Tháng 12, Sông Hương dành nhiều trang cho mục văn thơ nhạc tri ân người lính. Đó là nỗi niềm người lính năm xưa trở lại đường Chín, “con đường một thời căng như đạn bắn/ Máu đã từng thấm ướt đất ba dan”, nghĩ về đồng đội đã khuất khi nhìn vạt lau trắng ảo ảnh. Đó là hình ảnh vầng trăng trên đảo vương trên dàn mướp vàng tuyệt đẹp: “Đảo giữ vầng trăng giữa biển/ Như ngôi sao trên nền cờ Tổ quốc”. Đó là những nốt nhạc “dập dìu trên sóng trùng khơi xa trùng khơi, trái tim rực lửa…”; là “tình yêu người lính cảnh sát biển ở nơi đầu sóng nơi đầu gió trên biển đảo quê hương…”.
Bìa Sông Hương số 370
Truyện ngắn “Mưa chiều thành nội”. Những đứa con nuôi thân thương trong một gia đình cách mạng, chia tay trở về quê cũ; sau mấy mươi năm, người bạn của đứa con nuôi tìm lại. Khung cảnh khá chân thật ở một góc Huế đã mang đến nhiều nỗi niềm về người mất kẻ còn, người thì chới với trong một thân phận như đùa. Nhưng rồi trên hết tình người đã được nhen ấm. Câu chuyện mang nhiều uẩn khúc xen lẫn niềm hy vọng mà xuyên suốt vẫn mang mác tình người với kỷ niệm từ trong cuộc chiến. Truyện ngắn lịch sử “Phượng hoàng” viết về hoàng tử Lý Long Tường lánh nạn, cùng con dân cư ngụ trên đất Cao Ly; ở đây đã lập nhiều công lớn giúp nhà vua đánh tan giặc Mông Cổ. Nhưng nỗi nhớ cố quốc luôn nung nấu trong hoàng tử, về già ngày nào cũng lên núi ngóng về cố hương, và ông luôn dặn con cháu phải nhớ mình là con dân Đại Việt, là dòng máu Tiên Rồng... Góc nhân văn được kể một cách huyền ảo qua truyện dịch “Cánh cửa sổ mở”. Một truyện ngắn đặc sắc, được lồng ghép, sắp đặt hoàn hảo, đến mức về kết rồi, người đọc lần lại từ đầu vẫn khiến sự ngạc nhiên bừng nở khi mà thật giả quyện lẫn khó thể phân định. Truyện cũng cho thấy, ở một hoàn cảnh nào đó, con người vốn bị ảo giác chi phối, nhập vào một không gian ảo ngay trong thực tại mà chẳng hay.
Mục Tác giả, giới thiệu bài viết “Nữ sử Đạm Phương trong phong trào Nữ lưu và văn học nửa đầu thế kỷ XX”, nhà thơ giữ vững nền nếp đạo nghĩa nhưng với một tinh thần vượt thoát, mạnh mẽ thể hiện tư tưởng nữ quyền và yêu nước sâu sắc, xứng đáng làm bậc nữ lưu ưu thời mẫn thế.
Mục Nghiên cứu, Sông Hương số này giới thiệu bài viết “Đạo Mẫu dưới góc nhìn cấu trúc luận của Claude levi-Strauss”. Bài viết dựa trên nguyên tắc các cặp đối lập để tìm ra những yếu tính văn hóa của đạo Mẫu như “Mẫu - Quan”, “Chầu Bà - Ông Hoàng”, “Cô - Cậu”, từ đó đi sâu vào những ngôi đền lưu giữ huyền thoại và sự thật ít nhiều tương thích với nhu cầu và tính khoa học hiện đại. Huế vốn là vùng đất mà đạo Mẫu hưng phát, vì thế sau bài viết này chúng tôi hy vọng giới thiệu đến bạn đọc những nghiên cứu chuyên sâu về đạo Mẫu ở Huế.
Những bài viết quan trọng khác, như “Tính triết lí và chức năng giáo dục của vè”, bật lên vẻ đẹp nhân lễ nghĩa trong cuộc sống, về tinh thần chống giặc và quan lại cườn hào của vè mà vẫn tươi tắn tình yêu cuộc sống, làng mạc, thiên nhiên. Bài “Nhà “Phương Thốn thảo đường” của thi ông Tùng Thiện ở đâu?” góp thêm tư liệu quý nhận diện một địa chỉ có thể làm nơi tổ chức ngâm thơ, hóng mát đêm trăng cho văn nhân ngày nay. “Bài ký chuông văn thánh làng Bác Vọng của Đặng Huy Trứ” giúp chúng ta thấy một vị quan luôn ấp ủ xiển dương đạo lý thánh hiền, ước mơ về một xã hội thanh bình thịnh trị, chúa thánh tôi hiền, nêu cao “thanh giáo”.
Dưới đây là Mục lục:
VĂN
- Mưa chiều thành nội - NGUYỄN NGỌC LỢI
- Một khoảng xanh - THU LOAN
- Phượng hoàng - TRẦN THÚC HÀ
THƠ:
- LÊ THÀNH NGHỊ
+ Kỷ niệm đường Chín
+ Về nơi sơ tán cũ
- NGUYỄN ĐÌNH XUÂN
+ Trăng ở Trường Sa
- NGUYỄN QUANG HÀ
+ Đêm Đà Lạt
+ Em
+ Con còng gió
- NGUYỄN NGỌC HẠNH
+ Mơ được một lần làm mẹ để sinh con
+ Phút xa làng
- TRƯƠNG ĐĂNG DUNG
+ Hai chuyến tàu
+ Độc thoại
+ Bà và cháu
- HOÀNG VŨ THUẬT
+ Sự nhầm lẫn của người đãng trí
+ Bi kịch Hăm Lét
- NGUYỄN THÁNH NGÃ
+ Nước giếng đá ong
+ Sinh nhật
- ĐỖ VĂN XUÂN
+ Mùa gặt
- NGUYỄN VĂN SONG
+ Chiếc lá
+ Chín
- NGUYỄN NGỌC PHÚ
+ Con - đường - cá
- LÊ QUỐC HÁN
+ Xin
+ Tiếng hót
- NGUYỄN TẤN SĨ
+ Buông
+ Là thu...
- PHAN LỆ DUNG
+ Lời hẹn mùa thu
- NGÔ CÔNG TẤN
+ Đêm Tuy Hòa khóc giọt Huyền Trân
+ Người đàn bà đi về phía biển
- ĐÀO ĐỨC TUẤN
+ Phố gió
+ Tin nhắn
- TRẦN HOÀNG PHỐ
+ Tưởng niệm một thi sĩ
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI
- Cánh cửa sổ mở - SAKI - VIỆT PHƯƠNG giới thiệu và dịch
NHẠC:
- Nơi tôi luôn muốn về - Nhạc và lời: Dương Bích Hà
- Người lính biển - Nhạc và lời: CAO XUÂN DŨNG
NGHIÊN CỨU VÀ BÌNH LUẬN
- TÍNH TRIẾT LÍ VÀ CHỨC NĂNG GIÁO DỤC CỦA VÈ - Triều Nguyên
- ĐẠO MẪU DƯỚI GÓC NHÌN CẤU TRÚC LUẬN CỦA CLAUDE LEVI-STRAUSS - Trần Hữu Sơn
- NHÀ “PHƯƠNG THỐN THẢO ĐƯỜNG” CỦA THI ÔNG TÙNG THIỆN Ở ĐÂU? - Trần Viết Điền
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- BÀI KÝ CHUÔNG VĂN THÁNH LÀNG BÁC VỌNG CỦA ĐẶNG HUY TRỨ - Võ Vinh Quang
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM:
- Nữ sử Đạm Phương trong phong trào Nữ lưu và văn học nửa đầu thế kỷ XX - LƯU KHÁNH THƠ
- Thêm những cột mốc khẳng định phong cách một cây bút Nam Bộ giàu trữ lượng - NGUYỄN KHẮC PHÊ
- Năm thế hệ trong một ngôi nhà xứ Huế - PHẠM PHÚ PHONG
- Thư đi tin lại - NGƯỜI SÔNG HƯƠNG
- Tranh bìa 1: Tác phẩm “Mưa” của họa sĩ Nguyễn Thanh Tùng - (Chất liệu: sơn dầu; Kích thước: 100cm x 100cm, 2019).
- Bìa 2 & 3: GẶP GỠ (Giới thiệu họa sĩ Léopold Franckowiak) - Phượng Lâm
- Minh họa: HS Phan Thanh Bình, HS Đặng Mậu Tựu, HS Ngô Lan Hương, HS Tô Trần Bích Thúy
- Vinhet: HS Tô Trần Bích Thúy
BAN BIÊN TẬP
Triều đại phong kiến vua Nguyễn cuối cùng tại Huế đã trải qua với bao biến cố lịch sử. Hàng vạn cổ vật quý hiếm đi cùng triều đại này hiện đã mất mát quá nhiều, không còn “ở lại” được trên mảnh đất nó đã từng tồn tại.
Hai đồng tiền cổ quý hiếm là loại tiền dùng để ban thưởng chứ không dùng để trao đổi, mua bán có tên là “Gia Long thông bảo” và “Minh Mạng thông bảo” với kích thước rất lớn vừa được một người dân ở Quảng Bình lần đầu phát hiện.
Với một di sản văn hoá vật thể và tinh thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới.
Huế từ lâu đã là một trung tâm văn hóa, du lịch của cả nước. Festival văn hóa nghệ thuật kết hợp với du lịch đã tạo cú hích cho thế mạnh đặc thù của quần thể di tích cố đô Huế - được công nhận là di sản thế giới vào năm 1993, từ đó tạo diện mạo cho Huế có sự phát triển mới, mạnh mẽ hơn.
Lọng là sản phẩm độc đáo được dùng để tôn vinh sự trang trọng, quý phái trong các nghi lễ của triều đình xưa, cũng như trong các lễ nghi cúng tế mang đậm tín ngưỡng dân gian. Từ đám rước thần linh, đám tang, lễ cưới, hỏi… đều có sự hiện diện của chiếc lọng.
Trong kiến trúc xưa, có lẽ không nơi nào có nhiều bức bình phong như ở Huế. Khắp các cung đình, phủ đệ, đến các đền chùa, am miếu, đình làng, nhà thờ họ và nhà thường dân…đều hiện hữu những bức bình phong.
Võ tướng Nguyễn Tri Phương đã dành cả đời ông trong công cuộc giữ yên bờ cõi và chống ngoại xâm trải qua ba đời vua Minh Mạng, Thiệu Trị, Tự Đức. Khi Hà thành thất thủ vào tay quân Pháp, ông đã nhịn đói cho đến chết.
Gần đây có một bộ tranh chân dung của các vua triều Nguyễn được vẽ mới và phổ biến, thu hút được nhiều sự chú ý của người xem. Nếu chỉ thưởng thức các bức vẽ này như những ảnh vui mắt, đầy mầu sắc thì được.
Vua Gia Long lên ngôi năm 1802 và qua đời năm 1820, thọ 57 tuổi. Trong tập Ngự dược nhật ký của châu bản triều Nguyễn, cho thấy những năm cuối đời nhà vua đã mắc bệnh nan y và các ngự y đã phải vất vả để điều trị.
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Khi nói Huế rặt, tôi muốn kể chuyện chỉ có Huế mới có, không lẫn vào đâu được ...
Phó giáo sư, Nhà giáo nhân dân Trần Thanh Đạm vừa qua đời lúc 8g15 ngày 2-11 (nhằm ngày 21 tháng 9 Ất Mùi), hưởng thọ 84 tuổi.
Đang những ngày mưa ở Huế tháng 10 này, lại nhắc đến mưa Huế, liệu đây có phải là đặc sản của Huế của mùa thu Huế, nhưng Huế làm gì có mùa thu? Hay là mùa thu Huế quá ngắn đến mức nhiều người không kịp nhận ra...?
Chiều 30-10, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thừa Thiên - Huế phối hợp Hội Khoa học Lịch sử tỉnh và Công ty CP Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam (Vietravel) tổ chức Hội thảo khoa học “Cung điện Đan Dương thời Tây Sơn tại Huế” diễn ra tại Hội trường UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế.
Di tích Tam Tòa nằm ở góc đông nam bên trong Kinh thành cách bờ bắc sông Hương 300m về phía nam, qua cửa Thượng Tứ. Khu di tích Tam Toà toạ lạc tại số 23 đường Tống Duy Tân, phường Thuận Thành, thành phố Huế.
Từ năm 2012 đến nay, Hội Đông y Thừa Thiên-Huế đã tiếp cận và giải mã kho tư liệu châu bản triều Nguyễn đang được lưu trữ tại Trung tâm lưu trữ quốc gia 1 (Hà Nội).
Xứ Huế không chỉ có các công trình lăng tẩm cổ kính mà còn được thiên nhiên ưu đãi ban cho sự hùng vĩ. Nổi bật trong đó là đầm Lập An với vẻ đẹp say đắm lòng người.
Để có thể lực cường tráng, chăn gối viên mãn, ngoài thuốc men tẩm bổ, Minh Mạng còn rèn luyện sức khỏe bằng phương pháp mà ngày nay rất phổ biến.
Hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (Thừa Thiên-Huế) không chỉ là hệ thủy vực nước lợ lớn nhất Đông Nam Á mà nơi đây còn có những câu chuyện đầy kỳ bí được ghi chép hoặc truyền miệng từ xa xưa.
Đề cao vai trò cũng như trách nhiệm của người phụ nữ trong gia đình cũng như trong xã hội, lần đầu tiên tại Huế, cũng là lần đầu tiên ở nước ta, có một tổ chức giáo dục đã nêu rõ quan điểm, lập trường, bảo vệ quyền của người phụ nữ: trường Nữ Công học hội.