Tết A Za của đồng bào Pa Cô trên đỉnh Trường Sơn ở Thừa Thiên – Huế
Lên A Lưới, tỉnh Thừa Thiên - Huế những ngày này, khắp các bản làng của đồng bào dân tộc Pa Cô đều đang rộn ràng chuẩn bị đón lễ hội A Za - ngày Tết truyền thống của đồng bào trên đỉnh Trường Sơn này. Đây cũng là thời điểm kết thúc vụ mùa cuối năm, khi những hạt lúa, bắp ngô, củ sắn… đã được thu hoạch và cất vào trong kho của mỗi gia đình; là lúc để bản làng trẩy hội, cất lên những điệu khèn, điệu múa… hay nhất đón chào Tết A Za.
Tết A Za thường được bắt đầu từ mồng 6/11 âm lịch và kéo dài cho đến hết ngày 24/12 âm lịch; mỗi làng sẽ chọn một ngày đẹp nhất trong khoảng thời gian đó để tổ chức lễ A Za. Theo quan niệm của đồng bào Pa Cô, hai ngày tốt nhất để đón Tết A Za đó là ngày mồng 6/11 và ngày 24/12 âm lịch vì đó là thời điểm mặt trăng đẹp nhất.
Lễ hội A Za còn được gọi với cái tên khác như: Tết cơm mới, lễ hội tri ân cây lúa. Bởi cây lúa là đại diện cho tất cả các giống cây trồng khác đã cho bà con “cái bụng no ấm”. Nên trong phần nghi thức cúng, dâng lễ vật lên các Giàng thì không thể thiếu cây lúa và một đĩa cơm trắng, được lấy từ những hạt lúa ngon nhất trong thửa ruộng của mỗi gia đình của đồng bào Pa Cô.
Những lễ vật được chuẩn bị để cúng Giàng như: chuột hang, thịt (hươu, nai, lợn… săn được trong rừng), cá trắng suối, gà trống luộc, cơm nếp được nướng trong ống tre, cơm trắng, những bát tiết canh, bánh a quát, rượu, nước trắng, chuối xanh, mía. Có đến chín Giàng mà đồng bào Pa Cô sẽ tri ân trong dịp lễ A Za này như: Giàng A Zel (thần trời, đất), Giàng A Zal (thần núi), Giàng Đung (thần nhà ở)… Không khí chuẩn bị Tết cũng phải chuẩn bị một tuần trước đó, khi đàn ông vào rừng đi săn, bắt cá, những người phụ nữ thì xay gạo làm bánh, đi mua những tấm Zèng đẹp nhất để dâng lên Giàng và làm quà cho cả gia đình.
Sau khi chuẩn bị xong các lễ vật, lễ A Za sẽ được bắt đầu khi một người trong gia đình đập nổ ba thanh pháo tre trong bếp (từng thân tre còn kín được hơ nóng trên bếp lửa, khi đập sẽ nổ như tiếng pháo) - pháo là tín hiệu để mời Giàng về. Khi pháo nổ thì người chủ lễ - thường là đàn ông lớn tuổi nhất trong gia đình sẽ hú to để mời Giàng về nhà. Những tiếng trống, chiêng được vang lên từ đầu buổi lễ cho đến khi kết thúc. Người Pa Cô thường sử dụng A Xiéo để thông ngôn cho Giàng hiểu được tấm lòng tôn kính thần linh và những lời cầu nguyện. A Xiéo được làm từ hai mảnh của một khúc tre, nếu cả năm lần cầu nguyện mà hai mảnh A Xiéo đều ngửa đó là một dấu hiệu rất tốt, mùa màng bội thu, nhà nhà ấm no.
Đặc biệt, khi cúng Giàng phải có một người đại diện trong họ đến chứng kiến buổi lễ đó. Năm nay già Quỳnh Nghìn (67 tuổi, thôn Lê Treeng 1, xã Hồng Trung, huyện A Lưới) đã tới dự lễ A Za ở nhà già làng Hồ Văn Hạnh. Già Quỳnh Nghìn cho biết: “Theo quan niệm từ xa xưa của đồng bào chúng tôi, mỗi khi mời Giàng về thì phải có sự chứng kiến của một người khác nữa trong họ, thể hiện sự đoàn kết, vui vẻ. Nếu không có người đến dự là một điều “cữ”, bởi chủ lễ nếu làm không đúng thì sẽ bị Giàng “phạt” ”.
Khoảng 10 giờ trưa, khi làm xong lễ cúng ở mỗi nhà thì đại diện các dòng họ sẽ mang mâm lễ vật tới nhà rông để tổ chức A Za cho cả bản mình. Già làng sẽ là người đại diện cho các dòng họ trong bản tiến hành nghi lễ cúng Giàng, cũng tương tự như cúng trong mỗi gia đình. Sau đó, sẽ là phần hội, bà con sẽ ăn uống chúc tụng nhau, họ nhảy múa ca hát cho đến tận sáng ngày hôm sau. Những chàng trai, cô gái say sưa trong những điệu nhảy truyền thống của dân tộc, họ trao cho nhau nụ cười hạnh phúc khi trời đất chuyển giao bước sang một năm mới. Tết A Za là dịp gắn kết sự bền chặt, thân thiết giữa các bản làng cùng chung sống trên dải Trường Sơn…
Theo qdnd
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Sáng ngày 22/7, Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế phối hợp với Bảo tàng Quảng Ninh tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Nghề điêu khắc than đá Quảng Ninh”.
-
UBND thành phố Huế vừa có Công văn 4269 về tiếp tục tạm dừng tổ chức Festival nghề truyền thống Huế 2021 do tình hình dịch bệnh Covid-19 trên cả nước vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp.
-
Ngày 20/7/2021, Kỳ họp thứ Nhất của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XV được khai mạc trọng thể tại Nhà Quốc hội, Thủ đô Hà Nội.
-
Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai phối hợp với Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc UNDP, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Nhà báo Việt Nam và một số cơ quan liên quan tổ chức Giải Báo chí toàn quốc về Phòng chống thiên tai lần thứ hai với Chủ đề “Vì một xã hội an toàn trước thiên tai - Chủ động thích ứng với Biến đổi khí hậu”.
-
Chiều 16/7, Viện Pháp tại Việt Nam, Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao thành phố Huế đã tổ chức khai mạc triển lãm nghệ thuật đường phố Jam - Vietnam Urban Arts 2021.
-
Sáng ngày 16/7, HĐND tỉnh khóa VIII khai mạc kỳ họp thứ 2, nhiệm kỳ 2021- 2026. Tại kỳ họp thứ 2 này, HĐND tỉnh sẽ xem xét, thảo luận để thông qua 19 Nghị quyết liên quan đến cơ chế, chính sách phát triển kinh tế- xã hội. Đáng chú ý là nghị quyết về một số giải pháp đẩy mạnh việc thực hiện nhiệm vụ kinh tế- xã hội 6 tháng cuối năm 2021.
-
Bia tưởng niệm sẽ được triển khai xây dựng tại vị trí Tiểu khu 67, nơi 13 liệt sĩ hy sinh khi đi làm nhiệm vụ cứu hộ, cứu nạn các nạn nhân mất tích sau vụ sạt lở khu vực thuỷ điện Rào Trăng 3 hồi tháng 10/2020.
-
Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế vừa phát động tổ chức cuộc thi sáng tác clip quảng bá di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Thừa Thiên Huế với chủ đề “Di sản Hồ Chí Minh ở Huế - Sống mãi với thời gian”.
-
Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế vừa tổ chức bế mạc trại sáng tác "Thiên nhiên và di sản vùng đầm phá" năm 2021 tại xã Vinh Thanh, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế.
-
UBND tỉnh vừa có Quyết định phê duyệt Đề án “Phát huy giá trị và xây dựng Ca Huế trở thành sản phẩm dịch vụ văn hóa du lịch đặc sắc giai đoạn 2021 - 2025”.
-
Chiều 9/7, Bảo tàng Hồ Chí Minh tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức lễ khánh thành công trình chỉnh lý nhà trưng bày bổ sung cụm di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại làng Dương Nỗ, xã Phú Dương, TP. Huế.
-
Chiều ngày 05/7, Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế đã tổ chức tọa đàm chủ đề “Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử Ưng Bình tại Châu Hương Viên”.
-
Ngày 7/7/2021, hơn 13.400 thí sinh tại tỉnh Thừa Thiên Huế bắt đầu Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2021 với môn thi đầu tiên trong buổi sáng là môn Ngữ Văn với thời gian 120 phút.
-
Sáng ngày 05/7, UBND tỉnh tổ chức Lễ công bố Quyết định về công tác cán bộ đối với các chức danh: Giám đốc Sở Du lịch, Giám đốc và Phó Giám đốc Sở Tài chính, Giám đốc và Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Đồng chí Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì buổi Lễ và trao quyết định bổ nhiệm.
-
Sáng ngày 03/7, tại kỳ họp chuyên đề HĐND thành phố Huế lần thứ nhất nhiệm kỳ 2021 -2026, ông Võ Lê Nhật được bầu làm Chủ tịch UBND thành phố Huế nhiệm kỳ 2021 – 2026 với 43/43 phiếu đồng ý, đạt tỷ lệ 100%.
-
Chiều 02/7, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế tổ chức khai mạc trại sáng tác văn học nghệ thuật "Thiên nhiên và di sản vùng đầm phá" năm 2021 tại xã Vinh Thanh, huyện Phú Vang.
-
Sáng ngày 29/6/2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Hội nghị trực tuyến định hướng, góp ý dự thảo Chiến lược văn hóa Việt Nam đến năm 2030 và Chương trình hành động phát triển Du lịch giai đoạn 2021-2025. Tham dự tại điểm cầu Thừa Thiên Huế có UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình cùng đại diện lãnh đạo các sở, ngành có liên quan.
-
Sáng 29/6, tại khu vực Thái Miếu và Triệu Miếu – Đại nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, Hội đồng trị sự Nguyễn Phúc Tộc tổ chức Lễ Húy kỵ Triệu tổ Tĩnh hoàng đế Nguyễn Kim và Chúa Nguyễn Phúc Khoát.
-
Sáng 28/6, Bệnh viện Trung Ương Huế đã làm lễ xuất quân tiễn đoàn thầy thuốc tình nguyện lên đường vào tỉnh Phú Yên để hỗ trợ chống dịch COVID-19.
.png)
.png)
