Chiêm ngưỡng cổ vật “tứ thú” ngày xưa

08:48 04/12/2014

“Tứ thú” xưa gồm ăn trầu, uống trà, hút thuốc, uống rượu được các bậc cha ông chơi và đạt đến một trình độ đẳng cấp.

Ngôi nhà 114 đường Mai Thúc Loan chính thức trở thành Bảo tàng cổ vật tư nhân đầu tiên tại Huế.

Tại Festival làng nghề Huế 2013, một bảo tàng tư nhân đầu tiên đã được thành lập do nhà nghiên cứu Trần Đình Sơn thực hiện ở số nhà 114 đường Mai Thúc Loan. Nhân dịp này, hàng trăm hiện vật cổ giới thiệu hoa thủ công mỹ nghệ thời Nguyễn (1802-1945) đã được trình làng đến đông đảo công chúng, giới yêu đồ cổ và các nhà nghiên cứu văn hóa, đài báo...

Và chủ đề trưng bày cho bộ sưu tập này có tên là “tứ thú” thời xưa là: Ăn trầu, Uống trà, Hút thuốc, Uống rượu. Với trên 200 hiện vật gồm các loại khay - quả - hộp - bình vôi - dao - ống xoáy - ống nhổ; các loại ấm chén - kỷ - khay - tô - hủ - chóe - lò siêu; các loại điếu ống, điếu bát, điếu cày, tẩu, hộp; các loại bình, nai, nậm, be, chai, chén, ly, khay, mâm.

Các cổ vật được chế tạo từ gỗ khảm xà cừ, sành sứ ký kiểu, vàng bạc, ngọc ngà, gốm, đồng, tre, ngà voi... thuộc vào dạng quý hiếm được trưng bày tại đây. Khi mà thời đại công nghệ với những điện thoại di động, vi tính, internet, video, nhạc số... đã lấn hết mọi cảm xúc nguyên thủy. Việc quay trở về, nhìn ngắm những thứ cổ vật ngày xưa đã từng một thời làm say mê bao bậc tiền nhân, quả là điều cần thiết để dung hòa chất cổ xưa và hiện đại trong bản thân mỗi con người.

Theo nhà nghiên cứu Trần Đình Sơn, việc cho ra mắt bộ sưu tập nhằm tạo điều kiện cho quần chúng, đặc biệt là người thợ thủ công mỹ nghệ hiện nay tận mắt nhìn thấy tiêu bản quý hiếm, đạt đến tuyệt kỹ công phu của tiền nhân. Từ đó, những mẫu mã, chi tiết có thể được thợ thủ công học hỏi theo để làm lại, nhằm phục chế những cổ vật đã mất.


Khay trà cổ lạ.

Ngôi nhà số 114 đường Mai Thúc Loan vốn là tư thất của cố nội ông Trần Đình Sơn - cụ Trần Đình Bá, Thượng thư Bộ Hình dưới đời cuối nhà Nguyễn. Qua quá trình lịch sử thay đổi, sau triều đại phong kiến nhà Nguyễn đã bị chính quyền nhà nước Việt Nam quản lý. Sau 25 năm giải trình, được sự ủng hộ của rất nhiều giới, cuối năm 2012 đã được lãnh đạo tỉnh TT-Huế và TP Huế có quyết định tạo điều kiện thuận lợi nhất để ông Sơn đầu tư, tái tạo lại căn nhà cổ.

Trong vòng 4 tháng, từ 1 ngôi nhà đổ nát, ông Sơn đã bỏ ra số tiền 4 tỷ đồng phục dựng đã trở thành 1 ngôi nhà rường cổ tại đường Mai Thúc Loan như xưa kia mà cụ cố của ông Sơn đã từng ở. Với cấu trúc nhà rường Huế xưa pha trộn kiến trúc Pháp, trong trưng bày cổ vật thuộc dạng quý hiếm và có giá trị, Bảo tàng cổ vật tư nhân Trần Đình Sơn sẽ là một điểm đến rất thú vị.


1 bộ đồ hút thuốc phiện.


1 chén tống (chén to) và 4 chén quân (chén nhỏ).


1 khay trà bằng ngọc có viền mạ vàng.


1 khay trà bằng sứ tinh xảo.


2 ống vôi bằng sứ ký kiểu đẹp.


Ống vôi để đựng vôi ăn trầu có đúc nổi hình con rồng.


Tẩu thuốc bằng ngà voi để hút thuốc lá.


Bình rượu bằng đồng...


...  và sứ.


Bình rượu hình con vịt.


Ấm trà với hoa văn hoa lá.


Bộ thuốc lào.


Ống thuốc lào hình ống.


Nhiều khay đựng "tứ thú" có chạm xà cừ khắc họa sự tích xưa rất lôi cuốn.


1 cái tráp đựng thuốc lào (hoặc trà) có khắc nổi hình rồng phụng vờn nhau trên trời. Khay được làm bằng chất liệu bạc.


1 ống nhổ để các "dân chơi" thời xưa sau khi hút thuốc lào hay thuốc lá, trà, ăn trầu cau nhổ nước bọt vào.

Theo Đại Dương (Dân trí)

 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Đất nước đang trên hành trình 30 năm Công cuộc Đổi mới, kể từ năm 1986. Nền văn học nghệ thuật của nước nhà cũng vậy, đang hướng đến việc đánh giá chặng đường 30 năm đổi mới. Văn nghệ xứ Huế trong 30 năm qua cũng đã có những thành tựu mới, cũng có những hạn chế cần được gợi mở để cho những trang viết về sau vượt qua, sung mãn hơn, nghệ thuật hơn, đầy trách nhiệm nhân văn hơn. Kể từ số báo này, Sông Hương sẽ khởi đăng những bài viết nghiên cứu liên quan đến chủ đề này. Việc nhìn nhận lại văn nghệ Thừa Thiên Huế sẽ được giới thiệu đầy đủ hơn trong các số báo tiếp theo, sau khi Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Tạp chí Sông Hương tổ chức hội thảo về Văn học Thừa Thiên Huế 30 năm đổi mới 1986 - 2016 vào khoảng tháng 6 tới đây.

  • “Ngài” rùa đá được xem như một trong hai linh vật để trấn yểm vùng đất Phú Lộc (Thừa Thiên - Huế), trên đầu “ngài” còn có một chữ Vương. 

  • Huế có những sáng mờ sương, sương giăng kín những tuyến phố, bầu trời như sà xuống tận đầu người, xứ Huế vốn mộng mơ càng thêm huyền ảo.

  • Lối kiến trúc độc đáo thuộc hệ phái thevarada (Nam tông) tạo cho chùa Thiền Lâm một nét đẹp khác biệt so với các cổ tự đất cố đô.

  • Cố đô Huế bây giờ không còn trầm mặc, phong cảnh về đêm thật quyến rũ bởi việc chiếu sáng nghệ thuật cầu Trường Tiền.

  • Sáng 10-3, Sở VHTT&DL tỉnh Thừa Thiên- Huế phối hợp với UBND huyện A Lưới đã tổ chức lễ hội Ariêu Car_một trong những lễ hội văn hóa truyền thống lớn với sự tham gia đông đảo cộng đồng người dân tộc thiểu số Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu, Pa Hy đang sinh sống ở địa bàn vùng cao huyện A Lưới .

  • Nhà vườn An Hiên, phủ thờ Công chúa Ngọc Sơn, Xuân Viên Tiểu Cung... là những nhà vườn đẹp bậc nhất xứ Huế. Hệ thống kiến trúc dân gian này là một điểm nhấn trong khám phá nét đẹp văn hóa Cố đô.

  • Lễ hội A riêu Car là dịp để các dân tộc hội tụ, thể hiện tinh thần đoàn kết, tính cộng đồng, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống. 

  • Là món ăn có cái tên khiến nhiều người phải ngẩn ra vì nghe quá lạ, canh chột nưa chinh phục thực khách bởi hương vị đậm chất quê và cái tình của người dân Huế.

  • SHO - Sáng ngày 21/2 (14 Tháng Giêng năm Bính Thân), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chuyến đi Viếng mộ thi nhân tại các nghĩa trang trên địa bàn thành phố Huế tưởng nhớ các văn nghệ sĩ đã khuất . Đây là năm thứ tám văn nghệ sĩ Cố đô Huế tổ chức đi viếng mộ thi nhân vào dịp Tết Nguyên tiêu. 

  • Không biết có tự bao giờ mà hoa tre là lễ vật không thể thiếu trong lễ "cúng bổn mạng" đầu năm của mỗi gia đình xứ Huế. Nội tôi kể rằng: Thuở xưa khi chưa có "ông tổ" khai sinh ra loại hoa tre thì người ta "cúng bổn mạng" bằng hoa thọ. Hoa thọ mang ý nghĩa trường tồn, cầu mong được sống lâu để sum vầy cùng con cháu.

  • Là kinh đô xưa cổ còn được lưu giữ gần như toàn vẹn nhất cho đến bây giờ, Tết ở Huế tượng trưng cho sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại.

  • Cặp rắn này chỉ xuất hiện tại chùa vào các ngày sóc vọng (các ngày 1, 15, 30 hàng tháng) và trú lại qua đêm trong hang cây da cổ thụ rồi lặng lẽ bỏ đi. Thấy chuyện lạ, một số người cho rằng đây là đôi rắn “có chân tu” nên mới về chùa để “nghe giảng giải kinh Phật”...

  • Bấy lâu nay, nhiều người dân, du khách vẫn thường nhắc đến con rùa khổng lồ thi thoảng xuất hiện trên dòng sông Hương, đoạn trước mặt điện Hòn Chén (thuộc thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên – Huế). Người dân địa phương gọi đó là “rùa thần”.

  • Có thể nói, trong số hàng trăm sản phẩm bằng tre của các nghệ nhân làng Bao La (xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) tạo nên, chúng tôi ấn tượng nhất là đèn lồng các loại. Từ đèn ú, đèn lục giác, bát giác… Tuy khác nhau về mẫu mã, hình dáng nhưng tất cả đều chan chứa tâm tình, gửi gắm “cái hồn” của làng nghề nơi đây.

  • Bên cạnh lớp nghệ nhân "vàng", lớp những nghệ sỹ "măng non" - nghệ sỹ trẻ là thế hệ mới sẽ đồng hành cùng nghệ thuật Ca Huế trên con đường phát huy giá trị di sản này ra cộng đồng, tiến tới hội nhập di sản quốc tế. Do đó, việc làm sao để truyền lại vẹn nguyên bản sắc, đúng cái "chất" của Ca Huế cho lớp nghệ sỹ trẻ kế tục cũng đang là vấn đề được các ban, ngành quan tâm.

  • Chuyên đề trọng điểm của số báo này, dành nhiều trang về Hoàng Phủ Ngọc Tường - nhà văn, nhà văn hóa Huế. Những trang văn của ông, như chiếc đũa thần, thức dậy những vỉa tầng văn hóa Huế. Một điều khác, ông cùng bạn bè thuở ấy, với một hệ mỹ cảm khác biệt, đã tạc vào văn nghệ Huế, Việt Nam những giá trị trường cửu.

  • Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.

  • Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.

  • Tại Huế, toàn bộ các ấn quý bằng vàng, bạc, ngọc hay còn gọi là Kim Ngọc Bảo Tỷ đến nay không còn một chiếc nào. Có lẽ thật sự đây là điều đáng tiếc nhất khi xuất xứ những chiếc ấn quý đó đều từ Huế mà ra.