NGUYỄN NGUYÊN NHUNG
L.T.S.: Nguyễn Nguyên Nhung, sinh năm 1977 tại Huế. Cô gái 16 tuổi này hiện là nội trợ một gia đình nghèo đông người. Cô đang cặm cụi học nghề để giúp bố nuôi đàn em nhỏ. Và cô bắt đầu viết...
Ảnh: internet
Tôi kéo hộc áo quần cũ của cu Nô ra tìm cái khăn. Tôi chợt thấy củi! Những thanh củi đã vàng sạm khói bếp, lẫn lộn với áo quần Nô. Hèn chi, ông nội tôi đứng ở cửa bếp chửi vọng qua nhà tôi: "Cha cô bà, sẵn họ chẻ, họ hong khô rồi lấy chụm, cha cô bà...". Tôi giặt khăn lau mặt, lau cho em, cùng ngồi bàn ăn cơm. Tiếng chửi của ông vọng qua đều đặn. Miếng cơm nuốt vào cứ nghẹn lại, ực cả lời chửi bới của ông. Lòng tôi nhớ mẹ tha thiết, tám năm rồi còn gì, mẹ ơi! Ba mẹ bỏ nhau, nhưng tụi con tội tình chi mà mẹ lại bỏ? Con nhớ mẹ quá, con nhớ... Thằng cu Nô ăn bình thường, ông chửi nó càng ăn bạo, nhìn cái mang tai phùng lên, xẹp xuống tôi đâm ghét.
- Xì, lười biếng không đi kiếm củi, cứ ăn cắp.
Nó nuốt ực một cái.
- Ăn cắp à, sao chị chụm, giấu chỗ nào chị cũng ăn cắp. Mỗi bữa chỉ sáu lẻ thôi, không đủ ra vườn kiếm rác mà chụm độn.
Tôi nghĩ đến lúc, vừa học bài, vừa nấu cơm, nấu nước, vừa ra vườn bóc từng bẹ tre chưa kịp rơi xuống đất mà phát ớn. Có khi chụm độn với lá chuối chưa khô, khói lên um, cay xè, nước mắt tự động rơi vào tập, chẳng cần phải khóc, đành đấu dịu với cu Nô.
- Ngày mai cho chị mười lẻ, chị còn chụm nước uống nữa chứ.
- Hì... hì... hì...
Nó ăn phưỡn bụng rồi đứng dậy, loay hoay tập vở chuẩn bị đi học. Nó thường đi học sớm la cà đánh bi, đáo... Tôi nhắc lại:
- Mười lẻ nghe.
- Không, hì...hì...
Những ngày giáp Tết cu Nô đâm ra siêng năng, sáng nào cũng rủ mấy đứa bạn lên đồi Từ Hiếu khèo trái thông và nhánh thông khô. Trưa tôi đi học về thấy trên bếp củi thông chất cao dần, dù vậy, cu Nô chẳng nghỉ buổi nào. Có nhiều củi nó đâm ra hào phóng, không hà tiện như trước, tôi chụm thoải mái, chẳng thèm lo củi nữa. Biết Nô đi kiếm củi, buổi sáng trước khi đi làm, ba dặn cu Nô đừng trèo cây. Nô đem ra khoe ba một cái khèo dài hơn 4 mét, trên đầu có một cái móc sắt dấu hỏi khoảng 4 tấc. Ba hứa sẽ dành một số tiền mua củi, để cu Nô ở nhà quan tâm việc học. Tôi nghĩ ba hứa vậy, chứ ba lo gạo nuôi bốn đứa tôi là cũng quá nhọc nhằn, nhiều khi cứ sợ ba ngã dụi giữa đường. Ba đi rồi thì Nó lại hếch mặt với tôi, rồi vác khèo lên đường, nói:
- Tui sẽ lo củi chụm ra Tết cũng chưa hết, tới hè luôn.
- Sức mấy.
- Sức mấy à, tui nói là làm được, có như chị lười biếng số một.
- Ai nấu cơm, ai giặt giũ, ai đi chợ...?
- Ai ngủ trưa cho tới chiều...?
Như thường lệ, mỗi sáng cu Nô đi khèo ở đồi Từ Hiếu. Trưa, tin cu Nô té cây bị thương nặng như một tiếng sét đến với gia đình tôi. Nội tôi, ba tôi, các chú đều chạy xuống bệnh viện, khu vực của đại gia đình tôi vắng tanh. Tôi xuống bệnh viện thăm cu Nô, qua chẩn đoán sơ khởi, chuẩn bị vào mổ tay trái. Nô bị gãy lòi xương tay trái, gãy chân phải, nghi chấn thương não, mặt bị cây xóc loang lỗ máu, sau khi chụp phim quang tuyến X xong còn nứt xương chậu nữa. Tôi thấy ba đang đi chụp hình, ba đi chụp vụ mùa ở Thủy Dương về thấy nội ngồi trên xe cấp cứu nên cũng lao theo và biết tin cu Nô bị té. Ngày hôm đó là ngày 27 giáp Tết Nhâm Thân. Ba tôi cho biết là đã điện tín cho mẹ tôi từ trưa khi ba theo xuống cấp cứu, rồi trở lại bệnh viện nhanh vì Bưu điện cũng gần. Mẹ tôi sẽ nhận điện tín trong ngày 28 tết.
Cả tháng tôi lên xuống bệnh viện thăm em và bới xách, chẳng biết Tết là gì, cả nhà tôi như có đám tang lớn. Trong suốt tuần đầu tiên và tuần cu Nô chuẩn bị xét nghiệm máu, để mổ lắp sắt chân phải. Ba và tôi đòi hiến máu cho Nô, nhưng sau đó lại không thử máu, nghe nội nói ở ngân hàng máu, đã có loại máu của Nô. Tôi lại mong mẹ về để cho cu Nô máu. Đêm đêm cứ nghe tiếng chó sủa rộ ngoài xóm là tôi thức giấc ngồi dậy trông mẹ, tôi nghĩ mẹ về cả gia đình tôi đều mừng, nội cũng bớt nhọc nhằn bởi săn sóc cu Nô, riêng tôi, tôi cần nhất, là con gái tôi rất cần mẹ.
Tết vẫn đến, mứt bánh trong nhà không có. Chòm xóm đến cho, kể cả tiền và lời an ủi. Trong danh sách ba tôi ghi lại có linh mục, ni cô, bạn bè thân hữu, chòm xóm láng giềng, nhất là trường Trường An Huế, anh em nhiếp ảnh, báo chí. Ở thành phố Hồ Chí Minh có dì Nga bạn của ba tôi quen cách đây 20 năm. Bà con tôi ở thành phố và có cả bà Cúc, báo Phụ Nữ thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt liên đoàn thiếu niên tiền phong trường Trường An đã vận động quyên góp, nhịn quà sáng giúp bạn đã đến thăm hỏi và tặng quà, tặng tiền.
Hôm, tôi về bệnh viện dìu cu Nô đi khập khiểng những bước đầu liên. Cu Nô hỏi:
- Rứa mẹ không về chị Ni há?
- Ừ...
- Mẹ tệ thiệt, em nhờ Nội không thôi chết rồi. Chị có viết thư cho mẹ không?
- Có, ba cũng viết nói mẹ về để lo cho Nô.
- À! Chị Ni, dạo em lấy củi của nội, thu trong bàn thờ, trong cái cặp đen cũ, chị lấy ra mà dùng, chắc nhà hết củi rồi.
- Trời, lại củi nữa!
Một năm qua, Nô đi học lại lớp sáu. Lẻ sắt trong chân phải chưa có tiền mổ lấy ra, Nô đi hơi khập khiểng, tay trái cũng hơi vẹo và yếu nhiều. Mùa đông Huế mưa liên miên, buồn da diết. Củi vẫn là vấn đề khó khăn cho gia đình chúng tôi sau gạo. Mặc dù, ba tôi có bốn giải thưởng ảnh nghệ thuật trong năm 1992 và tiền nhuận ảnh nhiều nhưng cũng không đủ, tôi đã nghỉ học, học may ở chú Tuấn em thứ 8 của ba.
Mẹ tôi vẫn chưa về, tám năm rồi sắp đến là tết thứ 9. Điệp khúc của ông nội: "Cha cô bà, sẵn họ chẻ rồi qua lấy chụm... cha cô bà..." vẫn còn vang...
Huế, ngày 1/11/1992
N.N.N.
(TCSH53/01&2-1993)
LTS: Trang viết đầu tay kỳ này, Sông Hương chọn một số tác giả - tác phẩm trong bút nhóm "Dòng Xanh" thuộc Đại học sư phạm Vinh.Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
VÕ TUẤN ANHTà áo dài đượm màu tím biếc, nón lá nghiêng che thấp thoáng lúc sang sông ngập trán trong những giọt nước mưa đầu mùa trên đất cố đô. Những phong vị ấy dường như là mùi vị của Huế, nguyên sơ và thanh thoát đến lạ thường, tất cả hình ảnh đấy quá đỗi thân thương đối với những ai đã trót nặng lòng với Huế.
Kính gửi: Ban biên tập Tạp chí Sông HươngTừ ngày biết đến Tạp chí Sông Hương, cháu thường theo dõi và rất thích đọc, đặc biệt là những trang thơ. Gần đây cháu rất vui là tạp chí đã có những thay đổi về hình thức cũng như nội dung.Thỉnh thoảng cháu cũng làm thơ, nhưng chủ yếu viết cho mình đọc, cùng lắm là tặng cho bạn bè. Không dám gửi cho tạp chí nào cả, sợ họ cười.Lần này theo lời khuyên của mấy đứa bạn, cháu gửi mấy bài thơ này lên Tạp chí Sông Hương để các chú các cô trong ban biên tập xem cho cháu.Cháu xin chân thành cám ơn và kính chúc các chú các cô trong ban biên tập khỏe, hạnh phúc. Q.L
LTS: Cái đẹp có khi phải hơi thiêu thiếu một chút mới gây được mỹ cảm ở người thưởng ngoạn... Có lẽ xuất phát từ quan điểm ấy mà Lãng Hiển Xuân viết truyện ngắn nầy với chiều sâu ý tưởng đầy chất nhân văn, nhưng người đọc cảm thấy vẫn còn thiếu một chút gì...Chúng ta vui mừng khi biết đây là trang viết đầu tay của anh. Xin giới thiệu với bạn đọc, và chờ đợi Lãng Hiển Xuân những sáng tác mới.SH
LTS: 17 bài thơ đầu tay làm thành tập "Mùa huyết phượng" 17 nốt nhạc xanh lưu luyến thổn thức chia tay với tuổi thần tiên.Sông Hương xin giới thiệu trong số 17 bài thơ ấy
TẠ XUÂN HẢI - ĐỖ THƯ
LTS: Trong những ngày đầu tháng 8, Sở GD-ĐT, Hội LH VHNT TT-Huế đã phối hợp tổ chức Trại sáng tác Thiếu nhi 2009 tại làng cổ Phước tích và Khu du lịch Thanh Tân. Trên 40 tác giả nhí đến từ các thôn làng, TP Huế đã cùng nhau viết về nét đẹp quê hương, về bốn mùa đi qua trong mắt, về những kỷ niệm đẹp trong đời và những khát vọng vươn lên... Do số trang có hạn, Sông Hương xin giới thiệu 2 bài thơ trong số rất nhiều tác phẩm có được từ trại viết ấy.
MINH CHÂU TRẦN Truyện ngắnTôi sinh ra và lớn lên ở làng Tây Hồ, ngôi làng được ngăn cách với chung quanh bằng mấy luỹ tre rậm rạp và cánh đồng quê bát ngát. Làng chúng tôi cách làng Đông một cái gò và cánh đồng ấy. Trên gò là một ngôi miếu nhỏ nhưng cổ kính. Nghe bà tôi kể lại thì nó đã rất lâu đời rồi và linh thiêng vô cùng.
LTS: Cuộc thi sáng tác văn học “Trang viết học trò” do Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh Thừa Thiên Huế phát động trong năm 2008 đã thu hút hơn hai ngàn bài dự thi của cả ba cấp học và đã tổ chức lễ trao giải thưởng ngày 15/5/2009 cho hơn 50 bài viết có chất lượng. Các nhà văn, nhà thơ Hồng Nhu, Lâm Thị Mỹ Dạ, Mai Văn Hoan, Phạm Phú Phong, Nguyễn Khắc Phê đã được mời làm Ban Chung khảo cuộc thi. Tạp chí Sông Hương kỳ này vui mừng giới thiệu với bạn đọc một bài đạt giải trong cuộc thi này.
HOÀNG KIM NHI (CLB Văn học Trẻ Thừa Thiên Huế) Nhân đôi mắt, máu trái tim
Đêm Phước Tích
Khúc hát chị đi tìm
...Mùa nắng hạn thèm được nghe tiếng sấmCha thở dài nhìn đập nước cạn khôCỏ cháy héo thương bầy trâu trơ mõmĐêm con cóc nghiến răng đến thẫn thờ...
DƯƠNG THÙY DƯƠNG (Câu lạc bộ Viết Trẻ Thừa Thiên Huế)Lớp 3. Vào năm 198 mấy, tôi biết về những giao xúc yêu đương của người lớn. Phòng ngủ của mẹ tôi không có cửa vì phòng ngủ của những người lớn lúc bấy giờ đều như thế, không có cửa. Một tấm rèm nhựa màu xanh lấp lánh như phòng ngủ của mẹ đã thuộc hạng sang.
Trần Vĩnh Liên, sinh tháng Tư năm 1975, vào thời điểm lịch sử dân tộc chuyển sang trang mới.Bạn viết trẻ của Sông Hương dù khá đông đảo nhưng tìm được một người chào đời vào cái mốc lịch sử ấy thì quả là hiếm!Sông Hương giới thiệu trang thơ đầu tay của Trần Vĩnh Liên với ý nghĩa đó.Ước mơ thời học sinh của Liên là sẽ theo học văn chương, nhưng như một duyên nợ, Liên lại là cử nhân ngoại ngữ (Khoa tiếng Đức - Đại học Ngoại ngữ Hà Nội). Thơ Trần Vĩnh Liên giàu ước mơ và dự cảm nhưng còn thao thức, phân vân giữa đường biên hư - thực; nhiều rung động muốn giãi bày nhưng lại giữ gìn, e ấp. Chính điều đó đã làm nên nét quyến rũ thầm kín, run rẩy của thơ Trần Vĩnh Liên.
Phan Danh Hiếu - Ngô Thị Thục Trang - Trần Đình Khuê - Nguyễn Thị Hương - Trần Văn Quyết - Nguyễn Đình Dương
LÊ THỊ PHƯƠNG HIỀN Truyện ngắnTháng bảy mưa ngâu ấy với Thuỷ là nhiều kỷ niệm nhất. Đúng dịp nghỉ hè của trường đại học, Thuỷ và Huy có thời gian quấn quít bên nhau bù lại những ngày bận tối mắt vì ôn thi. Huy chở Thuỷ trên cái xe đạp vẹo vọ, đợt ấy Hà Nội dầm trong mưa nhưng chẳng có ai cảm thấy chán đi chơi cả. Hai đứa chung nhau một chiếc áo mưa.
NGUYỄN LÊ VÂN KHÁNHGió lạ“Huế vào đêm cuối năm mưa lùn phùn và những cơn lạnh ù ù miết vào da thịt tôi. Gió mỗi lúc một lớn. Tôi không nghĩ đêm 30 vẫn còn những cơn gió lạ lùng như thế. Mẹ tôi lúc còn sống bà thường nói rằng ông trời dung dưỡng tất cả con người sống trên mặt đất này.
NGUYỄN MẠNH TIẾN (*)“Thiên sứ đích thực của triết gia là điều chỉnh những điều chênh lệch; kiện tráng những điều chính nghĩa; thăng hoa những điều thánh thiện”. (Alcuin)
NGUYỄN KIM LOAN - NHỤY NGUYÊN