Vua quan trong cung đình Huế thời xưa đón Tết khác người thường như thế nào
Là kinh đô xưa cổ còn được lưu giữ gần như toàn vẹn nhất cho đến bây giờ, Tết ở Huế tượng trưng cho sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại.
Cột cờ thành Huế ngày tế lễ Nam Giao dịp tết năm 1935
Là kinh đô xưa cổ còn được lưu giữ gần như toàn vẹn nhất cho đến bây giờ, Huế tượng trưng cho sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại. Đây là nơi triều Nguyễn - triều đình phong kiến cuối cùng và cũng là triều đình hoàn thiện nhất lịch sử nước ta đã chọn làm nơi ngự trị.
Chính vì yếu tố này mà các tiết lễ, nghi thức tại đây được coi như chuẩn mực lễ nghi của thời kì phong kiến Việt Nam, đặc biệt là nghi thức mừng lễ Tết - ngày lễ quan trọng nhất trong năm.
Ta cùng ngược dòng thời gian, tìm hiểu nhà vua cùng quan dân tại cung đình Huế xưa kia mừng năm mới như thế nào.
Là dịp lễ lớn nhất trong cả năm nên Tết trong cung được tổ chức rất linh đình. Kể từ cả tháng trước dịp lễ, người hầu kẻ hạ trong cung đã phải lo chuẩn bị đồ cúng lễ, trang hoàng cờ hoa khắp nơi trong hoàng cung.
Các nghi thức lễ Tết bắt đầu ngay từ tháng Chạp với lễ Ban Sóc (phát lịch), lễ Nghinh xuân (đón ngày lập xuân), lễ Phất thức (lau chùi ấn tỷ và kinh sách), lễ Cáp hưởng (mời các bị tiên về ăn Tết), lễ Thướng tiêu ( dựng cây nêu)... Tuy nhiên ngày lễ quan trọng nhất vẫn là ngày mồng 1- ngày đầu năm mới.
Lễ Nam Giao, vua ngồi kiệu - 1935. (Ảnh tư liệu của Nguyễn Tấn Lộc)
Mở đầu của ngày mồng 1 là lễ thượng triều của nhà vua, cũng là lễ nghi quan trọng nhất. Hôm đó, trống ở điện Thái Hòa sẽ được đánh từ canh năm (khoảng 3-5 giờ sáng).
Lá cờ vàng hình rồng của đại lễ sẽ được kéo lên Kỳ Đài, xung quanh đó là vô số cờ khánh, hỉ nhiều màu sắc được trang trí rợp sân Đại Triều, Ngọ Môn, Kỳ Đài.
Đến giờ tốt, vua ngự ở điện Càn Thành sẽ mặc hoàng bào, đội mũ cửu long, cầm hốt Trấn Khuê lên kiệu để đi vào điện Thái Hòa, tiến hành lễ mừng tết đầu năm.
Ban lễ nhạc cung đình Huế (Ảnh: doanhnhansaigon)
Từ Ngọ môn, chiêng trống và nhạc mừng nổi lên đón chào vua. Súng thần công được bắn 9 phát nổ vang trời.
Vua thắt đai ngọc ngồi trên ngai vàng, phía dưới là các quan đại thần quỳ ở sân chầu. Sau khi các quan lạy đủ năm lạy, sẽ cùng dâng những tờ hạ biểu (lời chúc phúc) và đồng thanh hô vang "Chúng thần cầu chúa thượng vạn tuế, vạn tuế".
Thượng thư lúc đó sẽ đọc chỉ dụ năm mới của vua, ban yến tiệc và quà cho các thứ bậc. Sau lễ, theo lệ các quan ai về nhà nấy. Tuy nhiên đến thời vua Bảo Đại, do tiếp thu văn hóa phương Tây nên vua dẫn các quan cùng vị khách phương Tây vào điện Cần Chánh để mời mọi người một ly rượu sâm panh.
Các quan đại thần trước điện trong lễ Nam Giao.
Trong ngày mồng 1 và mồng 2 vua sẽ ban yến tiệc và ban tiền thưởng xuân cho các quan lại và hoàng thân quốc thích. Các bữa yến tiệc ngày tết cũng được chuẩn bị thịnh soạn và sang trọng hơn ngày thường với nhiều món "sơn hào hải vị".
Người hầu trong cung chuẩn bị yến tiệc (Ảnh: doanhnhansaigon)
Yến tiệc ngày tết trong cung triều Nguyễn hết sức đa dạng và phong phú, từ các món ăn quý tộc đến những thức ăn dân dã.
Thư tịch cổ Hội điển ghi chép nhiều loại món ăn gồm thủy sản (vi cá, bào ngư...), cầm thú (hươu, dê, lợn, gà…), cơm, xôi, chè, bánh mứt... hay những món cao cấp như nem công, hải sâm, yến sào.
Các món ăn trong bữa tiệc cung đình xưa được mô phỏng lại
Nhà vua không ăn yến tiệc cùng hoàng thân hay các quan mà sẽ ăn một mình. Đến thời vua Bảo Đại có đổi khác là vua sẽ ăn cùng mâm với vợ con.
Yến tiệc trong cung rất linh đình nhưng thường chỉ diễn ra trong 2 ngày, sau đó là tổ chức các trò chơi giải trí và thử tài lộc đầu năm như trò chơi đầu hồ, họa ngự thi, đánh thơ, đánh cờ người...
(Ảnh - doanhnhansaigon)
Sau ngày mùng 3 tết, triều đình tổ chức lễ tịch điền. Vua sẽ xuống ruộng cày 3 đường mở đầu cho vụ mùa của năm mới, cầu cho thần dân trăm họ làm ăn sung túc.
Ngoài các lễ nghi và trò chơi trên, trong 7 ngày Tết, trong hoàng cung còn tổ chức các lễ rước thần nông; lễ vua, hoàng hậu du xuân trên sông Hương.
Vua đi thuyền rồng, hoàng hậu đi thuyền phụng; vua vi hành chúc Tết thần dân ở kinh đô. Cuộc lễ lớn để kết thúc Tết là lễ kỳ đạo (lễ tế cờ), thường tổ chức sau ngày 11 Tết.
(Ảnh - doanhnhansaigon)
Có thể thấy tục lệ ăn tết trong hoàng cung Huế không hề nặng về hưởng thụ vật chất mà lại chú trọng hơn về các nghi thức, lễ giáo.
Chính vì tính lễ giáo này vẫn còn được lưu giữ qua các đời mà Huế ngày nay cũng là vùng có nhiều tục lệ, nghi lễ đón tết nhất trong cả nước.
Nó đại diện cho phần văn hóa đáng quý, cần được trân trọng và gìn giữ của dân tộc ta trước xu hướng "tây hóa" đang xâm chiếm Việt Nam ngày nay.
Nguồn: Tổng hợp
Theo Bích Đào / Trí Thức Trẻ
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Tối 18/11, tại Trường Đại học sư phạm Huế đã diễn Lễ tổng kết và trao giải Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ X năm 2020. Tham dự buổi lễ có Chủ tịch UBND tỉnh Phan Ngọc Thọ, cùng đại diện lãnh đạo các sở, ngành, địa phương.
-
Về phương án tìm kiếm, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết lực lượng cứu hộ sẽ tập trung tìm kiếm các nạn nhân dưới lòng sông Rào Trăng. Khu vực tìm kiếm có chiều dài khoảng 100 m nằm cạnh hiện trường vụ sạt lở.
-
Chiều ngày 16/11, UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình đã có buổi tiếp và làm việc với đoàn công tác Cơ quan Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) tại Việt Nam do ông Nguyễn Song Hà, Trợ lý Trưởng đại diện FAO tại Việt Nam làm trưởng đoàn về chương trình hỗ trợ nhân đạo khẩn cấp dành cho các hộ dân chịu ảnh hưởng nặng nề do bão lũ gây ra trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế trong tháng 10 vừa qua.
-
Ngân hàng Nam Á và Hoàng Gia group vừa tài trợ tỉnh Thừa Thiên Huế 500 triệu đồng hỗ trợ người dân xây dựng 10 căn nhà chống lũ. -
Theo Ban Chỉ huy PCTT và TKCN tỉnh, tính đến 16h00 chiều ngày 15/11, thống kê thiệt hại bước đầu bão số 13 (Vamco) trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế không có thiệt hại về người.
-
gày 13/11, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 10249 /UBND-NN về việc triển khai các công tác ứng phó với cơn bão số 13.
-
Chiều ngày 12/11, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tổ chức chương trình giới thiệu tập thơ “Bài thơ của một người yêu nước mình” của nhà thơ Trần Vàng Sao do Nhà xuất bản Hội Nhà văn và Công ty Văn hóa & Truyền thông Nhã Nam phát hành.
-
Sáng ngày 12/11, tại hội trường Đại học Huế, đã diễn ra Lễ chào đón Tân sinh viên thế hệ thứ 10 của Quỹ học bổng Vietseeds tại Huế.
-
áng 9/11/2020, tại Thành ủy Huế, Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ công bố quyết định của Ban thường vụ Tỉnh ủy về công tác cán bộ. Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Trường Lưu đã đến dự và trao Quyết định. Cùng dự có UVTV Tỉnh ủy, Trưởng Ban tổ chức Tỉnh ủy Phan Xuân Toàn. Về Thành ủy Huế có đồng chí Trần Hùng Nam – Phó Bí thư Thường trực Thành ủy; đồng chí Hoàng Hải Minh – Tỉnh ủy viên, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Huế và các đồng chí trong Ban thường vụ Thành ủy Huế.
-
Chiều 9/11/2020, UBND tỉnh đã có buổi làm việc với báo điện tử VnExpres về việc tổ chức giải chạy VnExpress Marathon Huế.
-
Đồng chí Nguyễn Đình Khang, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam vừa có buổi thăm hỏi và tặng quà hỗ trợ nhân dân và đoàn viên CĐ khắc phục thiệt hại do lũ lụt tại tỉnh Thừa Thiên Huế.
-
VĂN
- Tia nắng sau mưa - Trần Nhật
- Chông chênh ngày lũ - Lê Vũ Trường Giang
- Còn cây nảy chồi - Đông Hà
- Lớp học ở lầu 5 - Thái Hạo
- Duyên nghệp với nghề - Lê Thị Hoài Nam
-
Chiều ngày 03/11, tại trụ sở UBND tỉnh, tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội Viettel đã trao tặng số tiền 3 tỷ đồng nhằm hỗ trợ tỉnh Thừa Thiên Huế khắc phục hậu quả bão lụt.
-
Chiều ngày 03/11, đoàn công tác của Bộ Xây dựng đã trao 1 tỷ đồng cho tỉnh Thừa Thiên để khắc phục hậu quả bão lụt.
-
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phan Thiên Định vừa có buổi họp giao ban với điểm cầu sở chỉ huy tiền phương tại xã Phong Xuân về công tác cứu hộ, cứu nạn các nạn nhân tại khu vực thủy điện Rào Trăng 3.
-
Sáng ngày 2/11, Tạp chí Sông Hương đã đồng hành cùng Hội Liên hiệp Phụ nữ và Đoàn Thanh niên xã Tứ Dân, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên tổ chức trao quà cho bà con vùng lũ tại huyện Quảng Điền.
-
Chiều ngày 30/10, tại trụ sở UBND tỉnh, Đoàn công tác của Công ty BaoSteel Can Making đã đến thăm hỏi và trao tặng số tiền 500 triệu đồng nhằm hỗ trợ tỉnh Thừa Thiên Huế khắc phục hậu quả do lũ lụt gây ra.
-
Chiều ngày 30/10, Văn phòng UBND tỉnh đã trao tặng số tiền hơn 669 triệu đồng do các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và anh chị em đồng nghiệp giúp đỡ cho 02 con của liệt sỹ Phạm Văn Hướng.
-
Ngày 31/10/2020, Liên đoàn Lao động thành phố Huế đã tổ chức Phiên chợ 0 đồng cho đoàn viên, người lao động bị ảnh hưởng bởi những cơn bão lũ vừa qua.
-
Ngày 29/10, UBND Tỉnh đã ban hành Công văn số 9723/UBND-CT về việc triển khai công tác ra quân tổng vệ sinh trên địa bàn toàn tỉnh để khắc phục hậu quả lụt bão, thực hiện công tác tổng dọn vệ sinh kết hợp triển khai Đề án Ngày Chủ Nhật xanh trên địa bàn toàn tỉnh.
.png)
.png)
