Chuyên đề Phê bình Nữ quyền là một cố gắng của Ban biên tập nhằm giới thiệu những nét phác thảo ban đầu: “Người viết nữ, giới tính và trang giấy trắng” (Đoàn Huyến) đề cập Cái bẫy giới tính - giới tính như một cái bẫy êm ái - đã làm hạn chế sức sáng tạo; vậy phải thoát khỏi cái bẫy đó như thế nào? Và có đủ cam đảm để tự “khánh thành mình” như một trang giấy trắng, mà ở đó cô đơn và tự do là những xung lực lạ kỳ để chủ thể sáng tạo có thể thăng hoa? “Những khúc quành của văn học nữ Việt Nam đương đại” (Đoàn Ánh Dương) dẫn dắt bạn đọc đi theo hành trình văn học nữ Việt Nam từ sau 1975 đến nay; xác định những khúc quành: từ sự quy chiếu của diễn ngôn dân tộc qua diễn ngôn dân sự đến diễn ngôn đặt nền tảng ở nhìn nhận về tính cá thể.
Điều đáng nói hơn là liệu văn học nữ đã làm nên được một khung dung nhan đầy ắp mới? Lý thuyết và phê bình nữ quyền từ 1900 đến nay của Chris Weedon (Thái Hà chuyển ngữ), sẽ đem lại cho bạn đọc hình dung sự vận động của lý thuyết và phê bình nữ quyền đương đại được khái quát trên một số khuynh hướng chính. “Khuynh hướng hiện sinh trong thơ nữ Việt Nam thời đổi mới” (Trần Hoài Anh) đề cập đến thơ nữ Việt từ 1986 đến nay, xác định ảnh hưởng của tư tưởng hiện sinh đã tạo thành một khuynh hướng sáng tác trong thơ nữ của nhiều thế hệ, với các biểu hiện: đi tìm cái tôi bản thể, cảm thức về nỗi cô đơn, nỗi buồn, mỏng manh kiếp người, khát khao nhục cảm thân xác… Tất cả đó góp phần làm phong phú hệ giá trị của văn học dân tộc từ đổi mới đến nay, đồng thời cũng mở ra cho các nhà thơ những chân trời sáng tạo.
Trở lại mảnh đất ngày xưa từng là một ngôi trường văn hóa của miền Tây Thừa Thiên trong chiến tranh, bị xóa sổ sau một trận bom B52 - nơi đó đã có những học trò, những đồng đội vĩnh viễn nằm lại trên 50 năm...; nhà văn Hà Khánh Linh đã có những trang bút ký xúc động, với những giọt nước mắt cơ hồ đã rơi từ nửa thế kỷ qua.
Hai truyện ngắn được chọn tham gia chuyên đề, là những gương mặt mới: Lâm Hạ và Trần Băng Khuê. Những thể nghiệm khá mới mẻ trong lối viết, song cõi lòng ưu tư với thời cuộc qua những câu chữ đã có sức trĩu nặng. Thơ trong chuyên đề, đa bản sắc, đa giọng điệu: Đinh Thị Như Thúy, Đông Hà, Bạch Diệp, Nguyễn Hoàng Anh Thư, Nguyễn Phan Quế Mai, Vi Thùy Linh, Mai Diệp Văn, Chiêu Anh Nguyễn, Du Nguyên, Trần Hồ Thúy Hằng. Và có cả một chùm thơ theo thể Waka (Nhật bản) lần đầu tiên xuất hiện trên Sông Hương, của Hạnh Ngộ.
Một câu hỏi đã tồn tại suốt hơn nửa thế kỷ qua trong giới nghiên cứu “Ai là chồng của người phụ nữ đã làm nên chiếc cầu ngói Thanh Toàn nổi tiếng?” đã được giải đáp trong số này, qua một nghiên cứu công phu và thấu triệt của nhà nghiên cứu Trần Viết Điền, trong mục “Huế - dòng chảy văn hóa”. Với một số người, đây sẽ là bài cần đọc trước hết khi cầm số báo này trên tay.
Trong những bài thơ bên ngoài chuyên đề, sự góp mặt của các thi sỹ Nguyễn Trọng Tạo, Trần Phương Kỳ, Phùng Tấn Đông… đã đem lại những dấu hiệu riêng trong những trang thơ Sông Hương.
Đang vào mùa Trung thu mới, kính chúc quý bạn đọc một mùa trăng mới ngập tràn ánh rằm hạnh phúc.
Dưới đây là mục lục SÔNG HƯƠNG SỐ 320 THÁNG 10 - 2015
Bút ký
- TRƯỜNG VĂN HÓA MIỀN TÂY, NỬA THẾ KỶ... - Hà Khánh Linh
THƠ:
TRẦN PHƯƠNG KỲ: Hành hương hồn gạch đá (Trích)
- NGUYỄN TRỌNG TẠO – Uống rượu với Nguyễn Du
- PHÙNG TẤN ĐÔNG - Ghé nơi ở cũ
ĐỖ XUÂN THU - Dạ thưa…
- NGUYỄN VIỆT CHIẾN - Huế và tôi
CHUYÊN ĐỀ NỮ QUYỀN:
- NGƯỜI VIẾT NỮ: GIỚI TÍNH VÀ TRANG GIẤY TRẮNG - Đoàn
- NHỮNG KHÚC QUÀNH CỦA VĂN HỌC NỮ VIỆT NAM ĐƯƠNG ĐẠI - Đoàn Ánh Dương
- LÍ THUYẾT VÀ PHÊ BÌNH NỮ QUYỀN (TỪ 1990 ĐẾN NAY) - Chris Weedon
- NGƯỜI KHÂU VỤN MÌNH - Lâm Hạ
- XƯNG TỘI - Trần Băng
Thơ:
ĐINH THỊ NHƯ THÚY – Xóa - Gọi vào đêm
NGUYỄN HOÀNG ANH THƯ - Đưa tang nỗi buồn
BẠCH DIỆP - Nước mắt của trăng - Tình yêu
NGUYỄN PHAN QUẾ MAI - Quê ngoại
ĐÔNG HÀ - Khách Tư Dung - Mùi hương đoạn trường
VI THÙY LINH - Lễ hội hóa trang -
MAI DIỆP VĂN - Mất điện
CHIÊU ANH NGUYỄN - Ý không! - Vô lượng!
DU NGUYÊN - Ngơ ngác ấy
HẠNH NGỘ - Chùm thơ Waka
TRẦN HỒ THÚY HẰNG - Tĩnh vật - Tờ lịch - Hẻm phố Trịnh - Nguyễn Đông Nhật giới thiệu
NHẠC:
- THỦY CHUNG NGÔN NGỮ MẸ - Nhạc: Hằng Vang & Thơ: Tuệ Nga
NGHIÊN CỨU & BÌNH LUẬN:
- KHUYNH HƯỚNG HIỆN SINH TRONG THƠ NỮ VIỆT NAM THỜI KỲ ĐỔI MỚI - Trần Hoài Anh
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
- BÀ TRẦN THỊ ĐẠO, CÓ CÔNG LỚN XÂY CẦU NGÓI THANH TOÀN, LÀ PHU NHÂN CỦA TỨ XUYÊN HẦU PHAN TRỌNG PHIÊN - Trần Viết Điền
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI ĐƯƠNG ĐẠI:
- AI ĐÃ GIẾT ThƠ?(Tiếp theo và hết) - Joseph Epstein
- Thư tín Sông Hương
- Bìa 1: “Mẫu tử” - Tranh: NGUYỄN ĐĂNG SƠN
- Những khoảnh khắc đẹp: “Những nghệ sĩ của biển cả” - Ảnh: VƯƠNG HÒA
- Minh họa: ĐẶNG MẬU TỰU, NHÍM
- bia 2: Họa sĩ Nguyễn Võ Trí - Đặng Mậu Tựu
Xin trân trọng gửi đến quý bạn đọc.
TG
Tối 08/5, tại Nghinh Lương đình, Ban Trị sự - Ban Tổ chức Đại lễ Phật đản Pl.2566 tổ chức lễ Thắp sáng 7 hoa sen trên sông Hương cầu quốc thái dân an.
Chiều 08/5, tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán (15A Lê Lợi, thành phố Huế); Ban Trị sự – Ban Tổ chức Đại lễ Phật đản Pl.2566 tại Thừa Thiên Huế đã khai mạc triển lãm văn hóa Phật giáo với chủ đề “Dấu ấn nghệ thuật Phật giáo trên gốm sứ Bát Tràng”.
Chiều 29/4, tại vườn Thiệu Phương, Đại Nội Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Trường đại học Nghệ thuật – Đại học Huế tổ chức vừa khai mạc Triển lãm “Mỹ thuật và di sản”.
Chiều ngày 29/4, tại Hội trường Sở Văn hóa Thể thao tỉnh Thừa Thiên Huế đã diễn ra Đại hội Hiệp hội Văn hóa ẩm thực tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ nhất nhiệm kỳ 2020 – 2017.
Ban tổ chức Festival Huế 2022 cho biết, Đại lễ Phật Đản Phật lịch 2566 sẽ diễn ra từ ngày 8/5 – 15/5/2022 với nhiều hoạt động trải khắp các địa điểm trên TP Huế.
Tối ngày 28/4, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ phát động Tháng Nhân đạo năm 2022 với chủ đề “Gắn kết cộng đồng - Lan tỏa hành động nhân ái”.
Tối 28/4, UBND TP Huế (tỉnh Thừa Thiên-Huế) tổ chức khai mạc Festival Thuận An biển gọi năm 2022 với sự tham dự của hàng nghìn du khách và người dân địa phương.
Bảo tàng Hồ Chí Minh Thừa Thiên Huế vừa có buổi làm việc với lãnh đạo Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh ở Huế về việc bàn giao những hiện vật đồng thời vừa mới sưu tầm giúp Bảo tàng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh để thực hiện công tác trưng bày trong thời gian tới.
Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Khoa Kiến trúc, Đại học Khoa học Huế triển khai tổ chức Cuộc thi Thiết kế cảnh quan Eo Bầu - Thượng Thành phía Nam và Ký họa kiến trúc chủ đề "Nam Kinh Thành Huế - Dấu ấn thời đại".
Thực hiện “Đề án Phát triển VHNT tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn 2030” của UBND tỉnh, chiều ngày 25/4 Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức Lễ phát động cuộc thi viết “ Thừa Thiên Huế trong tôi” năm 2022 dành cho học sinh trung học Thừa Thiên Huế.
Hưởng ứng Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21/4), từ ngày 22 - 24/4, tại Trung tâm sinh hoạt văn hóa cộng đồng các dân tộc thiểu số huyện A Lưới, UBND huyện A Lưới phối hợp với Thư viện Tổng hợp tỉnh, Bảo tàng Mỹ thuật Huế tổ chức hoạt động Tuần lễ sách và Văn hóa đọc năm 2022 và triển lãm Di sản Cố đô Huế qua nghệ thuật ký họa.
Tối 22/4/2022, tại quảng trường Ngọ Môn, UBND Thành phố Huế long trọng tổ chức Lễ khai trương phố đêm Hoàng Thành Huế.
Sáng 23/4, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức lễ phát động Cuộc thi sáng tác ca khúc "Tôi yêu Huế" và cuộc thi ảnh nghệ thuật "Huế - Những góc nhìn mới" lần thứ IV, năm 2022. Tham dự có ông Hoàng Hải Minh - TUV, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.
Sáng 22/4, tại Trường lang Đại Cung Môn, Đại nội Huế; Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức triển lãm bản Kiều chép tay của hoàng gia triều Nguyễn.
Sáng 21/4, Nhà xuất bản Thuận Hóa đã tổ chức buổi ra mắt cuốn sách “Chủ tịch nước – Đại tướng Lê Đức Anh, niềm tự hào quê hương Thừa Thiên Huế” nhân Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam, kỷ niệm 3 năm ngày mất của Chủ tịch nước – Đại tướng Lê Đức Anh (22-4-2019 - 22-4-2022).
Sáng 21/4, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi lễ tiếp nhận tư liệu, hiện vật của các văn nghệ sĩ Huế trao tặng cho phòng truyền thống của Liên hiệp Hội.
Chiều ngày 20/4, Đoàn công tác của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch do đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng làm Trưởng đoàn có buổi làm việc tỉnh Thừa Thiên Huế về công tác phát triển văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch
Sáng ngày 20/4, tại di tích Lầu Tàng Thơ, thành phố Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức Lễ Khai mạc ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam năm 2022. Dự buổi lễ có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ; UVTV Tỉnh ủy - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình; UVTV Tỉnh ủy – Bí thư Thành ủy Huế Phan Thiên Định.
Sáng ngày 20/4, Sở Văn hoá và Thể thao tổ chức Trao giải cho cuộc thi “Sáng tác lời mới dựa trên các bài bản Ca Huế”.