Chữ "vương" bí hiểm trên rùa đá ở Huế

09:34 14/10/2014

Ở Việt Nam không thiếu những “ngài” rùa trong lòng dân chúng. Nếu đã là sỹ tử một lần đến Văn miếu Quốc Tử Giám sẽ không thể không tới chỗ các “ngài” rùa đội bia tiến sỹ để cầu may mắn.

Cũng không ai không biết đến uy danh “ngài” rùa ở Hồ Hoàn Kiếm, hay “ngài” rùa Vĩnh Lăng đội tấm bia do chính tay Nguyễn Trãi chấp bút năm 1433, khi Lê Thái Tổ qua đời... tuy nhiên, xét về tước vị cho các “ngài” rùa trên đất Việt từ xưa đến nay, duy chỉ có một “ngài” rùa được phong tước Vương. Đó chính là “ngài” rùa ở TT. Phú Lộc (tỉnh Thừa Thiên-Huế).

Rùa được phong vương duy nhất ở Việt Nam?

Ở thị trấn Phú Lộc có hai địa danh đặc biệt gắn với hình tượng linh vật thứ ba trong tứ linh “Long – Ly – Quy – Phụng”. Nếu như xóm Quy Thạch gắn liền với “ngài”. Rùa đá tự nhiên, được xem là một trong hai linh vật trấn yểm vùng đất này. Thì tên gọi xóm Rùa lại gắn với số phận long đong của một ngài rùa được chạm khắc bằng loại đá Thanh, độc đáo hơn trên đỉnh đầu của "cụ" rùa đá khắc độc nhất một chữ Vương.

Anh Nguyễn Tiến Vinh (Phòng VH – TT huyện Phú Lộc) cho biết: “Rùa đá có chiều dài 1,7m, rộng 1,2m, cao 0,5m ước chừng nặng 3 tạ, được tạc từ đá Thanh nguyên khối. Các họa tiết được tạo rất cầu kỳ, chi tiết khá rõ ràng như mắt, lằn ở cổ, lằn ở lưng, sống lưng, tai, mũi... Trên lưng có ô lõm lớn hình chữ nhật kích cỡ 30 x 24cm, có khả năng là điểm để đặt bia đá nhưng cho đến nay vẫn chưa tìm thấy”. Theo anh Vinh, rùa đá ban đầu có lẽ nằm ở khu vườn của nhà bác Ga (trú khu vực 4, Phú Lộc). Bởi vì đây chính là nơi đã tìm thấy ba chân trụ bằng đá còn khá nguyên vẹn.

Dựa vào kích thước và sự phân bố của ba trụ bằng đá thì có thể thấy đây chính là những chiếc cột để dựng mái che rùa đá. Cụ Ga, chủ nhân khu vườn cho biết: “Vợ chồng tui bắt đầu mua lại ngôi nhà năm 1989, khi dọn về thì đã có sẵn hai chân cột trụ đá trong vườn. Một năm trước, người con trong gia đình làm vườn tìm ra thêm một cột trụ đá giống như hai cột trụ trước. Tôi đoán còn thêm một trụ đá nữa nhưng nó bị vùi lấp sâu trong lòng đất nên chưa tìm ra thôi...”.

Một trong những bậc cao niên nhất làng là cụ Nguyễn Văn Đằng (86 tuổi) còn cho biết thêm: “Ba cái chân cột trụ đá mới tìm thấy cỡ vài chục năm trở lại đây thôi chứ cụ rùa thì đã tồn tại hàng trăm năm nay. Từ lúc tóc tôi còn để chỏm, người làng đã nhìn thấy ngài rùa giữa một vùng bàu đìa, ao trũng hoang vu. Hàng ngày, qua lại trên đường, tôi thấy “ngài” ghếch đầu nổi thân mình, oai phong cạnh một bờ ruộng lúa”. Mặc dù, biết là linh vật của làng, nhưng hồi ấy trong làng không có ai dám di chuyển “ngài”, vì lời đồn, hễ ai đụng vào “ngài” là ngay lập tức gặp tai ương.

Chuyện rằng, có đôi vợ chồng nọ, vì biết “ngài” linh thiêng, nên muốn đưa về nhà làm của riêng. Liền tranh thủ lúc nửa đêm khênh “ngài” rùa về nhà, nhưng không thể xê dịch nổi một ly. Ngày hôm sau, ông chồng lăn ra chết bất đắc kỳ tử. Cho đến giờ, người dân xóm Rùa vẫn truyền tai nhau câu chuyện vào thời Pháp thuộc, giặc Pháp xua quân, đưa cả một đại đội xe tăng, bọc thép đến cẩu “ngài” rùa đi nơi khác nhưng không may cho chúng là cả ba lần nối cáp để giật thì cả lần cáp đứt. Lần cuối chúng lệnh dùng xe tăng húc thẳng vào “ngài” thì chiếc xe này bị lật nhào, máy khởi động mấy ngày trời cũng chẳng nổ, bất lực chúng đành hậm hực kéo nhau về”, cụ Đằng tiết lộ.

Tuy nhiên, điều khiến chúng tôi thắc mắc là chỗ phát hiện các chân trụ bằng đá ở khu vườn nhà cụ Ga cho đến miếu thờ “ngài” hiện tại cách nhau đến hơn 200m. Trong khi theo người dân thì “ngài” rùa vô cùng linh thiêng, không ai có thể di chuyển được, thậm chí xe tăng cũng phải lắc đầu chào thua.

Giải mã lịch sử

Cách đây hơn 10 năm, cán bộ Bảo tàng Tổng hợp tinh Thừa Thiên-Huế về nghiên cứu rùa đá cổ, và có đặt vấn đề chuyển di vật về nơi trưng bày, nhưng người dân địa phương không đồng ý. Nguyên do vì dân xóm Rùa cho rằng, “ngài” rùa là linh vật của cả làng bảo vệ dân làng khỏi tai ương, chướng khí. Nhà nước đem đi rồi lấy ai bảo vệ dân làng, lỡ may “ngài” trách phạt, tai ương giáng xuống vùng đất này, ai chịu trách nhiệm. Trước lý lẽ của người dân, đoàn cán bộ cũng đành ngậm tăm đi về”.

Đến năm 2010, một nhà hảo tâm tên Phước đã phát nguyện, hỗ trợ kinh phí xây dựng am thờ ổn định như ngày nay. Theo lời cụ Đằng thì trong ngày di chuyển “ngài”, người dân làm lễ cúng rất linh đình và huy động hàng trăm trai tráng trong xóm, hì hục suốt một ngày dài mới có thể di chuyển “ngài” rùa. Người dân ở đây tin tưởng rằng, khi chuyển được “ngài” rùa lên vị trí mới, “cao ráo” và phong thủy tốt hơn, “ngài” sẽ không quấy phá và luôn bảo vệ dân làng.

Tuy nhiên, điều không ai ngờ tới là sau khi lập miếu thờ, tai ương đã giáng xuống mảnh đất này. Người dân xóm Rùa cho biết, nhà hảo tâm này là một doanh nhân trẻ thành đạt, ông là người gốc Cầu Hai (Phú Lộc) nhưng lập nghiệp tại miền Nam. Ngoài khối tài sản kếch xù, đại gia này còn có một cô vợ xinh đẹp chẳng khác gì hoa hậu. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà sau khi lập miếu thờ “ngài”, hai vợ chồng đang sống hạnh phúc đột nhiên kéo nhau ra tòa ly dị. Điều đặc biệt là người vợ quyết định ra đi tay trắng mà không lấy bất cứ tài sản gì. Cũng từ đó, việc làm ăn liên tiếp gặp trắc trở, thua lỗ triền miên.

Bẵng đi một thời gian, người đàn ông này mới về thăm quê, rồi đem chuyện này nói với các bậc cao lão trong làng. Nghe xong, các cụ ngẫm nghĩ một hồi mới chợt nhớ đến tấm biển hiệu ở miếu “ngài”. Thứ nhất, biển đề miếu thờ Thần Kim Quy là đã sai về mặt lịch sử. Thứ hai, tấm biển hiệu lại ghi tên người phụng lập miếu. Nên bỏ đi thì tự khắc tai ương sẽ được giải trừ?

Nghe lời chỉ dạy của các bậc cao lão trong làng, ông này liền sắm mâm lễ đích thân tới thắp nhang cáo lỗi với “ngài” sau đó xin phép “cất” tấm biển hiệu trên đi. Trùng hợp kỳ lạ, từ đó công việc làm ăn bắt đầu trở nên khởi sắc, khấm khá trở lại. Nghe nói, người vợ ít lâu sau cũng trở về chung sống hòa thuận như xưa... Tất nhiên câu chuyện trên mang nhiều màu sắc liêu trai có chăng chỉ là sự ngẫu nhiên trong cuộc sống.

 

Rùa đá Phú Lộc của đền Tùng Giang?

Theo nhà nghiên cứu Trần Viết Điền, rùa đá xóm rùa được tạc từ một tảng đá Thanh nguyên khối nên có khả năng hiện vật được tạc trước năm 1627 hoặc sau năm 1786. Trên đầu rùa đội bia có chữ “Vương”, chứng tỏ bia mà rùa đội ghi sự tích của một nhân thần được hoàng đế phong tước vương. ở Thừa Thiên-Huế, sau năm 1786 chỉ có hoàng đế Quang Trung, các hoàng đế triều Nguyễn, không thấy phong một vị nhân thần nào ở gần cửa Tư Khách tước vương. Trong khi đó, trước 1627 chỉ có các hoàng đế thời Lê sơ và Mạc. Vậy rùa đá phải được tạo tác vào thời Lê-Mạc. Thời Lê-Mạc không có một vị tước vương nào sống và làm việc ở Phú Lộc, ngoài Phi vận tướng quân Nguyễn Phục, trong đoàn quân thân chinh của vua Lê Thánh Tông năm 1470 - 1471, bị trảm theo quân lệnh, sau đó được phong thần “Đông Hải đại vương”. Vậy nhiều khả năng chữ “Vương” trên đầu rùa đá, đội bia ghi công trạng của Đông Hải đại vương Nguyễn Phục.

Theo doisongphapluat.com

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Sáng ngày 14/2 (tức ngày 14 tháng giêng năm Nhâm Dần),  Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật và Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chuyến đi Viếng mộ thi nhân tại các nghĩa trang trên địa bàn thành phố Huế tưởng nhớ các văn nghệ sĩ đã khuất.

  • Chiều ngày 09/02, Sở Khoa học và Công nghệ đã tổ chức Triển lãm "Mai vàng Huế - Tuyệt tác mùa Xuân”. Tham dự có ông Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ; lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể cùng các chuyên gia, nghệ nhân, những người yêu thích Mai vàng Huế ...

  • Sáng 09/02 (mồng 9 tháng Giêng năm Nhâm Dần), tại Trung tâm Văn hóa Huyền Trân (phường An Tây, TP Huế) đã diễn ra lễ hội đền Huyền Trân Xuân Nhâm Dần năm 2022 với chủ đề “Ngưỡng vọng tiền nhân". 

  • Trong không khí vui tươi, phấn khởi mừng Đảng - mừng Xuân Nhâm Dần 2022, ngày 08/02, tại Khu Quy hoạch Dạ Lê, phường Thuỷ Vân, UBND Thành phố Huế tổ chức Lễ Phát động “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ”.

  • Trong những ngày Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, du khách đến Huế tham quan, nghỉ dưỡng tăng đột biến so với cùng kỳ năm trước, đạt gần 300%.

     

     

     

  • Ủy ban nhân dân Tỉnh vừa có Quyết định công nhận điểm du lịch Không gian trưng bày văn hóa Lục Bộ, 79 Nguyễn Chí Diểu, phường Đông Ba, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.

  • Ngày 25/1, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật, Hội Mỹ thuật giới thiệu triển lãm mỹ thuật online  với chủ đề “ Mừng xuân và Con giáp” chào đón  Xuân Nhâm Dần 2022.

     

  • Ngày 23 tháng Chạp Âm lịch (25/01/2022 Dương lịch), Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức tái hiện nghi lễ dựng nêu (thướng tiêu) tại Triệu Tổ Miếu và Hiển Lâm Các – Thế Miếu (thuộc Đại Nội Huế).

  • Sáng ngày 25/1, Thư viện Tổng hợp tỉnh đã tổ chức khai mạc triển lãm báo Xuân Nhân Dần năm 2022.

  • Chiều ngày 24/1, Tạp chí Sông Hương đã tổ chức buổi gặp mặt và trao tặng thưởng Sông Hương năm 2021. Đến dự có ông Nguyễn Ngọc Phương – Phó trưởng Ban Tuyên giáo tỉnh ủy, ông Nguyễn Huy Hiển – Phó Giám đốc Sở Thông tin Truyền thông tỉnh cùng các văn nghệ sĩ, các nhà nghiên cứu, cộng tác viên của Tạp  chí Sông Hương.

  • Ngày 20/1/2022, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành quyết định phê duyệt Đề cương Đề án “Huế - Thành phố bốn mùa hoa”.

  • Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương vừa có thư cảm ơn Nhân dân, các cơ quan, đơn vị, địa phương, tổ chức, cá nhân, lực lượng tuyến đầu chống dịch, cộng đồng doanh nghiệp và các nhà hảo tâm đã đồng hành cùng với chính quyền tỉnh Thừa Thiên Huế trong suốt thời gian qua. Góp phần triển khai hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 góp phần bảo vệ sức khỏe Nhân dân, giảm thiểu tối đa thiệt hại do COVID-19 gây ra; phục hồi sản xuất, kinh doanh và phát triển kinh tế. 

  • Chiều ngày 18/1, Sở Văn hóa & Thể thao Thừa Thiên Huế phối hợp cùng Hội đồng Nguyễn Phúc Tộc Việt Nam tổ chức cuộc Tọa đàm khoa học với tựa đề: “420 năm chùa Thiên Mụ và Chúa Nguyễn Phúc Chu với những dấu ấn trong lịch sử”.

  • Thực hiện Kế hoạch về việc triển khai chương trình chuyển đổi số tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2025 và Kế hoạch về khôi phục, kích cầu các hoạt động du lịch trong trạng thái bình thường mới, Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Công ty Cổ phần Vietsoftpro tổ chức xây dựng “Không gian ảo quảng bá du lịch Thừa Thiên Huế” và chính thức khai trương hoạt động này vào ngày 20/1/2022.

  • Năm 2021, trong điều kiện khó khăn do dịch bệnh COVID-19, Thư viện Tổng hợp tỉnh Thừa Thiên Huế đã chủ động thay đổi linh hoạt mô hình phục vụ bạn đọc phù hợp với phương châm “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” và đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.

     

  • Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế vừa tổ chức tuyên dương 50 học sinh dân tộc thiểu số xuất sắc, tiêu biểu năm học 2020-2021 đang học tập tại các trường Trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh.

  • Ngày 11 tháng 01, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa ký Quyết định số 42/QĐ-TTg phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Quần thể di tích Cố đô Huế.

  • Sáng 8/1, Trường Đại học  Nghệ thuật  Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm thiết kế thời trang với chủ đề “Chắp cánh đam mê”. Triển lãm nhằm chào mừng kỷ niệm 72 năm Ngày truyền thống học sinh, sinh viên và Hội sinh viên Việt Nam (9/1/1950 - 9/1/2022).

  • Ngày 30/12/2021, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 407/KH-UBND tổ chức các hoạt động Festival Huế 2022 gắn với định hướng Festival bốn mùa nhằm tổ chức chuỗi các hoạt động lễ hội trải dài trong năm nhằm tôn vinh quảng bá những nét văn hóa đặc thù của vùng đất, khai thác thế mạnh về danh thắng, du lịch tâm linh, thu hút du khách, phát triển kinh tế - xã hội, để Huế thực sự trở thành Thành phố Festival đặc trưng của Việt Nam. Tất cả các sự kiện sẽ được Sở Y tế xây dựng và triển khai kế hoạch đảm bảo công tác y tế, phòng chống dịch bệnh.