Chiều 23/12, tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I phối hợp khai mạc triển lãm “Một thời bút nghiên” nhân dịp kỷ niệm 100 năm nền giáo dục và khoa cử Nho học ở Việt Nam chấm dứt.
Cắt băng khai mạc triển lãm
Triển lãm đã trưng bày hơn 100 hiện vật và phiên bản hiện vật nhằm tái hiện lại một phần của bức tranh nền giáo dục và khoa cử thời Nguyễn giới thiệu về hệ thống khoa cử triều Nguyễn, những danh nhân khoa bảng của quốc gia thời kỳ này được lưu giữ trong Châu bản, các nguồn tư liệu hán Nôm và hiện vật của gia đình các vị Tiến sĩ Nho học thời Nguyễn …
![]() |
Nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục và đào tạo nhân tài phục vụ chế độ, sau khi bình định giang sơn, thống nhất đất nước, hoàng đế Gia Long đã xuống chiếu tổ chức và định lệ kỳ thi Hương đầu tiên của triều Nguyễn (1807). Về sau, khi khoa cử bắt đầu đi vào lề lối, triều đình đã tổ chức kỳ thi thi Hội, thi Đình và các vị vua triều Nguyễn đều chủ trương đề cao Nho học, có chính sách trọng thị đối với người tài đức.
Những nẵm Cuối thế kỷ XIX - đầụ thế kỷ XX, nền giáo dục Nhó .học Việt Nam suy yếu bởi sự thay thế tùng bước đi đến chiếm lĩnh của nền giáo dục Tây học. Từ năm 1906, thực dân Pháp bắt đầu tiến hành.,cải: cách nền-giảo dục, khoa cử trên tóàn cõi Đông Đương. Ở Kinh đô Huế, khoa thi Hương cuối cúng năm 1918; năm 1919 là khoa thi Hội và saú đó hoàng đế Khải Định ban Dụ tuyên bố về việc áp dụng luật Giáo dục mới vào ngày 14/7/1919, chính thức đặt dấu chấm hết cho. khoa cử Nho học để chuyển sang hệ thống giáo dục kiểu mới - giáo dục nhấn mạnh tri thức thực hành thông dụng.
Giáo dục Nho học thời Nguyễn phát triển qua nhiều giai đoạn thịnh suy khác nhau nhưng đã gánh vác được sứ mệnh mà lịch sử đã giao phó; đồng thời từng bước tạo ra một tầng lớp sĩ phu có khí tiết, đức độ, có uy tín trong nhân dân.
Triển lãm là nguồn tư liệu quý cho các nhà nghiên cứu, các nhà quản lý giáo dục trong việc tìm hiểu sâu hơn về lịch sử giáo dục Việt Nam; từ đó có những hoạch định, chính sách... phù hợp để xây dựng một nền giáo dục tiên tiến nhưng vẫn giữ được những giá trị cốt lõi mà giáo dục Nho học đã mang lại trong lịch sử.
Triển lãm trưng bày đến ngày 23/3/2020 tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế (số 3 Lê Trực, thành phố Huế).
Một số hình ảnh tại triển lãm:
![]() |
Một bộ sách chữ Hán của ông Phan Hữu Thuyên, thầy dạy chữ Nho ở làng Phò An - Phú Dương - Phú Vang (Niên đại cuối TK XIX - đầu TK XX) |
![]() |
Chặn giấy bằng đá |
![]() |
Sách Cổ văn bình chú |
![]() |
Bản tấu của Bộ Lễ về việc ban yến sau kì thi Chế khoa năm Tự Đức 4 (1851) |
![]() |
Hộp gỗ và ống đựng Sác phong được sơn thếp |
![]() |
Hộp mực và bút bằng bạc |
![]() |
Tấu bài của các quan ở Nội các |
![]() |
Bảng Lục chỉ (chứng nhận) của Bộ Học về việc Tú Tài Hồ Quang Liệu được khen thưởng từ cấp bậc Hàn Lâm Viện, chiếu hàm Tòng cửu phẩm |
Phương Anh
Lăng mộ của chúa Nguyễn Phúc Tần còn được gọi là lăng Chín Chậu, có nhiều nét độc đáo so với lăng mộ các chúa Nguyễn khác.
BAVH - là các chữ viết tắt của bộ tập san bằng tiếng Pháp với nhan đề: “Bulletin des Amis du Vieux Hué” (Tập san của những người bạn Cố đô Huế”. Trước đây tập san này có tên gọi là “Đô thành Hiếu cổ”. Bộ tập san này (sau này người ta gọi là tạp chí) được xuất bản và lưu hành tại Việt
Theo truyền thuyết, ngày xửa ngày xưa, có một vị thần gánh đất để ngăn sông đắp núi. Một hôm vị thần đó đang gánh đất thì bỗng nhiên đòn gánh bị gãy làm hai, nên bây giờ đã để lại hai quả đất khổng lồ khoảng cách nhau hơn một km đó chính là núi Linh thái và núi Túy Vân ngày nay thuộc xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên – Huế.
Vua Gia Long vốn không phải là con người hiếu sát. Ngay cả việc đối với họ Trịnh, hai bên đánh nhau ròng rã 45 năm trời, vậy mà khi đã lấy được nước (1802), vẫn đối xử tốt với con cháu họ Trịnh chứ đâu đến cạn tàu ráo máng như với Tây Sơn?
Các hoàng đế nước Việt xưa phần lớn giỏi chữ Hán, biết thơ văn, triều Lý, Trần, Lê, Nguyễn đời nào cũng có các tác phẩm ngự chế quý giá. Nhưng tất cả các tác phẩm ấy đều nằm trong quỹ đạo Nho Giáo, dùng chữ Hán và chữ Nôm để diễn đạt cảm xúc về tư tưởng của mình.
Trái với sự nổi tiếng của lăng mộ các vua nhà Nguyễn, lăng mộ 9 chúa Nguyễn ở Huế không được nhiều người biết đến...
Nhắc đến vua Minh Mạng, người đời nghĩ đến ngay hình ảnh của một quân vương nổi tiếng quyết đoán và giai thoại về năng lực giường chiếu phi thường.
Chiều 3/10, chiếc xe kéo của Hoàng thái hậu Từ Minh, mẹ vua Thành Thái chính thức được chuyển vào Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp để chuẩn bị đưa về Việt Nam.
Đèo Hải Vân nằm trên dãy Trường Sơn, ở ranh giới 2 tỉnh Thừa Thiên-Huế (phía bắc) và TP.Đà Nẵng (phía
Cứ đến gần cuối năm, khi lúa trên rẫy đã đến độ chín vàng. Trời đông cũng đang se sắt lạnh, sương trắng bồng bềnh bay trên đỉnh núi A Túc là lúc mà toàn thể dân làng dù là tộc người Pacôh, TàÔi, Cơtu hay Pa hy.
Là điểm du lịch nổi tiếng của Thừa Thiên - Huế, Bạch Mã có rất nhiều nơi để tham quan như: Thác Đỗ Quyên, Ngũ Hồ, Vọng Hải Đài với vẻ đẹp của núi trời như một bức tranh thủy mặc.
Sau chiến tranh, gần 2/3 trong tổng số gần 300 công trình kiến trúc nghệ thuật cung đình của cố đô Huế trở thành phế tích, số còn lại trong tình trạng hư hại, xuống cấp nghiêm trọng. Cùng với việc nỗ lực hàn gắn vết thương chiến tranh, tỉnh Thừa Thiên - Huế đã mở cuộc vận động bảo vệ di tích Huế và đạt kết quả to lớn.
Được xây dựng cách đây hơn 400 năm với bao biến động nhưng chùa Thiên Mụ vẫn giữ được vẻ uy nghi, thanh tịnh và cổ kính bên dòng sông Hương...
Không nơi đâu người phụ nữ lại thích mặc áo dài như ở Huế. Thậm chí, chiếc áo dài đã trở thành biểu tượng của các cô gái Huế. Điều đó đã làm cho du khách khi đến với Huế nhiều khi phải ngẩn ngơ khi có dịp được ngắm nhìn, chiêm ngưỡng.
Thời 13 vua Nguyễn (1802-1845) trị vì triều đại phong kiến cuối cùng Việt Nam đóng kinh đô tại Huế đã ghi nhận một số hoạt động khá phong phú của ngựa, dù thời này ngựa ít được dùng vào hoạt động quân sự.
Trong tất cả các triều đại phong kiến, duy nhất ở cố đô Huế có Bình An Đường là nhà an dưỡng và khám, chữa bệnh đặc biệt chỉ dành riêng cho các thái giám, cung nữ (thời vua nhà Nguyễn).
Huế, miền đất cố đô nằm ở miền trung Việt Nam, vẫn được biết đến như một thành phố thơ mộng và lãng mạn.
Đối với di sản văn hóa của dân tộc, tài liệu châu bản là một di sản có giá trị lớn. Đó là ký ức của lịch sử, là nguồn sử liệu gốc có ý nghĩa to lớn đối với việc nghiên cứu và biên soạn lịch sử dân tộc. Tuy nhiên, hầu hết các triều đại phong kiến Việt Nam đều không còn lưu giữ được nguồn tài liệu quý báu này, trừ triều Nguyễn (1802-1945), do những điều kiện lịch sử đặc biệt.
Hình ảnh thiên nhiên, con người và những lăng tẩm đền đài của xứ Huế vương vấn bước chân du khách mỗi lần có dịp ghé qua...
Làng Mỹ Lợi (xã Vinh Mỹ) và làng An Nông (xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc, Thừa Thiên- Huế) là nơi lưu giữ những tài liệu chứng minh chủ quyền biển đảo Hoàng Sa của nước ta. Những tài liệu quý hàng trăm năm tuổi được người dân các ngôi làng này xem như báu vật và dốc sức giữ gìn.