Theo những cánh diều

09:14 29/03/2010
THANH TÙNGNhững dịp lễ hội, những chiều hè gió lộng và đẹp trời, trên bầu trời cố đô Huế rực rỡ đủ sắc màu của những cánh diều mượt mà trong hình dáng các loài chim, thú: long, lân, ly, phụng, công, bướm, quạ. Đặc sắc nhất thì diều đại bàng cứu công chua, diều bướm đốt pháo, diều Tôn Ngộ Không...

Nghệ nhân - Chủ nhiệm CLB Diều Huế Nguyễn Văn Bê - Ảnh: cand.com

Thật ít thấy loại hình thể thao văn hóa nào đặc sắc như diều Việt Nam . Từ trò chơi dân dã, thú vui của trẻ chăn trâu trên đồng nội diều đã trở thành trò chơi tao nhã, cao sáng của các bậc thức giả, quan lại quyền quý, và với cả vua chúa ở chốn kinh kỳ. Cũng nhờ vậy, từ con diều sáo vi vu sau lũy trẻ làng, nhờ bàn tay khéo léo và óc thẩm mỹ đầy sáng tạo con người ở đất thần kinh đã không ngừng cải tiến để cho bay cao, bay xa giữa bầu trời xanh nhiều mẫu diều mới, chủ yếu là mô phỏng các loài chim muông, phi cơ, hỏa tiễn. Để có những loại diều khác thường này chất liệu làm nên diều Huế cũng rất đặc biệt. Diều không phải dán bằng giấy như ngày trước mà thay bằng các loại vải thô, phết phủ màu sắc phù hợp với đặc trưng loài vật được mô phỏng.

Năm 1990, trong những ngày hội văn hóa thể thao các dân tộc Việt Nam ở thành phố Hồ Chí Minh, lễ hội văn hóa thể thao kỉ niệm 100 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh ở TP Vinh và ở Làng Sen xứ Nghệ, những cánh diều Huế tung bay và thực sự đã làm đắm say lòng người. Từ trước ngày quê hương giải phóng cho đến bây giờ, các hội viên cao niên của câu lạc bộ diều Huế không còn nhớ là họ đã có bao nhiêu lần được trở thành khách quí của Ban tổ chức các ngày lễ lớn của nhiều địa phương, của quốc gia. Ông Nguyễn Văn Bê, chủ nhiệm CLB diều Huế, cho hay: gia đình anh em hội viên chúng tôi đa số là rất nghèo. Nếu không có nghề làm diều và chơi thả diều chắc chắn là không mấy ai được đi chơi xa. Những chuyến du lịch theo những cánh diều âu cũng là lẽ công bằng của tạo hóa, là phần thưởng cho sự đam mê nghệ thuật diều từ thuở thiếu thời của mỗi chúng tôi.

Nhờ kĩ năng, nghệ thuật làm diều và chơi diều các hội viên CLB diều Huế đã có mặt "trên từng cây số" của đất nước mến yêu. Họ đã đi biểu diễn thả diều khắp dải đất miền Trung, vào tận TP Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, ra đến Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh cực bắc của tổ quốc. Và thật là bất ngờ, trong những năm vừa qua họ đã nhiều lần đưa diều Việt Nam ra phục vụ bạn bè ở nước ngoài. Họ đã có cơ may thực hiện những chuyến du lịch quốc tế dài ngày mà không phải mất tiền, ngược lại có chút đỉnh thu nhập để quà cáp cho thân nhân, bạn bè khi trở về nhà.

Diều Huế đi thi quốc tế - Ảnh: vietbao.vn


Chuyến đi thứ nhất của họ vào mùa hè 1994, ngoài hoạt động giao lưu họ đã đoạt được giải ba thi thả diều quốc tế ở Dieppe , nơi hò hẹn của những người say mê cuồng nhiệt chơi diều trên thế giới. Lần thứ hai chuyến đi kéo dài trong hai tháng 7,8/95 và hoạt động tại 3 trung tâm nghỉ hè của Công ty điện lực Pháp. Khác với lần thứ nhất là biểu diễn và thi thả diều, lần này ngoài phục vụ thả diều hai nghệ nhân Nguyễn Văn Bê và Nguyễn Văn Ry thiên về giới thiệu diều Huế và dạy cho trẻ em Pháp cách làm các loại diều, cách điều khiển diều. Trong các buổi liên hoan, gặp gỡ chia tay ở ba trung tâm nghỉ hè này khách du lịch đã rất cảm ơn tổ chức Codev và các nghệ nhân diều Huế đã cho họ một kỷ nghỉ hè thú vị, bổ ích chưa từng có trong cuộc đời. Báo Journiac đã đánh giá cuộc giao lưu này là "có màu sắc văn hóa và giáo dục cho tuổi trẻ", một hoạt động đã làm nức lòng người và "thu hút rất cả trẻ em đầu đường cuối phố". Chuyến thứ ba ông Nguyễn Văn Bê được mời đi dự liên hoan diều ở Thái Lan. Chuyến thứ tư ông Bê được Hội ái hưu người Việt ở đảo Réunion (Châu Phi) mời dự liên hoan diều tại thành phố Sainte Marie, một hoạt động chào mừng Hội nghị Thượng đỉnh các nước nói tiếng Pháp tại Hà Nội. Đảo Reunion có duyên nợ với lịch sử Việt Nam và với hai ông vua yêu nước cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Hai cha con cựu hoàng Thành Thái - Duy Tân bị lưu đày ở đây. Việt Kiều ở đây rất đông. Một bà là cháu nội vua Duy Tân đã giới thiệu với chính quyền và Hội ái hữu người Việt ở đảo mời ông Bê sang thả diều và giới thiệu diều Việt Nam với bạn bè châu Phi trong cộng đồng Pháp ngữ. 20 ngày ở đảo ông Bê đã tổ chức hai lớp dạy cách làm diều và thả diều cho hàng chục người, cả trẻ em lẫn người lớn. Ông được một số trường học mời đến giới thiệu về diều Việt Nam và được mời đi thả diều ở bốn quận của thành phố. Dân đảo Réunion vô cùng thích thú trò chơi thả diều. Họ mời ông Bê dự nhiều buổi sinh hoạt và dẫn ông đến thăm nhà ở của vua Duy Tân.

Từ những chuyến giao lưu thành công tốt đẹp của các nghệ nhân diều Huế, chúng tôi muốn nói một điều cuối cùng là vinh quang của họ không tự nhiên mà có. Nhưng ai gần gũi với các nghệ nhân diều mới thấy được rằng dấn thân vào thú vui chơi diều ngoài cái đam mê còn phải có cái vốn kiến thức tổng hợp. Làm ra con diều phải qua lắm khâu phức tạp, điều khiển được diều theo ý muốn lại càng đòi hỏi cao hơn về kỹ thuật và nghệ thuật. Thả diều phải có người xem. Người xem thích thú chính là nguồn cổ vũ lớn nhất đối với người thả diều. Và cùng vì để làm hài lòng người xem người chơi diều phải không ngừng sáng tạo để thay đổi "mẫu mã". Người xem là "thị trường", là thước đo đánh giá chất lượng diêù và nghệ thuật chơi diều. Làm diều và thả diều là cả một nghệ thuật, một nghệ thuật đặc biệt hơn tất cả các loại hình nghệ thuật khác, bởi lẽ: Khi làm diều thì say mê, không còn biết những gì quanh mình. Và khi thả diều lên rồi thì cả con người mình như bay bỗng cùng diều... cùng muốn vẫy vùng trên bầu trời xanh lộng gió.

Mong sao diều Việt Nam , diều Huế mãi mãi bay cao bay xa trên bầu trời quê hương, bay bổng trong tấm lòng bạn bè gần xa.

TH.T
(134/04-00)




 

 

 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • ĐỖ MINH ĐIỀN

    Chùa Hoàng giác là một trong những ngôi cổ tự nổi tiếng nhất xứ Đàng Trong, được đích thân chúa Nguyễn Phúc Chu cho tái thiết, ban sắc tứ vào năm 1721. Tuy nhiên, vì trải qua binh lửa chiến tranh chùa đã bị thiêu rụi hoàn toàn. Dựa trên nguồn sử liệu và kết quả điều tra thực tế, chúng tôi cố gắng để phác thảo phần nào nguồn gốc ra đời cũng như tầm quan trọng của ngôi chùa này trong đời sống văn hóa cư dân Huế xưa với một nếp sống mang đậm dấu ấn Phật giáo.

  • TRẦN VĂN DŨNG

    Cách đây đúng 500 năm (1514 - 2014), tại ngôi làng ven sông Kiến Giang “nơi cây vườn và dòng nước cùng với các thôn xóm xung quanh hợp thành một vùng biếc thẳm giữa màu xanh mênh mông của cánh đồng hai huyện”(1) thuộc xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình, cậu bé Dương Văn An, sau này đỗ Tiến sĩ và làm quan đến chức Thượng thư được sinh ra đời.

  • DƯƠNG ĐÌNH CHÂU – TRẦN HOÀNG CẨM LAI

    Danh lam thắng cảnh, nơi cảnh đẹp có chùa nổi tiếng, khái niệm này càng rõ hơn ở Huế.

  • PHẠM HẠNH THƯ

    Du lịch Huế xưa
    Du lịch Huế có một lịch sử thơ ca dân gian gắn liền với những bước phát triển của mình.

  • LÊ VĂN LÂN 

    Khi nói đến xây dựng và phát triển Huế, không ai không nghĩ đó là một “thành phố xanh”. Đó không chỉ là suy nghĩ của những nhà đô thị hiện đại mà là một chuỗi trăn trở từ những người đầu tiên xây dựng Huế, những người dân bản địa đến các nhà nghiên cứu, nhà văn hóa, du khách đến Huế trong và ngoài nước.

  • PHƯƠNG ANH

    Thủy Biều - làng quê cổ kính

    Ai từng đến vùng đất phù sa bãi bồi bên dòng sông Hương, hẳn không quên được cái mát mẻ, trong lành và cổ kính cùng với con người hòa nhã nơi đây; Thủy Biều, vùng đất của xứ hoa thơm quả ngọt.

  • Không phải đền đài, lăng tẩm uy nghi mà chính những điều bình dị như góc phố yên bình hay giọng nói ngọt ngào đã để lại nỗi nhớ khôn nguôi trong lòng du khách.

  • LTS: Cuối tháng 4, trên đường từ thành phố Hồ Chí Minh trở lại Hà Nội, sau đợt "trốn rét", bác sĩ Nguyễn Khắc Viện có ghé lại Huế. Bác sĩ định dừng chân lại đây lặng lẽ, âm thầm "trò chuyện" với những kỷ niệm thời niên thiếu của mình 65 năm trước. Thế nhưng những người mến mộ bác sĩ ở Huế lại không muốn như vậy. Và thế là những cuộc "chuyện trò" chung đã được tổ chức, tiếp ngày này sang ngày khác, giữa bác sĩ và cán bộ các ngành các giới. Dưới đây là một mẩu "chuyện trò" bác sĩ gởi lại bạn đọc Sông Hương trước khi lên đường.(S.H)

  • NGUYỄN VĂN UÔNG

    Mùa hạ, mùa sen.
    Sen kín mặt các hồ Tịnh Tâm, hồ hào thành quanh Thành Nội.

  • HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG

    Chúng tôi không quy lại vấn đề từ đầu để khẳng định sự tồn tại của "Văn hóa Phú Xuân", nghĩa là xét xem liệu thuật ngữ "Văn hóa Phú Xuân" có một nội dung đích thực hay không; công việc này giáo sư Lê Văn Hảo đã làm xong, qua một loạt những công trình kiểm kê có tính hệ thống của ông.

  • Lâu nay, Huế được mệnh danh là miền đất của thi ca, đồng thời là vùng văn hóa ẩm thực lớn của cả nước. Sinh ra và trưởng thành trong môi trường đặc trưng thi vị ấy, rất nhiều phụ nữ Huế trở thành những tác gia tiêu biểu trên lĩnh vực nghệ thuật ẩm thực.

  • TRƯƠNG THỊ CÚC - NGUYỄN XUÂN HOA

    Phú Xuân - Huế là nơi có nhiều danh nhân lịch sử và văn hóa của đất nước đã sống và làm việc.

  • Bài phát biểu của nhà văn Tô Nhuận Vỹ, nguyên Tổng biên tập Tạp chí Sông Hương trong Hội thảo nhân kỷ niệm 300 năm Phú Xuân do Thành ủy và UBND thành phố Huế tổ chức cuối 1987.

  • Đến Huế mà chưa thưởng thức hết những món bánh bèo, bánh nậm, lọc, ít, ram, khoái... thì quả là đáng tiếc.

  • LÊ VĂN LÂN

    Phong trào đô thị trong chống Mỹ cứu nước được khởi đầu bằng phong trào Hòa Bình, phong trào phát triển sâu rộng ở các thành thị miền Nam, đặc biệt là Huế và Sài Gòn (thành phố Hồ Chí Minh ngày nay)…

  • LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG  

    Thần Phù là một làng lớn ở phía Nam kinh thành Huế, dưới thời Nguyễn có đơn vị hành chính là xã, thuộc tổng Lương Văn, huyện Hương Thủy, phủ Thừa Thiên.

  • NGUYỄN HUY KHUYẾN 

    Sông Hương núi Ngự từ xưa đến nay vẫn là thi tứ quen thuộc của nhiều tao nhân mặc khách du ngoạn thưởng lãm làm thơ. Ngay cả các vị vua triều Nguyễn viết về sông Hương núi Ngự cũng không ít bài. Ngoài việc nơi đây là cảnh đẹp hiếm có của đất Thần kinh, nó còn là báu vật của tự nhiên ban tặng để bảo vệ Kinh đô. Theo thuật phong thủy, Ngự Bình làm tiền án, sông Hương làm minh đường.

  • Hiếm có món ăn nào chứa đầy mâu thuẫn và cũng đầy... hợp lý như bún bò Huế.

  • Khi biết tôi muốn đến làng Chuồn - ngôi làng lớn ở xã Phú An, huyện Phú Vang, Thừa Thiên - Huế, nhiều người ở TP Huế đã nhắc tôi phải rất ý tứ, kẻo làm phật lòng người dân ở ngôi làng “có cá tính” này. 

  • Lâu nay, nhiều người ở thị xã Hương Thủy, và có những người ở địa phương khác thường gọi hai ngôi làng một ở xã Thủy Vân, một ở phường Thủy Phương hiện nay, là Dạ Lê (bao gồm làng Chánh ở xã Thủy Vân và làng Thượng ở phường Thủy Phương).