Ở Việt
Cũng không ai không biết đến uy danh “ngài” rùa ở Hồ Hoàn Kiếm, hay “ngài” rùa Vĩnh Lăng đội tấm bia do chính tay Nguyễn Trãi chấp bút năm 1433, khi Lê Thái Tổ qua đời... tuy nhiên, xét về tước vị cho các “ngài” rùa trên đất Việt từ xưa đến nay, duy chỉ có một “ngài” rùa được phong tước Vương. Đó chính là “ngài” rùa ở TT. Phú Lộc (tỉnh Thừa Thiên-Huế).
Rùa được phong vương duy nhất ở Việt Nam?
Ở thị trấn Phú Lộc có hai địa danh đặc biệt gắn với hình tượng linh vật thứ ba trong tứ linh “Long – Ly – Quy – Phụng”. Nếu như xóm Quy Thạch gắn liền với “ngài”. Rùa đá tự nhiên, được xem là một trong hai linh vật trấn yểm vùng đất này. Thì tên gọi xóm Rùa lại gắn với số phận long đong của một ngài rùa được chạm khắc bằng loại đá Thanh, độc đáo hơn trên đỉnh đầu của "cụ" rùa đá khắc độc nhất một chữ Vương.
Anh Nguyễn Tiến Vinh (Phòng VH – TT huyện Phú Lộc) cho biết: “Rùa đá có chiều dài 1,7m, rộng 1,2m, cao 0,5m ước chừng nặng 3 tạ, được tạc từ đá Thanh nguyên khối. Các họa tiết được tạo rất cầu kỳ, chi tiết khá rõ ràng như mắt, lằn ở cổ, lằn ở lưng, sống lưng, tai, mũi... Trên lưng có ô lõm lớn hình chữ nhật kích cỡ 30 x 24cm, có khả năng là điểm để đặt bia đá nhưng cho đến nay vẫn chưa tìm thấy”. Theo anh Vinh, rùa đá ban đầu có lẽ nằm ở khu vườn của nhà bác Ga (trú khu vực 4, Phú Lộc). Bởi vì đây chính là nơi đã tìm thấy ba chân trụ bằng đá còn khá nguyên vẹn.
Dựa vào kích thước và sự phân bố của ba trụ bằng đá thì có thể thấy đây chính là những chiếc cột để dựng mái che rùa đá. Cụ Ga, chủ nhân khu vườn cho biết: “Vợ chồng tui bắt đầu mua lại ngôi nhà năm 1989, khi dọn về thì đã có sẵn hai chân cột trụ đá trong vườn. Một năm trước, người con trong gia đình làm vườn tìm ra thêm một cột trụ đá giống như hai cột trụ trước. Tôi đoán còn thêm một trụ đá nữa nhưng nó bị vùi lấp sâu trong lòng đất nên chưa tìm ra thôi...”.
Một trong những bậc cao niên nhất làng là cụ Nguyễn Văn Đằng (86 tuổi) còn cho biết thêm: “Ba cái chân cột trụ đá mới tìm thấy cỡ vài chục năm trở lại đây thôi chứ cụ rùa thì đã tồn tại hàng trăm năm nay. Từ lúc tóc tôi còn để chỏm, người làng đã nhìn thấy ngài rùa giữa một vùng bàu đìa, ao trũng hoang vu. Hàng ngày, qua lại trên đường, tôi thấy “ngài” ghếch đầu nổi thân mình, oai phong cạnh một bờ ruộng lúa”. Mặc dù, biết là linh vật của làng, nhưng hồi ấy trong làng không có ai dám di chuyển “ngài”, vì lời đồn, hễ ai đụng vào “ngài” là ngay lập tức gặp tai ương.
Chuyện rằng, có đôi vợ chồng nọ, vì biết “ngài” linh thiêng, nên muốn đưa về nhà làm của riêng. Liền tranh thủ lúc nửa đêm khênh “ngài” rùa về nhà, nhưng không thể xê dịch nổi một ly. Ngày hôm sau, ông chồng lăn ra chết bất đắc kỳ tử. Cho đến giờ, người dân xóm Rùa vẫn truyền tai nhau câu chuyện vào thời Pháp thuộc, giặc Pháp xua quân, đưa cả một đại đội xe tăng, bọc thép đến cẩu “ngài” rùa đi nơi khác nhưng không may cho chúng là cả ba lần nối cáp để giật thì cả lần cáp đứt. Lần cuối chúng lệnh dùng xe tăng húc thẳng vào “ngài” thì chiếc xe này bị lật nhào, máy khởi động mấy ngày trời cũng chẳng nổ, bất lực chúng đành hậm hực kéo nhau về”, cụ Đằng tiết lộ.
Tuy nhiên, điều khiến chúng tôi thắc mắc là chỗ phát hiện các chân trụ bằng đá ở khu vườn nhà cụ Ga cho đến miếu thờ “ngài” hiện tại cách nhau đến hơn 200m. Trong khi theo người dân thì “ngài” rùa vô cùng linh thiêng, không ai có thể di chuyển được, thậm chí xe tăng cũng phải lắc đầu chào thua.
Giải mã lịch sử
Cách đây hơn 10 năm, cán bộ Bảo tàng Tổng hợp tinh Thừa Thiên-Huế về nghiên cứu rùa đá cổ, và có đặt vấn đề chuyển di vật về nơi trưng bày, nhưng người dân địa phương không đồng ý. Nguyên do vì dân xóm Rùa cho rằng, “ngài” rùa là linh vật của cả làng bảo vệ dân làng khỏi tai ương, chướng khí. Nhà nước đem đi rồi lấy ai bảo vệ dân làng, lỡ may “ngài” trách phạt, tai ương giáng xuống vùng đất này, ai chịu trách nhiệm. Trước lý lẽ của người dân, đoàn cán bộ cũng đành ngậm tăm đi về”.
Đến năm 2010, một nhà hảo tâm tên Phước đã phát nguyện, hỗ trợ kinh phí xây dựng am thờ ổn định như ngày nay. Theo lời cụ Đằng thì trong ngày di chuyển “ngài”, người dân làm lễ cúng rất linh đình và huy động hàng trăm trai tráng trong xóm, hì hục suốt một ngày dài mới có thể di chuyển “ngài” rùa. Người dân ở đây tin tưởng rằng, khi chuyển được “ngài” rùa lên vị trí mới, “cao ráo” và phong thủy tốt hơn, “ngài” sẽ không quấy phá và luôn bảo vệ dân làng.
Tuy nhiên, điều không ai ngờ tới là sau khi lập miếu thờ, tai ương đã giáng xuống mảnh đất này. Người dân xóm Rùa cho biết, nhà hảo tâm này là một doanh nhân trẻ thành đạt, ông là người gốc Cầu Hai (Phú Lộc) nhưng lập nghiệp tại miền Nam. Ngoài khối tài sản kếch xù, đại gia này còn có một cô vợ xinh đẹp chẳng khác gì hoa hậu. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì mà sau khi lập miếu thờ “ngài”, hai vợ chồng đang sống hạnh phúc đột nhiên kéo nhau ra tòa ly dị. Điều đặc biệt là người vợ quyết định ra đi tay trắng mà không lấy bất cứ tài sản gì. Cũng từ đó, việc làm ăn liên tiếp gặp trắc trở, thua lỗ triền miên.
Bẵng đi một thời gian, người đàn ông này mới về thăm quê, rồi đem chuyện này nói với các bậc cao lão trong làng. Nghe xong, các cụ ngẫm nghĩ một hồi mới chợt nhớ đến tấm biển hiệu ở miếu “ngài”. Thứ nhất, biển đề miếu thờ Thần Kim Quy là đã sai về mặt lịch sử. Thứ hai, tấm biển hiệu lại ghi tên người phụng lập miếu. Nên bỏ đi thì tự khắc tai ương sẽ được giải trừ?
Nghe lời chỉ dạy của các bậc cao lão trong làng, ông này liền sắm mâm lễ đích thân tới thắp nhang cáo lỗi với “ngài” sau đó xin phép “cất” tấm biển hiệu trên đi. Trùng hợp kỳ lạ, từ đó công việc làm ăn bắt đầu trở nên khởi sắc, khấm khá trở lại. Nghe nói, người vợ ít lâu sau cũng trở về chung sống hòa thuận như xưa... Tất nhiên câu chuyện trên mang nhiều màu sắc liêu trai có chăng chỉ là sự ngẫu nhiên trong cuộc sống.
Rùa đá Phú Lộc của đền Tùng Giang? Theo nhà nghiên cứu Trần Viết Điền, rùa đá xóm rùa được tạc từ một tảng đá Thanh nguyên khối nên có khả năng hiện vật được tạc trước năm 1627 hoặc sau năm 1786. Trên đầu rùa đội bia có chữ “Vương”, chứng tỏ bia mà rùa đội ghi sự tích của một nhân thần được hoàng đế phong tước vương. ở Thừa Thiên-Huế, sau năm 1786 chỉ có hoàng đế Quang Trung, các hoàng đế triều Nguyễn, không thấy phong một vị nhân thần nào ở gần cửa Tư Khách tước vương. Trong khi đó, trước 1627 chỉ có các hoàng đế thời Lê sơ và Mạc. Vậy rùa đá phải được tạo tác vào thời Lê-Mạc. Thời Lê-Mạc không có một vị tước vương nào sống và làm việc ở Phú Lộc, ngoài Phi vận tướng quân Nguyễn Phục, trong đoàn quân thân chinh của vua Lê Thánh Tông năm 1470 - 1471, bị trảm theo quân lệnh, sau đó được phong thần “Đông Hải đại vương”. Vậy nhiều khả năng chữ “Vương” trên đầu rùa đá, đội bia ghi công trạng của Đông Hải đại vương Nguyễn Phục. |
Theo doisongphapluat.com
Ngày 26/10, tại tỉnh Thừa Thiên Huế, Viện Nghiên cứu phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp Ủy ban Nhân dân thành phố Huế, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh và UNDP tổ chức hội thảo “Giao thông điện góp phần thúc đẩy phát triển thành phố Huế xanh”.
Chiều 26/10 Kỳ họp chuyên đề lần thứ 7, HĐND tỉnh khóa 8 đã được diễn ra dưới sự chủ trì của UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Lê Trường Lưu; UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Quang Tuấn; Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Thị Ái Vân. Tham dự Kỳ họp còn có Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương.
Chiều 23/10, Tại Hội trường Tạp chí Sông Hương ( 09 Phạm Hồng Thái – TP Huế), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, Tạp chí Sông Hương và Hải Hạc bookstore tổ chức giới thiệu tập truyện ngắn “Vẫn còn nắng trên đồi” của nhà văn Nguyễn Thị Duyên Sanh.
Chiều 21/10/2022, Sở Du lịch Thừa Thiên Huế phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh, hãng hàng không Thai Vietjet, Cảng vụ hàng không miền Trung và Cảng HKQT Phú Bài tổ chức đón chào các hành khách và đoàn khảo sát Thái Lan theo chuyến bay charter từ Băng Cốc đến Thừa Thiên Huế.
Sáng ngày 20/10, UBND tỉnh tổ chức lễ tổng kết Hội thi trực tuyến tìm hiểu công tác cải cách hành chính giai đoạn 2021 – 2025 trong cán bộ, công chức, viên chức tỉnh Thừa Thiên Huế năm 2022.
Ủy ban Nhân dân Thành phố Huế vừa ban hành kế hoạch về việc tổ chức Festival Nghề truyền thống Huế 2023.
Chiều 20/10 tại không gian Trung tâm nghệ thuật Lê Bá Đảng, Bảo tàng Mỹ thuật Huế phối hợp với Liên hiệp các hội VHNT tỉnh, Hội Mỹ thuật tỉnh tổ chức triển lãm “Hương Sắc Huế” nhân kỷ niệm 92 năm Ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (20/10/1930-20/10/2022).
.
Ngày 20/10, Ban Tuyên giáo tỉnh ủy đã có công văn phát động cuộc thi trắc nghiệm trên internet “Tìm hiểu biển đảo Việt Nam và đầm phá Thừa Thiên Huế” năm 2022 trên Cổng Thông tin điện tử của Đảng bộ tỉnh, tại địa chỉ: https://tinhuytthue.vn/.
Sáng ngày 19/10, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Thừa Thiên Huế, Ông Pierre-Yves Jeholet, Bộ trưởng-Thủ hiến Chính phủ Cộng đồng người Bỉ nói tiếng Pháp Wallonie-Bruxelles cùng Đoàn công tác đã đến tham quan Đại Nội Huế.
Sáng ngày 19/10, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đã đi kiểm tra công tác khắc phục hậu quả mưa lũ và thăm hỏi, tặng quà cho các hộ dân tại xóm Mỹ Ôn, thôn An Xuân, xã Quảng An, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên Huế. Đi cùng đoàn còn có UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Lê Trường Lưu; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Hải Minh.
Hoàn lưu bão số 5, kết hợp với không khí lạnh đã gây mưa rất lớn diện rộng cả đồng bằng và miền núi trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế với lượng mưa trung bình từ 500-600 mm, có nơi cao hơn như: Khe Tre 802mm, Thủy Yên 752mm; Lộc Tiến 641mm, An Tây (TP Huế) 664 mm, Hương Sơn 673mm, Phú Bài 624mm; do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 5, nên khu vực ven biển có gió cấp 6, giật cấp 8 (Thuận An), sóng biển cao, nước dâng, triều cường 1,7m làm chậm khả năng thoát lũ. Sạt lở bờ sông, bờ biển, vùng đồi, miền núi diễn biến phức tạp.
Chiều 16/10, nước lũ trên nhiều tuyến đường ở TP Huế đang rút dần, sông Hương trên báo động 2, Công an tỉnh Thừa Thiên-Huế đã huy động lực lượng Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ (CNCH) cùng các đơn vị chức năng khác tham gia dọn bùn non làm sạch các tuyến đường trung tâm TP Huế.
Sáng ngày 16/10, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương trực tiếp đến vùng rốn lũ Quảng Điền để chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả mưa lũ và thăm, tặng quà các hộ dân đang bị ngập nặng.
Nhân kỷ niệm 92 năm Ngày thành lập Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (20/10/1930 - 20/10/2022), Bảo tàng Mỹ thuật Huế tổ chức triển lãm mỹ thuật với chủ đề “Hương thời gian” của nữ hoạ sĩ Đặng Thị Thu An.
Sáng 14/10, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Văn Phương, đã có cuộc họp với các đơn vị, địa phương về ứng phó với đợt mưa lũ sắp đến.
Chiều ngày 13/10, Trung tâm CNTT tỉnh Thừa Thiên Huế (HueCIT) đã tổ chức Khai trương và giới thiệu Chương trình Đào tạo Mỹ thuật Đa phương tiện ARENA.Huế.
Sáng ngày 12/10, lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi gặp mặt doanh nghiệp nhân ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10). Tham dự có đồng chí Nguyễn Văn Phương – Phó Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch UHND tỉnh Thừa Thiên Huế, đại diện các Sở ban ngành cùng hơn 200 đại diện các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Tối 08/10, tại sân khấu Điện Thái Hòa - Đại nội Huế, Trung tâm BTDT Cố đô Huế tổ chức chương trình nghệ thuật “Hương sắc mùa Thu”. Chương trình nằm trong chuỗi Festival Huế Bốn mùa và đây cũng là sự kiện khép lại Festival Huế mùa Thu 2022.
Chiều ngày 08/10, tại Quốc Tử Giám Huế, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức lễ tuyên dương "Học sinh danh dự toàn trường" năm học 2021 - 2022.