Nhà chức trách Tây Ban Nha đang có kế hoạch khai quật một ngôi mộ tập thể, được cho là có chứa di hài của Federico Garcia Lorca, một trong những nhà thơ, nhà soạn kịch nổi tiếng nhất xứ sở bò tót.
Garcia Lorca đã bị những kẻ phát xít giết hại hồi năm 1936
Trong vòng 10 ngày, một nhóm nhà khảo cổ sẽ khai quật một khu vực rộng 300m2 tại một khu đồi hướng ra thành phố Granada, miền Nam Tây Ban Nha. Đây được cho là nơi Lorca đã bị đội hành quyết của phái hữu bắn chết hồi năm 1936.
Tìm di hài Lorca và hàng ngàn người khác
Sau nhiều năm sục sạo kho tư liệu của cảnh sát và quân đội, nhà văn Miguel Caballero Perez đã xác định và đề cập đến khu vực này tại cuốn sách The Last 13 Hours Of Garcia Lorca xuất bản năm 2011.
Qua quá trình nghiên cứu, Perez đã xác định được danh tính của gần 10 cảnh sát trong đội hành quyết đã bắn chết Lorca và 3 tù nhân khác, cũng như nơi chôn cất họ. Ông cho rằng Lorca bị hành quyết là do sự đối đầu về chính trị và kinh doanh kéo dài giữa một số gia đình giàu có nhất Granada, trong đó có gia tộc Garcia.
Hồi năm ngoái, thông qua công cụ ra-đa xuyên lòng đất, các nhà khoa học biết rằng có một ngôi mộ lớn nằm dưới lòng đất. Ông Juan Francisco Arenas thuộc chính quyền khu vực Andalucia, cho biết: “Dự án khai quật sẽ tốn kém 15.000 euro, không chỉ tìm kiếm di hài của Lorca mà còn có tới 3.500 người khác đang mất tích, cũng được chôn ở khu vực này. Chúng tôi muốn tìm tất cả những người đó”.
Cuộc khai quật là 1 trong 40 dự án tương tự diễn ra ở khu vực Granada trong vài năm trở lại đây. Việc này nhằm giúp tìm kiếm mộ và di hài của hàng chục ngàn người bị hành hình dưới thời nhà độc tài Francisco Franco. Dự kiến cuộc khai quật mới sẽ được tiến hành ở địa điểm cách công viên mang tên Lorca vài chục mét.
Cái chết dưới tay những kẻ phát xít
Lorca sinh ngày 5/6/1898 ở Fuente Vaqueros, thị trấn nhỏ cách Granada vài cây số. Sau đó, ông chuyển tới Madrid và gia nhập nhóm sinh viên cấp tiến, trở thành bạn thân của nghệ sĩ Salvador Dali.
Tháng 3/1930, sau một thời gian ngắn sống ở New York, Lorca trở về Tây Ban Nha, lúc đó đã tuyên bố trở thành một nền cộng hòa. Từng chứng kiến sự phân biệt chủng tộc diễn ra ở Mỹ, Lorca đã đau lòng khi thấy điều tương tự cũng diễn ra ở quê hương, khi người da màu, người đồng tính và phụ nữ bị phân biệt nặng nề.
Ông Howard Young, giáo sư ngôn ngữ hiện đại thuộc trường Đại học Pomona ở bang California, tác giả một số cuốn sách phê bình về Lorca, khẳng định rằng nếu không có trải nghiệm ở New York, có lẽ nhà thơ không viết ra tác phẩm Sonnets Of A Dark Love nổi tiếng. Đây được cho là bài thơ viết về người tình đồng giới của ông là Rafael Rodriguez Rapun.
Chuyến đi tới New York còn giúp Lorca trở thành một nhà soạn kịch. Trước đó, ông đã cố gắng viết kịch, song không thành công. New York còn tiếp thêm cảm hứng để ông sáng tác thi ca, đề cập tới các vấn đề xã hội.
Năm 1936, khi Tây Ban Nha xảy ra nội chiến, Lorca đã đứng về phía các đảng viên đảng Cộng hòa chống phát xít. Mặc dù Lorca không trực tiếp tham gia chiến đấu, các đảng viên Falang phát xít vẫn nghi ngờ Lorca vì ông bộc lộ những quan điểm tự do. Những kẻ phát xít còn không ưa Lorca vì ông là một người đồng tính.
Tiểu sử của Lorca có ghi lại rằng vào ngày 9/8/1936, một đội quân Falang đã vây quanh khu nhà của gia đình ông ở Granada. Lorca bị ném xuống cầu thang, bị đánh đập và chửi bới.
Lorca đã tìm cách trốn đi cùng những người bạn, nhưng vẫn bị bắt vào ngày 18/8, thời điểm anh rể ông là Thị trưởng Granada Manuel Fernández-Montesinos bị sát hại. Người ta tin rằng Lorca bị bắn chết vào ngày 19/8/1936.
Lorca nổi tiếng với các tác phẩm bi kịch như Blood Wedding và tuyển tập thơ Poet In New York, Gypsy Ballads. Tác phẩm của ông thường mang chủ đề tình yêu, cái chết, niềm đam mê, sự tàn bạo và bất công. Trong thời nhà độc tài Franco, các cuốn sách của ông đã bị cấm lưu hành. |
Nguồn: Việt Lâm - TT&VH
LÃO THƯ SINHLTS: Trong lúc đề tài cổ vật tìm thấy dưới sông Hương đang râm ran, Tòa soạn nhận được câu chuyện tự thuật hết sức thú vị dưới đây. Nhà “Gốm bể học” đã trên 30 năm “về chơi gốm bể”, vậy mà từ mảnh vườn xưa đầy lu hủ ấy lại có biết bao nhiêu nhân tình thế sự vây quanh nhà nghiên cứu Huế. Đọc câu chuyện này, có những đoạn anh em trong tòa soạn không khỏi tiếc thầm: Giá như mình có thể giúp cho nhà nghiên cứu Hồ Tấn Phan một điều gì đó, bởi vì những mảnh gốm ông kiếm về ấy, có phải ông dành cho riêng ông đâu, mà cho cả vùng văn hóa xứ Huế mà ông đã yêu nó biết bao nhiêu!
(tiếp theo phần 1)
LTS: Cổ vật tìm thấy dưới sông Hương gần đây là một đề tài thú vị thu hút các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, đông đảo bạn đọc trong và ngoài nước quan tâm. Trong vài năm gần đây, báo chí cả nước đã đề cập đến khá nhiều các loại cổ vật dưới sông Hương được tìm thấy, song chưa ai đưa ra những giới thiệu tổng quan một cách khoa học về chúng.
Thuật ngữ “cổ vật” chúng tôi nói đây là để chỉ những đồ vật do khối óc và bàn tay con người làm ra và đã được sử dụng để thoả mãn những nhu cầu tinh thần và vật chất trong cuộc sống cách nay khá lâu hay rất lâu. Những đồ vật này có cái còn nguyên vẹn, có cái đã bị vỡ do sự va chạm theo dòng chảy của thời gian hay do sự vụng về, vô tâm của những người trục vớt.
Toàn bộ hai tầng của đàn Xã tắc - bộ phận quan trọng bậc nhất trong quần thể di tích - di sản thế giới tại Huế, đã được xác định rõ, đặc biệt trong đó là sự xuất lộ rất nhiều tầng đất khác nhau trên khu đàn chính... Đó là kết quả bước đầu của đợt khai quật khảo cổ học di tích đàn Xã tắc triều Nguyễn - TP Huế, do Bảo tàng Lịch sử VN tiến hành từ đầu tháng 2/2008 đến nay.