Những bài thơ được giới thiệu sau đây có cùng niềm cảm hứng về đời sống văn minh thôn dã. Một thế giới đầy vẻ thơ mộng của tự nhiên đang bị cuộc sống hiện đại xóa mờ dần dấu vết.
Ảnh: internet
Những bài thơ của các tác giả Nguyễn Duy Từ, Võ Ngột, Vân Phi, Phạm Ánh trong Sông Hương số này không chỉ làm rung động trở lại những cái tên thân yêu từng có trong lịch sử thôn làng, trong ca dao; mà còn giúp chúng ta cân bằng cảm xúc khi sống giữa những trào lưu đang đẩy xa nguồn cội.
Sông Hương
NGUYỄN DUY TỪ
Quê tôi
Giếng làng tôi thăm thẳm một bầu trời
Nơi tôi soi nhọc nhằn gương mặt
Những buổi trưa khát điều mong đợi
Vẫn mát mãi tận bây giờ, giếng ơi!
Mẹ lặng lẽ nhìn đàn con đi học
Lúa trổ đòng, khoai đã phủ vồng.
Mạ giêng hai héo hon tê lạnh
Mướp trong vườn chớm đã trổ bông.
Chùa xưa ngân tiếng chuông cứu độ
Hồ nửa vầng trăng cứu rỗi ưu phiền
Lên độn Chùa vói nhìn ra biển
Ruộng mênh mông như không bến bờ.
Đêm tê buốt có hòn than chổi
Hột bắp, hột bo thắp sáng tuổi thơ
Hà bỏng rát, chỏng tre và cươi đất
Viễn vọng thiên hà gởi gắm mộng mơ.
Đất đai quê nhà chở che mẹ cha
Về viễn xứ, mẹ có còn ngoái lại?
Mẹ trăm tuổi, các con đã có tuổi
Có khi còn chưa nói sữa, mẹ ơi!
Tự họa 1
Tôi nở ra từ hạt thóc của mẹ,
có thể là hạt mót giữa đồng đất xuân hè nứt nẻ.
Từ vồng khoai tía, khoai trắng, môn chúm, môn thụ…
nhổ cỏ ngù đón bình minh, nhặt tầm vọt chờ mưa chiều hạ.
Giọt nước trong lu
Hạt gạo trong thùng
Mớ củi dưới bếp
Con heo trong chuồng.
Và cứ thế đêm đêm
mong ngày ngày nắng đẹp
chim bay về nhặt cỏ trong vườn
có những cọng cỏ vàng ươm
ước chim tha về làm tổ muôn phương.
VÕ NGỘT
Nghe chim lọc nắng xanh vườn mẹ
Nghe chim lọc nắng xanh vườn mẹ
tiếng mùa xuân nhú lộc đơm chồi
hè khao khát xanh mầu chờ đợi
thu nỗi niềm trống chải… lá rơi
Lảnh lót ngọn tre bờ ruối
ấm áp mái bếp đầu hồi
hoàng hôn dềnh dàng xuống núi
tiếng cu cườm dính vào nhau cặp đôi
Ban mai khẽ khàng bung nắng
cây bưởi trước nhà hương cứ tinh khôi
con lội - con bơi
chìm trong hương ổi
Ríu ra ríu ran
bầy sẻ chọn mùa xây tổ
tiếng cuốc vơi đầy tát cạn ao quê
chích chòe bông vẫn thế
điệu đàng yếm trắng áo the
viết nhạc đồng quê - nhắn vào lặng lẽ
Xin gió - đừng đem tiếng chim đi nhé
kẻo mẹ ta buồn.
VÂN PHI
À ơi một khúc đồng dao
Có gã nhà quê
kể chuyện đồng dao
câu chuyện có cánh đồng
có đàn gà mổ cọng rơm
có cánh diều nằm vọng bên mương đồng no gió
có người mẹ địu con ru à ơi…
mẹ còn chăn đàn vịt con đi mót lúa
À ơi
con chim sẻ cắn sợi nắng trú dưới gốc đa làng
bỏ quên cây đùng đình bên hàng rào nhà thím Tám
À ơi
“con chim se sẻ
nó đẻ cột đình
bà ngoại đẻ má
má đẻ tụi mình…”
à ơi những giọt đồng dao…
luống cày mắc nợ công cha
trái đậu no tròn còn vương bụi đất
à ơi chú dế trũi trốn mình khỏi sự săn lùng của mụ Cốc
nghe cô đơn dưới gốc rạ già
à ơi, con nghé con mải mê gặm đọt cỏ non
quên mất cơn mưa giữa đồng không chỗ trú
có gã nhà quê đội chiếc nón rách lội qua cánh đồng mà ngỡ mình
vừa thoát khỏi trùng giăng bão lũ
à ơi…
PHẠM ÁNH
Đêm xa quê
Đêm xa quê tôi thao thức một mình
Mùi rơm rạ dắt tôi về nỗi nhớ
Dấu chân đất tôi thuộc lòng hồi nhỏ
Để bây giờ tôi về giữa chiêm bao.
Đường làng tôi dừa mắc võng ca dao
Hương bồ kết lặng thầm qua ngõ
Lúa đơm bông như em mắc cỡ
Tôi ngập ngừng như nắng rụng bờ mương.
Điệu bài chòi nhớ giọng nói quê hương
Bậu thương qua gừng cay muối mặn
Nón em che quên mưa quên nắng
Che tình tôi che nỗi nhớ ban đầu.
Bờ tre làng vòng tay mẹ thương yêu
Tình chòm xóm như dây bầu dây bí
Thương cô Tấm tôi thấu tình trái thị
Dẫu khổ nghèo vẫn may túi ba gang.
Câu lục bát cùng tôi xuôi ngược
Thấp thoáng cánh cò lấm tấm mưa bay.
(TCSH331/09-2016)
Thanh Tuyền - Mai Trâm - Trần Anh - Trần Hữu Lục - Hồng Thị Vinh - Hoàng Xuân Thảo - Trương Đăng Dung - Nguyễn Đông Nhật - Phan Trung Thành - Đào Duy Anh - Lê Khánh Mai - Đức Sơn - Nguyễn Thụy Kha - Trần Văn Khởi - Văn Lợi - Bùi Văn Dung - Nguyễn Ngọc Hưng - Lê Phương Thảo - Thanh Tú - Mai Phương - Nguyễn Thanh Xuân - Võ Công Lâm - Trần Ninh Hồ - Nguyễn Hoa - Văn Cầm Hải - Nguyễn Thiền Nghi
Đinh Thị Như Thúy - Trần Thị Linh Chi - Tuệ Lam - Tôn Nữ Ngọc Hoa - Đông Hà - Hồng Hạnh - Châu Thu Hà - Lưu Ly - Thái Hồng - Thanh Tuyền - Chu Vân Thảo - Huỳnh Thuý Kiều
NGUYỆT PHẠMTên thật Phạm Thị Ngọc Nguyệt. Sinh 1982 tại Xuân Lộc. Đã có nhiều thơ, bài viết trên các báo, tạp chí Văn nghệ, Phụ Nữ, Thể Thao Văn Hóa, Người Hà Nội...và nhiều tuyển tập khác. Giải thưởng Thơ Bút Mới (báo Tuổi Trẻ 2005).
...người mẹ ngồi chờ con sau tán lá bàng cuối thurơi vào miền tĩnh lặngnhững vết da mồi đo tuổi mẹnhững dòng nước mưa đo nước mắtchảy vào chiều tiễn biệt lặng im...
...Bồng bồngBống bốngBông bông...
...Chỉ trong lá con chim sâu làm tổChỉ trong tim tình yêu kết nụ...
...Hãy mở các cửa sổ hồn mìnhCho khúc ca biến tấu dâng dângĐừng nguỵ trang mình là người hạnh phúcĐừng đóng đinh trên thập giá tình yêu...
...Trầm trầm giọng kể từ hồn người xưa, làm Người khó lắm phải đâu chuyện vừa...Làm Người khó lắm, sống kiếp trần gian. Hãy ôm dấu hỏi mà nhìn bàn chân!...
Võ Quê - Tôn Phong - Phạm Thị Quỳnh Phương - Hồ Huy Sơn - Nguyễn Quang Việt - Nguyễn Thị Hợi.
Nguyễn Xuân Hoa - Mai Văn Hoan - Phạm Tấn Hầu - Bùi Đức Vinh - Nguyễn Thị Hồng Hà - Lãng Hiển Xuân - Đinh Hạ - Nguyễn Hưng Hải - Châu Thu Hà - Nhất Lâm - Lê Hưng Tiến - Nguyễn Trần Thái - Trần Tịnh Yên - Nguyễn Thị Yến
...Mặc cho đất bận nâu, trời mải bận xanhNgười đi, mòn cả bóngThắp tận cùng thẳm sâu một khát vọng yên bình...
...Đang mùa xuân ha y đã sang hèmà hoa tím rụng đầy mặt nướcchảy về đâu, sông ơi...
...Tôi vừa được sống lạiVì trong suốt cuộc đờiTôi đã sống dùkhông biết mình sống...
...Ta nhờ cỏ hít khí trời kết mậtDâng lên em cùng những hạt sương đêm...
LÊ HOÀNG ANH...Mẹ ơi mẹ qua đau khổ đã nhiều sao luôn có những chùm hoa ổi trắng, lúc nào cũng nhìn con đăm đắm – vẫn tìm con trong lắng đọng tâm hồn...
LTS: Với một tờ báo, chắc hẳn niềm vui mừng trước hết là nhận được những bản thảo chất lượng. Nhưng cũng không vì vậy mà chúng tôi không trân trọng những bài viết chưa đạt tới “tiêu chí” Sông Hương. Giới hạn trong lĩnh vực thơ: Có không ít tác giả hầu như tuần nào, tháng nào cũng gửi từ ba bốn bài trở lên. Đều đặn bao nhiêu năm trời như thế, tính ra số thơ mà chúng tôi nhận được của họ đã có thể đóng thành một “tổng tập”. Những trang chữ viết tay, những trang vi tính quen thuộc đến mòn mắt ấy mỗi lần nhận được là chúng tôi lại hồi hộp đọc, để rồi… áy náy!Dưới đây là những bài gần như khá nhất trong số thơ lai cảo của Sông Hương.
Thạch Quỳ - Nguyên Quân - Đông Hà - Kiều Trung Phương - Nguyên Hào - Lê Quốc Hán - Đinh Thu - Hoàng Thị Thiều Anh - Nguyễn Phước Loan
...nghe thanh âm mà không có tiếng ngườisao khép mắt mà không thể chết được...
Từ Nguyên Tĩnh - Lê Huỳnh Lâm - Nguyễn Thiền Nghi - Trần Hữu Lục - Mai Thìn - Cao Hạnh - Văn Công Hùng - Trần Tuấn - Nguyễn Ngọc Phú - Đức Sơn - Trần Vạn Giã - Trần Cao Sơn - Lê Hữu Khoá - Trần Hoàng Phố - Phạm Thị Anh Nga
Đất nước đã vẹn toàn một mối hơn ba mươi năm, song còn đó những nỗi đau âm ỉ, thấm vào cốt xương của thân nhân các thương binh - liệt sĩ, thấm vào máu thịt của những ai từng kinh qua hoặc không kinh qua chiến tranh mà nay đều được hưởng cuộc sống yên bình. Kỷ niệm 60 năm ngày thương binh liệt sĩ(27/7/1947 – 27/7/2007), Sông Hương xin nghiêng mình trước nỗi đau không hề ngẫu nhiên đã thấm vào thơ ấy… *Nguyễn Gia Nùng - Triệu Nguyên Phong - Trần Đức Đủ - Huỳnh Tuấn Vinh