Nhà thơ Trần Vàng Sao - Ảnh: N.Nguyên
Những ngày tôi còn nhỏ ở Vỹ Dạ (Trích) 1. Cổ tay chị Miên rất đen chị đeo chuỗi cườm tấm không đủ hột ba chết đi để hai đứa mồ côi chị ở Đông Xuyên em ở Vỹ Dạ ngày kỵ cha thấy mặt nhau chị em mỗi đứa đứng mỗi góc chị dựa cột nhà hai con mắt đỏ hoe em mặc áo đen dài như người lớn muốn chặt đầu tây một thằng 2. Tháng mười tháng mười một sông không có nước lên chưa hết mùa mưa to nước đục mắt cá những bọt nước đen mắc đầu ngọn cỏ khúc củi rều trôi ngang tôi ngồi bên này nắng nửa dòng sông bên kia thả ngọn lá tre trôi ra biển cho nổi trên nước mặn trời xa không biết mấy trời gần ở dưới đọt cây không nghe ai hát một câu cho buồn 3. Tuổi thơ đến với đời giữa đồng bắt gió nhốt trong áo tôi không biết ở sau lưng có con mắt đang nhìn soi gương thấy tôi nhăn mặt làm quỷ dọa tôi nuốt hột thầu đâu vô bụng sợ mọc cây chết dại cá không ăn muối cá ươn 4. Ngày nắng ngày mưa không nhớ được cơn dông buổi chiều mưa tới buổi tối đưa tay vuốt nước trên mặt không kịp con mắt đỏ cay ngó không thấy rõ mặt người cứ thẳng đầu vuốt mặt mà đi ngược gió nên mát trong tóc con chim trên cây kêu tiếng rảnh rang lượm hòn đá ném xuống vũng nước bên đường không có điều chi buồn
5. Nhà tôi ở Vỹ Dạ hàng xóm bà con thấy mặt nhau hàng ngày đứng bên này hàng hóp ngã nón sang bên kia hàng hóp mượn gạo (loong tộn loong bằng) tôi có biết buồn chi không đầu hôm súng nổ ở cầu Ông Thượng chúng tôi cứ chia phe đánh giặc xóm trên xóm dưới không có đứa nào chết như ba tôi bị tây bắn ở An Hòa về nhà tôi giấu súng bắn hột bì lời dưới chiếu ngủ không rửa chân không có đứa nào thiệt thù để giết 6. Nửa đêm thức dậy thắp đèn đi quanh vườn không biết ban ngày có để quên chi hộp diêm không và con rạm gãy càng đã chết sợi chỉ buộc ngang … 10. Ngồi lâu một mình không có chi chơi tôi bỏ hết những cục đá vào bọc đi ra đồng vác mặt lên trời giữa trưa thằng con ai thiệt dại đi dang nắng tôi nghe nói to ở sau lưng mai đau mạ nấu cháo hành tôi ném mấy cục đá vào bụi cây con chi đập cánh bay ra … 13. Chó sủa đầu hôm xóm trên sáng mai có người nằm chết giữa đường lính đồn cầu Ông Thượng không đi tuần sớm nữa đợi đến trưa vác gậy đâm bụi tre ngó chi mấy việc của người lớn tôi cười ngó gãy cả mụt măng … 17. Tôi ngó hết chung quanh mình qua con đường dốc xuống một cái cầu đám rước đi qua Phu Văn Lâu không thổi kèn đánh trống áo xanh áo đỏ áo thụng áo to mặt người mặt giả mặt thật mặt nạ đất mặt nạ giấy đi như tù đi trên đất đi như tù không nói không khóc đi như tù hai tay không xích tôi buồn vì con bửa củi không chịu ăn gỗ mục đã chết trong hộp diêm sáng mai đưa đi chôn ngoài cây khế một cái đầu con gái ngó qua hàng rào phì nước miếng làm ông kẹ nơi miệng (ai cũng chết như hôm qua có người chết không ai chôn ở ngoài đồng - lính trong lô cốt trên đình bắn ra) cái đầu con gái mất sau cửa sổ còn lại một cái cổ trắng đeo chuỗi cườm tôi chạy vào nhà thả con chim có hột cườm nơi cổ bay đi 18. Tôi không nhớ hết những ngày đã qua mưa tháng năm tháng bảy ngoài sân bong bóng nổi bong bóng chìm mẹ tôi không đi lấy chồng cơm cục chấm cơm rỡi ngọn lá tre xanh trôi ngược dòng nước giọt mưa không chìm. … (12/4-85) |
Nhà thơ Mạnh Lê - Tổng Biên tập Tạp chí Xứ Thanh - mất tháng 4 năm 2008. Tạp chí Sông Hương kính thành chia buồn cùng gia đình và thân quyến anh!
LGT: Tôi được Giáo sư Nguyễn Khắc Phi tặng quyển “Cụ Hoàng Niêm đất Hương Sơn” do NXB Thuận Hoá phát hành ở Huế năm 2007 nên tôi đã có may mắn được thưởng thức những bài thơ của cụ Nguyễn Khắc Niêm, một vị tiến sĩ trước kia đã từng giữ chức Phủ Doãn Thừa Thiên và sau này là uỷ viên chấp hành Liên Việt Liên khu IV. Đọc sách này tôi được hiểu thêm về tài đức, nhân cách của vị nhân sĩ yêu nước này. Sự ngưỡng mộ cuộc đời cụ đã khiến tôi mải mê hoạ lại những bài thơ của cụ. Dưới đây là những bài thơ hoạ kèm theo những bài nguyên tác tương ứng.
LTS. Sau mấy chục năm phiêu bạt, cuối năm 2002, Giáo sư Nguyễn Khắc Dương trở về Huế là nơi ông đã sống thời trẻ. Trong cuộc đời hơn 80 năm của mình, ông đã sắm nhiều “vai”: Trước 1975 là Q. Khoa trưởng Văn - Triết Đại học Đà Lạt; những năm gần đây, nhiều người lại biết ông với tư cách dịch giả bộ tiểu thuyết “Vạn Xuân” đồ sộ viết về Nguyễn Trãi của nữ văn sĩ Pháp Yveline Féray; ông từng được mời đến giảng về Ki tô giáo ở Trường viết văn Nguyễn Du… Mới đây, trên Tạp chí “Văn hoá nghệ thuật” (số 2-2008) nhà nghiên cứu Đỗ Lai Thuý lại gọi ông là “Người tìm mình qua những xung đột văn hoá”. Sông Hương giới thiệu chùm thơ trích từ bản thảo (chưa in) của ông – một bài thơ Đường tiêu biểu cho giọng điệu dí dỏm, châm biếm của một ông “đồ Nghệ” và hai bài thơ hoạ đậm chất trữ tình.
tôi chẳng có gì để lại cho emđêmtiếng dế giun râm ran vách tốicó một hang sâuhạt lửa xanh và ký ức!
Gió cát hồn quê luồn bậu cửaCHút mỏi mòn thầm lặng bóng xưaLửa như bàn tay xoa ký ứcHương ngày cũ rực hồng trong mưa
Qua cơn mưa dài xứ HuếHoàng hôn ủ nắng bên trờiMây trôi ngọn nguồn hư huyễnRu hồn cỏ đá rêu phong
Tặng nhà thơ, nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường sau một cơn bạo bệnh
Sông chảy đời sôngĐôi bờ tiễn biệtĐôi bờ không hay biếtĐôi bờ phụng sự song đôi.
Những ý nghĩ chẳng còn cảm giác được bấu víuLên chiếc cửa thông gió của trái timThành phố như chiếc thảm đen đồng loãChạm bóng ai cũng vô tình.
Tôi tìm theo lông ngỗngLạc vào quán rượu chiềuLông ngỗng nào có thấy...Người bên người liêu xiêu
Ngỡ như sáu bề toàn nướcDưới trên phải trái trước sauTrên bờ hai bên khó hợpDưới đầm một dễ thuyền mau...
Ơ hờ gió ơ hờ mâyta xênh xang lướt trọn ngày Tam Giangchiều buông tím cửa Thuận Annhấp nhô cát trắng thời gian vô thường
...Ngày ơi ngày ngày mong manh quá Người bỏ ta đi hạ trắng rồi...
LTS: Một tác giả viết văn xuôi nhưng “nhảy” sang thơ với bước chân khá vững vàng. Thơ Nguyên Quân không màu mè. Anh nhìn thẳng sự vật như nhìn vào chính bản thân mình. Nguyên Quân diễn đạt nỗi buồn bằng trái tim thi sĩ. Đằng sau cái tưởng như bất cần, hoang mang, là một nỗi yêu đời, yêu người day dứt, trĩu nặng. Nguyên Quân là hội viên Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế.
Mây bên trời hào phóngThay áo mới dâng đờiNghe quê xưa đồng vọngLời mẹ ru xa vời
Trăng treo đầu núilạnh câyMắt đêm rung nhẹRớt đầy giọt sương
Quý tặng chị Quỳnh, tác giả mở đầu loại tranh bằng hoa lá ép
NHỤY NGUYÊN“... là một dạng linh hồn nghiệp thức, thơ cũng cần phải Tu để khai ngộ bản thể của linh hồn náu tạm trong những hư danh huyễn ảo”.
Sương khuya HuếVề đan nghiêng thềm lạnhThoáng dáng người sau rèm lặng chờ trăng
Ơi con sông xanh màu lục diệpThạch xương bồ vương hương trong rong!Ai đã uốn những đường cong tuyệt đẹp Trên lối về châu Hoá nét thong dong?