Thoáng Huế dịu dàng

09:15 07/04/2010

QUẾ HƯƠNG

Năm tháng trước, về thăm Huế sau cơn đại hồng thủy, Huế ngập trong bùn và mùi xú uế. Lũ đã rút. Còn lại... dòng-sông-nước-mắt! Người ta tổng kết những thiệt hại hữu hình ước tính phải mươi năm sau bộ mặt kinh tế Thừa Thiên - Huế mới trở lại như ngày trước lũ. Còn nỗi đau vô hình... mãi mãi trĩu nặng trái tim Huế đa cảm.

Bùn khắp nơi trên mái, trên tường, trên đầu ngọn cỏ ngọn cây, trong đền đài lăng tẩm... trông như những vệt nước mắt trên gương mặt dịu dàng thân thương của Huế. "Về chợ Dinh hả? Ui chao! Bùn dày cả thước. Chịu thôi cô!" - anh xe thồ lắc đầu rồi cũng chở tôi đi. Loanh quanh tìm lối đã khơi bùn. Trên dây phơi, sách! Trên mái, sách! Hàng hiên, sách! Những quyển sách nhòe nhoẹt lệ khóc cho cái chết của thời gian! Gặp một đám cưới lúng ta lúng túng trong bùn. Hạnh phúc đến thì vẫn nở.

Tháng tư về lại. Trôi trên dòng-sông-người. Không khí lễ hội trên từng nẻo đường bừng sáng khuôn mặt u trầm, lặng lẽ của Huế. Đêm khai mạc Festival 2000 tôi bị cuốn theo dòng người cuồn cuộn chảy vào Thành nội. Những cổng thành cũ kỷ rêu phong tường như rung rinh theo làn sóng người hăm hở. Đi và thấy người! Bạn đã khuyên: "Ở nhà uống trà, coi ti vi, đi không thấy chi mô! Trên khán đài dành cho đại biểu và khách quí". Thật vậy, người Huế những ngày này sẵn lòng "nhịn miệng đãi khách". Mấy khi "Huế mình" trở thành ngôi nhà lớn chứa nhiều loại hình văn hóa dân tộc, một Festival của nhiều miền, một "Việt Nam trong Huế". Tôi trở ra cửa Nhà Đồ như lội nước nguợc dòng. Làn sóng người dập dềnh đến chóng mặt. Ghé vào hội chợ lại chen trong biển người và tắm bụi. Nửa mừng cho Huế được lắm người yêu, nửa thấy nhớ một Huế yên tĩnh, từ tốn, trầm lắng, nhẹ nhàng.

Chiều. Đi dưới những đường - phượng - bay. Trời đất Huế đẹp đến mềm lòng. Những cánh diều nhiều kiểu dáng vẽ trên trời xanh những nét lượn nao lòng. Sợi dây mỏng mảnh phập phồng nối trời và đất, đời thường và khát vọng... Trong không gian thoáng đãng, an bình, những cổng thành Huế đẹp lạ - tự tại cũ, an nhiên già!

Vào vườn Thư pháp gặp sư: "Nhặt chút hương tĩnh lặng. Uống chén trà vô vị. Thế gian không hỏi nữa. Sinh tử có làm chi!"... Thơ tĩnh mà nét bút động, muốn vờn bay khỏi gỗ đá. Lòng dìu dịu như nhắp chén thanh khiết người mời người.

Qua cồn Hến, ghé quán bên sông. Tre gầy thanh thoát. Sông xanh thăm thẳm. Cơm hến cay sè, chè bắp ngọt lịm. Chẳng muốn về. Muốn khóc vì bụi thanh xuân gió cuốn, vì màu bùn trên đọt cây mà năm tháng rồi mưa chưa gột hết kia, vì giai điệu cuộc đời trong tô cơm hến ngọt bùi cay mặn, vì nền đất mẹ mấp mô mát lạnh dưới chân. Về lại dòng sông. Thắm thía câu thơ người qua để lại "Hương Giang nhất phiến nguyệt. Kim cổ hứa đa sầu". Sông là tặng vật vô giá tạo hóa dành cho Huế tôi. Màu sông như màu mắt người Huế - dịu mơ mà biến động. Tiếc là tôi không được ở lại đến ngày hội hoa đăng ngày đám cuới dòng Hương. Hẳn kỳ ảo, lung linh lắm. Trước mắt tôi trẻ đang chơi thả thuyền, những chiếc thuyền lá bé tẹo như thuyền của công chúa tí hon chòng chành rồi lãng đãng trôi về nơi vô định.

Chuyến tàu chợ đưa tôi rời Huế sáng thứ hai ấy đông đến sợ. Kín lối đi, kín cửa, thế mà ở những ga dừng gần Huế, sinh viên vẫn nườm nượp lên ken nhau đứng, mỗi người năm ngàn. Họ đi như tôi, với chút tiền còm, đôi ngày ngắn ngủi. Toa tôi có hai người xỉu. Một bà bán cháo bị bệnh cao huyết áp lên từ Truồi. Nồi cháo vào lối cửa sổ rồi không cựa quậy nổi phải theo về Đà Nẵng. Khi dừng ở cư xá sinh viên, một đám khiêng xuống một nữ sinh viên mặt xanh như tàu lá, nước mắt dàn dụa...

Cả nhà cười tôi ra Huế trong dịp Festival mà còn thua ngồi nhà coi tivi. Không "in" không "tour" không khai mạc, bế mạc... Chỉ tôi biết vì sao yếu đuối như tôi mà trọ nổi trên chuyến tàu ngột ngạt sáng ấy thoáng Huế dịu dàng, thoáng Festival với những cánh diều bay bổng trong chiều Thành nội đã vỗ về tôi trên chuyến tàu "bão táp". Hạnh phúc có giá của nó và ngang tầm với mỗi người. Đối với tôi thế là đủ, hỡi Huế!

Q.H

(135/05-00)


 
Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • BỬU Ý    

    Ngược dòng thời gian, nhẩm tính lại, tôi gặp Nguyễn Đức Sơn lần đầu tiên lúc nào? Chắc hẳn là dịp tôi làm thư ký tòa soạn cho tạp chí Mai.

  • Kỷ niệm 75 năm Cách mạng tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2020) và Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2020)   

    MAI AN NGUYỄN ANH TUẤN

  • PHI TÂN

    Làng Đại Lộc quê tôi cách biển không xa, nhưng người làng tôi không một ai biết đi biển đánh cá. Nghề đi biển là của những người đàn ông làng biển.

  • LÊ QUỐC HÁN

    Huy Cận (31/5/1919 - 19/2/2005) là một trong những nhà thơ xuất sắc trong phong trào Thơ Mới (1939 - 1945). Nhiều nhà phê bình xếp ông cùng với Xuân Diệu, Nguyễn Bính và Hàn Mặc Tử vào hàng “tứ bất tử” trong thi ca Việt Nam của thời kỳ này.

  • BÙI KIM CHI

    Tôi rời trường xưa, Đại học Sư phạm Huế chạm ngưỡng 50 năm. Bàng hoàng. Xao xuyến. Thuở vàng son của những tháng năm cũ vẫn lặng lẽ theo tôi, giao cảm tuyệt vời.

  • NGUYỄN KHẮC PHÊ

    Sáu chục năm trước, tôi chỉ là người hoạt động văn nghệ “tay trái”, vì “tay phải” còn lo làm công ăn lương. Sau khi rời ngành giao thông 1974 cho đến lúc về hưu năm 1999, thì làm văn nghệ cả hai tay!

  • DƯƠNG PHƯỚC THU

    Theo báo Quyết Chiến, Cơ quan Thành bộ Việt Minh Thuận Hóa, về sau là của Việt Minh Nguyễn Tri Phương (bí danh của tỉnh Thừa Thiên), do nhà báo Vĩnh Mai (bí danh và cũng là bút danh của Nguyễn Hoàng) làm chủ bút; các nhà báo Nguyễn Đức Phiên, Vĩnh Hòa, Nguyễn Cửu Kiếm kế nhau làm quản lý và trị sự.

  • TRẦN NGUYÊN HÀO

    Bác Hồ là người khai sinh ra nền báo chí cách mạng Việt Nam, là người sáng lập và linh hồn của nhiều tờ báo vô sản đầu tiên trong lịch sử báo chí ở nước ta và trên thế giới.

  • Kỷ Niệm 130 Năm Ngày Sinh Chủ Tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2020)  


    VÕ VÂN ĐÌNH

  • PHẠM XUÂN PHỤNG  

    Về quê mẹ là về quê nội của mạ mình, tức là làng Tân Xuân Lai thuộc xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Còn “Quê Mẹ” là nhan đề một bài thơ của Tố Hữu viết về quê hương mình (cả quê nội lẫn quê ngoại), mà địa danh đại diện trong bài là Huế: “Huế ơi! Quê mẹ của ta ơi!”

  • Kỷ niệm 45 năm ngày thống nhất Đất nước (30/4/1975 - 30/4/2020)

    PHONG LÊ

  • ĐÔNG HÀ  

    Người ta mỗi ngày thường hay nhìn tới để đi, nhưng cũng nhiều lúc, chọn cho mình một góc riêng tư, lại thường nhớ về những nỗi nhớ.

  • XUÂN CỬU

    Kỷ niệm 45 năm ngày giải phóng Thừa Thiên Huế

  • BÙI HIỂN

    Giữa năm 1949, lúc ấy tôi đang là ủy viên kiểm tra sở thông tin tuyên truyền liên khu IV, ông Hải Triều gợi ý tôi nên đi công tác một chuyến vào vùng tạm chiếm Bình Trị Thiên.

  • LÊ QUANG THÁI

    Nhà thơ Nguyễn Khoa Vy (1881-1968) ở làng An Cựu, phủ Thừa Thiên, bút hiệu Thảo Am, đã sáng tác bài thơ Đường luật thất ngôn bát cú theo hạn mỗi câu có tên một con thú.

  • ĐỖ QUÝ DÂN   

    Có lẽ tất cả những ai lớn lên ở Việt Nam đều biết đến nước mắm. Và đây chỉ là một câu chuyện. Một câu chuyện có chút liên quan đến nước mắm. Câu chuyện này cũng liên quan đến một người đàn bà được hoặc bị người ta gán cho cái tên Nước Mắm, hoặc Mắm, nếu người ta lười, chỉ muốn dùng một chữ để cho tiện gọi tên.

  • HỒ NGỌC DIỆP     

    Rất nhiều nhà viết sử, làm văn ao ước một lần được Bác Hồ tiết lộ một chút đời tư, nhưng may mắn đó chỉ thuộc về một người, đó là cố Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, nhà nghiên cứu, nhà báo, nhà văn Sơn Tùng.

  • CHÍ QUANG  

    Tết Nguyên đán là ngày lễ hội lớn nhất trong năm của toàn dân tộc. Những nghi lễ, tập tục ngày Tết biểu hiện đậm nét văn hóa Việt Nam, chứa đựng tổng thể văn hóa tâm linh, văn hóa ứng xử, văn hóa giao tiếp, văn hóa nghệ thuật trong đời sống.