Sáng ngày 3/8, tại Trung tâm văn hóa thông tin và thể thao TP Huế, Hội nghiên cứu và phát triển di sản văn hóa Huế và Phân viện Văn hoá Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế tổ chức cuộc Toạ đàm khoa học " Hàm Nghi - Nhà vua bị lưu đày, nghệ sĩ tạo hình Tử Xuân ở Alger" nhân kỷ niệm 150 năm ngày sinh vua Hàm Nghi (3/8/1871 _ 3/8/2021).
Tại buổi toạ đàm, các nhà nghiên cứu tập trung thảo luận 5 chủ đề chính về đời sống của vua Hàm Nghi trong những năm tháng lưu đày. Việc kết hôn , người tình vốn là gia sư của các con vua Hàm Nghi. Các công chúa Như Mai, Như Lý, và hoàng tử Minh Đức; Cuộc đời hoạt động nghệ thuật của vua Hàm Nghi, người mở đầu cho nền hội hoạ theo phong cách phương Tây của Việt Nam; Góp phần đính chính những thông tin thiếu chính xác về cuộc đời vua Hàm Nghi và các thành viên trong gia đình vua Hàm Nghi; Thông tin về việc rước hài cốt vua Hàm Nghi ở làng Thonac/Dordogne về một nơi gần lăng mộ Kiên Thái Vương; Một số ý kiến đề nghị phát huy các giá trị di sản của vua Hàm Nghi như mở tour tham quan lăng mộ vua Hàm Nghi tại Pháp, mở các tour du lịch Việt Nam như thăm Phủ Kiên Thái Vương, cung An Định, nhà bà Từ Cung, phủ Tùng Thiện Vương, vườn Lạc Tịnh viên…
Ngày 17/8/1884 Vua Hàm Nghi cử hành lễ đăng quang. Trang sử bi hùng của vua Hàm Nghi bắt đầu từ ngày 1-11-1888, Trương Quang Ngọc phản bội Cần Vương đem theo Nguyễn Đình Tình, Cao Viết Dung, Đinh Văn Xuân, Đinh Văn Châu và 10 lao động làng Thanh Lạng bí mật vào mật khu giết Tôn Thất Tiệp và bắt vua Hàm Nghi nộp cho giặc Pháp. Chúng thu 1 kiếm lệnh, 1 tráp giấy tờ, 5 thỏi bạc, 4 lượng bạc, 11 đồng tiền vàng lớn, 63 tiền vàng nhỏ. Sau đó Ngọc giao nộp cho Boulangier. Chúng đưa nhà vua về Chà Mạc rồi Thanh Lạng (3-11-1888), Đồng Cả (6-11-1888), Quảng Khê (13-11-1888), Thuận An (23-11-1888), Lăng Cô (24-11-1888), Đà Nẵng (28-11-1888). Từ Đà Nẵng, nhà vua bị đưa xuống tàu Comète vào Sài Gòn cùng với Trần Bình Thanh theo làm thông dịch và hai người hầu khác.
![]() |
Trưng bày tư liệu về những năm tháng vua Hàm Nghi ở Algerie |
Ngày 13-12- 1888 nhà vua cùng với ba người giúp việc bị chuyển qua tàu Biên Hòa - một tàu vận tải binh sĩ, khởi đầu cuộc hành trình đày sang Algérie.
Sau đó nhà vua được giao một ngôi nhà thuộc làng El- Bial, trên dãy đồi Mustapha Supérieur, cách trung tâm thủ đô Alger chừng vài cây số. Từ năm 1890, cựu hoàng thay đổi thái độ chấp nhận cuộc sống của một ông vua bị lưu đày. Ngài nổ lực học tiếng Pháp, chơi thể thao, nghe âm nhạc, tìm hiểu văn học, hội hoạ, giao du với giới trí thức phương tây. Năm 33 tuổi (1904) ngài quyết định lập gia đình với tiểu thơ Marcell Laloe ái nữ của ông Francis Laloe chánh án toà thượng thẩm Alger. Gia đình cựu hoàng có 3 người con đều học hành thành đạt .
Trong 55 năm cuộc đời bị lưu đày (1889 - 1944) và mất ở Alger, vua Hàm Nghi là ông vua trải qua nhiều biến cố lịch sử diễn ra trong nhiều thời kỳ trong nước và ngoài nước. Trong bất cứ hoàn cảnh nào ông cũng thể hiện tình yêu nước sắt son. Tình yêu nước của ông đã ảnh hưởng lớn đến nhiều phong trào đấu tranh yêu nước suốt 90 năm (1885 - 1975).
Đề tài vua Hàm Nghi những năm tháng ở chốn lưu đày - nghệ sĩ tạo hình Tử Xuân được các nhà nghiên cứu, những người cầm bút trong và ngoài nước rất quan tâm. Ngoài những nhà nghiên cứu trong nước, nhiều nhà nghiên cứu tên tuổi ở Pháp đã tham gia tọa đàm. Những tham luận của họ đã viết nhiều năm trước, nay được cập nhật và nhờ những bạn bè trong nước trình bày trong tọa đàm như TS Võ Quang Yến, TS Phạm Trọng Chánh, TS Nguyễn Ngọc Giao, TS Đặng Văn Giáp, BS Gérard Chapuis... Ngoài các nhà nghiên cứu văn hóa Huế, nhiều người am hiểu về cuộc đời và lăng mộ vua Hàm Nghi ở Pháp cũng góp cho việc chuẩn bị cuộc tọa đàm nhiều thông tin quý giá như ông bà Phạm Phi Long, Lê Thị Thái Thanh (Cécile Lê Phạm), góp nhiều hình ảnh quý như Tiến sĩ Amandine Dabat, bác sĩ Isabelle Capek.
Phương Anh
Sáng ngày 30/8, Tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Sở Văn hóa Thể thao phối hợp với Bảo tàng Hồ Chí Minh tổ chức Triển lãm chuyên đề” Hành trình vươn tới ước mơ – 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. 1969- 2019”.
Chiều tối 29/8, tại Đông Khuyết Đài - Đại Nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Công ty cổ phần đầu tư thương mại Thời Gian Vàng tổ chức lễ khai trương không gian văn hóa Đông Khuyết Đài và khởi đầu bằng triển lãm “Chuyện ghế” của họa sĩ Lê Thiết Cương.
Chiều ngày 29/8, Tại UBND Tỉnh Thừa Thiên Huế, Viện Nghiên cứu phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức hội thảo “Hợp tác công tư trong phát triển hạ tầng du lịch và dịch vụ - Kinh nghiệm thế giới và đề xuất cho tỉnh Thừa Thiên Huế”.
Sáng 29/8, tại hội trường khách sạn Villa Huế, Sở Du lịch phối hợp với Sở Ngoại vụ, Phủ Kyoto (Nhật Bản) tổ chức hội thảo “Thiết lập nền tảng xúc tiến phát triển du lịch và nguồn nhân lực du lịch thông qua hợp tác công tư”.
Tối 28/8, tại Trung tâm thi đấu Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế, Cục Công thương địa phương (Bộ Công thương), Sở Công thương tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc Hội chợ sản phẩm công nghiệp nông thôn và làng nghề Huế năm 2019.
Sáng ngày 28/08, tại Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã diễn ra buổi lễ Trao tặng danh hiệu nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú trên lĩnh vực văn hóa phi vật thể - lần thứ II. Đến dự có ông Bùi Thanh Hà - Phó Bí thứ thường trực Tỉnh ủy, Ông Phan Ngọc Thọ, Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh thừa Thiên Huế, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh.
Tối 27/8, tại Trung tâm Văn hóa Thông tin tỉnh Thừa Thiên Huế đã diễn ra lễ Khai mạc Liên hoan Nghệ thuật quần chúng tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ XI năm 2019. Đến dự có ông Nguyễn Thái Sơn – Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, ông Nguyễn Dung – Phó Chủ tịch UBND tỉnh.
Chiều 24/8, tại hội trường Công an tỉnh Thừa Thiên Huế, Công an tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh đã tổ chức lễ Bế mạc Trại sáng tác “Công an Thừa Thiên Huế - Vì bình yên cuộc sống" lần thứ I, năm 2019”.
Ngày 23/8, Sở Du lịch Thừa Thiên Huế, Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Hội nghị tuyên truyền phổ biến pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch và các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực du lịch trên địa bàn Thừa Thiên Huế.
Sáng ngày 23/8, tại Hội trường khách sạn Century Huế, Sở Văn hóa Thể thao phối hợp với Hội khoa học lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế, trường Đại học Sư phạm Huế tổ chức hội thảo khoa học: Thừa Thiên Huế - 50 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh”.
Sáng 21/8, tại Thừa Thiên Huế, Trung tâm Phát triển Sáng tạo Xanh (GreenID) và Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF Việt Nam) đã tổ chức lễ ra mắt Liên minh Hành động vì khí hậu Việt Nam.
Ngày 16/8/2019, Ban Tổ chức Giải thưởng VHNT Cố đô tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ VI (2013 - 2018) đã tổ chức phiên họp Hội đồng Chung khảo thẩm định và chấm điểm các tác phẩm, công trình VHNT tham dự giải thưởng đã được Hội đồng sơ khảo giới thiệu vào. Kết quả, Hội đồng Chung khảo đã chọn được 56 tác phẩm, công trình của 56 tác giả, nhóm tác giả để BTC trao thưởng.
Sáng 17/8, tại thành phố Huế, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQ Việt Nam tỉnh long trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Độc lập hạng Nhất và kỷ niệm 30 năm Ngày tái lập tỉnh Thừa Thiên Huế (01/7/1989 - 01/7/2019).
Tối ngày, 16/8 Ban quản lý chợ Đông Ba đã tổ chức lễ kỷ niệm 120 năm xây dựng và phát triển chợ Đông Ba (1899 - 2019).
Chiều ngày 8/8, tại Trung tâm Phật giáo Liễu Quán Huế đã diễn ra buổi khai mạc triển lãm “Trở về” của họa sĩ Nguyễn Thị Dư Dư.
Chiều 8/8, tại khách sạn Hương Giang, Hội Nhà báo tỉnh tổ chức gặp mặt nhân kỷ niệm 30 năm thành lập Hội Nhà báo tỉnh.
Chiều ngày 03/08, Trung tâm mục vụ tổng giáo phận Huế phối hợp vơi trung tâm mỹ thuật Dominiart tổ chức triển lãm “Về bên mẹ”.
Chiều 02/8, Sở Văn hóa và Thể thao phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức Khai mạc Chương trình đưa di sản Ca Huế vào trường học.
Sáng ngày 2/08, Bảo tàng Văn hóa Huế đã tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “ Tín ngưỡng thờ Mẫu ở Huế”.
Chiều ngày 1/8, tại Bảo tàng Mỹ Thuật Huế - Trung tâm nghệ thuật Điềm Phùng Thị đã diễn ra Triển lãm mỹ thuật " Ký ức quê nhà" của họa sĩ Nguyễn Trọng Khôi.