Cả nước lại sắp bước vào mùa lễ hội Tết Ất Mùi 2015. “Đến hẹn lại lên”, những câu chuyện tiêu cực mùa lễ hội dường như vẫn là bài toán nan giải đối với các nhà quản lý.
Người dân vô tư nhét tiền thật vào mũi sư tử tại đền thờ
Đau đầu với nạn cướp lộc, bói toán, đốt vàng mã…
Năm này qua năm khác, vẫn là nỗi lo đốt vàng mã tràn lan, ném tiền giọt dầu, khấn thuê, bói toán… bủa vây du khách trong mùa lễ hội xuân ở đền Đồng Bằng, đền Tiên La (Thái Bình), đền Mẫu (Hưng Yên), đền Cuông, đền Cờn (Nghệ An), bia Bà (Hà Nội), đền Mẫu, đền Bắc Lệ (Lạng Sơn)… Rồi rác thải bừa bãi khắp nơi, giá vé gửi xe đắt đỏ; hòm công đức, giọt dầu vẫn đặt quá nhiều tại di tích. Chính vì thế, trước mùa lễ hội xuân năm nay, một lần nữa những vấn nạn ấy lại tiếp tục được đưa ra mổ xẻ.
Vài năm gần đây, công tác quản lý và tổ chức lễ hội bước đầu cũng có chuyển biến. Điển hình là tình trạng chen lấn, phản cảm ở một số lễ hội đã giảm; hiện tượng hàng quán lộn xộn, chèo kéo du khách cũng đã hạn chế ở nhiều lễ hội. Song cũng phải thừa nhận rằng tính thương mại hóa cùng các yếu tố lai căng đang ngày càng xâm nhập, lấn át làm biến dạng lễ hội; nhiều cá nhân, đơn vị vẫn coi lễ hội là “mảnh đất màu mỡ” để kiếm tiền, trục lợi. Hàng quán, ki-ốt được xây mới, đình chùa được tu bổ tôn tạo cũng theo xu hướng to hơn, sặc sỡ hơn, còn người đi lễ luôn có tâm lý cảnh giác đối phó với đủ mọi cạm bẫy từ các dịch vụ “chặt chém”, “cò” vé cho đến những lo ngại về vệ sinh an toàn thực phẩm. Hiện nay, xuất hiện tình trạng, thay vì cướp ấn là cướp lộc. Mùa hội năm 2014, dư luận choáng váng bởi hình ảnh tranh cướp lộc tre tới đổ máu trong lễ hội Gióng - Hà Nội.
Chia sẻ về hiện tượng này, Viện trưởng Viện Nghiên cứu tôn giáo Nguyễn Quốc Tuấn nhiều lần khẳng định, đó là hành động thể hiện sự mù quáng về tâm linh... Còn ban tổ chức phân trần rằng đó là tình huống mới phát sinh ngoài dự đoán, rằng lượng người dồn về lễ hội quá đông nên không xử lý kịp... Vì thế, câu hỏi lớn đặt ra là năm nay ban tổ chức lễ hội này không còn “bị động”, vậy có thể tin tưởng rằng không gian linh thiêng sẽ không còn cảnh tranh cướp ồn ào nữa?
Siết chặt quản lý
Năm nay, từ rất sớm, Bộ VH-TT-DL đã có văn bản gửi Sở VH-TT-DL các địa phương chỉ đạo công tác quản lý và tổ chức lễ hội năm 2015. Văn bản có đề cập tới việc hướng dẫn nhân dân đặt tiền lễ trong lễ hội và các nơi thờ tự đúng nơi quy định, bố trí lực lượng thu gom kịp thời các loại nhang, tiền công đức và tiền lễ mà nhân dân đã đặt không đúng nơi quy định. Bố trí, sắp xếp các hàng quán, dịch vụ, nơi trông giữ phương tiện giao thông gọn gàng, đảm bảo tính thẩm mỹ, thuật tiện cho nhân dân, không trở thành nguyên nhân gây ùn tắc, lộn xộn, mất vệ sinh môi trường và an ninh trật tự trong lễ hội. Không để các hàng quán lợi dụng tín ngưỡng kinh doanh trong lễ hội bày bán các loại thực phẩm tươi sống gây phản cảm, mất mỹ quan. Không để các hoạt động mê tín dị đoan, cờ bạc, cờ bạc trá hình, ăn mày ăn xin, móc túi, trộm đồ lễ, tranh giành, đeo bám khách, tăng giá cả hàng hóa, dịch vụ, đổi tiền lẻ, đốt pháo nổ, thả đèn trời, trang trí đèn lồng không rõ nguồn gốc xuất xứ...
Đáng chú ý, văn bản này đặc biệt nhấn mạnh việc không để tình trạng xây dựng, sửa chữa di tích, tiếp nhận công đức, tiến cúng bằng hiện vật đưa vào bài trí trong khuôn viên di tích khi chưa được phép của các cơ quan quản lý có thẩm quyền. Đây được coi là động thái tích cực sau hàng loạt các văn bản của các đơn vị văn hóa triển khai trong suốt nhiều tháng qua về việc rà soát, kiểm tra và đưa linh vật, đồ thờ cúng ngoại lai ra khỏi các di tích. Trước đây, Ban Quản lý di tích danh thắng địa phương cũng nhiều lần bày tỏ sự lúng túng khi các cá nhân, tổ chức đua nhau cúng tiến sư tử đá, tượng Phật, tượng thánh, tượng Quan âm Bồ tát bằng thạch cao; lọ lục bình, đèn thờ kiểu ngoại vào di tích. Thậm chí ông Nguyễn Hữu Sơn, Giám đốc Sở VH-TT-DL Lào Cai, còn khẳng khái chia sẻ: “Chẳng cán bộ di tích nào lại không biết, việc đưa hiện vật mới vào là trái quy định của Luật Di sản văn hóa, làm sai lệch hồ sơ gốc, chưa kể những hiện vật đó trái với phong tục tập quán, truyền thống văn hóa người Việt. Nhưng không lẽ một lãnh đạo cấp cao hơn, về địa phương cung tiến hiện vật mà Ban quản lý di tích lại từ chối?”.
Hy vọng, sự quyết liệt chỉ đạo của Bộ VH-TT-DL trong mùa lễ hội này sẽ là một liều thuốc tốt để chống bệnh “nể nang”, trả lại sự uy nghiêm cho di tích gốc.
Theo Viện Văn hóa nghệ thuật Việt Nam - đơn vị được giao nghiên cứu Đề án quản lý đốt đồ mã - việc đốt đồ mã đang đi quá giới hạn và trở thành vấn đề “nóng” gây lãng phí lớn. Tuy nhiên, khi đưa vấn đề này ra bàn thảo thì nhiều nhà khoa học lại lắc đầu vì để cấm triệt để, triệt tiêu tận gốc là khó hơn… lên trời. Do vậy, thay vì đưa ra nhiều quy định cứng nhắc thì giải pháp đưa ra là phải vận động, tuyên truyền bắt đầu từ việc trao đổi với các cơ sở thờ tự, vận động các sư trụ trì, thủ nhang, từ đền vào cuộc vì họ là những người có khả năng hướng dẫn những người thực hành đúng nghi lễ. |
Nguồn: Mai An - SGGP
Nhiều phụ huynh lo lắng giá sách giáo khoa sẽ tăng khi thực hiện chủ trương xã hội hóa. Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu giá sách giáo khoa trong chương trình giáo dục phổ thông mới không vượt giá sách hiện hành. Điều này mang lại niềm vui cho phụ huynh nhưng lại khiến các nhà xuất bản “đứng ngồi không yên”. Trước tình hình này, có ý kiến đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo thành lập hội đồng thẩm định giá sách.
Giữa những dòng tin với gam màu xám trên các kênh thông tin hàng ngày, tôi dừng lại ở những dòng chữ ấm áp tình người: một cụ ông ở Kon Tum, năm nay đã 90 tuổi, bán lạc làm từ thiện. Ông là Lưu Bình, ở P.Quyết Thắng, TP.Kon Tum.
Nghiêm Thuần (Yanchun), 52 tuổi, người Vũ Hán. Chị bị nhiễm virus Corona chủng mới (2019-nCoV), giống như vài chục ngàn người khác ở Hồ Bắc. Giữa tâm chấn đại dịch vốn dĩ trở thành cơn bão quét qua nhiều tỉnh thành Trung Quốc, Vũ Hán bị phong tỏa, Nghiêm Thuần không thể tìm ra bất kỳ một bệnh viện nào nhận chữa trị chị, tất cả đều quá tải. Nghiêm Thuần quyết định tự cách ly tại nhà để tìm cách kháng bệnh.
Thực hiện chủ trương xã hội hóa, nhiều nguồn lực đã được đầu tư cho lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Tuy nhiên, do nhận thức của xã hội còn hạn chế, cùng những yếu kém trong cách làm của các đơn vị văn hóa, nghệ thuật, việc thực hiện chủ trương gặp nhiều rào cản.
Trong Tết Nguyên đán 2020, nhiều nhà xuất bản, công ty sách đã cho ra mắt, tái bản nhiều tựa sách Tết đặc sắc, đem đến cho bạn đọc những thông tin, kiến thức quý giá về phong tục, văn hóa Việt gắn với Tết cổ truyền của dân tộc, gắn với những hồi ức, kỷ niệm thời ấu thơ của nhiều thế hệ... Với tính hấp dẫn đó đã giúp sách Tết tạo được sức hút trong lòng bạn đọc.
NGUYỄN THANH TÂM
Báo tết - báo xuân đã trở thành một hoạt động thường niên mỗi dịp tết đến xuân về của những người làm báo Việt Nam. Dịp ấy, người đọc cũng háo hức chờ đón những số báo rực rỡ, tươi tắn, bừng lên như sắc hoa đón chào xuân ấm.
“Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh” thường được nhắc đến như biểu tượng của Tết Việt. Thực tế, Tết ở các vùng miền trên cả nước phong phú, đa dạng hơn, trải qua các thời kỳ lịch sử lại thay đổi nhiều. Tuy nhiên, giá trị căn cốt và thiêng liêng của Tết thì giống nhau, và vẫn đang được lưu giữ, tiếp nối qua thời gian.
Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam lần thứ IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024 vừa khép lại trong niềm vui vì đã chọn ra được tân Chủ tịch là NSND Thúy Mùi – vị nữ Chủ tịch đầu tiên của hội.
Nhiều năm qua, vì thiếu đội ngũ những người sáng tác - tác giả, soạn giả giỏi nghề nên sân khấu TPHCM ở cả lĩnh vực cải lương lẫn kịch nói cứ ngày một khan hiếm kịch bản chất lượng. Đặc biệt, trong năm 2019, hàng loạt tác phẩm cũ (ra đời cách nay hàng chục năm) lần lượt được tái dựng, càng cho thấy sự khủng hoảng trầm trọng của vấn đề kịch bản sân khấu.
Trong cuộc sống hiện đại, khi âm nhạc điện tử đang phát triển mạnh mẽ thì việc kế thừa và phát triển âm nhạc dân tộc, đặc biệt là nghệ thuật đàn bầu Việt Nam, đang đặt ra nhiều thách thức.
Internet, việc số hóa sách và sự ra đời của những công cụ đọc sách điện tử, chính những cái mới ấy, cùng sự phổ biến chúng trong đời sống một cách rất nhanh chóng, đã buộc người ta phải nêu câu hỏi: Liệu đã sắp đến lúc sách giấy “cáo chung”?
Lần đầu xuất bản năm 1942 tại Nhà in Lê Cường, “Giáo dục nhi đồng” của nữ tác giả Đạm Phương Nữ Sử trình bày những quan điểm sâu sắc về tầm quan trọng của giáo dục gia đình đối với sự trưởng thành của trẻ nhỏ, xa hơn là đối với sự cường thịnh của một dân tộc.
ĐẶNG NGỌC NGUYÊN
Chỉ trong vòng ba mươi năm sau đổi mới đất nước 1986, giao thông Việt Nam đã phát triển vượt bậc. Từ chỗ trên đường cái quan xe đạp nhiều hơn xe máy, giờ chủ yếu lại là ô tô xuôi ngược.
Chúng ta đang sống trong một thế giới mà thiết bị điện tử kết nối internet đã trở thành công cụ tìm kiếm, tra cứu, làm việc, học tập, giải trí... trở nên rất phổ biến. Câu hỏi đặt ra là con người đang kết nối với con người, với thế giới như thế nào? Bộ sách “Chúng vận hành như thế nào?” của NXB Kim Đồng có thể là một gợi ý dành cho các bạn đọc nhỏ tuổi.
NGUYỄN QUANG PHƯỚC
Công cuộc chống tham nhũng do Đảng khởi xướng và thực hiện đang ngày càng quyết liệt, công cuộc “đốt lò” hiện nay đã và đang nhận được sự ủng hộ của cả hệ thống chính trị, của toàn thể đồng bào và sự hợp tác chặt chẽ từ quốc tế. Chống tham nhũng quyết liệt, là cách toàn Đảng thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh: không ngừng xây dựng, chỉnh đốn cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Khi được “Lòng Dân” tin tưởng, khi nhân dân ủng hộ và tham gia thì vạn sự tất thành.
Sau 10 năm thực hiện hai tiêu chí văn hóa thuộc Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới, cơ sở vật chất, văn hóa thể thao cũng như đời sống tinh thần của người dân ở nhiều địa phương trong cả nước đã được cải thiện. Tuy nhiên, kết quả hoàn thiện hai tiêu chí này chưa thật sự đồng đều.
Liên hoan Sân khấu thử nghiệm quốc tế diễn ra từ ngày 4 đến 13-10 tại Hà Nội được kỳ vọng sẽ có nhiều đột phá trong thể hiện ngôn ngữ hình thể, cấu trúc, làm giàu thêm ngôn ngữ của nghệ thuật sân khấu.
Trong thời đại công nghệ phát triển, ít nhiều cũng ảnh hưởng đến nhận thức của các bạn trẻ, nhất là đối với học sinh, sinh viên. Để các em hiểu đâu là tốt, đâu là xấu và biết trân trọng những giá trị mà ông cha ta đã gìn giữ từ bao đời, diễn giả văn hóa Hồ Nhựt Quang (học trò GS.TS Trần Văn Khê) tiếp tục thay thầy thực hiện dự án vinh danh văn hóa trong học đường.
Khán giả Bắc Giang hâm mộ chèo đang được sống trong bầu không khí sôi động với tiếng trống, tiếng đàn, tiếng nhị réo rắt bổng trầm cùng những câu hát chèo trong Liên hoan chèo toàn quốc, tổ chức tại Bắc Giang. Những ngày qua, liên hoan thật sự gây chú ý và đọng lại nhiều cảm xúc đối với các nhà quản lý, văn nghệ sĩ cùng đông đảo nhân dân địa phương.