Cái chết bất biến ở trên tình yêu

Ngài gặp cô ở Rosal del Virrey, một ngôi làng hư cấu mà vào ban đêm là chiếc khăn quàng bí mật cho những con tàu của bọn buôn lậu; và ngược lại, vào thanh thiên bạch nhật trông giống như lỗ thoát nước vô dụng nhất trên sa mạc, đối diện với một mặt biển xấu và không có phương hướng và quá xa khỏi mọi thứ mà không ai đoán được rằng một người nào đó có khả năng thay đổi số phận của bất cứ ai sống ở đó. Thậm chí ngay cả cái tên của nó cũng là một kiểu khôi hài, vì cây hoa hồng duy nhất ở ngôi làng ấy đã bị xài mòn bởi chính nghị sĩ Onesimo Sanchez vào cùng buổi chiều khi ngài gặp Laura Farina. Đó là một điểm dừng không thể tránh khỏi trong chiến dịch tranh cử mà ngài thực hiện mỗi năm bốn lần. Các toa xe lễ hội đã đến nơi vào buổi sáng, sau đó đến các xe tải với những người da đỏ thuê mướn, những người được đem vào thành phố nhằm khuếch trương đám đông ở các buổi lễ công cộng.

Một thời gian ngắn trước 11 giờ, cùng với âm nhạc, hỏa tiễn và những chiếc xe jeep của đoàn tùy tùng, chiếc ô tô thuộc Bộ, màu của nước soda dâu, đến nơi. Nghị sĩ Onesimo Sanchez điềm tĩnh và chịu đựng mưa nắng bên trong chiếc xe hơi có máy lạnh, nhưng chẳng bao lâu sau khi ngài mở cửa ngài bị sốc bởi một ngọn lửa và cái áo sơmi bằng lụa nguyên chất của ngài bị ướt đẫm trong một loại súp nhạt màu và ngài cảm thấy già đi nhiều tuổi và cô độc hơn bao giờ hết.

Trong đời thực ngài vừa bước qua tuổi bốn hai, đã tốt nghiệp ở trường Gottingen với danh giá của một kỹ sư luyện kim, và là một độc giả thèm thuồng, mặc dù không được coi trọng lắm, về việc dịch thuật một cách tồi tệ văn chương Latinh cổ điển. Ngài kết hôn với một phụ nữ Đức lộng lẫy người đã cho ngài năm đứa con và tất cả bọn họ đều hạnh phúc trong ngôi nhà của mình, ngài là người hạnh phúc nhất trong tất cả cho đến khi họ bảo ngài, ba tháng trước, rằng ngài sẽ chết vĩnh viễn vào lễ Giáng sinh sắp tới.

Trong khi những công việc chuẩn bị cho việc tập hợp quần chúng đang hoàn tất, ngài nghị sĩ trù tính có một tiếng đồng hồ ở một mình trong ngôi nhà họ sắp đặt cho ngài nghỉ ngơi. Trước khi ngài nằm xuống, ngài rót một ly nước uống hoa hồng mà ngài luôn giữ cho tươi suốt lúc băng qua sa mạc, dùng bữa trưa bằng ngũ cốc ăn kiêng mà ngài đem theo với mình để tránh các thứ khẩu phần lập lại của ngỗng rán đang chờ ngài trong phần còn lại của ngày, và ngài dùng vài liều thuốc tê trước thời điểm qui định để ngài có biện pháp trước mắt chống lại cơn đau. Sau đó ngài kéo quạt điện đến gần chiếc võng và trần truồng nằm giăng ra trong 15 phút trong bóng của cây hoa hồng, làm một nỗ lực lớn lao ở việc xao lãng tinh thần để không nghĩ đến cái chết trong khi ngài thiếp ngủ. Ngoại trừ các bác sĩ, không ai biết ngài đã bị kết án tử ở một thời hạn cố định, vì ngài đã quyết định cam chịu sự bí mật của ngài hoàn toàn một mình thôi, không có sự thay đổi nào trong cuộc đời ngài, không chỉ vì lòng kiêu hãnh mà còn bởi sự ô nhục.

Ngài cảm thấy hoàn toàn kiểm soát được sự kềm chế của mình khi một lần nữa ngài lại xuất hiện trước công chúng ở đó vào buổi chiều, đã nghỉ ngơi và sạch sẽ, bận một cái quần len thô sợi rộng rãi và một cái áo sơmi bông, và với linh hồn ngài được yểm trợ bởi thuốc giảm đau. Tuy nhiên, sự xoi mòn của cái chết có nhiều tai hại hơn là ngài dự đoán, vì khi ngài bước lên trên bục diễn đàn ngài cảm thấy một sự khinh miệt lạ lùng đối với những người đang chiến đấu cho vận may để bắt tay ngài, và ngài không cảm thấy hối tiếc vì ngài có ở những khoảng thời gian khác cho những toán người da đỏ đi chân trần, những người ít khi có thể chịu được những chất hóa tiêu nóng của quãng trường nhỏ khô cằn.

Ngài làm dịu những tiếng hoan hô với một cái vẫy tay, hầu như với sự giận dữ, và ngài bắt đầu nói mà không có điệu bộ, đôi mắt ngài gắn chặt vào biển cả, đang thở dài với cái nóng. Giọng nói sâu, đo lường của ngài có phẩm chất của dòng nước tĩnh lặng, nhưng bài diễn văn đã được học thuộc lòng và tập huấn rất nhiều lần đến nỗi ngài không có ý nghĩ về bản chất của việc nói sự thật, nhưng, còn hơn thế, như sự đối nghịch của một tuyên bố định mệnh bởi Marcus Aurelius trong cuốn bốn của bộ “Các mối dung hòa” của ông ta.

“Chúng ta ở đây nhằm mục đích đánh bại tự nhiên”, ngài bắt đầu chống lại mọi luận thuyết của ngài, “Chúng ta sẽ không còn bị bỏ rơi trong xứ sở của chúng ta nữa, những đứa trẻ mồ côi của Chúa trong một vương quốc của đói khát và khí hậu tồi tệ, sống lưu vong trong đất nước của chúng ta. Chúng ta sẽ là dân tộc khác biệt, thưa quí ông quí bà, chúng ta sẽ là một dân tộc vĩ đại và hạnh phúc.”

Có một cách sắp xếp trong đội ngũ của ngài. Trong khi ngài nói những người phụ tá của ngài ném những bó chim giấy lên không trung và những sinh vật nhân tạo đi vào đời, bay quanh cái bục diễn đàn bằng ván dày, và đi ra biển. Cùng lúc đó, những người khác lấy các đồ dùng sân khấu và những chiếc lá bằng nỉ ra khỏi các toa xe và trồng chúng trên mặt đất hóa tiêu đàng sau đám đông. Họ kết thúc bằng cách dựng lên một mặt tiền bằng giấy bìa cứng với những ngôi nhà tưởng tượng bằng gạch đỏ có cửa sổ lát kính, và với việc này họ che phủ những ngôi nhà tồi tàn đời thực khốn khổ. Ngài nghị sĩ kéo dài bài diễn văn của ngài với hai đoạn trích dẫn tiếng Latinh nhằm cho trò hề có thêm được thời gian. Ngài hát về những máy móc làm ra mưa, những đồ chăn nuôi súc vật có thể mang đi được cho súc vật nuôi ăn thịt, những loại dầu hạnh phúc sẽ tạo ra rau quả mọc lên trên hóa tiêu và những chùm tử la lan trong những cái thùng trên bậu cửa sổ.

Khi ngài thấy thế giới tưởng tượng của ngài đã được xếp đặt xong cả, ngài chỉ về phía nó. “Đó là cái cách mà nó sẽ hiện hữu cho chúng ta, thưa quí ông quí bà,” ngài la lên, “Coi kìa! Đó là cái cách mà nó sẽ hiện hữu cho chúng ta.” Khán giả xoay quanh. Một tàu xuyên đại dương làm bằng giấy tô vẽ đang băng qua đàng sau những ngôi nhà và nó cao hơn các ngôi nhà cao nhất trong thành phố tưởng tượng. Chỉ có bản thân ngài nghị sĩ để ý thấy kể từ khi nó được thiết dựng lên, đem xuống và chở đi từ nơi này qua nơi khác trong thành phố giấy bìa cứng để chồng vật này qua vật kia đã bị ăn mất bởi khí hậu khủng khiếp và nó hầu như cũng nghèo nàn và bụi bặm giống Rosal del Virrey vậy.

(Minh Họa: Đặng Mậu Tựu)