Chuyện người 30 năm chăm ngựa “chốn cung đình”

14:34 10/02/2014

30 năm qua, anh lặng lẽ chăm chút ngựa như chăm chút con mình, cái nghiệp trông coi ngựa gắn người với ngựa cũng từ đó. Anh nói, cái nghề này, nếu không yêu nghề thì phải bỏ thôi, chứ công việc hoàn toàn khác hẳn, đòi hỏi phải tinh mắt, biết lắng nghe, siêng năng, cần cù…

 

Người đàn ông đó tên là Lê Đắc Quảng, 47 tuổi, ở đường Hoàng Quốc Việt, phường An Đông, TP Huế. Hiện anh đang chăm ngựa cho Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, nơi chốn cung đình ngày xưa các vị vua triều Nguyễn đã trị vì. Nếu như ngày xưa dùng xe ngựa để chở vua, quan và các hoàng tử đi thì ngày nay, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế đang tái hiện lại cảnh xe ngựa chở khách du lịch mỗi khi đến tham quan Huế, và mô hình này đã thành công vượt bậc hiện nay.

Do hoàn cảnh gia đình thời đó còn khó khăn, Lê Đắc Quảng nghỉ học sớm, anh nói cái nghề chăn ngựa đến với anh cũng là một cái duyên, chưa bao giờ anh nghĩ mình sẽ làm công việc này, nhưng khi đến gần một con ngựa hàng xóm, anh mới thấy thích thú, anh nhận ra một điều cái gì cũng có cái đặc sắc, ấn tượng và nếu đam mê sẽ đem đến thành công.

Dù bận rộn với công việc đầu năm mới, khách tham quan đông đúc, xe ngựa hoạt động hết công suất, nhưng Lê Đắc Quảng vẫn dành thời gian quý để tiếp chúng tôi, anh nói: “Cuộc đời tôi cũng giống như những con ngựa này, nay đây mai đó. Lớn lên thì đi chăm ngựa cho người ta tận Đắc Lắc, lúc đó những con ngựa này dùng để kéo sầu riêng, cà phê, mủ cao su… sau này khi xã hội phát triển thì người ta dùng xe cơ giới thay ngựa, nhưng ở Huế vẫn duy trì hoạt động xe ngựa để đưa đón khách tham qua, rứa là tôi trở về Huế, ban đầu khách sạn Hương Giang họ biết tôi có biệt tài điều khiển ngựa nên thuê tôi về, nhưng làm ở đó một thời gian thì tôi bỏ. Sau đó tôi chuyển qua làm ở Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế gần 10 năm nay”.

Nhưng chăn ngựa có đẳng cấp, để điều khiển ngựa không phải là dễ, và cách thuần hóa ngựa càng khó hơn. Đòi hỏi người chăn ngựa phải có sự kiêng trì, am hiểu giống ngựa… Cũng nhờ cái nghề này mà một mình anh nuôi vợ và 3 đứa con ăn học thành tài.

Từ ngày gắn cái thân vào con ngựa, chăm con ngựa hơn chăm con của mình. Mình phải rèn luyện ngựa cho cẩn thận bằng cách thuần phục nó, đặc biệt khi khách tham quan đến Huế, yên tâm khi ngồi lên xe ngựa. Sau khi thuần ngựa xong, người điều khiển ngựa phải biết "tróc" ngựa (cái cách tróc ngựa này con ngựa sẽ biết giữa chủ và ngựa), sau đó điều khiển ngựa bằng dây cương và ra hiệu lệnh bằng tiếng tróc (tách, tách, tách…), dùng chân đạp vào chân phanh để điều khiển. Bởi ngựa vốn rất thông minh nên biết lắng nghe tiếng người điều khiển rồi đi theo hiệu lệnh của mình”, anh giải thích thêm.

Nghề chăm ngựa vốn là vất vả, bù lại mỗi ngày thu lợi từ ngựa là rất lớn. Anh phân tích: “Mỗi chuyến chở khách đi 1/2 giờ đồng hồ là 150 nghìn đồng, một ngày ít nhất phải 10 chuyến, vị chi một ngày cũng thu lợi rất lớn”. Thấy đi xe ngựa lạ nên nhiều khách tham quan có cả khách quốc tế sẵn sàng rút hầu bao đi du xuân bằng xe ngựa.

Chị Mariam Trinh, một du khách du xuân đầu năm cùng gia đình trong Đại Nội cho biết: “Tôi rất bất ngờ khi đến tham quan ở Huế có loại hình du lịch bằng xe ngựa, mô hình này ở nước ngoài cũng có, nhưng những xe ngựa ở đây họ làm rất bắt mắt, những chú ngựa tại chốn cung đình rất mạnh mẽ, người đi có xe ngựa đi riêng chở cả gia đình 4-5 người… Năm nay lại năm Ngọ cho nên tôi đã chọn chú ngựa để du xuân với mong muốn “Mã đáo thành công””.

Tờ mờ sáng anh Quảng đã có mặt tại chuồng ngựa để cắt những bó cỏ tươi nhất để phục vụ bữa ăn sáng cho ngựa. Ở chuồng ngựa nuôi đến 4 con, anh nhặt nhạnh những viên đá, những cọng rác còn lởm chởm, sau đó quét dọn sạch sẽ chuồng trại, máng ăn, nước uống, cho ngựa ăn… Khẩu phần ăn của ngựa là cũng phải đặc biệt giàu chất dinh dưỡng, ngoài cỏ và bắp rang, thì phải cho đường, muối, mía mật và lúa phải ngâm trước 12 giờ đồng hồ… rồi sau đó dắt ngựa ra đón khách.

Vào những ngày mát trời, đàn ngựa của anh được tung tăng trong chốn cung đình, trên những bãi cỏ rộng rãi trong khuôn viên Đại Nội. Chiều đến, cả đàn được tắm mát, chải lông sạch sẽ trước khi ăn. Một ngày làm việc của người chăn dắt ngựa trôi qua một cách êm đềm.

Anh Phạm Văn Thông, một người coi ngựa cùng anh Quảng cho biết: “Thức ăn cho ngựa đặc biệt phải sạch, cỏ phải được trồng riêng trong khuôn viên Đại Nội, hệ thống nước uống cung cấp cho ngựa phải được kiểm soát chặt chẽ, đạt tiêu chuẩn ISO, chuồng trại nuôi ngựa luôn được vệ sinh thường xuyên, không vệ sinh để có mùi là sếp la liền. Đàn ngựa của Trung tâm được bác sỹ thú y theo dõi, kiểm tra và đo thân nhiệt từng ngày để đảm bảo sức khỏe chuyên chở khách tham quan. Đặc biệt cứ 3 tháng chích thuốc bổ định kì một lần. Nếu con nào có dấu hiệu bất thường như buồn bã, ủ rũ, sốt, bỏ ăn sẽ được chúng tôi cách ly để chẩn đoán điều trị, và có phương pháp chăm sóc đặc biệt giúp chúng mau chóng hồi phục chứ không để tình trạng “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ””.

Theo ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế, đàn ngựa ở trại được chăm sóc đặc biệt, tuân thủ nghiêm ngặt hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO. Để được vào trại, ngựa được tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo tiêu chuẩn 4-6 tuổi, trọng lượng 230kg trở lên và phải qua một cuộc tổng kiểm tra sàng lọc sức khỏe nghiêm ngặt như không dị tật bẩm sinh, không mắc bệnh ngoài da, không có kí sinh trùng đường ruột, và phải đạt chỉ tiêu về hằng số huyết học, sinh hóa và sinh lý. Hiện trung tâm đang nuôi giữ 4 con ngựa mộng, những con ngựa này đều đạt chỉ tiêu trọng lượng, sức khỏe và có nhiệm vụ để chuyên chở khách, thỏa mãn nhu cầu khi khách đến tham quan đất Huế.

Anh Quảng dí dỏm: “Cái nghề này vất vả nhưng vui lắm, tuy nhiên đòi hỏi người trông ngựa phải yêu nghề. Phải coi con ngựa giống con mình mới làm được. Phải đam mê như thấm vào trong máu mình. Cho nên dù ngựa có đi làm hay không cũng phải cho ngựa ăn, tắm rửa cho ngựa sạch sẽ không thì ngựa sẽ kiệt sức, dơ bẩn. Nếu nuôi ngựa để chơi thì răng cũng được, nhưng mà đã nuôi để kinh doanh hay chở khách thì phải sạch sẽ, cho nó ăn cả ngày”.


Anh tâm sự: "Nhờ chăm sóc đặc biệt nên những chú ngựa ở đây rất khỏe, cũng nhờ chúng mà gia đình tôi cũng đỡ vất vả, thu nhập mặc dù ăn theo lương nhà nước không cao lắm, nhưng có những khách Tây khi đi ngựa họ đều "bo" cho chúng tiền, chính vì thế tôi cũng có thêm chút ít".

Theo Đông Phương (Năng lượng mới)

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Đó là đồi Hà Khê nổi danh về phương diện phong thủy với thế đất rồng cuộn hổ ngồi (long bàn hổ cứ) từng chiếm vị trí đặc biệt tôn nghiêm trong tâm thức và ký ức của các vua chúa nhà Nguyễn…

  • Hiện tại trong 6 lăng vua Nguyễn ở Huế đang còn tồn tại 10 con ngựa đá rất đẹp ở sân chầu dẫn vào khu mộ với nhiệm vụ canh giữ “hồn” xưa của vua.
     

  • Cổng Ngọ Môn Quan là cổng chính phía Nam của Hoàng thành Huế, đồng thời cũng là cổng chính và là bộ mặt của Đại Nội. Ý nghĩa của cổng Ngọ Môn là gì? Có phải là lối ngựa đi?

     

  • Quầy thư pháp Tràm hoa vàng của bà Trần Thị Cúc nằm trên đường Lê Lợi (TP Huế) đã trở thành địa chỉ quen thuộc của người dân và du khách yêu thư pháp. Họ đến để được nhìn ngắm nét bút tài hoa của người phụ nữ duy nhất ở mảnh đất cố đô theo nghiệp viết thư pháp.

  • Di tích Thanh Bình Từ Đường nằm sâu 50m trong kiệt 281, đường Chi Lăng (TP Huế). Sức hấp dẫn của ngôi từ đường được xếp vị trí loại 1 di tích văn hóa cấp quốc gia. 

  • Sông Hương - quà tặng tuyệt diệu của tạo hóa cho Huế thiên hạ đã biết, nhưng từ khi những con đường ven sông và các cây cầu vươn nhịp nối đôi bờ ngày một nhiều hơn thì các khách sạn và nhiều công trình kiến trúc khác, thường trọng “mặt tiền” là con đường người xe tấp nập, “vô tư” quay lưng với dòng sông từng là nguồn cảm hứng bất tận cho thơ ca nhạc họa.

     

  • Nhân dịp mừng xuân, mừng Đảng, xin kể lại câu chuyện về một người đảng viên được dân lập miếu thờ và có một ngôi trường mang tên ông.

  • Hiện nay, nghệ thuật pháp lam- Huế còn nhiều kiệt tác chưa được khám phá. Ấn tượng về sự sáng tạo tinh xảo của người nghệ nhân đi trước là động lực để người đương thời tạo nên những tác phẩm mới...

  • Cống Địa Linh xem như dấu mốc cuối cùng của phố cổ Bao Vinh. (Thừa Thiên - Huế). Qua cống Địa Linh rẽ trái dăm trăm mét, du khách sẽ bắt gặp những tấm ván dài và phía trên là những ông Táo được đặt lên phơi khô trước lúc đưa vào lò. Ở Huế đây là nơi hiếm hoi còn "sót lại” nghề làm ông Táo với nhiều ý nghĩa trong phong tục của người Việt.

  • Người Pa Kô ở A Lưới, Thừa Thiên – Huế  và nhiều dân tộc vùng cao khác đều có nghệ nhân khèn bè nhưng điệu khèn lúc thì như nắng mới, như gió mơn man, như lau lách rì rào; khi thì da diết như tiếng lá khô chậm rãi rời cành…, thì chỉ có được trong điệu khèn Kăn A Kết. Điệu khèn nổi tiếng những năm 60, 70 của thế kỷ trước, lưu truyền trong dân gian nhưng rất ít người biết được…  

  • Đây là phiên chợ độc đáo của xã Quảng Ngạn, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế, ít nơi nào có được. Nói là chợ phiên Quảng Ngạn nhưng chợ thu hút rất đông người dân của các xã lân cận như Điền Hải, Quảng Công vượt sóng nước Tam Giang về đây tụ hội. Chợ chỉ diễn ra trong 3 ngày, từ mồng một đến mồng ba Tết Nguyên Đán, rồi tan và chờ đến dịp này năm sau mới họp lại.

  • Trải qua bao biến thiên, thăng trầm của lịch sử, nhưng người dân ở thôn Hòa Vang, xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc (Thừa Thiên-Huế) vẫn còn cất giữ nhiều tư liệu quý về Hoàng Sa. Từ những bản sắc phong về “Cai đội Hoàng Sa” của vua Gia Long; đến chiếc đại hồng chung khắc tạc công ơn người trấn quản Hoàng Sa năm xưa… Tất cả đều được người dân xem như “báu vật lịch sử” và bảo vệ cẩn thận.

  • Tranh làng Sình (xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên - Huế) vốn là dòng tranh dân gian nức tiếng hàng trăm năm qua. Những ngày Xuân về, làng tranh này lại rộn ràng khoe màu như chưa từng có sự đứt gãy của thời gian.

  • Chiều ngày 19/01/2014, tại Gác Trịnh ( 103/19 nguyễn Trường Tộ - TP Huế), Câu lạc bộ tiêu sáo Huế đã tổ chức buổi giao lưu văn nghệ đón chào xuân mới. Đông đảo những người yêu nhạc Trịnh đã đến tham dự chương trình.

  • Khoảng 6h sáng 18/1, khi đang trên đường cập bến, cách cửa lạch biển Thuận An khoảng một km, tàu cá do thuyền trưởng Hồ Văn Hiền (trú thôn Hải Tiến, thị trấn Thuận An) điều khiển bị mắc cạn. Do sóng to nên tàu cùng 5 thuyền viên đã bị nhấn chìm ngay tại vùng cửa biển Thuận An.

  • Đương thời, vua Bảo Đại từng nhận xét về vẻ đẹp của Nam Phương Hoàng hậu rằng: “Nàng có vẻ đẹp dịu dàng của người con gái miền Nam, thùy mị và quyến rũ, pha một chút Tây phương làm tôi say mê”.

  • Sau bao thăng trầm của cuộc sống, tranh làng Sình xứ Huế có lúc tưởng chừng đã bị xóa sổ... Nhưng may mắn vẫn còn một người đau đáu với nghề làm tranh - Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước. Ông đã gìn giữ và phục sinh nghề truyền thống có tuổi đời gần 500 năm.
     

  • Tình cờ, chúng tôi được chứng kiến trọn lễ A Riêu Piing của người Pakô ở xã Hồng Trung, huyện A Lưới, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Đây là lễ hội lớn nhất của người Pakô, được tổ chức 5 năm, thậm chí 10 năm một lần.

  • Trong dịp ghé thăm Huế đầu năm 2014, họa sĩ Nguyễn Đại Giang, cha đẻ trường phái upsidedownism - đảo ngược (Từ đảo nghịch cuộc đời đến đảo nghịch hội họa, Tuổi Trẻ ngày 15-2-2009), đã có buổi vẽ tranh thú vị tại gác Trịnh - căn gác nơi Trịnh Công Sơn sống thời trai trẻ ở Huế.

  • Điện Long An - Bảo tàng cổ vật cung đình Huế và những gì chứa đựng bên trong thực sự là một di sản quý báu.