Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước có biết bao tấm gương anh dũng quả cảm của phụ nữ Việt Nam, 11 cô gái Sông Hương là một tập thể kiên cường chiến đấu, lập nên chiến công vang dội trong Chiến dịch Mậu Thân 1968. Các bà được Bác Hồ khen ngợi và được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân…
Danh tiếng 11 cô gái Sông Hương được nhân dân cả nước và bạn bè năm châu ái mộ. 45 năm đã trôi qua, dẫu các bà người còn, người mất nhưng mãi được nhân dân thành phố Huế tôn vinh là tượng đài của lòng dũng cảm, ý chí kiên cường của đất Cố Đô.
11 cô gái Sông Hương là tiểu đội dân quân mang tên “Thiên Thủy” của xã Thủy Thanh, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế. Chiến dịch Mậu Thân 1968, tiểu đội của các bà được cấp trên giao nhiệm vụ dẫn đường đưa bộ đội vào tiến công các mục tiêu của địch ở bờ Nam thành phố Huế. Để hoàn thành nhiệm vụ, các bà đã đi trinh sát, điều tra nắm tình hình cả tháng trời, thuộc lòng đường đi lối về dẫn đến các mục tiêu.
Đêm 30 Tết, tiểu đội 11 cô gái Sông Hương chia làm 3 tổ, dẫn ba cánh quân tiến vào thành phố Huế. Tiếng súng tiến công của quân và dân thành phố nổ vang trời. Mỹ, ngụy bị bất ngờ không kịp trở tay. Ít giờ sau, Quân Giải phóng đã làm chủ thành phố. Cờ Giải phóng tung bay trên đỉnh Phu Văn Lâu, nóc Dinh Tỉnh trưởng và khắp các nẻo đường. Địch phản công dữ dội với lực lượng lớn gồm xe tăng, thiết giáp từ Phú Bài về, trên bầu trời máy bay quần đảo ầm ầm. Vừa làm nhiệm vụ dẫn đường, vừa tải thương, các bà vừa trực tiếp cầm súng đánh giặc.
Không chiến hào, các bà dàn trận trên phố phường, lợi dụng nhà dân để đánh địch. 5 giờ 30 ngày 12/2/1968, 10 chiếc xe tăng cùng một tiểu đoàn thủy quân lục chiến Mỹ hung hãn tiến vào thành phố. Các bà chia làm 3 tổ chốt chặn địch tại Xuân Phú, chợ Cống và làm mục tiêu nghi binh. Tiểu đội nữ dân quân Thiên Thủy cùng Quân Giải phóng chiến đấu dũng cảm suốt 25 ngày đêm giữa lòng thành phố Huế, đánh bật, tiêu diệt nhiều tên Mỹ, ngụy và xe tăng địch.
Trong trận chiến đấu không cân sức ấy, ngay ngày đầu bà Hoàng Thị Sáu, Đỗ Thị Hoa đã anh dũng hi sinh. Sau đó, thêm 2 đồng đội là Hoàng Thị Xuân và Nguyễn Thị Diên hi sinh. Gian khổ, hiểm nguy, mất mát, nhưng Tiểu đội vẫn kiên cường bám trận địa, “xuất quỷ, nhập thần” đánh địch thất điên bát đảo bằng tinh thần mưu trí, táo bạo, bất ngờ. Tiếp theo lại có bà Đồng Thị Cúc và Tiểu đội trưởng Phạm Thị Liên hi sinh tại phường Kim Long. Sau 25 ngày đêm làm chủ thành phố Huế, các lực lượng của ta được lệnh rút quân ra khỏi thành phố, tiếp tục ém quân, mai phục, chờ thời cơ…
11 cô gái Sông Hương đã được Bác Hồ gửi thư khen ngợi: “Dõng dạc trong tay khẩu súng trường/ Khôn ngoan dàn trận khắp trong phường/ Bác khen các cháu dân quân gái/ Đánh giặc Hoa Kỳ phải nát xương”.
Sau ngày giải phóng, Tiểu đội nữ dân quân Thiên Thủy còn 5 người. Mỗi người tham gia một vị trí công tác. Tôi tìm gặp bà Hoàng Thị Nở tại ngôi nhà giản dị giữa thành phố Huế, nay bà đã nghỉ hưu sau hơn 17 năm làm Chủ tịch Hội Nông dân thành phố. Phát huy ý chí dũng cảm, kiên cường, năng động, sáng tạo trong chiến đấu vào nhiệm vụ mới, bà đóng góp nhiều công sức cho công tác xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế vùng ven đô, phục hồi và mở rộng vùng chuyên canh trồng cây đặc sản địa phương như thanh trà, măng cụt… Bà Hoàng Thị Nở 65 tuổi đời, 45 năm tuổi Đảng, là hội viên gương mẫu, tích cực của Hội Cựu chiến binh thành phố. Bà cùng chồng là Trung tá, CCB Nguyễn Công Sanh luôn gương mẫu đi đầu trong mọi công tác xã hội, giúp đỡ những cảnh đời đặc biệt khó khăn, không nơi nương tựa.
Nói về đồng đội còn sống, bà Nở cho hay: “Các bà Hoa, Mừng, Hợi đều sinh sống ở Huế; riêng bà Nguyễn Thị Xê theo chồng về tỉnh Ninh Bình nên ít khi gặp. Chúng tôi vẫn sống nghĩa tình, gắn bó, thủy chung với nhau như thuở nào”.
Sau 38 năm đất nước thống nhất, những người còn sống của Tiểu đội Thiên Thủy chỉ gặp nhau được 4 lần. Bà Nở nhớ mãi dịp năm 2009, lãnh đạo Nhà máy in Quân đội I (Tổng cục Chính trị) tổ chức đưa các bà ra thăm miền Bắc và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ai cũng trào nước mắt khi được thắp nén hương thơm kính cẩn bên bàn thờ Bác, nghẹn ngào xúc động: “Bác ơi! Thế là chị em chúng con đã thỏa lòng mong ước… “.
Theo Kim Hoa
Tối ngày 5/5, tại sân khấu bia Quốc Học, Uỷ ban Nhân dân Thành phố Huế đã tổ chức Lễ vinh danh và Bế mạc Festival nghề truyền thống Huế 2023.
Chiều 05/5/2023, tại công viên Tứ Tượng đã diễn ra Lễ tế Tổ bách nghệ và Lễ rước tôn vinh Nghệ nhân, làng nghề. Các đồng chí Lãnh đạo thành phố Huế, đông đảo người dân và du khách đã đến xem, tìm hiểu nghi thức trang trọng này.
Nằm trong khuôn khổ Festival Nghề truyền thống Huế 2023, chương trình nghệ thuật “Tri ân dòng Hương” diễn ra tối 01/5 gồm nhiều tiết mục văn nghệ đặc sắc và biểu diễn thuyền hoa nhằm tri ân, ca ngợi giá trị văn hóa mà sông Hương đã mang đến cho con người xứ Huế.
Tối 30/4, các nghệ nhân làng Vân Cù (Hương Toàn, Hương Trà) đã quảng diễn các công đoạn làm bún thủ công truyền thống, hoạt động diễn ra trong khuôn khổ các hoạt động tại lễ hội ẩm thực “Tinh hoa nghề bún”.
Tối 30/4, tại sân khấu trước trường Quốc học Huế, UBND TP Huế đã tổ chức chương trình giao lưu văn hóa - nghệ thuật giữa TP Huế và các thành phố hợp tác, kết nghĩa trong nước và quốc tế.
Chiều 30/4, trong khuôn khổ Lễ hội đường phố tại Festival Nghề truyền thống Huế 2023, Đoàn nghệ thuật cà kheo thành phố Namur - Bỉ đã có màn biểu diễn đi cà kheo đặc sắc của mang đến không khí rộn ràng, vui tươi, đầy sắc màu cho đường phố Huế.
Nằm trong chuỗi sự kiện của Tuần lễ Festival Nghề truyền thống Huế 2023, tối ngày 29/4, tại Công viên Thương Bạc – TP Huế, Uỷ ban Nhân dân Thành Phố Huế đã tổ chức buổi khai mạc Lễ hội Ẩm thực với chủ đề "Tinh hoa nghề Bún".
Trong khuôn khổ Festival nghề truyền thống Huế năm 2023, chiều 29/4, tại Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao thành phố Huế đã diễn ra Lễ hội Quảng diễn đường phố, thu hút sự quan tâm, hưởng ứng của đông đảo người dân và du khách.
Tối 28/4, tại sân khấu Quảng trường trước trường Quốc Học đã diễn ra Lễ Khai mạc Festival Nghề truyền thống Huế lần thứ 9 – 2023. Đến dự có ông Hoàng Đạo Cương – Thứ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch. Về phía tỉnh Thừa Thiên Huế có ông Phan Ngọc Thọ – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; ông Nguyễn Văn Phương – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh.
Chiều ngày 28/4, tại công viên Tứ Tượng và đường Nguyễn Đình Chiểu – TP Huế đã diễn ra Lễ khai mạc Không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm, tôn vinh nghệ nhân và các làng nghề; không gian ẩm thực đặc sản Huế".
Chiều 26/4 tại địa chỉ 94-96-98 Bạch Đằng, TP. Huế đã diễn ra lễ khai trương gọi “Điểm gặp liên văn hoá”do GS. TS. Thái Kim Lan thành lập.
Trong khuôn khổ các hoạt động của Festival nghề truyền thống Huế 2023, sáng 28/4, Ban tổ chức Festival nghề truyền thống Huế năm 2023 tổ chức Khai mạc Không gian Triển lãm “Thiết kế Sáng tạo thủ công” tại Trung tâm Văn hóa Làng nghề Huế - số 15 đường Lê Lợi với sự tham gia của 22 đơn vị, tổ chức cá nhân trong và ngoài tỉnh. Đến dự có các đồng chí: Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy.
Sáng ngày 27/4, tại Trung tâm Nghệ thuật Điềm Phùng Thị, Bảo tàng Mỹ thuật Huế (17 Lê Lợi, Huế), Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam, phối hợp cùng Bảo tàng Mỹ thuật Huế triển lãm gốm Nhật “YAKISHIME – Dáng hình của Đất”.
Sáng ngày 27/4, Trung tâm BTDT cố đô Huế đã tổ chức Triển lãm "Cây kiểng, phong lan 3 miền” tại vườn Cơ Hạ, vườn Thiệu Phương - Đại Nội Huế.
Chiều ngày 24/4/2023, Bảo tàng Mỹ thuật Cécile Le Pham ( 53 Hàm Nghi) đã chính thức mở cửa đón tiếp, phục vụ công chúng đến tham quan.Đến dự có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ.
Chiều ngày 23/4, tại Tạp chí Sông Hương, Chiều 23/4, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, Tạp chí Sông Hương tổ chức chương trình giới thiệu tuyển tập “Thời tôi mặc áo lính” của nhà văn Nguyễn Quang Hà.
Ngày 22/4, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh đã tổ chức lễ bế mạc trại sáng tác Văn học nghệ thuật “Phong Bình - Miền quê yêu dấu” năm 2023, tại UBND xã Phong Bình (huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế).
Chiều ngày 21.4, tại Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên - Huế (Quốc Tử Giám Huế), Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế tổ chức Lễ khai mạc Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ II năm 2023.
Sáng ngày 20/4, Trường Đại học Khoa học, Đại học Huế đã tổ chức khai mạc Ngày Hội đọc sách hưởng ứng Ngày Sách và Văn hoá đọc Việt Nam năm 2023.