Nửa thế kỷ vẽ chân dung phụ nữ

14:40 15/03/2017

Sau nửa thế kỷ miệt mài sáng tác, họa sĩ Lê Hàn đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị nghệ thuật, giành được nhiều giải thưởng uy tín. Nhưng nhắc đến sự nghiệp của ông, người yêu hội họa nhớ mãi những bức tranh vẽ chân dung phụ nữ bình dị mà vẫn toát lên vẻ đẹp nội tâm sâu thẳm.

Bức tranh “Thiếu nữ và hoa”.

Họa sĩ Lê Hàn năm nay đã gần 80 tuổi nhưng ông vẫn mạnh khỏe, trí nhớ không hề giảm sút. Ông còn nhớ như in hình ảnh thời xa xưa gian khổ đi bộ 20 cây số theo đuổi bậc học phổ thông ở quê nhà Thanh Hóa, những năm tháng làm công nhân đường sắt tuyến Hà Nội-Lào Cai. Khung cảnh nên thơ trên những con đường đi học, đi làm khiến ông rung động để có những bức ký họa đầu tiên trong đời.

Cũng nhờ có năng khiếu vẽ, ông đã thi đỗ vào Trường Trung cấp Mỹ nghệ (nay là Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp) năm 1960. Từ khi còn ngồi trên giảng đường rồi suốt mấy chục năm bận rộn công tác tại Ty Văn hóa Nghệ An, Công ty Mỹ thuật Thanh Hóa, giảng viên Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp, họa sĩ Lê Hàn chưa bao giờ ngừng sáng tạo. Chủ đề trong tranh ông rất đa dạng: Ngợi ca, cổ vũ quân dân ta chiến đấu bảo vệ Tổ quốc (“Nghệ An chiến đấu”, “Công nhân vào lò”, “Ra đi mang chiến thắng trở về”...), phong cảnh đẹp khắp mọi miền đất nước (“Chiều về trên sông Lạch Trường”, “Bè Sầm Sơn”, “Việt Bắc một chiều về”...)... Nhưng đặc sắc hơn cả là các bức tranh chân dung, đa phần là những chân dung phụ nữ như: “Suy tư”, “Xa xăm”, “Con gái An Giang”, “Con gái An Tư”, “Thiếu nữ và hoa”, “Em cũng là chiến sĩ”...

Nhiều người hay có suy nghĩ vẽ chân dung phụ nữ, người làm mẫu phải có gương mặt đẹp, từ đó họa sĩ chỉ cần mô phỏng cho giống thực là sẽ có bức tranh đẹp. Thực tế, họa sĩ không phải là nhiếp ảnh gia để mô phỏng thực tại theo lối cực thực. Điều quan trọng với người họa sĩ là từ người làm mẫu phải phác họa cho được thần thái, thể hiện được nội tâm. Với họa sĩ Lê Hàn, những nhân vật trong bức tranh của ông đều là những người phụ nữ bình dị, sống bên cạnh ông: Đó là người vợ thảo hiền, những người con gái ngoan ngoãn, các nữ đồng nghiệp thân thiện... Lý do chọn những nhân vật như vậy bởi ông tiếp xúc hằng ngày, hiểu được phần nào tính cách, tâm hồn họ. Nhìn ngắm những bức tranh vẽ chân dung phụ nữ của họa sĩ Lê Hàn, người xem ấn tượng bởi vẻ bí ẩn trong nội tâm, thầm hỏi những người phụ nữ đang suy tư điều gì mà khuôn mặt lại thoáng buồn?

Họa sĩ Lê Hàn tâm sự, ông yêu thích vẻ đẹp của hội họa cổ điển châu Âu. Một bức tranh đẹp trong quan niệm của ông phải mang tính hiện thực, phải để mọi người không kể trình độ thẩm mỹ, tuổi tác có thể ít nhiều cảm thụ được. Chính vì vậy, không chỉ thể hiện nội tâm qua khuôn mặt, tư thế thân hình của nhân vật, ngay cả khung cảnh, màu sắc trong bức tranh cũng cần phải trau chuốt, trở thành một bộ phận quan trọng tạo nên chỉnh thể nghệ thuật cho bức tranh. Như trong bức tranh sơn dầu “Suy tư” mà họa sĩ Lê Hàn tâm đắc, ông đã dựng lên một bố cục chật hẹp trong một góc phòng, với gam màu tối rất ăn nhập với với tâm trạng người phụ nữ đang suy tư.

Dù tuổi đã cao, họa sĩ Lê Hàn vẫn không ngừng sáng tạo, trong đó vẽ chân dung phụ nữ vẫn là đề tài trọng tâm mà ông theo đuổi. Sắp tới, ông sẽ xuất bản một cuốn sách tranh, tập hợp những bức tranh tiêu biểu nhất trong gia tài nghệ thuật mà ông đã hiến dâng cho cuộc đời.

Nguồn: Hàm Đan - QĐND

 


 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
  • HỒ ĐĂNG THANH NGỌC

    Tôi có một vài kỷ niệm nhỏ với họa sĩ Nguyễn Đại Giang.
    Năm 2009, trong những ngày làm mới thơ mình một cách đầy hứng thú, tôi viết bài thơ “Lộn ngược” ngồ ngộ:

  • LÊ HUỲNH LÂM

    Chúng ta đều biết rằng nước vốn vô hình vô ảnh, tùy nhân duyên để biến hiện. Nước có quyền năng dung hòa mọi sự vật và quyền năng hóa thân biến hiện theo sự vật. Trong ý nghĩa đó, thủy mặc là loại mực mà người cầm bút phải có nội lực mới hóa thân vào ngòi bút để truyền cảm xúc tan chảy theo vết loang của mực.

  • HUỆ VIÊN

    Đạo Đức Kinh là tác phẩm do Lão Tử, khai tổ của Đạo giáo, viết ra khoảng thế kỷ VI trước CN, là một kinh điển trong triết học phương Đông, có ảnh hưởng rất lớn đến lịch sử, văn hóa, xã hội, lối sống, nghệ thuật... ở những nước Á Đông.

  • VIỄN PHƯƠNG

    Vào ngày 13 tháng 3 năm 2013, đã có một không khí lạ xuất hiện trong không gian hội họa xứ Huế. Sự gặp gỡ của 55 nghệ sỹ trẻ đến từ 17 tỉnh thành cả nước trong cuộc triển lãm mang tên Năng lượng cố đô đã báo hiệu cho một sự đột phá thực sự trong tư duy sáng tạo của lớp họa sỹ trẻ hiện nay.

  • Họa sĩ Phan Ngọc Minh, hiện đang sống và làm việc tại Đà Nẵng, đã có gần mười cuộc triển lãm cá nhân trong và ngoài nước như Pháp, Ireland...

  • TRỊNH HOÀNG TÂN

    Đến với các tác phẩm mỹ thuật khu vực IV năm 2012 được trưng bày tại thành phố Hà Tĩnh, thấy gì qua những tìm tòi khác nhau, trở lại những khuynh hướng đã qua hay xuất phát từ những điểm mới?

  • MỘT DANNA

    Những ý tưởng về hội họa dưới đây của tôi được khơi gợi từ sự nghiên cứu về Thiền và triết học Hủy cấu trúc (deconstruction).

  • VI KÝ

    Vào đời nhà Tống ở Trung Hoa có danh họa Ngọc Phủ nổi tiếng là người vẽ tranh giỏi, khắp Trung Nguyên, ai ai cũng đều biết tiếng.

  • UYÊN HUY

    Họa sĩ, Nhà giáo Nhân dân;
    Chủ tịch Hội Mỹ Thuật TP Hồ Chí Minh

  • Từ ngày 28/6 đến ngày 05/7/2012, tại số 09 Phạm Hồng Thái - Huế, Chương trình Phát triển Không gian Văn hóa và Chương trình Tình Sông Hương của Tạp chí Sông Hương sẽ tổ chức triển lãm tranh của các họa sĩ khuyết tật mang tên KHÁT VỌNG.

  • ĐINH CƯỜNG

    (Nhân 100 năm ngày sinh Nguyễn Đỗ Cung 1912-2012)

  • BỬU CHỈ (Xê-nhét 17/5 - 26/6/1985)

  • LGT: Foujita tên đầy đủ là Tsuguharu Foujita, thời gian sau thêm tên Thánh Léonard Tsuguharu Foujita. Sinh ngày 27 tháng 11 năm 1886 tại Tokyo, trong một thành phố nhỏ tên Omagari, cạnh bờ sông Edogawa. Cha là Tsuguakira Foujita, sĩ quan cấp tướng thuộc quân đội Hoàng Gia Nhật. Mẹ là Masa, mất năm 1891 lúc Foujita mới 5 tuổi. Foujita là con trai út, còn hai người chị và người anh trai.

  • ĐIỀN THANH(sưu tầm và giới thiệu theo bài viết nhan đề “Agony and Ecstasy” đăng trên tạp chí The Nation, Hoa Kỳ, ngày 1. 12. 2008 của Barry Schwabsky)

  • PHAN THANH BÌNH - ĐÌNH KHÁNHTriển lãm Điêu khắc Thừa Thiên Huế Lần thứ nhất đến nay đã kết thúc, những gì mà các tác giả trưng bày, thể hiện trước công chúng chắc sẽ còn đọng lại lâu dài trong tình cảm người xem, với những ấn tượng, cảm nhận toàn cảnh hoạt động sáng tạo điêu khắc của tỉnh nhà qua gần 60 tác phẩm của 29 tác giả, bao gồm tượng tròn phù điêu trang trí, tượng chân dung, phác thảo tượng đài... với các chất liệu đá, ciment, gỗ, thạch cao, đồng, chất liệu tổng hợp...

  • ĐẶNG TRƯỜNG LƯUTrong giới văn hóa - văn nghệ cả nước; cũng như làng văn nghệ sĩ của riêng Hà Nội; người ta biết nhiều đến họa sĩ, nghệ sĩ Nhân dân Lê Huy Quang qua hội họa, qua thiết kế trang trí sân khấu, qua minh họa hay bìa sách; phần lớn là bạn hữu, qua thơ ca và các bài báo trong suốt mấy chục năm qua.

  • Tiểu luận của Ô. Pat phong phú và đa dạng nói đến các vấn đề của văn học, nghệ thuật văn hóa, chính trị, xã hội, lịch sử và dân tộc học. Đọc tiểu luận của Pat, ta vừa thấy hào hứng lại vừa thấy mình được soi sáng về những vấn đề ít nhiều đã quan tâm. Ở đây chúng tôi xin giới thiệu với quý độc giả một tiểu luận của Pat về Êt-va Mun nhân kiệt tác Tiếng gào của ông tròn trăm tuổi.

  • THÚY TOÀNĐến thăm bảo tàng quốc gia Lep Nhikôlevich Tônxtôi ở Matxcơva, trong phần giới thiệu lịch sử xây dựng tiểu thuyết "Anna Karenina", người xem đã để ý sẽ thấy ở đây có treo cả chân dung của Maria Alekxenđrôpna Gartung - con gái đầu lòng của thi hào Puskin, do viện sĩ Viện nghệ thuật Nga I.K.Nakarô vẽ vào những năm 1860, thời điểm bà đang ở độ tuổi ba mươi và đã lấy chồng là tướng Gartung được ít năm rồi.

  • ANTHONY JASONLê Bá Đảng có lẽ là người họa sỹ Việt Nam danh tiếng nhất làm việc tại Tây phương. Về mặt kỹ thuật mà nói, tác phẩm của ông rất đẹp, còn về mặt mỹ thuật thì nó lại chinh phục được lòng người. Đồng thời những tác phẩm của ông không giống những tác phẩm của các họa sỹ phương Đông điển hình. Nghệ thuật của Lê Bá Đảng là sự bổ sung tuyệt vời cho nhau giữa cái diện mạo phương Tây và tính các phương Đông.

  • THANH THIỆNTrong dịp Festival Huế 2004, đã diễn ra đồng loạt những cuộc trưng bày tranh, tượng, ảnh, thơ, thư pháp v.v... ở nhiều điểm trên nền đất “di sản kép” thế giới này. Cũng có thể nói đây là những ngày “hội chợ mĩ thuật” Huế có biên độ quốc gia và quốc tế. Có lẽ không mấy ai có điều kiện thưởng ngoạn hết các triển lãm trên nhưng dư ba về một vài sự kiện trong đó thì dường như khá nhiều người biết đến.