Sông Hương số Đặc biệt đầu năm 2018, với những bài rất đáng quan tâm, vừa như lật tìm những vỉa tầng mới mẻ trong thi phẩm xưa (Địa danh trong thơ chữ Hán Nguyễn Du), vừa là góc suy tư về vấn đề thời sự ẩn kín trong những dòng văn khắc khoải (truyện ngắn Khói).
Bìa Sông Hương Đặc Biệt - Số 28 - tháng 3 – 2018
Bước phát triển đầu tiên của nghệ thuật nhiếp ảnh thế giới khởi từ nước Pháp vào 1839, thì 6 năm sau (1845), hai bức ảnh đầu tiên chụp về Việt Nam xuất hiện và hiện được trưng bày tại Bảo tàng Nhiếp ảnh Pháp. Những sự kiện, câu chuyện về nghệ thuật nhiếp ảnh sơ khai, về ông tổ của nhiếp ảnh Việt Nam Đặng Huy Trứ cùng nhiều tư liệu hay liên quan đến những bức ảnh chụp về triều Nguyễn sẽ được giới thiệu.
Rất nhiều bạn đọc, và cả những bạn viết thử nghiệm sáng tác thơ Tân hình thức lâu nay vẫn cho rằng: “Đếm chữ xuống dòng là một trở ngại mang tính bản chất của thơ Tân hình thức”. Đây là một nhầm lẫn đáng tiếc khiến thơ Tân hình thức Việt bị hiểu lệch, bị biến dạng và do đó tạo nên lực cản đối với sự hòa nhập của thể loại này vào biển thi ca. Một bài viết kỹ lưỡng sẽ luận giải thấu đáo gửi tới bạn đọc.
Công chúa Huyền Trân qua 7 thế kỷ vẫn trung trinh một bóng hình, là tượng đài tâm thức sáng lòa, như một thần nữ trọn vẹn tình đời lung linh trong tấm gương Đạo nghiệp. Chuyên đề Vọng niệm Huyền Trân là góc nhìn từ lịch sử đến hiện đại về sự kiện kết giao đặc biệt hòa lẫn giữa tính dân gian và sắc màu chính trị. Đây cũng là mốc thời gian trong một không gian lãng đãng đậm đầy nhân văn làm thăng hoa cho các loại hình nghệ thuật xuyên suốt trong tâm thức các chủ thể sáng tạo tiếp nối. Những bài viết đã thể hiện niềm mong mỏi đợi chờ sự hiện diện của tượng đài Huyền Trân công chúa tại Cồn Hến ngay giữa sông Hương; nỗi suy tư cho ra một vở sân khấu về Nàng công chúa “đền nợ Ô Ly”; những hoài niệm còn tinh tươm trong ký ức về con đường Huyền Trân gắn với dấu ấn văn hóa rải rác sót lại từ một góc Huế thơ mộng, v.v. Mảng sáng tác dành cho Chuyên đề là chuỗi “hồi ức” sâu lắng về một mối tình nhiều khúc quanh, về những ẩn ức phận người khi đã phần nào nhẹ bớt gánh nặng mà tổ quốc phó thác.
Một lời vĩnh biệt dành cho Nghệ nhân Minh Mẫn với những lời ca lịm ngọt đã làm thăng hoa giá trị của những làn điệu cổ xứ Huế “khiến người nghe ngây ngất suốt đêm dài”… Vĩnh biệt thiên tài vật lý Stephen Hawking, người đã phần nào làm thay đổi tư duy khoa học thế giới không những bằng nhiều khám phá vĩ đại và hơn thế là sự nhiệt huyết và nỗ lực vượt lên số phận ngặt nghèo, “thích ứng với những thay đổi”. Và đó cũng chính là ẩn nghĩa mà ông đã chạm đến tinh hoa trí tuệ của con người vượt ra những khuôn sáo và định luật.
Dưới đây là MỤC LỤC:
- Thư Tòa soạn
- Doanh nghiệp Huế, những động lực phát triển - VĨNH AN
CHUYÊN ĐỀ VỌNG NIỆM HUYỀN TRÂN
- Lời giới thiệu - Phạm Tấn Hầu (gt)
- Vọng Huyền Trân - HẠ NGUYÊN
- Công chúa Huyền Trân trong tâm thức của hậu thế - TRẦN ĐẠI VINH
- Khắc họa hình tượng công chúa Huyền Trân - Bao giờ Huế có một vở diễn sân khấu trọn vẹn - TRƯƠNG TRỌNG BÌNH
- Chùm tranh ký họa về văn hóa Champa của họa sĩ PHAN NGỌC MINH
TRUYỆN NGẮN, TÙY BÚT:
- Vọng niệm về nàng dâu dưới bóng tháp Chàm - TRẦN NGUYÊN
- Từ trong tiếng mõ cầu kinh - TRẦN CHÂU LONG
NHẠC:
- Con đường cái quan - PHẠM DUY
- Ai Về Cầu Ngói Thanh Toàn - Nhạc: Nguyễn Việt Hoàng & Lời: Kiều Giáp Thành
THƠ:
- NGÀN THƯƠNG
+ Nghiêng xuống phương này
- ĐÔNG HÀ
+ Xuân khúc Huyền Trân
- NGUYÊN QUÂN
+ Giấc mơ Huyền Trân
- LÊ VĨNH THÁI
+ Đêm huyền sử
- MAI VĂN HOAN
+ Nỗi niềm Huyền Trân
- Con đường Huyền Trân Công Chúa - TRẦN KIÊM ĐOÀN
CHUYỆN MẤY LỐI:
- Quyết ra kinh khiếu kiện - PHẠM XUÂN DŨNG
- Huế và những dấu ấn đầu tiên của nghệ thuật nhiếp ảnh Việt Nam - NGUYỄN XUÂN HOA
CHUYỆN ÍT AI BIẾT:
- Thắt thẻo chiều quê - Cao Thị Hoàng
- Các nhà văn Huế tuổi 80: Còn chan chứa nghiệp văn chương lắm! - NGÔ MINH
- Nhớ cô Minh Mẫn - HÀN NHÃ LẠC
- Đớn đau lòng Minh Mẫn đã đi xa… - Thơ VÕ QUÊ
SÁNG TÁC:
- Khói - TRU SA
- Chìm - NGUYÊN HƯƠNG
- Phù hư - NGÔ ĐÌNH HẢI
- Kẻ dối trá - ALEKSANDAR HEMON (Nguyễn Huy Hoàng dịch)
Thơ:
- NAM NGUYÊN
+ Nhìn nắng đang lên
+ Một ký ức buồn
+ Khi một bài thơ đã chết
- NGUYỄN HOÀNG THỌ
+ Giữa những giới hạn
- HOÀN NGUYỄN
+ Hai cái bóng trên tường vôi trắng
+ Trong thơ em chúng mình yêu nhau
- PHẠM QUYÊN CHI
+ Chuyện của cô gái
- NGUYỄN HỮU PHÚ
+ Đêm lao xao
+ Những kí âm đêm
+ Thành phố
NGHIÊN CỨU PHÊ BÌNH:
- Biên luận về trà với thơ - ĐỖ QUYÊN
- Đếm chữ xuống dòng có phải là bản chất của thơ Tân hình thức Việt?- KHẾ IÊM
- Địa danh trong thơ chữ Hán Nguyễn Du - PHẠM TUẤN VŨ
- Stephen William Hawking, ngôi sao vẫn bay trong vũ trụ - PHẠM ĐĂNG
ĐỌC SÁCH:
- Mơ được mở mắt trên đồi - LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
- Từ đọc “Thiền sư ở đâu”… - LIỄU TRẦN
NHỮNG KHOẢNH KHẮC ĐẸP:
Nét đẹp vùng cao. Ảnh: Đặng Văn Trân
Đến Trường. Ảnh: Cao Minh
PHỤ BẢN BÌA 2:
Huế Ta nhìn từ “Một thoáng tam giang” - KHẢ HÂN
Tranh bìa 1: Tác phẩm MƯA XANH (Sơn dầu) của họa sỹ NGUYỄN ÁNH DƯƠNG,
Ban Biên Tập
SHO - Tối ngày 14/7, tại Nhà Văn hóa thành phố Huế, Liên hoan sân khấu Kịch chuyên nghiệp toàn quốc - 2012 đã chính thức khai mạc; Liên hoan do Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch), Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức.
SHO - Sáng ngày 11/7 (nhằm ngày 23/5 Nhâm Thìn), tại chùa Ba Đồn, phường An Tây, thành phố Huế, Công ty Cổ phần đầu tư Văn hóa Du lịch Đất Việt và UBND phường An Tây đã tổ chức Lễ cầu siêu và Lễ tế âm linh cô hồn, tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, những bá tánh xả thân vì nước và đồng bào tử nạn trong biến cố thất thủ Kinh đô cách đây 127 năm (23/5 Ất Dậu - 5/7/1885).
>> Đàn Âm hồn - di sản văn hóa tâm linh đang bị xâm hại
UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có Quyết định số 1229/QĐ-UBND ngày 9/7/2012 về việc thành lập Bảo tàng Văn hoá Huế trên cơ sở nâng cấp Nhà bảo tàng Huế.
SHO - Là một trong ba công trình phục vụ tế lễ do nhà Nguyễn lập ra gồm: Đàn Nam Giao để tế Trời, Đàn Xã Tắc để tế Đất và Đàn Âm hồn để tế vong hồn những người hy sinh vì nước trong ngày Kinh đô thất thủ 23/5 Ất Dậu -1885. Quan trọng là vậy nhưng đến thời điểm này, Đàn Âm hồn vẫn chưa được các cơ quan chức năng công nhận là di tích và đang bị xâm hại...
Mở đầu bằng một bài viết “đánh động lương tri” thời đại của Elie Wiesel về “Sự nguy hiểm của vô cảm: những bài học rút ra từ một thế kỷ đầy bạo động”. Đó là một hội chứng tai hại mà chúng ta cần phải lên án để tránh khỏi những ứng xử kém cỏi giữa người với người, ắt hẳn điều nhân bản cao nhất mà Elie Wiesel và chúng ta cần nhìn nhận.
Không chỉ trong các dịp Festival, cánh diều mới được thỏa sức tung bay trên bầu trời Cố đô, mà từ lâu diều đã được xem là thú vui của những người dân xứ Huế đối với cả người lớn và trẻ em.
Chiều 29/6, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế, Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Trung tâm Festival Huế tổ chức khai mạc triển lãm ảnh mang tên “Khoảnh khắc Festival Huế 2012”, diễn ra tại 26 Lê Lợi, thành phố Huế.
Nằm trong Chương trình Phát triển Không gian Văn hóa và Chương trình Tình Sông Hương của Tạp chí Sông Hương; vào chiều ngày 28/6, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức khai mạc phòng triển lãm tranh của các họa sĩ khuyết tật mang tên Khát vọng, diễn ra tại Tòa soạn Tạp chí, số 09 Phạm Hồng Thái, Huế.
Chiều ngày 26/6, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu triển lãm tranh của các họa sĩ khuyết tật mang tên “KHÁT VỌNG”, diễn ra tại Tòa soạn tạp chí, số 09 Phạm Hồng Thái, Huế.
SHO - Chiều ngày 18/6, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức kỷ niệm 87 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam và chúc mừng các nhà thơ, nhà văn nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Sông Hương được trao Giải thưởng Nhà nước năm 2012 và trước đó, diễn ra tại Tòa soạn Tạp chí, số 9 Phạm Hồng Thái, Huế.
Sáng ngày 11/6, tại khách sạn Mondial, 17 Nguyễn Huệ, Huế, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam và Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam với sự hỗ trợ từ Quỹ Rockefeller đồng tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế với chủ đề “Bảo tàng với di sản văn hóa ở lưu vực sông Mê Công và sông Hằng trong bối cảnh biến đổi khi hậu toàn cầu”.
SHO - Sáng ngày 11/6, Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội nghị Tổng kết Festival Huế 2012 và định hướng Festival Huế 2014.
SHO - Chiều ngày 10/6, Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế đã tổ chức Lễ Bế mạc Trại sáng tác ca khúc về A Lưới năm 2012, diễn ra tại thị trấn A Lưới, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Sau 6 ngày diễn ra sôi nổi, tối ngày 10/6, tại Nhà Văn hóa thành phố Huế, Liên hoan nhạc cụ truyền thống các dân tộc Việt Nam lần thứ 1 - 2012 đã Bế mạc và trao giải cho các đơn vị, cá nhân có tiết mục tham dự xuất sắc.
Sáng ngày 09/6, tại Nhà hát Duyệt Thị Đường - Đại Nội, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập (1982-2012). Đến dự có lãnh đạo Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh Thừa Thiên Huế; Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Hà Nội và và đại diện lãnh đạo các sở, ban ngành trong tỉnh.
Với họa phẩm “Không gian sống” của họa sỹ Lê Thánh Thư làm bìa 1, đó như là một tín hiệu khởi đầu cho bạn đọc thấy được một không khí mới lạ của Sông Hương kỳ này.
Tối ngày 5/6, tại Nhà Văn hóa thành phố Huế, Liên hoan nhạc cụ truyền thống các dân tộc Việt nam lần thứ 1 - 2012 đã chính thức khai mạc; Liên hoan do Cục Nghệ Thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức.
Tối ngày 4/6, tại Trung tâm du lịch trải nghiệm Huế Xưa - Huế Nay ở bãi đất bồi Đập Đá, thành phố Huế đã diễn ra Đêm thơ giới thiệu tác phẩm “Nợ văn” của nhà thơ, nhà báo - liệt sĩ Thúc Tề, chương trình do của Hội Nhà báo tỉnh, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế và gia đình phối hợp tổ chức.
Ý tưởng xây dựng tượng đài Nguyễn Văn Trỗi được Ban thường vụ Thành đoàn Huế khởi xướng từ đầu nhiệm kỳ thứ IX. Và phải mất đúng 6 năm sau đó, ý tưởng này mới trở thành hiện thực sau khi tượng đài bán thân Nguyễn Văn Trỗi hoàn thành và hiên ngang tọa lạc ngay giữa khu trung tâm công viên mang tên anh. Nhìn lại chặng đường ấy để thấy rằng công việc xây dựng một tượng đài hoàn toàn không hề dễ dàng. Đó là một cuộc “hành trình” thật sự, thể hiện nỗ lực cũng như quyết tâm của tuổi trẻ thành phố hôm nay.
SHO - Tối ngày 26/5, tại Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Thừa Thiên Huế đã diễn ra đêm nhạc Trần Hữu Pháp - Những dòng sông tôi đã đi qua, nhân sinh nhật lần thứ 80 và kỷ niệm 37 năm ngày nhạc sĩ Trần Hữu Pháp đến sống và làm việc tại Huế.