rất phổ biến.
Hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (Thừa Thiên-Huế) không chỉ là hệ thủy vực nước lợ lớn nhất Đông Nam Á mà nơi đây còn có những câu chuyện đầy kỳ bí được ghi chép hoặc truyền miệng từ xa xưa.
Đề cao vai trò cũng như trách nhiệm của người phụ nữ trong gia đình cũng như trong xã hội, lần đầu tiên tại Huế, cũng là lần đầu tiên ở nước ta, có một tổ chức giáo dục đã nêu rõ quan điểm, lập trường, bảo vệ quyền của người phụ nữ: trường Nữ Công học hội.