Sông Hương số Đặc biệt đầu năm 2018, với những bài rất đáng quan tâm, vừa như lật tìm những vỉa tầng mới mẻ trong thi phẩm xưa (Địa danh trong thơ chữ Hán Nguyễn Du), vừa là góc suy tư về vấn đề thời sự ẩn kín trong những dòng văn khắc khoải (truyện ngắn Khói).
Bìa Sông Hương Đặc Biệt - Số 28 - tháng 3 – 2018
Bước phát triển đầu tiên của nghệ thuật nhiếp ảnh thế giới khởi từ nước Pháp vào 1839, thì 6 năm sau (1845), hai bức ảnh đầu tiên chụp về Việt Nam xuất hiện và hiện được trưng bày tại Bảo tàng Nhiếp ảnh Pháp. Những sự kiện, câu chuyện về nghệ thuật nhiếp ảnh sơ khai, về ông tổ của nhiếp ảnh Việt Nam Đặng Huy Trứ cùng nhiều tư liệu hay liên quan đến những bức ảnh chụp về triều Nguyễn sẽ được giới thiệu.
Rất nhiều bạn đọc, và cả những bạn viết thử nghiệm sáng tác thơ Tân hình thức lâu nay vẫn cho rằng: “Đếm chữ xuống dòng là một trở ngại mang tính bản chất của thơ Tân hình thức”. Đây là một nhầm lẫn đáng tiếc khiến thơ Tân hình thức Việt bị hiểu lệch, bị biến dạng và do đó tạo nên lực cản đối với sự hòa nhập của thể loại này vào biển thi ca. Một bài viết kỹ lưỡng sẽ luận giải thấu đáo gửi tới bạn đọc.
Công chúa Huyền Trân qua 7 thế kỷ vẫn trung trinh một bóng hình, là tượng đài tâm thức sáng lòa, như một thần nữ trọn vẹn tình đời lung linh trong tấm gương Đạo nghiệp. Chuyên đề Vọng niệm Huyền Trân là góc nhìn từ lịch sử đến hiện đại về sự kiện kết giao đặc biệt hòa lẫn giữa tính dân gian và sắc màu chính trị. Đây cũng là mốc thời gian trong một không gian lãng đãng đậm đầy nhân văn làm thăng hoa cho các loại hình nghệ thuật xuyên suốt trong tâm thức các chủ thể sáng tạo tiếp nối. Những bài viết đã thể hiện niềm mong mỏi đợi chờ sự hiện diện của tượng đài Huyền Trân công chúa tại Cồn Hến ngay giữa sông Hương; nỗi suy tư cho ra một vở sân khấu về Nàng công chúa “đền nợ Ô Ly”; những hoài niệm còn tinh tươm trong ký ức về con đường Huyền Trân gắn với dấu ấn văn hóa rải rác sót lại từ một góc Huế thơ mộng, v.v. Mảng sáng tác dành cho Chuyên đề là chuỗi “hồi ức” sâu lắng về một mối tình nhiều khúc quanh, về những ẩn ức phận người khi đã phần nào nhẹ bớt gánh nặng mà tổ quốc phó thác.
Một lời vĩnh biệt dành cho Nghệ nhân Minh Mẫn với những lời ca lịm ngọt đã làm thăng hoa giá trị của những làn điệu cổ xứ Huế “khiến người nghe ngây ngất suốt đêm dài”… Vĩnh biệt thiên tài vật lý Stephen Hawking, người đã phần nào làm thay đổi tư duy khoa học thế giới không những bằng nhiều khám phá vĩ đại và hơn thế là sự nhiệt huyết và nỗ lực vượt lên số phận ngặt nghèo, “thích ứng với những thay đổi”. Và đó cũng chính là ẩn nghĩa mà ông đã chạm đến tinh hoa trí tuệ của con người vượt ra những khuôn sáo và định luật.
Dưới đây là MỤC LỤC:
- Thư Tòa soạn
- Doanh nghiệp Huế, những động lực phát triển - VĨNH AN
CHUYÊN ĐỀ VỌNG NIỆM HUYỀN TRÂN
- Lời giới thiệu - Phạm Tấn Hầu (gt)
- Vọng Huyền Trân - HẠ NGUYÊN
- Công chúa Huyền Trân trong tâm thức của hậu thế - TRẦN ĐẠI VINH
- Khắc họa hình tượng công chúa Huyền Trân - Bao giờ Huế có một vở diễn sân khấu trọn vẹn - TRƯƠNG TRỌNG BÌNH
- Chùm tranh ký họa về văn hóa Champa của họa sĩ PHAN NGỌC MINH
TRUYỆN NGẮN, TÙY BÚT:
- Vọng niệm về nàng dâu dưới bóng tháp Chàm - TRẦN NGUYÊN
- Từ trong tiếng mõ cầu kinh - TRẦN CHÂU LONG
NHẠC:
- Con đường cái quan - PHẠM DUY
- Ai Về Cầu Ngói Thanh Toàn - Nhạc: Nguyễn Việt Hoàng & Lời: Kiều Giáp Thành
THƠ:
- NGÀN THƯƠNG
+ Nghiêng xuống phương này
- ĐÔNG HÀ
+ Xuân khúc Huyền Trân
- NGUYÊN QUÂN
+ Giấc mơ Huyền Trân
- LÊ VĨNH THÁI
+ Đêm huyền sử
- MAI VĂN HOAN
+ Nỗi niềm Huyền Trân
- Con đường Huyền Trân Công Chúa - TRẦN KIÊM ĐOÀN
CHUYỆN MẤY LỐI:
- Quyết ra kinh khiếu kiện - PHẠM XUÂN DŨNG
- Huế và những dấu ấn đầu tiên của nghệ thuật nhiếp ảnh Việt Nam - NGUYỄN XUÂN HOA
CHUYỆN ÍT AI BIẾT:
- Thắt thẻo chiều quê - Cao Thị Hoàng
- Các nhà văn Huế tuổi 80: Còn chan chứa nghiệp văn chương lắm! - NGÔ MINH
- Nhớ cô Minh Mẫn - HÀN NHÃ LẠC
- Đớn đau lòng Minh Mẫn đã đi xa… - Thơ VÕ QUÊ
SÁNG TÁC:
- Khói - TRU SA
- Chìm - NGUYÊN HƯƠNG
- Phù hư - NGÔ ĐÌNH HẢI
- Kẻ dối trá - ALEKSANDAR HEMON (Nguyễn Huy Hoàng dịch)
Thơ:
- NAM NGUYÊN
+ Nhìn nắng đang lên
+ Một ký ức buồn
+ Khi một bài thơ đã chết
- NGUYỄN HOÀNG THỌ
+ Giữa những giới hạn
- HOÀN NGUYỄN
+ Hai cái bóng trên tường vôi trắng
+ Trong thơ em chúng mình yêu nhau
- PHẠM QUYÊN CHI
+ Chuyện của cô gái
- NGUYỄN HỮU PHÚ
+ Đêm lao xao
+ Những kí âm đêm
+ Thành phố
NGHIÊN CỨU PHÊ BÌNH:
- Biên luận về trà với thơ - ĐỖ QUYÊN
- Đếm chữ xuống dòng có phải là bản chất của thơ Tân hình thức Việt?- KHẾ IÊM
- Địa danh trong thơ chữ Hán Nguyễn Du - PHẠM TUẤN VŨ
- Stephen William Hawking, ngôi sao vẫn bay trong vũ trụ - PHẠM ĐĂNG
ĐỌC SÁCH:
- Mơ được mở mắt trên đồi - LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
- Từ đọc “Thiền sư ở đâu”… - LIỄU TRẦN
NHỮNG KHOẢNH KHẮC ĐẸP:
Nét đẹp vùng cao. Ảnh: Đặng Văn Trân
Đến Trường. Ảnh: Cao Minh
PHỤ BẢN BÌA 2:
Huế Ta nhìn từ “Một thoáng tam giang” - KHẢ HÂN
Tranh bìa 1: Tác phẩm MƯA XANH (Sơn dầu) của họa sỹ NGUYỄN ÁNH DƯƠNG,
Ban Biên Tập
SHO - Chào mừng kỷ niệm 40 năm ngày giải phóng quê hương Thừa Thiên Huế (26/3/1975- 26/3/2015), Liên hiệp các hội VHNT tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc triển lãm ảnh thời sự nghệ thuật với chủ đề: “Thừa Thiên Huế- 40 năm xây dựng và phát triển” vào chiều ngày 25/3, tại Bảo tàng Văn hóa Huế - số 25 Lê Lợi - Thành phố Huế.
Tiếp bước hành trình khám phá những ngôi chùa Huế, ta sẽ đến với một ngôi chùa – một tổ đình – nơi thể hiện tấm lòng bao dung của nhà Phật với những con người không toàn vẹn – Từ Hiếu. Chùa nằm ở thôn Dương Xuân Thượng III, xã Thủy Xuân, thành phố Huế.
Khi bàn về Nhã nhạc người ta thường chú trọng nhiều đến thành phần, biên chế các loại dàn nhạc và bộ phận nhạc không lời do các nhạc cụ diễn tấu, mà ít đề cập đến một bộ phận quan trọng của Nhã nhạc là thể loại nhạc có lời.
Trong kiến trúc cung đình Nguyễn tại Huế, hình thức nhà tạ có mặt ở khắp nơi: Hoàng cung, Hành cung, Biệt cung và ở cả các lăng tẩm đế vương.
Để nhã nhạc cung đình Huế “sống lại” như ngày hôm nay, có công rất lớn của cụ Lữ Hữu Thi- nhạc công cuối cùng của triều Nguyễn. Cụ đã âm thầm, kiên trì vượt qua khó khăn trước những thăng trầm của lịch sử để giữ gìn và trao truyền ngọn lửa nhã nhạc, đưa nhã nhạc từ chỗ bị lãng quên trở thành di sản của nhân loại.
Nhà văn Nguyễn Tuân đã tinh tế nhận xét: “Người Huế ăn bằng mắt trước khi ăn bằng miệng”.
Ngài thủy tổ họ Hồ Đắc làng An Truyển, xã Phú An, huyện Phú Vang tỉnh Thừa Thiên Huế vốn là gốc từ ngoài bắc vào lập nghiệp thường được dân làng gọi là Hồ Quản Lãnh.
Nói thiệt thì o Huế của tôi cũng có uy lắm đấy, đừng tưởng là o hiền. Đôi lúc vui miệng tôi hỏi o: “Vậy chớ Kho Rèn ngoài nớ nó rèn cái giống gì vậy?”, thì o không trả lời mà trừng mắt nhìn tôi!!!
Địa danh Thanh Hà thuộc xã Hương Vinh, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên-Huế ngày nay. Nằm phía bờ tả ngạn sông Hương, cách kinh thành Huế 4 km, cách cửa biển Thuận An khoảng 10km.
Tranh làng Sình đã trở thành nhu cầu của đời sống văn hóa, là thành tố của mỹ thuật cổ truyền và hợp thành văn hóa truyền thống xứ Huế.
Sáu câu chuyện dưới đây là 6 lần thoát chết của vua Gia Long do Diễn đàn lịch sử Việt
Đêm xuống, sau khi chờ cha đi ngủ, đứa bé mới trốn cha đi học hát. Người chị cột sợi dây ở ngón tay, đầu dây kia móc ở ngách cửa, lơ mơ ngủ. Khuya, cô em gái về, khẽ giật sợi dây, cánh cửa được hé ra, một bóng nhỏ loắt choắt nhanh nhẹn len vào trong, bóng đêm im lìm phủ lấy ngôi nhà, không một ai hay biết.
Từ xa xưa, nghệ vàng thuốc bắc là một trong những phương pháp bí truyền của các bà mụ xứ Huế để giúp các mỹ nữ Cung Đình lấy lại vóc dáng thon gọn và làn da hồng hào, quyến rũsau khi sinh.
Từ xưa cho tới nay, câu chuyện về những cổ vật là đồ tùy táng luôn được bao trùm bởi những lời đồn thổi nhuốm màu ma mị tâm linh. Người nào lấy trộm hoặc có được những thứ không phải của mình sẽ bị quả báo. Nhưng dù rùng rợn ma quái đến đâu, dù cho những lời nguyền quả báo có ám ảnh thế nào đi chăng nữa thì những món đồ cổ có giá vẫn luôn có sức hút đối với những kẻ khoét ngạch trộm cổ vật…
Theo Nhà nghiên cứu Hồ Vĩnh, khi biên soạn cuốn sách “Lịch sử khẩn hoang miền Nam”, nhà văn Sơn Nam đã lặn lội từ Nam Bộ ra Huế, ngược dòng Hương Giang, lên đến ngã ba Tuần, rồi vượt sông qua bên tê tả ngạn dòng Tả Trạch để kính viếng lăng chúa Nguyễn Phúc Chu....
Nằm dưới chân nơi an nghỉ của cụ Phan Bội Châu, là ngôi mộ của hai chú khuyển. Ngày hai chú khuyển mất, chính bàn tay cụ Phan chôn cất và lập bia mộ. Gần 100 mùa xuân đi qua, câu chuyện về hai chú khuyển trung thành cũng phai nhạt trong ý niệm bao người. Đến bây giờ, nhiều người lại đặt ra câu hỏi: Vì sao lại có hai ngôi mộ ấy?
Từng lâm cảnh đầu rơi với thịt nát xương tan, người ta đồn rằng đây là những vị thần trấn yểm, bảo vệ giấc ngủ và gìn giữ kho báu mà triều thần an táng cùng Vua Gia Long dưới lòng cổ mộ!
Du khách đến Huế, dường như ai cũng muốn tham quan những cung điện vàng son một thuở bên trong những vòng tường thành rêu phong cổ kính, hay viếng thăm những lăng tẩm uy nghi của các vị vua triều Nguyễn đang giấu mình dưới bóng cổ tùng nơi vùng đồi núi chập chùng ở phía tây Kinh Thành Huế…
Lên A Lưới, tỉnh Thừa Thiên - Huế những ngày này, khắp các bản làng của đồng bào dân tộc Pa Cô đều đang rộn ràng chuẩn bị đón lễ hội A Za - ngày Tết truyền thống của đồng bào trên đỉnh Trường Sơn này. Đây cũng là thời điểm kết thúc vụ mùa cuối năm, khi những hạt lúa, bắp ngô, củ sắn… đã được thu hoạch và cất vào trong kho của mỗi gia đình; là lúc để bản làng trẩy hội, cất lên những điệu khèn, điệu múa… hay nhất đón chào Tết A Za.
Ngày 16/1/2015, tại Nhà hát Quân đội, Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã tổ chức Lễ trao giải thưởng Bộ Quốc phòng về văn học nghệ thuật, báo chí đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng 5 năm ( 2009-2014).