Tháng 8 năm này, kỷ niệm 95 năm ngày sinh của điêu khắc gia Điềm Phùng Thị (18/8/1920). Một bài viết trong số này, đã nhắc lại “cuộc hóa thân của đất đá” trong sự nghiệp lừng lẫy của bà. Các truyện ngắn được chọn đăng, vừa có những thử nghiệm bút pháp mới, vừa sâu thẳm tính nhân văn; và một lần nữa, trách nhiệm cụ thể của nhà văn được khơi mở: Làm sao vừa có những sáng tạo đầy bứt phá về nghệ thuật, vừa có thể gắn chặt với thực tại? Làm sao để những biến ảo kỳ diệu của tâm thức đời sống, của tiềm thức con người, của “cái bóng” đa nhân cách cuộc đời không dễ nắm bắt… có thể đi vào văn học nghệ thuật? Tất cả lại là những vấn đề muôn thuở của văn học
Trong các ngày 20, 21/8/2015 tới đây, Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế sẽ tiến hành Đại hội lần thứ XII, và chưa đầy một tháng sau, chuỗi hoạt động Kỷ niệm 70 năm ngày thành lập Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế (18/9/1945 - 18/9/2015) sẽ được tổ chức. Chính vì thế, trong số báo này, Sông Hương sẽ dành nhiều trang cho sự kiện hết sức có ý nghĩa đối với gần 600 hội viên ở Thừa Thiên Huế hiện nay. “Sơ lược các kỳ đại hội và sự kiện chính từ Liên đoàn Văn hóa Cứu quốc Thừa Thiên đến Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế” sẽ lược thuật diễn trình hoạt động chính trong suốt 70 năm qua của tổ chức Hội. Đó là một chặng đường rất đỗi hào hùng bởi văn nghệ sĩ Huế cùng với văn nghệ sĩ cả nước đã dấn thân, nhiệt huyết cống hiến máu xương và sáng tác phụng sự cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc cũng như xây dựng đất nước sau này. Nhiều tên tuổi lớn, nhiều tác phẩm lớn đã ra đời, đóng góp lớn lao cho Tổ quốc, cho văn học nghệ thuật nước nhà; từ đó tiếp tục xác quyết rằng Huế đã và đang là một trung tâm văn hóa, một trung tâm văn học nghệ thuật trong dòng chảy văn học Việt Nam. Trong các phỏng vấn những người đang nhận lãnh trách nhiệm phong trào Hội, các ý kiến đều nhấn mạnh đến truyền thống văn học nghệ thuật đầy trí tuệ, nhân văn, mang tính tiên phong rõ nét của Huế và kỳ vọng trong bối cảnh nghệ thuật nước nhà và thế giới đang có sự biến chuyển không ngừng, văn nghệ sĩ Thừa Thiên Huế sẽ phát huy truyền thống đó để có thêm những tác phẩm có tầm vóc lớn về tư tưởng và nghệ thuật…
Tháng 8 năm này, cũng là dịp để kỷ niệm 95 năm ngày sinh của điêu khắc gia Điềm Phùng Thị (18/8/1920). Một bài viết trong số này, đã nhắc lại “cuộc hóa thân của đất đá” trong sự nghiệp lừng lẫy của bà.
Các truyện ngắn được chọn đăng, vừa có những thử nghiệm bút pháp mới, vừa sâu thẳm tính nhân văn; và một lần nữa, trách nhiệm cụ thể của nhà văn được khơi mở: Làm sao vừa có những sáng tạo đầy bứt phá về nghệ thuật, vừa có thể gắn chặt với thực tại? Làm sao để những biến ảo kỳ diệu của tâm thức đời sống, của tiềm thức con người, của “cái bóng” đa nhân cách cuộc đời không dễ nắm bắt… có thể đi vào văn học nghệ thuật? Tất cả lại là những vấn đề muôn thuở của văn học
Mảng phê bình đáng chú ý có nghiên cứu nhận định về thực trạng phê bình ở miền Trung, điều đáng trăn trở được chỉ ra là: đội ngũ phê bình văn học cả nước đang thưa thớt, miền Trung càng thưa vắng hơn.
Số báo cũng dành một số trang cho những tác phẩm vừa ra đời từ Trại sáng tác 2015 do Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế tổ chức vào cuối tháng 7 vừa qua tại xã Điền Lộc, Phong Điền. Các nhà văn, nhà thơ như nhiều năm trước, đã về cùng ăn, cùng ở trong những ngôi nhà dưới rặng phi lao, nghe tiếng sóng và gió biển khơi đầy ắp thiên nhiên ùa vào từng đêm, nghe tiếng người dân trong đời sống mỗi ngày…, để từ đó cảm xúc in hằn lên trang viết.
Thu đang dịu êm về trên sông Hương, kính chúc quý bạn đọc một mùa như ý.
Dưới đây là Mục lục Sông Hương tháng 8/2015:
SƠ LƯỢC CÁC KỲ ĐẠI HỘI VÀ SỰ KIỆN CHÍNH TỪ LIÊN ĐOÀN VĂN HÓA CỨU QUỐC THỪA THIÊN ĐẾN LIÊN HIỆP CÁC HỘI VHNT THỪA THIÊN HUẾ - Ban Biên Tập
NHẠC SĨ LÊ PHÙNG, CHỦ TỊCH LIÊN HIỆP CÁC HỘI VĂN HỌC NGHỆ THUẬT THỪA THIÊN HUẾ: “CUỘC HỘI NGỘ ĐẦY SÁNG TẠO DƯỚI MÁI NHÀ CHUNG” - Phóng viên
VĂN NGHỆ SĨ THỪA THIÊN HUẾ NỖ LỰC HẾT MÌNH VÌ NỀN VĂN HỌC NGHỆ THUẬT VÙNG ĐẤT CỐ ĐÔ - Trường Giang thực hiện
VĂN:
NGÔI NHÀ CÓ THẬT - Lê Minh Phong
T & P - Nguyễn Hiệp – ( minh họa: Nhim)
THƠ:
TRẦN MINH TẠO - TRƯƠNG VẠN THÀNH - VĨNH NGUYÊN - NHẤT LÂM
CHÂU THU HÀ - MAI DIỆP VĂN - HƯỜNG THANH - NGUYỄN THÀNH TRUNG
HÀ DUY PHƯƠNG - ĐINH THU - NGUYỄN THIỀN NGHI - MAI VĂN HOAN
NGÔ CÔNG TẤN - TRIỆU NGUYÊN PHONG - NGUYỄN VĂN QUANG - NGUYÊN QUÂN TRẦN VĂN LIÊM - NGUYỄN NGUYÊN AN - KIỀU TRUNG PHƯƠNG - THẢO NGUYÊN
NHẠC:
KÝ ỨC SÓNG - Nhạc: Vĩnh Điện & Thơ: Hà Duy Phương
NGŨ ĐIỀN XANH - Nhạc & Lời: Lê Phùng - Bìa 4
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
NHÀ ĐIÊU KHẮC ĐIỀM PHÙNG THỊ - CUỘC HÓA THÂN CỦA ĐẤT ĐÁ - Lê Huỳnh Lâm
VĂN HÓA TÂM LINH NGƯỜI DÂN ĐẦM PHÁ TAM GIANG QUA SÁNG TÁC
CỦA HỒNG NHU - Nguyễn Thị Ngọc Ánh
HƯƠNG SẮC TRONG TƯ TƯỞNG CỦA NGUYỄN THUẬT (1842 - 1912) - Lê Quang Thái
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
TIỂU ĐỘI D - Stephan King - Phạm Viêm Phương dịch
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
PHÊ BÌNH VĂN HỌC - NHÌN TỪ MIỀN TRUNG - Phạm Phú Phong
SỰ GẶP GỠ CỦA MỘT SỐ MOTIF TRONG TIỂU THUYẾT
GIỮA VÒNG VÂY TRẦN GIAN (NGUYỄN DANH LAM) VÀ
NGƯỜI ĐÀN BÀ TRONG CỒN CÁT (KOBO ABE) - Nguyễn Thái Hoàng
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
GÓP PHẦN TÌM HIỂU QUAN ĐIỂM XÂY DỰNG XÃ HỘI QUA MỘT SỐ BÀI
VĂN SÁCH THI ĐÌNH TRIỀU NGUYỄN (1822 - 1919) - Lê Thị Thanh Giao
Thư tín Sông Hương
Bìa 1: “Bóng thời gian” của họa sĩ PHAN THANH BÌNH
Những khoảnh khắc đẹp: “Chiều” - Ảnh: ĐẶNG VĂN TRÂN
TG
Đất nước đang trên hành trình 30 năm Công cuộc Đổi mới, kể từ năm 1986. Nền văn học nghệ thuật của nước nhà cũng vậy, đang hướng đến việc đánh giá chặng đường 30 năm đổi mới. Văn nghệ xứ Huế trong 30 năm qua cũng đã có những thành tựu mới, cũng có những hạn chế cần được gợi mở để cho những trang viết về sau vượt qua, sung mãn hơn, nghệ thuật hơn, đầy trách nhiệm nhân văn hơn. Kể từ số báo này, Sông Hương sẽ khởi đăng những bài viết nghiên cứu liên quan đến chủ đề này. Việc nhìn nhận lại văn nghệ Thừa Thiên Huế sẽ được giới thiệu đầy đủ hơn trong các số báo tiếp theo, sau khi Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế và Tạp chí Sông Hương tổ chức hội thảo về Văn học Thừa Thiên Huế 30 năm đổi mới 1986 - 2016 vào khoảng tháng 6 tới đây.
“Ngài” rùa đá được xem như một trong hai linh vật để trấn yểm vùng đất Phú Lộc (Thừa Thiên - Huế), trên đầu “ngài” còn có một chữ Vương.
Huế có những sáng mờ sương, sương giăng kín những tuyến phố, bầu trời như sà xuống tận đầu người, xứ Huế vốn mộng mơ càng thêm huyền ảo.
Lối kiến trúc độc đáo thuộc hệ phái thevarada (Nam tông) tạo cho chùa Thiền Lâm một nét đẹp khác biệt so với các cổ tự đất cố đô.
Cố đô Huế bây giờ không còn trầm mặc, phong cảnh về đêm thật quyến rũ bởi việc chiếu sáng nghệ thuật cầu Trường Tiền.
Sáng 10-3, Sở VHTT&DL tỉnh Thừa Thiên- Huế phối hợp với UBND huyện A Lưới đã tổ chức lễ hội Ariêu Car_một trong những lễ hội văn hóa truyền thống lớn với sự tham gia đông đảo cộng đồng người dân tộc thiểu số Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu, Pa Hy đang sinh sống ở địa bàn vùng cao huyện A Lưới .
Nhà vườn An Hiên, phủ thờ Công chúa Ngọc Sơn, Xuân Viên Tiểu Cung... là những nhà vườn đẹp bậc nhất xứ Huế. Hệ thống kiến trúc dân gian này là một điểm nhấn trong khám phá nét đẹp văn hóa Cố đô.
Lễ hội A riêu Car là dịp để các dân tộc hội tụ, thể hiện tinh thần đoàn kết, tính cộng đồng, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Là món ăn có cái tên khiến nhiều người phải ngẩn ra vì nghe quá lạ, canh chột nưa chinh phục thực khách bởi hương vị đậm chất quê và cái tình của người dân Huế.
SHO - Sáng ngày 21/2 (14 Tháng Giêng năm Bính Thân), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chuyến đi Viếng mộ thi nhân tại các nghĩa trang trên địa bàn thành phố Huế tưởng nhớ các văn nghệ sĩ đã khuất . Đây là năm thứ tám văn nghệ sĩ Cố đô Huế tổ chức đi viếng mộ thi nhân vào dịp Tết Nguyên tiêu.
Không biết có tự bao giờ mà hoa tre là lễ vật không thể thiếu trong lễ "cúng bổn mạng" đầu năm của mỗi gia đình xứ Huế. Nội tôi kể rằng: Thuở xưa khi chưa có "ông tổ" khai sinh ra loại hoa tre thì người ta "cúng bổn mạng" bằng hoa thọ. Hoa thọ mang ý nghĩa trường tồn, cầu mong được sống lâu để sum vầy cùng con cháu.
Là kinh đô xưa cổ còn được lưu giữ gần như toàn vẹn nhất cho đến bây giờ, Tết ở Huế tượng trưng cho sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại.
Cặp rắn này chỉ xuất hiện tại chùa vào các ngày sóc vọng (các ngày 1, 15, 30 hàng tháng) và trú lại qua đêm trong hang cây da cổ thụ rồi lặng lẽ bỏ đi. Thấy chuyện lạ, một số người cho rằng đây là đôi rắn “có chân tu” nên mới về chùa để “nghe giảng giải kinh Phật”...
Bấy lâu nay, nhiều người dân, du khách vẫn thường nhắc đến con rùa khổng lồ thi thoảng xuất hiện trên dòng sông Hương, đoạn trước mặt điện Hòn Chén (thuộc thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên – Huế). Người dân địa phương gọi đó là “rùa thần”.
Có thể nói, trong số hàng trăm sản phẩm bằng tre của các nghệ nhân làng Bao La (xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) tạo nên, chúng tôi ấn tượng nhất là đèn lồng các loại. Từ đèn ú, đèn lục giác, bát giác… Tuy khác nhau về mẫu mã, hình dáng nhưng tất cả đều chan chứa tâm tình, gửi gắm “cái hồn” của làng nghề nơi đây.
Bên cạnh lớp nghệ nhân "vàng", lớp những nghệ sỹ "măng non" - nghệ sỹ trẻ là thế hệ mới sẽ đồng hành cùng nghệ thuật Ca Huế trên con đường phát huy giá trị di sản này ra cộng đồng, tiến tới hội nhập di sản quốc tế. Do đó, việc làm sao để truyền lại vẹn nguyên bản sắc, đúng cái "chất" của Ca Huế cho lớp nghệ sỹ trẻ kế tục cũng đang là vấn đề được các ban, ngành quan tâm.
Chuyên đề trọng điểm của số báo này, dành nhiều trang về Hoàng Phủ Ngọc Tường - nhà văn, nhà văn hóa Huế. Những trang văn của ông, như chiếc đũa thần, thức dậy những vỉa tầng văn hóa Huế. Một điều khác, ông cùng bạn bè thuở ấy, với một hệ mỹ cảm khác biệt, đã tạc vào văn nghệ Huế, Việt Nam những giá trị trường cửu.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Tại Huế, toàn bộ các ấn quý bằng vàng, bạc, ngọc hay còn gọi là Kim Ngọc Bảo Tỷ đến nay không còn một chiếc nào. Có lẽ thật sự đây là điều đáng tiếc nhất khi xuất xứ những chiếc ấn quý đó đều từ Huế mà ra.