BIỆN CHI LÂM
Biện Chi Lâm sinh năm 1910, quê tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Từ thuở nhỏ, ông đã có thiên hướng yêu thích thơ ca kim cổ.
Năm 1929, ông theo học khoa tiếng Anh, trường Đại học Bắc Kinh. Thời gian này, ông đọc nhiều và chịu ảnh hưởng các nhà thơ lãng mạn Anh và nhà thơ tượng trưng Pháp. Ông làm thơ rất sớm. Thi tập đầu tiên ông xuất bản là cuốn Tam thu thảo (1934). Biện Chi Lâm là người có nhiều đóng góp cho việc hiện đại hóa thơ ca Trung Quốc. Ông từng là đồng chủ biên tạp chí “Tân Thi” (新诗); là nhà thơ trẻ từng du học ở Pháp, làm thơ bằng tiếng Pháp, sau có dịch thơ Pháp (Les Fleurs du Mal, Baudelaire), thơ Tây Ban Nha (Federico Garcia Lorca). Ông cũng từng là giáo sư ngoại ngữ trường Đại học Bắc Kinh, chuyên viên nghiên cứu tại Sở Văn học nước ngoài thuộc Viện Khoa học xã hội Trung Quốc. Biện Chi Lâm qua đời năm 2000.
Bài thơ Đoạn chương giới thiệu dưới đây nguyên là bốn câu lấy từ một bài thơ dài. Tác giả cho biết cả bài ông thích nhất bốn câu này nên ông cắt ra, cho nó thành một bài độc lập. Chính vì vậy ông đặt tên là Đoạn chương (Đoạn thơ rời). Và đây là bài thơ tiêu biểu cho khuynh hướng sáng tác của Biện Chi Lâm, trở thành một trong những bài nổi tiếng nhất của ông. Con người với con người, cảnh vật với cảnh vật, con người với cảnh vật, tất cả hòa quyện trong mối quan hệ đan xen, giao thoa, giao cảm, giao tình… Người đó ta đây, mà trong mộng tưởng ngày ngày gặp nhau.
Việt Phương dịch và giới thiệu
Đoạn thơ rời
断 章
你站在桥上看风景,
看风景的人在楼上看你。
明月装饰了你的窗子,
你装饰了别人的梦。
Dịch âm:
Đoạn chương
Nhĩ trạm tại kiều thướng khán phong cảnh
Khán phong cảnh đích nhân tại lâu thướng khán nhĩ
Minh nguyệt trang sức liễu nhĩ đích song tử
Nhĩ trang sức liễu biệt nhân đích mộng.
Bài dịch 1:
Đoạn thơ rời
Em đứng trên cầu ngắm phong cảnh
Người trên lầu ngắm cảnh nhìn em
Trăng sáng trang trí cửa sổ nhà em
Em tô điểm giấc mộng người khác.
Bài dịch 2:
Dừng bước trên cầu em ngắm cảnh
Lầu cao ai đứng ngắm nhìn em
Trăng vàng tô điểm phòng em nhỏ
Hình em vẽ mộng người đẹp thêm.
Bài dịch 3: Fragment
You stand on a bridge, enjoying the view
From a balcony someone’s watching you.
The bright moon adorns your window
And you adorn someone’s dreams.
Bài dịch 4: Fragment
Debout sur le pont tu contemples le paysage
Celui qui regarde le paysage te voit de l’étage
La lune brillante orne ta fenêtre
Et toi, tu ornes le rêve d’un autre.
(TCSH401/07-2022)
L.T.S: Cùng với Blok, Mai-a-cốp-xki, Ê-xê-nhin, Pa-xter-nak... Ma-ri-na Xvê-ta-ê-va (Marina Tsvetaeva 1892 - 1941) là một trong những nhà thơ Nga - Xô Viết lớn nhất của thế kỷ XX. Đường đời của bà là con đường đầy gian truân của một trí thức phải khắc phục nhiều lầm lỗi để đến với chân lý cách mạng. Một trái tim nồng cháy tình yêu Tổ quốc, dân tộc, nhưng Xvê-ta-ê-va mất gần 20 năm sau Cách mạng Tháng Mười sống lưu vong ở nước ngoài và trở về đất nước không được bao lâu thì mất.
OCTAVIO PAZ
(Nobel Văn Chương 1990)
Eduardas Megielaitis sinh năm 1919 (đã mất 6/6/1997), Chủ tịch Hội Nhà văn Litva (Liên Xô cũ) từ năm 1959, có tác phẩm được in từ 1934. Anh hùng lao động Liên Xô, Giải thưởng Lê-nin về văn học (năm 1961).
Lép Ôsanhi - Vlađimia Xôkôlôp
LGT: Charles Simic sinh năm 1938 tại Belgrade, Nam Tư. Năm 16 tuổi ông cùng với mẹ sang Mỹ sống với người cha ở New York City. Hiện ông là giáo sư khoa tiếng Anh ở trường Đại học New Hamsphire. Thơ Simic không dễ xếp loại. Một số bài thơ của ông có khuynh hướng siêu thực, siêu hình trong khi các bài khác là những chân dung hiện thực của bạo lực và tuyệt vọng.
Sam Hamill - Kevin Bowen - Martha Collins - Yusef Komunyakaa - Fred Marchant - Lady Borton - Nguyễn Bá Chung - Bruc Weil - Carolyn Forché - Larry Heinemann - George Evans
F.G. Lorca: Nhà thơ Tây Ban Nha, một trong những nhà thơ lớn của thế kỷ, một chiến sĩ chống phát xít đã bị kẻ thù ám hại năm 1938, khi ông vừa tròn 40 tuổi.
Bạn đọc chắc hãy còn nhớ vào tháng 2 năm 2011, Tạp chí Sông Hương đón nhận sự ghé thăm của đoàn Nhà văn Nga, trong đó có nhà thơ Terekhin Vadim.
FREDERICK TURNER
FREDERICK FEIRSTEIN
Jean Amrouche (1906-1962), người An-giê-ri, dạy học ở Tuy-ni-di, viết báo. Có nhiều thi phẩm in ra trước 1940. Chết trước khi An-giê-ri dành được độc lập, trong khi ông vẫn là một trong những người thành tâm và quyết liệt tìm giải pháp cho vấn đề thiết cốt này.
Từ nhiều thế kỷ nay, chúng ta đã quen với chuyện họa thơ Đường. Còn đây là một cuộc họa thơ bằng tiếng Tây Ban Nha. Và là một cuộc họa thơ độc đáo về Bác Hồ kính yêu của chúng ta.
Trong một lần thăm Ang-co, tôi cùng đi với chị Khô Chan dra, một cựu sinh viên văn khoa Đại học Phnôm Pênh. Chị ở trong một gia đình trí thức công chức dưới thời Si-ha-nuc nên hầu hết những người thân đều bị Pôn Pốt sát hại.
L.T.S: Ma-xê-đoan (Nam Tư) là xứ sở thơ mộng của phong cảnh đẹp, của du lịch, hội hè và của thơ, là một cái nôi văn hoá cổ xưa của nhân loại, nằm trên bán đảo Ban-căng, có một cái gì gợi nên một số nét tương đồng với Huế.
L.T.S: “Mẹ và bom nơ-tơ-rôn” là trường ca của nhà thơ Liên Xô nổi tiếng E.Ép-tu-sen-cô. Trường ca được trao giải thưởng Nhà nước Liên Xô năm 1984. Xin trân trọng giới thiệu một đoạn trích từ trường ca.
Nhà thơ nữ Ana Blandiana (sinh năm 1942) hiện là một trong những cây bút tiêu biểu của văn học hiện đại Ru-ma-ni.
Paul Henry là một trong những nhà thơ hàng đầu xứ Wales. Được cố thi sĩ Ursula Askham Fanthorpe diễn tả như “một nhà thơ của nhà thơ”, kết hợp “cảm xúc nhạc của những con chữ với sự tưởng tượng sáng tạo không ngừng nghỉ”, ông đến với thơ qua việc viết lời ca.
PI-MEN PAN-TREN-CƠNhững vật dụng của lính
LTS: Bruce Weigl nhà thơ Mỹ từng là cựu chiến binh tham chiến tại Quảng Trị những năm 1967-1968. Là người chứng kiến những sự thật kinh hoàng trong chiến tranh Việt Nam, ông tìm đến với thơ ca như một sự cứu rỗi linh hồn. Năm 1987, Bruce Weigl lần đầu tiên trở lại Việt Nam và “Tôi không bao giờ tưởng tượng được người Việt Nam lại tiếp đãi mình ân cần như thế”.
PABLO NERUDATrên đỉnh Machu Picchu(*)