Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước có biết bao tấm gương anh dũng quả cảm của phụ nữ Việt Nam, 11 cô gái Sông Hương là một tập thể kiên cường chiến đấu, lập nên chiến công vang dội trong Chiến dịch Mậu Thân 1968. Các bà được Bác Hồ khen ngợi và được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân…
Danh tiếng 11 cô gái Sông Hương được nhân dân cả nước và bạn bè năm châu ái mộ. 45 năm đã trôi qua, dẫu các bà người còn, người mất nhưng mãi được nhân dân thành phố Huế tôn vinh là tượng đài của lòng dũng cảm, ý chí kiên cường của đất Cố Đô.
11 cô gái Sông Hương là tiểu đội dân quân mang tên “Thiên Thủy” của xã Thủy Thanh, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế. Chiến dịch Mậu Thân 1968, tiểu đội của các bà được cấp trên giao nhiệm vụ dẫn đường đưa bộ đội vào tiến công các mục tiêu của địch ở bờ Nam thành phố Huế. Để hoàn thành nhiệm vụ, các bà đã đi trinh sát, điều tra nắm tình hình cả tháng trời, thuộc lòng đường đi lối về dẫn đến các mục tiêu.
Đêm 30 Tết, tiểu đội 11 cô gái Sông Hương chia làm 3 tổ, dẫn ba cánh quân tiến vào thành phố Huế. Tiếng súng tiến công của quân và dân thành phố nổ vang trời. Mỹ, ngụy bị bất ngờ không kịp trở tay. Ít giờ sau, Quân Giải phóng đã làm chủ thành phố. Cờ Giải phóng tung bay trên đỉnh Phu Văn Lâu, nóc Dinh Tỉnh trưởng và khắp các nẻo đường. Địch phản công dữ dội với lực lượng lớn gồm xe tăng, thiết giáp từ Phú Bài về, trên bầu trời máy bay quần đảo ầm ầm. Vừa làm nhiệm vụ dẫn đường, vừa tải thương, các bà vừa trực tiếp cầm súng đánh giặc.
Không chiến hào, các bà dàn trận trên phố phường, lợi dụng nhà dân để đánh địch. 5 giờ 30 ngày 12/2/1968, 10 chiếc xe tăng cùng một tiểu đoàn thủy quân lục chiến Mỹ hung hãn tiến vào thành phố. Các bà chia làm 3 tổ chốt chặn địch tại Xuân Phú, chợ Cống và làm mục tiêu nghi binh. Tiểu đội nữ dân quân Thiên Thủy cùng Quân Giải phóng chiến đấu dũng cảm suốt 25 ngày đêm giữa lòng thành phố Huế, đánh bật, tiêu diệt nhiều tên Mỹ, ngụy và xe tăng địch.
Trong trận chiến đấu không cân sức ấy, ngay ngày đầu bà Hoàng Thị Sáu, Đỗ Thị Hoa đã anh dũng hi sinh. Sau đó, thêm 2 đồng đội là Hoàng Thị Xuân và Nguyễn Thị Diên hi sinh. Gian khổ, hiểm nguy, mất mát, nhưng Tiểu đội vẫn kiên cường bám trận địa, “xuất quỷ, nhập thần” đánh địch thất điên bát đảo bằng tinh thần mưu trí, táo bạo, bất ngờ. Tiếp theo lại có bà Đồng Thị Cúc và Tiểu đội trưởng Phạm Thị Liên hi sinh tại phường Kim Long. Sau 25 ngày đêm làm chủ thành phố Huế, các lực lượng của ta được lệnh rút quân ra khỏi thành phố, tiếp tục ém quân, mai phục, chờ thời cơ…
11 cô gái Sông Hương đã được Bác Hồ gửi thư khen ngợi: “Dõng dạc trong tay khẩu súng trường/ Khôn ngoan dàn trận khắp trong phường/ Bác khen các cháu dân quân gái/ Đánh giặc Hoa Kỳ phải nát xương”.
Sau ngày giải phóng, Tiểu đội nữ dân quân Thiên Thủy còn 5 người. Mỗi người tham gia một vị trí công tác. Tôi tìm gặp bà Hoàng Thị Nở tại ngôi nhà giản dị giữa thành phố Huế, nay bà đã nghỉ hưu sau hơn 17 năm làm Chủ tịch Hội Nông dân thành phố. Phát huy ý chí dũng cảm, kiên cường, năng động, sáng tạo trong chiến đấu vào nhiệm vụ mới, bà đóng góp nhiều công sức cho công tác xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế vùng ven đô, phục hồi và mở rộng vùng chuyên canh trồng cây đặc sản địa phương như thanh trà, măng cụt… Bà Hoàng Thị Nở 65 tuổi đời, 45 năm tuổi Đảng, là hội viên gương mẫu, tích cực của Hội Cựu chiến binh thành phố. Bà cùng chồng là Trung tá, CCB Nguyễn Công Sanh luôn gương mẫu đi đầu trong mọi công tác xã hội, giúp đỡ những cảnh đời đặc biệt khó khăn, không nơi nương tựa.
Nói về đồng đội còn sống, bà Nở cho hay: “Các bà Hoa, Mừng, Hợi đều sinh sống ở Huế; riêng bà Nguyễn Thị Xê theo chồng về tỉnh Ninh Bình nên ít khi gặp. Chúng tôi vẫn sống nghĩa tình, gắn bó, thủy chung với nhau như thuở nào”.
Sau 38 năm đất nước thống nhất, những người còn sống của Tiểu đội Thiên Thủy chỉ gặp nhau được 4 lần. Bà Nở nhớ mãi dịp năm 2009, lãnh đạo Nhà máy in Quân đội I (Tổng cục Chính trị) tổ chức đưa các bà ra thăm miền Bắc và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ai cũng trào nước mắt khi được thắp nén hương thơm kính cẩn bên bàn thờ Bác, nghẹn ngào xúc động: “Bác ơi! Thế là chị em chúng con đã thỏa lòng mong ước… “.
Theo Kim Hoa
Trong không gian văn hóa Festival nghề truyền thống Huế 2013, nếu một ai đó dừng lại ở bảo tàng Văn hóa Huế (23-25, Lê Lợi) sẽ được trông thấy những điệu vũ lạ lùng. Nói điệu vũ thực ra là một cách nói bóng bẩy trước sự mềm mại, tinh tế, tài hoa của con người trong việc biến thiên nhiên thành cái đẹp để phục vụ cho cuộc sống không ngừng hướng tới cái mỹ của mình. Đó là điều nhiều người thấy trong Triển lãm quốc tế Dệt may “Hóa thân” (Metamorphoses) của các nghệ nhân quốc tế.
Người hiện đại nhìn thấy gì trong những cổ vật của người xưa? Không hẳn để nhiều nhà sưu tầm, những nghệ sỹ lớn lại đam mê cổ vật đến như thế. Trong những cổ vật luôn chưa ẩn những khía cạnh văn minh nhất định của một nền văn hóa.
Đối với người phương Tây, lý tính là yếu tố mạnh nhất trong con người của họ. Nhìn vào lich sử nghệ thuật từ hội họa, âm nhạc, điêu khắc, văn học... kể cả những lĩnh vực như triết học, khoa học... của phương Tây, chúng đều dựa trên căn nền của lý tính được soi rọi từ ánh sáng của khoa học. Nhìn về phương Đông, có một sự khác biệt, người phương Đông thiên về trực cảm nên nghệ thuật phương Đông ẩn chứa những vùng miền mà tư duy nghệ thuật dựa trên căn nền lý tính khó lòng khơi mở được.
Trong cuộc sống hiện đại, với sự tiến triển của khoa học công nghệ thì càng ngày người ta càng ý thức được giá trị của nghề thủ công. Ý nghĩa của nghề thủ công nằm sâu trong giá trị truyền thống, trong những vỉa tầng văn hóa được hun đúc bởi thời gian và những nỗ lực bảo lưu của con người. Đến với Festival Nghề truyền thống Huế 2013, chúng ta từng bước được cảm nhận sức mạnh truyền thống trong tâm thức của mỗi con người, mỗi vùng miền văn hóa. Rất nhiều không gian văn hóa mang đậm giá trị của nghề truyền thống được trưng ra trong kỳ Festival lần này.
Trong khuôn khổ Festival Nghề truyền thống Huế 2013, cuộc triển lãm tranh sơn mài Màu xưa diễn ra tại Văn phòng Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế thực sự đã trở thành một không gian thu hút công chúng yêu mến nghệ thuật. Đây là một không gian đậm màu sắc hoài cổ. Khi bước vào không gian này người ta nhận thấy những nét trầm tích của Huế xưa, một Huế dịu dàng, nữ tính với những vỉa tầng văn hóa sâu đậm.
KHÁNH THÀNH BẢO TÀNG TƯ NHÂN ĐẦU TIÊN
Sáng ngày 26/4, tại nhà số 114 Mai Thúc Loan (TP Huế), Lễ khánh thành Nhà Bảo tàng tư nhân đồ sứ ký kiểu thời Nguyễn - bảo tàng tư nhân đầu tiên tại Huế đã được tổ chức. Đây có thể nói là một sự kiện quan trọng làm giàu thêm cho kho tàng văn hóa Huế.
Đây là kỳ festival có sự tham gia của hơn 30 làng nghề với gần 200 nghệ nhân đến từ 28 tỉnh thành, với chủ đề “Tinh hoa nghề Việt” đang hứa hẹn nhiều cảm xúc và ý nghĩa.
Sáng 27/4/2013, Lễ khai mạc Không gian tôn vinh nghệ nhân và các làng nghề đã diễn ra tại Công viên Tứ tượng, thành phố Huế trong khuôn khổ Festival nghề truyền thống Huế 2013.
180 gian hàng đến từ 28 tỉnh thành
Một trong những hoạt động chính nằm trong khuôn khổ Festival Nghề truyền thống Huế 2013, Hội chợ Triển lãm Làng nghề Việt Nam (TLLNVN) vừa được khai mạc tối 26/4 tại Công viên Thương Bạc, thành phố Huế.
Nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền quảng bá về Festival Nghề truyền thống Huế 2013 và các hoạt động trong khuôn khổ chuỗi hoạt động Kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Pháp (12/41973 - 12/42013), UBND thành phố Huế, Ban tổ chức Festival nghề truyền thống Huế 2013 đã tổ chức buổi họp báo giới thiệu về Festival Nghề truyền thống Huế vào chiều ngày 25/4 tại Hội trường Ủy ban MTTQ Việt Nam, số 5 đường Hà Nội, Huế.
Chiều ngày 24/ 4, tại Văn phòng Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế, Hội nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức Lễ khai mạc trại sáng tác văn học Quảng Trị - Cồn Cỏ năm 2013. Tới dự có đông đảo các văn nghệ sỹ, các phóng viên báo chí trên địa bàn tỉnh.
Chiều 11/4, Trung tâm Phật giáo Liễu Quán Huế tổ chức buổi lễ trao tặng số tiền bán tranh từ triển lãm tranh “Hướng thiện” của họa sĩ Võ Quang Hoành cho một số cá nhân có hoàn cảnh đặc biệt và các tổ chức hoạt động từ thiện trên địa bàn.
Vào chiều 02/4, tại trụ sở Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế, Trung tâm Văn hóa nghệ thuật của Trường Đại học Chaing Rai Rajabhat phối hợp với Trường Đại học Nghệ thuật Huế tổ chức khai mạc triển lãm các tác phẩm của các họa sĩ Thái Lan. Cuộc triển lãm cũng là dịp nhằm giới thiệu mỹ thuật và văn hóa Thái đương đại đến với cộng đồng người Việt.
Khi tác giả Lai rai món Huế đến nhà với tập bản thảo trong tay, thấy tôi đang bưng bê rổ gừng xắt lát, anh nói ngay: “Làm mứt chị nhớ đừng dùng nước máy ngâm gừng, luộc gừng, mà phải dùng nước sông, nước mưa, nước giếng, gừng mới sáng đẹp”!?
Tối ngày 25/3, tại Trung tâm Văn hóa Thông tin thành phố Huế, Liên hiệp các Hội VHNT TT - Huế phối hợp với Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tại Huế đã tổ chức Liên hoan âm nhạc các thành phố kết nghĩa bao gồm các tỉnh, thành phố: Hà Nội, Tp Hồ Chi Minh, Huế, Đà Nẵng, Cần Thơ và Bắc Ninh.
SHO - Hưởng ứng tuần lễ trưng bày tôn tượng Phật ngọc Trần Nhân Tông tại Huế, vào chiều 19/3, Trung tâm Phật giáo Liễu Quán Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm tranh “Hướng Thiện” của họa sĩ Võ Quang Hoành.
SHO - Chiều ngày 18/3, Tạp chí Sông Hương phối hợp với Văn phòng đại diện NXB Văn học Đà Nẵng - Miền Trung - Tây Nguyên tổ chức chương trình Đêm đàn bà, giới thiệu 2 cuốn sách của của nhà thơ Đinh Hoàng Anh, tại Trung tâm Du lịch trải nghiệm Huế xưa Huế nay.
SHO - Chiều 16/3, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế tổ chức buổi tổng kết bế mạc đợt thâm nhập thực tế sáng tác về đề tài Biển đảo quê hương năm 2013 tại trụ sở 26 Lê Lợi, Tp Huế.
Sáng 14/3, Hội Nghệ sỹ Nhiếp ảnh Việt Nam, Liên hiệp các Hội VHNT TT- Huế, Hội Nhiếp ảnh TT- Huế, UBND huyện Hương Trà và Đặng tộc Việt Nam đã phối hợp tổ chức lễ dâng hương tưởng niệm danh nhân Đặng Huy Trứ tại nhà thờ họ Đặng ở làng Thanh Lương, phường Hương Xuân, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Ít ai biết rằng, cầu Trường Tiền - biểu trưng của thành phố Huế thơ mộng lại liên quan tới một võ tướng xứ Nghệ. Và cái tên Trường Tiền cũng xuất phát từ một xưởng đúc tiền nổi tiếng một vùng của võ tướng này.