Chuyên đề PHAN BỘI CHÂU - BẢN LĨNH YÊU NƯỚC
LTS: Kỷ niệm 150 năm ngày sinh của chí sĩ Phan Bội Châu, Sông Hương được tiếp cận với bản thảo “Vụ án Phan Bội Châu năm 1925: Hồ sơ thẩm vấn”. Đây là nguồn tư liệu quý, nằm trong tập Bổ di II lần đầu được công bố về vụ án chí sĩ Phan Bội Châu.
Ảnh: internet
Qua Hồ sơ thẩm vấn, 1.997 câu hỏi của Hội đồng xét xử của Tòa Đề hình đã làm việc hàng ngày, vào buổi sáng và buổi chiều liên tục thẩm vấn Phan Bội Châu từ ngày 29/8/1925 đến ngày 9/11/1925 cho thấy sự gắt gao, đầy o bế của chính quyền thuộc địa trong việc cố khép tội cụ Phan Bội Châu về những hành động cách mạng, yêu nước và chống lại chính phủ Bảo hộ. Nhiều nhân vật trong Hội đồng Đề hình thay nhau hỏi cung, đưa ra nhiều bằng chứng chống lại cụ Phan Bội Châu do Sở Mật thám và Sở Toàn quyền Đông Dương cung cấp, cho thấy hệ thống mật thám của Pháp đã kỳ công, can thiệp, nắm thông tin từ nhiều nguồn, hòng buộc cụ Phan phải nhận tội. Tuy nhiên, với năng lực phán đoán, sự thông minh, sắc sảo và khả năng nắm bắt tâm lý, xử lý thông tin, nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu đã nhận ra những bẫy chông trong các câu hỏi, bản cung thẩm vấn và lèo lái vấn đề sang những hướng khác khiến Hội đồng Đề hình “chóng mặt” như đi vào đường “dê lộ kỳ”, không nhận được đâu là sự thật, đâu là hư cấu. Cụ đánh lạc hướng, “khai man” để bảo vệ các đồng chí của mình cũng như đại cuộc cách mạng đang lên, bảo toàn sức chiến đấu và ý chí quật cường của dân tộc. Điều cốt yếu, cụ Phan Bội Châu đã thể hiện tinh thần yêu nước của kẻ sĩ, bằng mọi giá phải cứu nguy dân tộc khỏi vòng nô lệ, là minh chứng sự khí khái của một nhà Nho ái quốc, bất khuất trước miệng sói kẻ thù. Cả cuộc đời, sự nghiệp của chí sĩ Phan Bội Châu được soi lại trong Hồ sơ thẩm vấn theo cách nhìn “xử tội” của người Pháp nhưng lại là ngọn đuốc chỉ dẫn thêm nhiều trang tư liệu bị bỏ ngỏ về cuộc đời danh nhân Phan Bội Châu.
Phàm lệ rằng, Hồ sơ thẩm vấn sử dụng nhiều ký hiệu để hỏi cung theo thứ tự và chức trách người thẩm vấn, để tiện tra cứu chúng tôi chỉ chọn 2 nhân xưng là Người thẩm vấn (NTV) và người bị thẩm vấn là cụ Phan Bội Châu (PBC); các đề mục nội dung thẩm vấn là chúng tôi thêm vào và sắp xếp theo thứ tự nhóm nội dung thay vì thứ tự các ngày tháng thẩm vấn.
“Vụ án Phan Bội Châu năm 1925: Hồ sơ thẩm vấn”, Nxb. Thanh Niên, Công ty TNHH Văn hóa Đông Tây dự kiến sẽ xuất bản vào cuối năm 2017. Đây là tâm huyết sưu tầm công phu cũng như sự hiệu đính và giới thiệu của GS. Chương Thâu, người dành cả đời nghiên cứu về danh nhân Phan Bội Châu với hàng chục công trình có giá trị. Bản dịch thuật nghiêm túc, cẩn trọng của hai dịch giả Đào Hùng và Đặng Công Toại, cũng như sự sao chụp từ thư viện quốc gia Pháp do công cô Nguyễn Phương Ngọc (Pháp) với 440 trang tư liệu đã mang Hồ sơ thẩm vấn đến với người đọc một nội dung toàn vẹn nhất.
Được sự đồng ý của GS. Chương Thâu và sự hợp tác của nhà thơ Đặng Thiên Sơn (BTV, đại diện Công ty TNHH Văn hóa Đông Tây). Sông Hương chân thành cảm ơn GS. Chương Thâu, các cộng sự và Công ty TNHH Văn hóa Đông Tây đã tạo điều kiện để Sông Hương tiếp cận bản thảo thực hiện Chuyên đề PHAN BỘI CHÂU - BẢN LĨNH YÊU NƯỚC. Trân trọng giới thiệu đến bạn đọc một số trích đoạn trong tập hồ sơ quý giá này.
Ban Biên Tập
(TCSH346/12-2017)
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
PHẠM THỊ CÚC
Chú tên là Đô, người làng Thanh Thủy, nhưng không phải làng Thanh Thủy Chánh có Cầu Ngói, mà là Thanh Thủy Thượng, bây giờ gọi là Thủy Dương, cùng quê với nhà thơ Phùng Quán. Chú không phải là nhà thơ nên ngất ngưỡng kiểu khác, đặc biệt hơn. -
NGÔ THỊ Ý NHI
Ở Huế, có những buổi sáng cứ thích nằm nghe tiếng con nít rủ nhau đến trường ríu rít như chim. Bình yên đến lạ! Thành phố nhỏ bé, nhịp sống không vội vàng, những con đường hiền lành, êm ả trẻ con dễ dàng đi bộ. -
Kỷ niệm 30 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2019) và 75 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2019)
PHẠM THUẬN THÀNH -
NGUYỄN ĐẮC XUÂN
Năm Nhâm Tý (1672), chúa Trịnh xua 180 ngàn quân vào Nam, có ý vượt sông Gianh đánh chúa Nguyễn. Trấn thủ Bố Chính là Nguyễn Triều Văn hoảng sợ chạy vô Kim Long cấp báo với Hiền Vương (tức chúa Nguyễn Phúc Tần).
-
TÔN THẤT BÌNH -
BÙI KIM CHI
Ngày xưa, cách đây 60 năm, ở đường Duy Tân Huế từ cầu Trường Tiền đi xuống, qua khỏi Morin (cũ), đi một đoạn, có một địa điểm mang cái tên nghe là lạ Ngọ Phạn Điếm. Càng lạ và đặc biệt hơn nữa, Ngọ Phạn Điếm chỉ đón khách vào ăn một bữa trưa (demi-pension) trong ngày là học sinh của Trường Nữ Trung học Đồng Khánh Huế mà thôi. -
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
Bút kýKỶ NIỆM 20 NĂM CƠN LŨ LỊCH SỬ 1999
-
TRẦN PHƯƠNG TRÀ -
NGUYỄN DƯ
Ngày xưa thi đỗ tiến sĩ… sướng lắm!
Nghe đồn như vậy. Ít ra cũng được vua biết mặt chúa biết tên. Được cả làng, cả tổng đón rước về tận nhà. Chữ nghĩa gọi là rước tiến sĩ vinh quy bái tổ. -
PHI TÂN
Hồi trước, khi làng xã tôi còn đoàn đội tập thể hay hợp tác xã sản xuất nông nghiệp thì đàn trâu ở làng cũng của hợp tác luôn. Trâu được các hộ xã viên nhận về nuôi để ăn chia công điểm. Nhà mô có nuôi trâu thì con cháu trong nhà phải nghỉ học sớm để chăn trâu hàng ngày. -
HOÀNG THỊ NHƯ HUY
Ngày thơ ấu tôi đã bao lần ngủ ngon giấc trong lời ầu ơ của mẹ: -
Kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh (1969 - 2019) và 50 năm Ngày mất của Người (02/09)
HỒ NGỌC DIỆP -
Kỷ Niệm 72 Năm Ngày Thương Binh - Liệt Sĩ (27/7/1947 - 27/7/2019)
PHẠM HỮU THU -
DƯƠNG PHƯỚC THU
Nhà thơ, nhà cách mạng Tố Hữu tên thật là Nguyễn Kim Thành, sinh ngày 4 tháng 10 năm 1920 tại làng Hội An, nơi xưa kia thường gọi là Faifô (vì làng này ở gần cửa Đại An nên quen gọi Hải Phố mà ra thế) nay Hội An đã lên cấp là thành phố thuộc tỉnh Quảng Nam; quê nội Nguyễn Kim Thành ở làng Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. -
NGUYỄN THƯỢNG HIỀN
Dáng thế của đồi Hà Khê như một con linh thú vừa tách khỏi đất mẹ, rời tổ uống mấy ngụm nước bên bờ dòng Linh Giang. Quay đầu hướng về quê mẹ, đất tổ Trường Sơn như một lời từ biệt, lòng rộn buồn vui. Một nhát gươm chí mạng của thuật sĩ Cao Biền, thân thú mang nặng vết thương vẫn còn hằn sâu ở chân đồi. -
ELENA PUCILLO TRUONG
(Viết cho những người bạn cầm phấn) -
Kỷ niệm Ngày báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6
NGUYỄN XUÂN HẢI -
ĐÔNG HÀ
33 năm đổi mới trong Văn học Thừa Thiên Huế -
NGUYỄN ĐỨC HÙNG
Một chiều cuối năm 2018, tôi nhận được tấm thiệp mời nhân dịp Lễ mừng tuổi chín mươi của nhà giáo Trần Thân Mỹ và kỷ niệm 65 năm ngày cưới của ông bà Trần Thân Mỹ và Dương Thị Kim Lan. Nếu tính từ mốc tôi được ông đặt bút ký vào hồ sơ chuyển ngành từ Quân đội về làm việc tại Phòng Văn hóa Thông tin (VHTT) thành phố Huế là tròn 35 năm, trong đó có 7 năm (1983 - 1990) tôi được làm việc trực tiếp với ông trước khi ông nghỉ hưu. Ông là vị thủ trưởng khả kính đầu tiên của tôi, là người đã giáo dục, đào tạo và có ảnh hưởng rất lớn đối với tôi.
.png)
.png)
