Nguyễn Thị Kim Hòa (hội viên Hội Nhà văn Việt Nam) không còn là cái tên xa lạ trong làng văn chương nước nhà. Bởi những năm gần đây, Hòa liên tục gây ấn tượng bằng những tác phẩm đậm chất sáng tạo, và là chủ nhân của nhiều giải thưởng văn chương uy tín. Và khi nhắc đến văn chương của Nguyễn Thị Kim Hòa, phải đề cập ngay đến thể loại văn học thiếu nhi.
Nhà văn Nguyễn Thị Kim Hòa
1. Năm 2011, Nguyễn Thị Kim Hòa trình làng tác phẩm đầu tay, cũng chính là tác phẩm dành cho thiếu nhi. Đó là truyện dài Tay chị tay em (NXB Kim Đồng), một tác phẩm nhỏ nhắn, xinh xắn nhưng chứa đựng trong đó cả một tấm lòng nhân ái. Nhân vật trong tác phẩm là một cô bé có đôi tay không giống nhau; trong khi bàn tay trái mập mạp, “những ngón tay tròn tròn, lủn xủn xấu ơi là xấu” thì bàn tay phải lại rất đẹp, “bé xíu mềm mại, mấy ngón tay thuôn thuôn xinh xẻo như mấy cái bút mực”. Nhân vật cô bé gọi bàn tay phải là “bàn tay em”, còn bàn tay trái là “bàn tay chị”. Tay chị hàng ngày làm đủ mọi việc: viết bài, thay quần áo, quét nhà cho mẹ, chải tóc cho búp bê. Còn tay em thì chẳng làm gì, bởi vì đó là bàn tay bị bệnh, “không xài được”.
Sau 10 năm chạm ngõ văn chương, Nguyễn Thị Kim Hòa đã để lại ấn tượng cho độc giả cũng như giới chuyên môn qua nhiều tác phẩm như Nho đắng, Cơn lũ vẫn chưa qua, Đỉnh khói, Con chim phụng cuối cùng, Cửa sổ phía Đông...Trong 10 năm đó, Hòa cũng vinh dự nhận được nhiều giải thưởng cao như giải thưởng dành cho tác giả trẻ của Liên hiệp Các hội văn học nghệ thuật Việt Nam năm 2012; giải nhất cuộc thi Truyện ngắn của Tạp chí Văn nghệ Quân đội 2013-2014; giải tư Văn học tuổi 20 lần 6. |
Đi qua những ngày ấu thơ nơi vùng quê nắng gió, như rất nhiều đứa trẻ khác, cô bé cũng đi học, lang thang với những trò chơi bắt dế, cầu “ma lon”… Đôi lúc, vì “bàn tay em” yếu ớt đã khiến việc học hay những trò chơi có phần khó khăn nhưng cô bé vẫn luôn lạc quan, rằng: “Khi bạn có một bàn tay cái - gì - cũng - làm - được thì chả nên buồn vì một bàn tay cái - gì - cũng - không - làm - được”. Sự lạc quan mà cô bé có được còn đến từ những người xung quanh, trong đó có người ông của cô. Như một ông tiên đôn hậu, trước những phút buồn lòng của cô bé, ông lại dành những lời thủ thỉ từ trái tim: “Con hãy kể cho bạn ấy nghe về đôi bàn tay con và những việc con muốn làm bằng bàn tay bị bệnh mà không làm được. Và con hãy nói với bạn ấy rằng mọi bàn tay trên đời này đều rất đáng yêu. Có bàn tay viết chữ đẹp, lại có bàn tay bắn bi giỏi, có bàn tay giỏi giơ lên phát biểu, cũng có bàn tay giỏi đưa em. Chẳng nên ghét bàn tay vì nó làm không được một điều trong số đó, mà phải yêu nó, phải an ủi nó để nó cố gắng hơn”.
Ngoài đời, Kim Hòa cũng có một “bàn tay em” như vậy. Đó là hậu quả của cơn sốt năm 2 tuổi khiến tay phải của Hòa bị liệt, không thể cầm nắm hay làm việc nặng. Nhưng giống như cô bé trong tác phẩm Tay chị tay em, Hòa vẫn luôn lạc quan và nỗ lực không ngừng. Mới hay, khiếm khuyết đôi khi không phải là một bất hạnh, điều quan trọng là ta ứng xử với nó như thế nào; khi đó, số phận cũng lay chuyển theo hướng mà ta nhìn về khiếm khuyết đó. Như Hòa, từ khiếm khuyết của bản thân, đã biến nó thành chất liệu cho tác phẩm, mà còn là tác phẩm hay, rất khó để một người bình thường có thể sáng tác được.
2. Nói gì thì nói, Tay chị tay em vẫn là cuốn sách báo hiệu cho một tài năng của văn học thiếu nhi. Và điều đó đã được chứng thực sau gần 10 năm cuốn sách ra đời. Sau tác phẩm đầu tay, bên cạnh những tác phẩm dành cho người lớn được giới chuyên môn đánh giá cao, Nguyễn Thị Kim Hòa tiếp tục bền bỉ theo đuổi công việc sáng tác cho thiếu nhi. Nhiều tác phẩm nối tiếp nhau ra đời, được độc giả nhỏ tuổi yêu mến như: Leng keng Noel, Công chúa nhỏ chăn cừu, Cút cà cút kít, Chiếc áo của Gián Đất; mới đây là Chuyện kể ở lớp học Cây Me.
Đọc những tác phẩm viết cho thiếu nhi của Nguyễn Thị Kim Hòa, người đọc dường như đang lạc vào miền xanh thẳm, vô cùng trong sáng và luôn ấm áp tình người. “Mọi khiếm khuyết trên đời này đều được chữa lành bằng một trái tim”. Nguyễn Thị Kim Hòa đã viết vậy ở tác phẩm đầu tiên của mình. Và tinh thần này cũng được Hòa tiếp tục ở những tác phẩm sau như truyện ngắn Hoàng tử rơm, đoạt giải nhất cuộc vận động sáng tác Văn học thiếu nhi do NXB Kim Đồng phối hợp cùng Hội Nhà văn Việt Nam và Hội Nhà văn Thụy Điển tổ chức năm 2012. Hay như trong truyện dài Chuyện kể ở lớp Cây Me mới đây cũng vậy.
Tác phẩm dựng lên một lớp học vui nhộn và sinh động, ở đó, những nhân vật như Vẹt Cận, Thỏ Trắng, Chuột Nhí, Sóc Quậy… đầy lí lắc, hồn nhiên mang dáng dấp của những đứa trẻ. Hòa mang đến những bài học nho nhỏ, nhẹ nhàng, được đan cài một cách khéo léo mà tin rằng bất cứ đứa trẻ nào cũng thích thú, cũng ồ à khi khép sách lại. Đặc biệt, trong tác phẩm này, Kim Hòa cũng viết về nhân vật Hổ Bông, mà vì khiếm khuyết của bản thân khiến cậu luôn “khó chịu và cô độc”. Nhưng ở lớp học Cây Me, đằng sau những cô bé cậu bé ham chơi, có lúc ngổ nghịch lại là những trái tim ấm áp, đã gắn kết mọi người lại với nhau.
Hơn chục tác phẩm đã ra mắt, nhưng xuất phát ban đầu của Nguyễn Thị Kim Hòa lại không phải dân văn. Năm 2005, tốt nghiệp Trường Cao đẳng Kinh tế đối ngoại TPHCM, vì lý do sức khỏe nên một năm sau đó, Hòa về quê mở lớp dạy thêm Anh văn tại nhà. Học sinh chủ yếu là các em cấp 1 và cấp 2. Và có lẽ, bên cạnh thiên tư của người sáng tác cho thiếu nhi, thì chính lớp học tại nhà cũng là yếu tố giúp những tác phẩm của Kim Hòa đầy lay động đến như vậy. Bởi lẽ, gắn bó với các em, nên khi bắt đầu viết Hòa đưa luôn sự hồn nhiên của học trò mình vào trang viết, viết bằng những gì gần gũi, thân thương nhất với mình. “Lớp học luôn là nguồn cảm hứng dồi dào cho những sáng tác của tôi. Được ở một ngày với một đứa trẻ, bạn sẽ thấy có cả chục câu chuyện từ các em. Tôi may mắn hơn, tôi ở bên quá trời trẻ nhỏ, suốt 12 năm nay”, Nguyễn Thị Kim Hòa chia sẻ về con đường đến với văn học thiếu nhi của mình.
Nhìn lại chặng đường mà mình đã qua, Nguyễn Thị Kim Hòa trải lòng: “Tôi tin vào số phận. Đôi khi có những ngã rẽ ta buộc phải chấp nhận hoặc làm ta bất ngờ. Cứ mạnh dạn tiến tới. Biết đâu sẽ tìm thấy hành trình thú vị nhất cuộc đời mình, như tôi, là công việc dạy học và viết văn. Viết cho thiếu nhi luôn là điều tuyệt vời nhất với tôi. Mỗi lần bắt đầu một câu chuyện cho các em, tôi đều dễ chịu, cảm giác như người thợ làm đồ chơi đang ngắm những con búp bê xinh xẻo dần hình thành từ tay mình. Một năm không có câu chuyện nào cho các em, chắc tôi không chịu nổi!”.
Theo Hồ Sơn - SGGP
Giải thưởng văn học Sông Mekong lần thứ 11 sẽ diễn ra tại thủ đô Phnompenh, Campuchia vào cuối năm 2020. Hai tác giả Việt Nam đoạt Giải thưởng năm nay là tác giả Trần Nhuận Minh với tác phẩm sách thơ Qua sóng Trường Giang và tác giả Trần Ngọc Phú với tác phẩm Từ Biên giới Tây Nam đến đất Chùa Tháp.
Trong dịp kỷ niệm 100 năm Ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (4-10-1920 - 4-10-2020), NXB Hội Nhà văn cho ra mắt bạn đọc tập sách dày dặn, công phu và nghĩa tình Tố Hữu - Một đường thơ, một đường đời.
Nhà thơ Vũ Quần Phương cho rằng, người cuối cùng của phong trào Thơ mới vừa từ giã bạn đọc ở tuổi 100 – thi sĩ Nguyễn Xuân Sanh - là người “không để thơ… ngủ quên trên thành công của dòng lãng mạn trước đó”.
Đoàn Ngọc Thu nói rằng chị thích thơ của mình ngày xưa hơn. Những xúc cảm ấy vẫn như còn váng vất trong những vần thơ trong tập “Sau bão” (NXB Hội Nhà văn, 2020).
Ra đời cách đây 25 năm, bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh có ý nghĩa đặc biệt, khơi luồng gió mới cho văn học thiếu nhi Việt Nam thời kỳ đổi mới, mang đến món ăn tinh thần lý thú bổ ích. Tuy nhiên, quá trình thực hiện bộ sách cũng thử thách những người chọn lựa bước trên con đường dài sáng tạo không ngừng nghỉ.
Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh sinh năm 1920 tại Ðà Lạt, nguyên quán Quảng Bình, lúc nhỏ theo học ở Trường Quốc học Quy Nhơn (cũ), sau đó chuyển ra Hà Nội.
Sáng 22/11/2020, Nhà thơ Trần Đăng Khoa đã thông báo chia sẻ tin buồn cho các nhà thơ và những người yêu thơ đó là nhà thơ tiền bối nổi tiếng Nguyễn Xuân Sanh vừa qua đời.
NXB Văn học giới thiệu “Nghề vương bụi phấn”, tác phẩm thứ ba của tác giả Nguyễn Huy Du, gồm những câu chuyện về tình thầy trò với văn phong mộc mạc, giản dị nhưng lôi cuốn, nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11.
Nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh sinh ngày 16 tháng 11 năm 1920, quê gốc thuộc huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Ông cũng là một trong những hội viên tiền phong tham gia xây dựng Hội Nhà văn Việt Nam. Năm nay ông tròn 100 tuổi. Hội Nhà văn Việt Nam vừa tổ chức chúc thọ nhà thơ Nguyễn Xuân Sanh tại trụ sở số 9, Nguyễn Đình Chiểu hôm 9/11/2020 với sự tham gia của lãnh đạo Hội, các nhà văn nhà thơ và đại diện gia đình của ông.
“Nẻo vào văn xuôi đương đại Việt Nam” là tập tiểu luận - phê bình của TS Bùi Như Hải, do NXB Văn học ấn hành tháng 9-2020.
Sáng 5-11, Viện Văn học Việt Nam đã tổ chức toạ đàm nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh PGS – nhà nghiên cứu văn học Vũ Đức Phúc. Đây là một dịp để các thế hệ Viện Văn học ngồi lại cùng ôn cố và “soi chiếu cho tương lai” – như lời PGS,TS Nguyễn Đăng Điệp, Viện trưởng Viện Văn học nhận định.
Bằng sự lao động miệt mài và nghiêm túc, nhà văn Lê Văn Nghĩa thường gửi đến độc giả những đầu sách độc đáo, nhiều cuốn trong số đó có giá trị như một “bảo tàng ký ức” của không chỉ riêng tác giả.
Thạch Lam (1910 - 1942) là đại biểu xuất sắc của văn xuôi lãng mạn Việt Nam thời kì 1930 - 1945. Văn Thạch Lam đọng nhiều suy nghiệm, nó là cái kết tinh của một tâm hồn nhạy cảm và từng trải về sự đời (Nguyễn Tuân).
Sáng ngày 20/10/2020, Hội Nhà văn Việt Nam đã tổ chức kỉ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Tố Hữu (4/10/1920 – 4/10/2020).
Đã có nhiều nhà văn viết về Hà Nội - Thủ đô yêu dấu - như Thạch Lam, Vũ Bằng, Tô Hoài, Nguyễn Khải… Nhưng tập truyện ký “Hà Nội và tôi” (NXB Hội Nhà văn) gần 300 trang với hơn 20 tác phẩm của nhà văn Vũ Ngọc Tiến, một người Hà Nội gốc, đã cho ta biết thêm một phần chân dung về những con người của đất Tràng An thanh lịch.
Tháng 10, nhân kỷ niệm 66 năm ngày Giải phóng Thủ đô, Nhã Nam giới thiệu tới bạn đọc một tác phẩm mới của nhà văn Nguyễn Trương Quý, cây viết vốn quen thuộc với những tản văn về các góc nhỏ của Hà Nội: “”Hà Nội bảo thế là thường”.
Rất lâu rồi, không có luận văn, luận án nào về thơ Tố Hữu. Cũng lâu lắm rồi, sau Hà Minh Đức, Trần Đình Sử… rất ít người viết về thơ ông. Tôi cũng chưa bao giờ viết về thơ Tố Hữu khi ông còn sống. Nhưng với chúng tôi, thơ Tố Hữu là nguồn suối tươi mát, mạch ngầm sống động trong đời sống tinh thần. "Chúng tôi" ở đây là thế hệ những người ở lứa tuổi 70. Trong quãng thời gian 70 năm của một đời người thì ít nhất có 30 năm (1954 - 1975) chúng tôi đã được sống với thơ Tố Hữu.
Bằng kiến thức của một chuyên gia đầu ngành và sự trân trọng quá khứ một đi không trở lại, ông đã chỉ ra giá trị của cuốn sách và ý nghĩa của việc làm sống lại những kí ức Hà Nội rất đặc biệt thông qua cuốn sách này...
Có một bộ phim tôi không thực nhớ nội dung, một bộ phim của Woody Allen mang tên "Đóa hồng tím ở Cairo", câu chuyện mang máng mà tôi còn nhớ, đó là một người phụ nữ thất bại trong tất cả mọi khía cạnh cuộc đời, rồi cô vào một rạp chiếu bóng, xem một bộ phim, và trong giây phút ấy, cô quên béng mất cuộc đời mình, cô òa khóc, không phải vì mình, mà vì những nhân vật trong phim.
Năm 1941, với việc xuất bản Dế mèn phiêu lưu ký ở tuổi 20 (bản in đầu tiên có nhan đề Con dế mèn), Tô Hoài có được hai vinh dự lớn trong nghề cầm bút: Trở thành người mở đầu thể loại truyện đồng thoại; Tác phẩm mở đầu lại là đỉnh cao của thể loại, đồng thời là một trong những áng văn học thiếu nhi nổi tiếng thế giới nhất của Việt Nam.