Mới đây, Travellers and Magicians (2003), bộ phim dài đầu tiên của điện ảnh Bhutan, được chiếu ở Bangkok (Thái Lan), đã khiến người xem suy ngẫm về đất nước nhỏ bé nhưng nổi danh toàn cầu về “chỉ số hạnh phúc” này.
Thử tưởng tượng cảnh này: bạn đang đứng trên một đỉnh núi ở một vùng xa xôi hẻo lánh. Bạn vừa bỏ lỡ chuyến tàu cuối cùng trở về thành phố, chuyến tiếp theo phải đợi vài ngày nữa. Bạn tuyệt vọng tìm lối đi xuống núi. Trên đường, bạn gặp một sư thầy Phật giáo đang chơi đàn luýt. Nhà tu hành vô cùng hài hước, ông khuyến khích bạn dừng chân thưởng thức điệu nhạc và vẻ đẹp của ngày tàn.
Bạn có nghe lời, hay đơn giản là bỏ ông lại để chạy theo tốc độ của nhịp sống hiện đại?
Giấc mơ Mỹ của một người Bhutan
Đó là câu hỏi trọng tâm của bộ phim Travellers and Magicians, phim điện ảnh dài đầu tiên của Vương quốc Bhutan nhỏ bé. Gần giống với hoạt cảnh tưởng tượng trên đây, Travellers and Magicians kể về một nhân vật tìm đường thoát khỏi một nơi hẻo lánh. Nơi đó chính là đất nước Bhutan.
Dondup, tên nhân vật chính, là một công chức chính phủ, bị điều đến một ngôi làng hẻo lánh làm việc. Anh chán ngấy bởi không gian sống “ngái ngủ”, nơi hoạt động giải trí duy nhất là vài cuộc thi bắn cung dành cho những người trung niên trong làng.
Trong khi đó, hình ảnh nước Mỹ qua những tấm áp phích dán trong làng lại đầy hấp lực tuổi trẻ với điệu nhảy hiphop, những cô gái xinh đẹp thời thượng và đủ loại hàng hóa tiêu dùng. Giấc mơ Mỹ ngày càng lớn, Dondup quyết định mặc chiếc áo Tôi yêu New York lừng danh, xỏ giày thể thao và lên đường.
Anh quyết tâm lên thủ đô Thimpu để kiếm visa đi Mỹ. Để đến đó anh phải đi xe buýt 2 ngày. Chính những người dân ở ngôi làng nhỏ với những món quà chia tay nồng hậu đã khiến anh lỡ chuyến xe. Bị bỏ lại trên đường, Dondup tìm cách bắt xe đi nhờ. Và nhập hội với anh là một người bán táo trầm lặng, một nhà sư yêu âm nhạc và sôi nổi, một người bán giấy và cô con gái xinh đẹp của ông.
Dù chán ngấy đất nước của mình và muốn sang Mỹ, trên chuyến hành trình bất đắc dĩ, Dondup ngày càng thấy yêu mến những người bạn đồng hành. Nhà sư liên tục kể những câu chuyện thông thái về lựa chọn sai lầm khiến Dondup phải suy ngẫm. Anh đặc biệt bị quyến rũ bởi cô gái Sonam ngây thơ.
Lựa chọn còn để ngỏ
Bhutan là đất nước độc nhất vô nhị trên thế giới bỏ qua chỉ số phát triển kinh tế GDP, thay vào đó tự lập ra chỉ số GNH - “Tổng hạnh phúc quốc dân”. Chỉ số này được các chuyên gia kinh tế hàng đầu thế giới như Joseph Stiglitz, Jeffrey Sachs và Amartya Sen tán thưởng. Bhutan lập ra chỉ số GNH vào năm 1971, dựa trên công bằng xã hội, bảo tồn văn hóa, phát triển môi trường bền vững và chính quyền tốt.
Trong phim, đạo diễn ý thức rõ ràng về việc phản ánh mâu thuẫn giữa một đất nước Bhutan truyền thống và ảnh hưởng của phương Tây. Tính cách nhân vật Dondup đại diện cho tốc độ và cường độ xâm nhập của đời sống phương Tây hiện đại.
Anh cho rằng chờ đợi các phương tiện giao thông là một sự lãng phí thời gian khủng khiếp. Nhưng những người bạn đồng hành của anh lại coi đó là cơ hội để thư giãn, kể chuyện và chơi nhạc - những “hoạt động hạnh phúc” được đất nước của họ khuyến khích.
Ước vọng đến Mỹ lập nghiệp của nhân vật Dondup là ẩn dụ cho sự giằng xé giữa một bên là sự giàu có phương Tây và một bên là lý tưởng của đất nước Bhutan. Quốc gia này sẵn sàng đối sự giàu có lấy một cộng đồng lành mạnh và niềm vui sống của người dân. Ở đoạn kết của phim, đạo diễn để ngỏ cả 2 lựa chọn này cho người xem tự ngẫm.
Đĩa phim Travellers and Magicians có thể đặt mua thẳng từ hãng phim Zeitgeist hoặc qua Amazon. Ngoài ra, phim chiếu khá hạn chế. Có lẽ đó cũng là một phần trong “chiến lược hạnh phúc” của Bhutan: họ không đặt nặng việc quảng bá văn hóa đất nước ra nước ngoài.
Nguồn: Mi Ly - TT&VH
Danh họa người Ý Leonardo Da Vinci được nhân loại biết tới như một thiên tài toàn năng. Những hiểu biết và ý tưởng của ông đi trước thời đại mà ông từng sống tới hàng thế kỷ. Mới đây, người ta lại phải ngỡ ngàng trước một phát hiện mới về ông.
Kho tài liệu lưu trữ của tiểu thuyết gia nổi tiếng từng đoạt giải Nobel Văn học Gabriel Garcia Marquez đã vừa được một trung tâm của trường Đại học Texas mua lại. Điều này đồng nghĩa với việc các các bài viết phê phán về chính sách đối ngoại Mỹ của Marquez sẽ được bảo tồn tại đất nước mà không phải lúc nào ông cũng có cảm tình.
Theo báo chí Italy, ngôi nhà mà họa sỹ/nhà sáng chế vĩ đại thời Phục hưng Leonardo da Vinci đã ở trong thời gian vẽ bức "Tiệc ly" bất hủ đang được chủ nhà rao bán.
TRẦN HUYỀN SÂM
Việc trao giải Nobel cho Patrick Modiano - nhà văn Pháp, đã gây sự ngạc nhiên đối với công chúng mến mộ tiểu thuyết gia Murakami.
LÊ ĐỖ HUY
Cựu học trò thời bao cấp hẳn đều sốc bởi cách trình bày của Malthus (1766 - 1834): dân số quả đất tăng theo cấp số nhân, trong khi sản lượng thực phẩm cung cấp tăng theo cấp số cộng…
Vivre, c'est s'obstiner à achever un souvenir/ Sống là cố gắng ngoan cố để hoàn tất một kỷ niệm.
RENÉ CHAR
Một trong những đoàn thám hiểm đầu tiên đặt chân tới Nam Cực đã phải gánh chịu một kết cục bi thảm khi cả đoàn 5 người ra đi, không ai sống sót trở về. Mới đây, cuốn nhật ký hành trình của chuyến đi thảm kịch đó đã được tìm thấy trong băng đá.
CƠM HẾN
Đã gần bốn năm nay tôi gắn bó với Boston, và mỗi ngày tôi lại thấy yêu vùng đất này hơn một chút. Boston là thành phố văn hóa, giáo dục lâu đời, là “linh hồn nước Mỹ”, cái nôi của cuộc cách mạng giành độc lập từ nước Anh mẫu quốc. Boston là nơi hội tụ các anh tài không chỉ từ khắp nơi trên nước Mỹ mà còn từ rất nhiều quốc gia trên thế giới. Boston duyên dáng, hào hoa, sang trọng, cổ kính…
Đại diện Bộ Ngoại giao Nga về các vấn đề nhân quyền, dân chủ và nhà nước pháp quyền, ông Konstantin Dolgov ngày 15/10 kêu gọi cộng đồng quốc tế lên án mạnh mẽ vở nhạc kịch "Tsukurs Herbert Cukurs" đang được dàn dựng ở Latvia.
Thật khó có thể tin rằng một tác phẩm nghệ thuật trừu tượng lại có thể tác động đến lịch sử khoa học. Nhưng cách Niels Bohr từng dự cảm về thế giới không thể nhìn thấy được của các hạt electron đã cho thấy: khoa học cần nghệ thuật.
Nhà thơ Nga vĩ đại Mikhail Lermontov được coi là “người kế tục” của “mặt trời thi ca Nga” Aleksandr Pushkin. Ông sinh ngày 15/10 /1814 tại Moskva và mất ngày 15/7/1841 trong một cuộc đấu súng với bạn đồng môn Nikolai Martynov.
Bốn ngày sau khi Nobel Văn học năm 2014 gọi tên Patrick Modiano, nhà văn Pháp vẫn coi đây là giải thưởng kỳ lạ dành cho mình.
CAROL MUSKE DUKES
Thơ có quan trọng gì không? là một câu hỏi không có câu trả lời, nhưng điều này vẫn không ngăn được các nhà thơ (và hầu như cả mọi người) thử tìm một giải đáp.
Trong những năm tháng tồn tại, Liên Xô đã có không ít bí mật, trong đó, có những bí mật có khả năng ảnh hưởng đến uy tín và an ninh quốc gia; vì thế, được che chắn, bảo vệ một cách hết sức cẩn trọng với nỗ lực của cả hệ thống chính trị.
Trước các đồng sự của mình tại tòa Bạch ốc, Tổng thống Barack Obama bất ngờ mang tấm bích chương. Ông trịnh trọng bước ra trong im lặng và sau đó, Ông nở nụ cười thật tươi, những bàn tay của các nhân viên của Ông vỗ đều. Một cử chỉ thật đẹp, một nhân cách “thuyết pháp vô ngôn” của vị Tổng thống nước Mỹ.
Auguste Rodin, nhà điêu khắc vĩ đại đã tạc nên “Người suy tưởng” và “Nụ hôn”, từng yêu say đắm rồi rũ bỏ người học trò và cũng là nàng thơ quan trọng nhất trong sự nghiệp của ông, Camille Claudel.
Tolstoy từng ấp ủ thực hiện một cuốn sách “đem lại cho người đọc sức mạnh nội tâm, sự bình thản, hạnh phúc, giúp họ giao tiếp được với những nhà tư tưởng vĩ đại…” nhưng cho đến hôm nay, ít người còn nhớ tới cuốn sách này của ông.
LTS: Yann Martel sinh ngày 25 tháng 6 năm 1963 tại Salamanca, Tây Ban Nha và hiện đang sinh sống tại Montréal, Canada. Ngoài việc nổi tiếng với Cuộc đời của Pi, Martel được coi là một người táo bạo khi nảy ra sáng kiến cứ nửa tháng lại gửi sách cho Thủ tướng Canada Stephen Harper và đề nghị Harper nên đọc. Dưới đây là một trong những lá thư đó của ông, qua bản dịch của Nguyễn Đức Tùng.
Nghệ sĩ piano chuyên nghiệp tài năng Igor Lovchinsky, người hiện đang theo học Tiến sĩ chuyên ngành vật lý học tại Đại học Harvard, trò chuyện với mục Sự nghiệp trên tạp chí Science, cho biết anh đã “bị” nghiện khoa học như thế nào và những trải nghiệm âm nhạc giúp ích gì cho anh khi làm khoa học.
"Kính gửi đồng chí Mikhail Sergeyevich Gorbachov, Tổng bí thư Đảng Cộng Sản Liên Xô...