“Nơi tôi ở hoa đại rơi trắng đất”

15:04 15/01/2021

“Bốn nhà văn nhà số 4”, NXB Hội Nhà văn, của nhà phê bình Ngô Thảo dày dặn, chia làm bốn phần, tập hợp 35 bài viết của tác giả về bốn nhân vật văn chương nổi tiếng mà sự nghiệp gắn liền với ngôi nhà số 4 phố Lý Nam Đế - tạp chí Văn nghệ quân đội. Đó là Nguyễn Thi, Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu và Thu Bồn.

Ngô Thảo từng có những năm tháng ở chiến trường, lại có 14 năm công tác tại tạp chí nên có nhiều nhân duyên gặp gỡ, chuyện trò với các lớp đàn anh. Ông Ngô Thảo còn dày công lưu trữ, giữ gìn tư liệu cho các nhà văn nói chung. Khi nhà văn Nguyễn Thi còn sống, các tác phẩm ông viết ra được gửi về tạp chí. Khi nhà văn hy sinh, các tư liệu, ghi chép được Ngô Thảo lưu giữ một cách nâng niu. Với ba nhà văn Nguyễn Khải, Nguyễn Minh Châu, Thu Bồn, Ngô Thảo thực hiện được nhiều cuộc trò chuyện, phỏng vấn, từ trò chuyện qua thư đến trao đổi trực tiếp. Có những tác phẩm được các nhà văn tin tưởng trao bản gốc cho Ngô Thảo cất giữ, chẳng hạn bài viết “Sợ nhất nhà văn là có chất máu cá” của Nguyễn Minh Châu. Những tháng ngày cuối cùng của Nguyễn Minh Châu trên giường bệnh, luôn có bóng dáng người em, người bạn văn, người đồng nghiệp thân thiết một thời Ngô Thảo ở bên. Và Ngô Thảo lại được lắng nghe, được chia sẻ nhiều tâm sự kín đáo về chuyện đời, chuyện nghề của người anh thuộc thế hệ đi trước.

Thi sĩ Thu Bồn là người gần thế hệ với Ngô Thảo hơn cả (chỉ hơn Ngô Thảo sáu tuổi). Có lẽ vì thế mà người đọc có cảm giác, hai ông như những người bạn với nhiều mối thân tình khăng khít. Ngô Thảo gần như đã chứng kiến tất cả những buồn vui, thăng trầm, những biến cố lớn trong cuộc đời của Thu Bồn, từ chuyện công việc đến chuyện gia đình, con cái, hôn nhân, từ những năm tháng gian khổ ác liệt ở chiến trường đến lúc trở về cuộc sống thời bình. Phút giây cuối cùng trong bệnh viện với Thu Bồn, cùng gia đình và những anh em bạn bè thân thiết, có Ngô Thảo ở bên, thức trọn với thi sĩ trong đêm cuối cùng. Có những tư liệu đặc biệt về tác phẩm của Thu Bồn, chỉ Ngô Thảo là người duy nhất có được, như câu chuyện về bài thơ “Tạm biệt Huế” nổi tiếng, trước đó vốn mang tên “Bởi vì em”, được viết ra để dành tặng một người con gái Huế mang tên Minh Châu.

Những trang văn ngồn ngộn tư liệu sống động, đầy ắp những câu chuyện đời, chuyện nghề chân tình, xúc động được nhà phê bình Ngô Thảo gửi tới bạn đọc bằng một giọng văn tâm tình, đầm ấm, tha thiết. Những trang văn cho ta hiểu hơn về những cống hiến sáng tạo, những hy sinh thầm lặng mà lớn lao của bốn nhà văn từng gắn bó với nhà số 4 thân thương. Xin được dùng những câu thơ của nhà thơ Nguyễn Đức Mậu, cũng viết về những con người đã bước đi và tỏa sáng từ ngôi nhà số 4 yêu dấu ấy, để khép lại bài viết nhỏ này: “Nơi tôi ở hoa đại rơi trắng đất/Ai nhìn hoa nghĩ tóc bạc trên đầu… Trái tim các anh vùi dưới đất rừng không hóa đá/Trái tim đập phập phồng trên trang sách chẳng bình yên” (Hà Nội chiều nay).


Theo Đỗ Anh Vũ - Thời Nay

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • Nhà văn Linda Lê được xem như một trong những hiện tượng sáng chói của văn chương người Việt ở nước ngoài viết bằng tiếng Pháp. Nhiều tác phẩm của bà đã được dịch và xuất bản ở Việt Nam, gần nhất là “Vượt sóng” (Phạm Duy Thiện dịch, Công ty Tao Đàn & NXB Hội Nhà văn, 2018), cuốn tiểu thuyết mà tác giả đã chất chứa rất nhiều những trầm tư sống động của một nhà văn về công việc/hành vi viết, mục đích và ý nghĩa của nó.

  • “Có hai ông sui gia nhậu với nhau, trên bàn có một dĩa lòng vịt xào với hành nho nhỏ. Ông sui gia tính ham ăn, liền thò đũa lòn nguyên dĩa gắp lên rồi giũ giũ vờ như muốn cho nó rớt xuống. Nhìn thấy vậy, ông sui kia nóng ruột nói: Anh lấy giò đạp xuống thử coi nó xuống không?”.

  • Cuốn sách “Hồi ức chiến tranh Vị Xuyên” của Thiếu tướng Nguyễn Đức Huy vừa được Tạp chí Môi trường và đô thị phối hợp với NXB Thông tin và truyền thông ra mắt độc giả tại Hà Nội.

  • Trong lịch sử Hà Nội hiện đại, có nhiều hạng người. Có công dân hạng một, hạng hai, hạng ba... cho đến lớp người bần hàn. Họ đi qua lịch sử với nhiều tư thế: "Chân ta bước, lòng ung dung tự hào", "vừa đi vừa cúi đầu ngẫm nghĩ", "sấp mặt xuống để tồn tại", cho đến cả tư thế "bò người ra để mà sống"...

  • “Tôi rất vui, vì bây giờ gia đình và bạn bè ở Việt Nam có thể đọc được tác phẩm của tôi. Giấc mơ của tôi đã trở thành sự thật”. Đó là chia sẻ của tác giả Angie Chau (thuộc thế hệ nhà văn Việt Nam thứ hai tại Hoa Kỳ) khi tập truyện ngắn Những người thầm lặng vừa được NXB Tổng hợp giới thiệu đến độc giả trong nước.

  • Đã thành truyền thống, 5 năm một lần, Bộ Quốc phòng tiến hành xét, trao Giải thưởng văn học nghệ thuật, báo chí về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng. Trong số hàng trăm tác giả tham dự xét giải ở chuyên ngành văn học lần này (từ năm 2014 đến 2019), đáng chú ý là sự xuất hiện của các cây bút thuộc “thế hệ 7x, 8x” - những người được sinh ra và trưởng thành trong thời bình.

  • Chiều 24-2, tại Nhà hát Quân đội phía Nam, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã tổ chức lễ trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật, Báo chí đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng 5 năm (2014 - 2019) của Bộ Quốc phòng khu vực phía Nam.

  • Sáng 21-2, tại Hà Nội, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam tổ chức Lễ trao Giải thưởng văn học nghệ thuật, báo chí đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng 5 năm (2014-2019) của Bộ Quốc phòng.

  • Khi dòng sách tản văn, tùy bút, tiểu thuyết ngôn tình thiên về yếu tố thị trường đang có xu hướng chững lại thì thời gian gần đây, một số đơn vị xuất bản trong nước đã bắt đầu mở rộng cửa cho những tác giả trẻ đi theo lối viết chính thống, có nhiều thể nghiệm sáng tạo.

  • Nguyễn Thị Kim Hòa (hội viên Hội Nhà văn Việt Nam) không còn là cái tên xa lạ trong làng văn chương nước nhà. Bởi những năm gần đây, Hòa liên tục gây ấn tượng bằng những tác phẩm đậm chất sáng tạo, và là chủ nhân của nhiều giải thưởng văn chương uy tín. Và khi nhắc đến văn chương của Nguyễn Thị Kim Hòa, phải đề cập ngay đến thể loại văn học thiếu nhi.

  • “Nhắc đến Phan Quang, chúng ta vẫn hình dung ông là nhà báo lớn, nhà hoạt động xã hội xuất sắc, quên mất Phan Quang còn là nhà văn...".

  • Sau 2 cuốn sách Sài Gòn dòng sông tuổi thơ và Sài Gòn khâu lại mảnh thời gian, nhà văn Lê Văn Nghĩa ở tuổi 67 tiếp tục ra mắt tạp bút Sài Gòn chuyện xưa mà chưa cũ, do Nhà xuất bản Trẻ ấn hành đầu xuân Canh Tý. Hơn 400 trang sách là những ký ức vừa rộn ràng vừa xôn xao về đô thị nhộn nhịp nhất phương Nam.

  • “Linh điểu” là tiểu thuyết thứ 10 của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Dân trí và Công ty sách Trí thức Việt phát hành, quý I/2020. 

  • Hay tin nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương vừa trút hơi thở cuối cùng tại Bệnh viện Nhân dân 115 (TPHCM), rất nhiều văn nghệ sĩ đã bày tỏ sự thương tiếc. Bởi một lẽ, hiếm hoi có một người cần mẫn với chữ nghĩa, với văn chương như ông.

  • Trong phong trào Thơ mới, có nhiều thi sĩ làm thơ với đề tài mùa xuân và để lại những thi phẩm lừng danh.

  • Năm mới Canh Tý 2020, nhà thơ Hoài Vũ đón mùa xuân thứ 85 trong cuộc đời nhiều thăng trầm. Các tuyển tập thơ, truyện ngắn và văn học dịch của Hoài Vũ sẽ lần lượt ra mắt bạn đọc, được chọn lọc từ những tác phẩm đã xuất bản.

  • Sau 1986, nền văn học bước vào thời kì đổi mới, hoà nhịp với công cuộc đổi mới mạnh mẽ và toàn diện trên đất nước ta. Lê Minh Khuê là nhà văn đã trưởng thành từ văn học chống Mĩ. Trước yêu cầu mới, chị đã có nhiều cố gắng, thể hiện những nỗ lực sáng tạo của một cây bút nữ. Trong đó, phải kể đến những đổi mới về bút pháp truyện ngắn.

  • Đây là tập thơ của tác giả Hồ Quang Toản, vừa được NXB Hội Nhà văn ấn hành. “Đời muối” với 72 bài thơ chở nặng những ký ức đẹp về mẹ và quê hương, là khúc tình ca tác giả chọn để thủ thỉ với tình yêu, với những khảo nghiệm đã thành tên in dấu cung đường anh đã đi qua.

  • Sáng 6-1, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác văn học, nghệ thuật năm 2019, triển khai công tác năm 2020 và trao giải thưởng văn học nghệ thuật 2019.

  • Ngày 26-12, chương trình giới thiệu các ấn phẩm đạt Giải thưởng Văn học Nghệ thuật (VHNT) TPHCM 5 năm lần II (2012 - 2017) đã diễn ra tại TPHCM, nhiều tác phẩm có giá trị đã được xướng tên, có điều, với việc được dán nhãn “sách không bán”, chưa biết tác phẩm sẽ đến với độc giả như thế nào?