Cuối cùng, vẫn là bi kịch
Nghệ sĩ Trọng Thanh
Trong cuốn sách ảnh "Legendary Ho Chi Minh trail" mà Thanh ghi tặng tôi ngày hai thằng vừa kết thúc chuyến du khảo Văn hóa xuyên Việt "Vượt Trường Sơn" hồi tháng 8 vừa qua, tôi cực kỳ bị thuyết phục bởi bức ảnh Thanh chụp động tác của người lính giải phóng rót nước từ bi đông vào miệng người lính ngụy trên cao điểm 550 trong chiến dịch đường Chín - Nam Lào 1971. Đấy là thời điểm bấm máy bị chi phối bởi khát vọng hòa hợp dân tộc bỏng cháy trong Thanh. Lúc ấy, dám chụp một bức ảnh như thế phải là người hết sức bản lĩnh, dám đương đầu, dám chấp nhận để đạt tới nhân bản. Theo lời Thanh kể, chỉ sau đó vài giây, người lính giải phóng rời khỏi ống kính của anh để đi vào cõi bất tử. Người lính ấy ngã xuống vô danh như biết bao người lính, nhưng hành động đầy tình đồng bào của anh thì mãi mãi là lời nhắc nhở mọi thế hệ hãy sống với nhau chan chứa như ca dao "Bầu ơi thương lấy bí cùng..." Có lẽ đó là lý do Thanh cứ đi tìm đến không biết chán những hình ảnh ở Trường Sơn, tìm đến mức "gàn dở, hấp lìm", tìm đến mức chính Thanh đã hóa thành một phần máu thịt trong cơ thể Trường Sơn. Cái sự tìm ấy của Thanh là tìm sự thực bi tráng tuyệt vời của Trường Sơn, chứ không phải sự thực được tô son trát phấn của lắm kẻ chỉ lăm lăm "đánh quả" Trường Sơn bằng những mỹ từ lu loa đến phát ngượng cả vong linh những người đã hy sinh. Thanh cực đoan với Trường Sơn đến mức bị nghi ngờ về "phẩm hạnh". Một trong số những người thiển cận nghi ngờ đó có tôi. Ở cái kinh kỳ Hà Thành nhỏ bé này mà suốt hơn hai mươi năm thanh bình, chúng tôi không có duyên gặp nhau mà chỉ nghe đồn về nhau. Về những lời đồn... chao ôi! những lời đồn...chúng khiến chúng tôi càng ngày càng không muốn gặp nhau. Thằng nào cũng sợ gặp phải một thằng "Trường Sơn dởm".
Nhưng rồi ông giời vẫn bắt chúng tôi tao ngộ. Tôi và Thanh chính thức gặp nhau và bắt đầu cảm thấy chơi được với nhau sau màn giáo đầu rất ngắn ngày 1 - 8 - 2000 khởi sự chuyến xuyên Việt, trước khi cùng bước lên xe ô tô. Và thế là trong suốt cuộc hành trình, hai thằng bi bô mãi những kỷ niệm chừng xa lắc về Trường Sơn, bi bô có lúc hơi lố vì xung quanh toàn là các bạn trẻ chưa một lần biết Trường Sơn. Và chắc chắn là sẽ lãnh đủ cái vụ "ra vẻ công thần". Song mặc thôi. Miễn là cứ thấy mình thoải mái, thoải mái như khi đang yêu thật lòng dẫu cái bi kịch, cái chết đang rình rấp đâu đó. Sống được mấy chục năm thanh bình, đối với những người như Thanh và tôi là lãi to rồi. Hạ màn lúc nào là xong lúc đó. Nhưng khi sự thật diễn ra thì chính tôi lại ngỡ ngàng sao có thể nhanh đến như thế... Hiểu tấm lòng của Thanh với Trường Sơn, về Hà Nội, tôi lại hiểu thêm tấm lòng của Thành với vẻ đẹp nguyên sơ ở cơ thể phụ nữ. Ở căn buồng hẹp số 79 Lý Thường Kiệt, nơi Thanh trút hơi thở cuối cùng một cánh đột ngột, Thanh đã từng làm tôi ngạt thở khi chất chồng lên tôi một núi ảnh "nude". Không hề có một chút gợi sắc lục gì ở những đường nét đầy giai điệu đó. Chỉ thấy sự hấp dẫn khó tả của vẻ đẹp toát ra từ những sáng tối, lấp loáng ấy. Và chúng tôi bàn với nhau về một triển lãm trong tương lai gần mang tên "Tòa thiên nhiên". Về cái khoản này, cứ xin chữ cụ Nguyễn Du là cao siêu và lành sạch nhất. Đã có một "Trọng Thanh Trường Sơn", lại có thêm một "Trọng Thanh nude". Khát vọng xóa đi những bi kịch giữa con người với con người là cảm hứng truyền qua những thời điểm bấm máy của Thanh. Không phải lúc nào khát vọng ấy cũng bật ra được từ những khuôn hình. Nhưng dù sao cũng không thể thiếu khát vọng. Vậy mà bi kịch lại bất chợt ập đến, cướp Thanh đi. Giải thích thế nào đây sự vô nghĩa lý này. Chỉ biết cuối cùng, tai họa giáng xuống với con người tức thì đều là bi kịch. Có lẽ đến bây giờ thì Thanh đã cảm thấy mình chết thật, chết hoàn toàn. Cầu mong linh hồn Thanh siêu thoát thanh thản để mau quây quần với những linh hồn từng có trong khuôn hình đa đoan của Thanh. N.T.K (142/12-00) |
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
NGUYỄN VĂN XÊ
hồi ký
Buổi sáng mùa thu ngày 20-9-1940. Nơi nhà thương Nam ở Quy Hòa những bệnh nhân già yếu đang run lên vì gió lạnh từ biển thổi vào. -
NGUYỄN KHẮC PHÊ
Tôi đang chuẩn bị cho những trang cuối của số tạp chí này thì được tin từ thành phố Hồ Chí Minh điện ra: Bác Nguyễn Tuân đã mất! Sững sờ và xúc động quá! Tôi như không muốn tin. -
PHAN NGỌC MINH
Từ lâu, tôi mong ước có một chuyến đi xem và vẽ Kinh Thành Huế. Ý tưởng ấy đã thực hiện vào Thu 1995. Lần ấy, được trên mười bức ký họa, những cơn mưa cứ kéo dài, cuối cùng, tôi đành rời Huế trong tâm trạng đầy lưu luyến.
-
TẠ QUANG SUM
Lần lửa hơn 30 năm tôi mới về lại thăm Thầy. Ngôi nhà số 51 Hồng Bàng vẫn “ Trầm mặc cây rừng ” như ngày xưa lũ học trò chúng tôi có dịp ngang qua. Cầu thang dẫn lên căn gác nhỏ yếu ớt rung lên dưới chân mình, hay….mình run! Tôi chẳng thể nào phân định được, trong phút giây bồi hồi xao xuyến ấy.
-
NGUYỄN THỊ THỐNG
Tôi tên là Nguyễn Thị Thống - con gái của cố họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung. Tôi rất vui mừng, xúc động và thấy rất may mắn được tới dự buổi lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh của bố tôi tại thành phố Huế vừa qua do Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế tổ chức. Tới dự buổi lễ này, tôi được nghe và nhớ lại những kỷ niệm về bố tôi. Những kỷ niệm không bao giờ phai mờ trong ký ức.
-
NAM NGUYÊN
Thực ra, tôi gọi cuộc đi này là hành hương. Hành hương, nghe có vẻ cao siêu nhưng y phục xứng kỳ đức mà thôi.
-
(Lược thuật Hội thảo “Giá trị văn học Thừa Thiên Huế - những định hướng bảo tồn)
-
TRẦN THỊ KIÊN TRINH Đã không ít lần tôi được nghe những câu chuyện của các anh kể về một thời trai trẻ. Tuổi trẻ hiến dâng, tuổi trẻ xuống đường, tuổi trẻ lên rừng kháng chiến và những đêm không ngủ.
-
THANH HẢI SHO - Hôm ấy, Nha Trang đỏ nắng. Tôi cùng anh bạn nhà báo lần đến số 46 đường Yersin tìm một ông già. Đến nơi, vừa kéo chuông chủ nhà vội vàng mở cổng. Trước mắt tôi là một ông già ngoài 80, dáng người đậm, da trắng, mang cặp kính cận bự chác mỗi bên độ nửa bàn tay… ông già ấy chính là nhà thơ Giang Nam, tác giả bài thơ “Quê hương” nổi tiếng.
-
TRẦN PHƯƠNG TRÀ Giữa năm 1967, anh Thanh Hải và tôi được điều động từ Thành ủy Huế về Ban Tuyên huấn Khu ủy Trị - Thiên - Huế. Mấy ngày đi đường, chúng tôi nói nhiều về vùng đất và con người quê hương.
-
MAI VĂN HOANThời còn là sinh viên khoa Văn trường Đại học Sư phạm Vinh (1967 - 1971), chúng tôi thường gọi thầy Hoàng Ngọc Hiến là thầy Hiến. Đó là cách gọi thân mật của những học sinh vùng quê miền Trung đối với những thầy giáo trường làng. Lên đại học chúng tôi vẫn giữ nguyên thói quen ấy.
-
NGUYỄN QUANG HÀNhững ngày trên chiến khu, báo Cờ giải phóng và báo Cứu lấy quê hương ở chung trong một mái nhà, cùng ăn cùng ở cùng làm.
-
PHẠM THƯỜNG KHANH - PHẠM LINH THÀNHTheo tiếng Latinh, thuật ngữ intelligentia - trí thức chỉ những người có hiểu biết, có tri thức, tầng lớp xã hội này bao gồm những người chuyên lao động trí óc, có trình độ chuyên môn cao.
-
NGUYỄN THANH TUẤN Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
-
NGÔ MINH Sau ba tháng kêu gọi, hơn 250 văn nghệ sĩ, trí thức và những người Việt mến mộ Phùng Quán ở Việt Nam, Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Ba Lan, Úc, Thụy Sĩ v.v, đã nhiệt tình góp cát đá xây lăng mộ nhà thơ Phùng Quán - bà Vũ Bội Trâm ở Thủy Dương, Huế.
-
HỒ THẾ HÀHằng năm, sự kiện hân hoan và sôi động nhất của văn nghệ sĩ Huế là kết quả thẩm định và xét tặng thưởng công trình, tác phẩm VHNT xuất sắc của Liên hiệp Hội.
-
Ngày 11 tháng 10 năm 2010, đoàn Trái tim người lính (Mỹ) do tiến sĩ, bác sĩ tâm lý, nhà văn Edward Tick dẫn đầu đã đến thăm và giao lưu với Hội Nhà văn Việt Nam tại Hà Nội. Đoàn của tổ chức Trái tim người lính có nhiều người là cựu chiến binh từng tham chiến tại Việt Nam, I-Rắc; các bác sĩ, giáo viên, nhà báo, mục sư và cả học sinh trung học. Buổi gặp gỡ đã diễn ra trong tình cảm ấm áp, thông cảm, chia sẻ quá khứ, vì hiện tại và hướng tới tương lai. Chiến tranh và hòa bình được nhắc đến nhiều hơn cả trong các câu chuyện và thơ của cả bạn và ta. Nhà thơ Nguyễn Hữu Quý là người được dự buổi gặp gỡ giao lưu cảm động này, anh đã có bài viết gửi Sông Hương, xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc. SH
-
LÊ TRỌNG SÂM(Kỷ niệm 60 năm thành lập Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế)Dưới sự chỉ đạo của Thường vụ Tỉnh ủy tỉnh Thừa Thiên và có sự giúp đỡ nhiều mặt của Chi hội Văn nghệ Liên khu 4, cuộc gặp mặt lớn của giới văn nghệ sĩ trong tỉnh tại thôn 2 làng Mỹ Lợi trong vùng căn cứ khu 3 huyện Phú Lộc vào tháng 10 năm 1950 phải được tôn vinh như là Đại hội đầu tiên, Đại hội lần thứ nhất của anh chị em văn nghệ tỉnh nhà. Nó là một cái mốc quan trọng mở ra một thời kỳ mới.
-
NGUYỄN QUANG HÀ(Kỷ niệm 60 năm thành lập Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế)Chiến dịch Mậu Thân 1968 đang cần quân để đánh vào thành phố, trước tình hình ấy, chúng tôi được huy động vào quân đội, và sau những tháng tập mang vác nặng, tập leo núi, tập bắn, tập tiến nhập, chúng tôi được điều vào Bác Đô (đó là bí danh Thừa Thiên Huế lúc bấy giờ).
-
VÕ MẠNH LẬPKỷ niệm 30 năm ngày mất nhà thơ Thanh Hải (1980 - 2010)
.png)
.png)
