HỒ HUY SƠN
Năm 2019, văn đàn Việt chứng kiến một cuộc chuyển giao trong đời sống văn học trẻ nước nhà. Thế hệ 8X vẫn cần mẫn viết nhưng có xu hướng trở nên lặng lẽ hơn; trong khi đó, thế hệ 9X lại đang có một sức bật không kém phần táo bạo, bất ngờ. Bài viết dưới đây nằm trong sự quan sát mang tính cá nhân, với mong muốn đưa đến người đọc những nét nổi bật trong năm qua của văn chương trẻ.
Rất nhiều gương mặt 9X cùng xuất hiện tại Hội nghị viết văn trẻ Hà Nội lần thứ 3, được tổ chức tại Ninh Bình vào trung tuần tháng 11 năm 2019. Ảnh: Vũ Gia Hà.
1. Cuộc thi “Văn học tuổi 20” lần VI tiến hành tổng kết và trao giải cuối năm 2018, việc không có giải Nhất là một điều đáng tiếc nhưng bù lại đã phát lộ một loạt các tác giả 9X trẻ trung, đầy sáng tạo và đam mê. Và đến Hội nghị Viết văn trẻ Hà Nội lần thứ 3 được tổ chức vào trung tuần tháng 11 năm qua tại Ninh Bình, đã chứng thực cho điều này khi lực lượng tham gia chủ đạo gần như là các tác giả thế hệ 9X.
Có một thực tế dễ dàng nhận ra: Nếu thế hệ 8X trở về trước, thường bắt đầu từ thơ, truyện ngắn trước khi chuyển sang tiểu thuyết. Tiểu thuyết với các tác giả đi trước vẫn là một cái gì đó đầy thách thức. Nhưng hiện nay, lứa tác giả 9X ngay từ khi xuất hiện, đã xuất hiện đường hoàng bằng truyện dài hay tiểu thuyết. Có thể nhận thấy rõ điều này tại cuộc thi “Văn học tuổi 20” lần 6 với Trăng trong cõi của Phạm Thúy Quỳnh (1997), Nhân gian nằm nghiêng của Đặng Hằng (1996), Người lạ của Mai Thảo Yên (1991), Sau những ngày mưa của Phạm Thu Hà (1997), Những đứa con cổ tích của Bạch Đằng (1991), Yagon - Những kẻ vô cảm của Phạm Bá Diệp (1991)… Hay gần đây, rất nhiều cây viết 9X cũng lựa chọn tiểu thuyết để ra mắt như: Nguyễn Hoàng Mai với Đung đưa trên những đám mây; Phạm Anh Tuấn với Đánh đổi; Hiền Trang với Bức tranh cô gái khỏa thân và cây vĩ cầm đỏ; Nhật Phi với Người ngủ thuê - tác phẩm đoạt giải Nhất cuộc thi “Văn học tuổi 20” lần thứ V lúc anh vừa tròn 23 tuổi. Đức Anh (1993) chào sân bằng hai tiểu thuyết Tường lửa và mới đây là Thiên thần mù sương. Huỳnh Trọng Khang (1994) ra mắt tiểu thuyết đầu tay Mộ phần tuổi trẻ ở tuổi 22, ngay lập tức được xem như là một hiện tượng của văn chương trẻ Việt Nam. Gần 2 năm sau, Khang tiếp tục ra mắt tiểu thuyết Những vọng âm nằm ngủ, Meggie Phạm (1991) xuất hiện trên văn đàn từ năm 19 tuổi với loạt tiểu thuyết: Tôi và em; Giám đốc và em; Hoàng tử và em; Người xa lạ và em. Cô là đại biểu trẻ nhất tham dự Hội nghị Những người viết văn trẻ toàn quốc năm 2011. Trong 3 năm liên tiếp, cây bút trẻThái Cường (1992) lần lượt cho ra mắt 3 tiểu thuyết: Những mảnh mắt nhìn (2017), Gam lam không thực (2018) và Người chết thuê (2019).
Đáng chú ý trong số các tiểu thuyết của thế hệ 9X trong năm 2019 là Săn mộ - Thông thiên la thành của Hoàng Yến (1993). Lấy chất liệu từ hai sự kiện lịch sử: Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc “phù Lê, diệt Trịnh” và Trịnh Khải bại trận, rút chạy lên vùng Sơn Tây. Cuốn tiểu thuyết dày hơn 400 trang mở ra một hành trình đầy bí hiểm, kịch tính của những người hành nghề săn mộ. Chuyến phiêu lưu dưới hàng trăm thước đất của Khánh, Vĩnh, Huân, Phục, Chung đan lẫn giữa những con người có thật trong lịch sử như: Cao Biền, Trịnh Khải, Bùi Thị Xuân, Trần Thủ Độ, Trần Cảnh…. Sự đan xen tính huyền sử và những câu chuyện dân gian đã tạo nên sức hấp dẫn cho tác phẩm.
Một điểm dễ nhận thấy trong các tác phẩm của thế hệ 9X, đó là họ không còn viết văn theo lối “nệ thực” mà những trang viết của họ giờ đây tưởng chừng như không có giới hạn. So với thế hệ trước, thế hệ 9X có nhiều thuận lợi, khả năng tiếp cận công nghệ, tiếp cận những tri thức và những tác phẩm văn học lớn của thế giới trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Nhờ đó, cũng hình thành nên một thế hệ viết văn với trường liên tưởng, tưởng tượng thực sự phong phú và đa dạng. Họ quyết liệt theo đuổi đề tài, thể loại; từ dã sử, lịch sử, chiến tranh cho đến dòng “trinh thám đen”, giả tưởng, viễn tưởng… Nhắc đến họ, bạn đọc có thể nhớ đến tác phẩm và thể loại mà họ đang theo đuổi. Chẳng hạn Phạm Bá Diệp với fantasy, Đặng Hằng, Phạm Thúy Quỳnh, Hoàng Yến với lịch sử, dã sử; Đức Anh với trinh thám, Huỳnh Trọng Khang với chiến tranh…
Tác giả Đức Anh chia sẻ lý do chọn thể loại trinh thám: “Thực ra, tôi hay bị dán nhãn là “viết trinh thám”. Tuy nhiên, thực sự thể loại tôi theo đuổi là thriller, tức “li kì tiểu thuyết” theo cách nói của thế kỷ XX. Dòng tiểu thuyết này có yếu tố trinh thám và kinh dị, chú trọng những bí ẩn, kịch tính, bất ngờ và có tính khám phá rất sâu sắc sự độc ác và điên rồ của con người. Thế mạnh và quyền năng của dòng sách là bắt người đọc phải cùng bước chân vào trò chơi tâm lí, kinh dị với phía dẫn truyện là tác giả”.
Trong một chia sẻ với chúng tôi ấn tượng về các tác giả 9X, nhà phê bình Mai Anh Tuấn thổ lộ: “Chưa dám chắc sự quan sát của mình là đầy đủ nhưng tôi vẫn có lí do riêng khi chọn đọc tác phẩm nào đó, ví như, vì thể loại, vì sự lặng lẽ của tác giả, vì chất lượng tác phẩm, và đương nhiên, vì tôi ít khi tin vào sự “lăng xê” trên truyền thông. Trong sổ tay ghi chép cá nhân, tôi có nhiều ấn tượng với tác phẩm của Hạnh Nguyên (hai tập truyện: Những thiếu thời lơ lửng, 2014; Say, 2016), Đỗ Nhật Phi (truyện dài Người ngủ thuê, 2014),Tru Sa (tập truyện Ảo giác mù, 2015), Huỳnh Trọng Khang (tiểu thuyết Mộ phần tuổi trẻ, 2017), Phạm Thu Hà (truyện dài Sau những ngày mưa, 2018), Hiền Trang (Giấc mộng lang thang trên đồng cỏ úa, 2018)…”.
Ngoài ra, trong sự quan sát của mình, nhà phê bình Mai Anh Tuấn còn bày tỏ sự thích thú với cuốn sách mà anh tạm gọi là “bút kí” Trở về nơi hoang dã (2018) của tác giả Trang Nguyễn. Cuốn sách ghi lại chân thực hành trình năm năm trải nghiệm, tham gia các hoạt động bảo tồn động vật hoang dã ở Nam Phi, Campuchia và Việt Nam. Anh bày tỏ: “Những gì Trang trải nghiệm gợi nhắc tầm quan trọng của thiên nhiên và sẽ là dẫn chứng chính xác cho cái cách thiên nhiên đối lập, đối thoại với nhân thế ra sao. Nếu chúng ta nhìn văn chương trẻ rộng theo chiều biến đổi của thể loại, tôi nghĩ cuốn sách của Trang Nguyễn là tín hiệu thú vị. Tôi học được ở tác phẩm của họ khá nhiều, đặc biệt là cái nhìn sâu sắc, tinh tế trước nỗi cô đơn, mơ mộng, đau ốm, bệnh tật và cái chết. Đấy là những chủ đề mà thế hệ tôi chưa thực sự trực diện cất lời đa dạng”.
![]() |
Một số tác phẩm tiêu biểu của các tác giả 8X và 9X |
2. Gương mặt 8X “sáng” trong năm qua, có lẽ không ai khác ngoài Lữ Mai (sinh năm 1988). Những ngày đầu năm, tập tản văn và truyện ngắn Hà Nội không vội được đâu của Mai được tái bản sau 5 năm ra mắt. Sau đó không lâu, cùng lúc Lữ Mai cho ra mắt tập thơ thứ ba Thời cách ngăn trống rỗng và tập truyện ngắn Linh hồ. Với thơ, Lữ Mai tỏ ra ngày càng làm chủ bút pháp, cho thấy độ chín theo thời gian; nhưng với tập truyện ngắn đầu tay có thể xem là một bất ngờ với người đọc. Linh hồ gồm 16 truyện ngắn, khai thác nhiều chủ đề khác nhau cùng với đó là sự linh hoạt trong bút pháp khiến những truyện ngắn của Mai trở nên lôi cuốn với nhiều tầng nghĩa, ẩn dụ. Chưa dừng ở đó, trong khoảng thời gian cuối năm, Lữ Mai còn liên tiếp ra mắt hai tập tản văn kết hợp với tác phẩm nhiếp ảnh là Nơi đầu sóng và Mắt trùng khơi, cùng khai thác đề tài về biển đảo. Có thể nói, năm 2019 là một năm đầy thành công của nữ tác giả sinh năm 1988 này. Và người đọc có thể tin chắc rằng, cô sẽ còn đi xa nữa trên hành trình văn chương của mình.
Thơ 8X năm 2019 không nhiều và những tập thơ “đọc được” cũng chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Cùng với Thời cách ngăn trống rỗng của Lữ Mai, Những rời và rạc của Khương Hà cũng được xem là tập thơ ấn tượng của văn học trẻ năm 2019. Tập thơ đánh dấu cuộc trở lại của Khương Hà sau tập thơ riêng Kim tuyến đỏ cách đây vừa đúng 10 năm. Với lần trở lại này, thơ Khương Hà mang đầy chiêm nghiệm và bí ẩn trên những con chữ phơi bày một thế giới nội tâm sâu thẳm.
Thơ đã ít, tiểu thuyết của các tác giả 8X còn ít hơn, nếu không muốn nói là “khoảng trống” của năm 2019. Trên mặt bằng chung đó, thì tiểu thuyết Đường đi của Lê Minh Phong gần như là “độc”. Cùng thời điểm, ngoài tiểu thuyết Đường đi, Lê Minh Phong còn ra mắt tập truyện ngắn Điều tìm thấy. Bên cạnh văn chương, Lê Minh Phong còn thực hành nghệ thuật bằng hội họa - yếu tố này có lẽ cũng tác động đến văn chương của anh. Cả truyện ngắn lẫn tiểu thuyết của Lê Minh Phong “nặng” về nghệ thuật trình diễn nhiều hơn so với những tác phẩm của các tác giả cùng thế hệ khác. Một mặt, cho thấy sự quyết liệt (và cực đoan) của Phong nhưng mặt khác, mặc nhiên cho thấy tác phẩm của Lê Minh Phong không dành cho số đông.
Không quá lời khi cho rằng, năm 2019 là một năm “được mùa” của 8X ở thể loại truyện ngắn. Ngoài 2 tập truyện của Lữ Mai và Lê Minh Phong, còn có: Ngụ ngôn tháng Tư của Trần Thị Tú Ngọc, Con chim nhỏ gắp cọng rơm vàng của Trần Huyền Trang, Nắng ngoài ô cửa của Trần Ngọc Mỹ, Mình gọi nhau là cưng của Trúc Thiên, Bay của Nguyễn Đặng Thùy Trang, Bến chờ của Nguyễn Chí Ngoan, Những hạt gạo xoay tròn của Nguyễn Anh Đào, Lên đồi hái sim của Thảo Nguyên…
Trong đó, một số tập truyện gây được ấn tượng là Cái nồi gì thế? của Hoàng Nhật, Trong cơn say níu sợi dây đứt của Hoàng Công Danh. Và đặc biệt, những ngày cuối năm, Nguyễn Hoàng Vũ (1988) ra mắt tập truyện ngắn Người đưa thư tình, được xem như một cái kết đẹp của văn học 8X năm qua. Nguyễn Hoàng Vũ từng có truyện dài Ở trọ Sài Gòn, viết về cuộc sống “ở trọ” của những người trẻ từ khắp nơi đổ về Sài Gòn. Cùng chung mạch chủ đề đó nhưng tập truyện ngắn Người đưa thư tình của Vũ có phần thú vị hơn khi mang đến nhiều thử nghiệm về bút pháp cùng giọng kể chuyện tự nhiên xen lẫn hài hước.
Trong năm 2019, dấu ấn văn chương thế hệ 8X để lại có phần trầm lắng, không có nhiều tác phẩm thực sự khiến công chúng phải sửng sốt. Nhưng có một điều cũng đáng nhắc đến trong năm 2019 của thế hệ 8X, chính là những thành tích từ những cuộc thi sáng tác. Tại cuộc thi truyện ngắn “Một nửa làm đầy thế giới” do Nxb. Văn hóa - Văn nghệ tổ chức, tác giả Trúc Thiên đã đoạt giải Nhất. Ngoài Trúc Thiên, nhiều tác giả 8X cũng được vinh danh tại cuộc thi này như Hoàng Nghĩa, Triệu Vẽ, Tịnh Bảo, Phan Đức Lộc… Nguyễn Lê Vân Khánh đoạt giải Nhì cuộc thi truyện ngắn “Người lao động hôm nay” do báo Người lao động tổ chức. Trong cuộc thi Bút ký - Truyện ngắn trên tạp chí Cửa Việt (2018 - 2019), Bùi Việt Phương - một tác giả 8X tại Hòa Bình đã đoạt giải Nhất thể loại truyện ngắn.
3. Có một khía cạnh quan trọng trong hành trang xuất hiện của một số tác giả thuộc thế hệ 9X mà theo nhà phê bình Mai Anh Tuấn chính là vốn học vấn hiện đại và khá dày dặn. Chẳng hạn, Đỗ Nhật Phi và Hiền Trang từng theo học Đại học Ngoại thương Hà Nội. Hạnh Nguyên du học Mỹ sau một năm theo học ở Canada. Trang Nguyễn từng du học ở Anh. Phạm Thu Hà từng học ở Thái và giờ sắp tốt nghiệp Đại học Văn hóa Hà Nội. Huỳnh Trọng Khang tốt nghiệp Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thành phố Hồ Chí Minh… Họ chững chạc, tự tin không chỉ vì có vốn ngoại ngữ, những trải nghiệm học vấn đa dạng mà quan trọng hơn, họ được và bị “sống cùng” với bối cảnh văn chương nghệ thuật toàn cầu được bày chật trên các giá sách dịch ở Việt Nam hoặc trên không gian mạng. Chính bối cảnh đó, khiến họ chủ động và cũng tỉnh táo, nỗ lực hơn trong lao động văn chương.
Trường hợp của Phạm Thu Hà, sau khi đạt giải Ba cuộc thi “Văn học tuổi 20” lần 6, vẫn tham gia đời sống văn chương bằng những truyện ngắn trên các tạp chí văn chương uy tín. Mới đây, Phạm Thu Hà cũng vừa ra mắt dịch phẩm Không nhà, cuốn tiểu thuyết nằm trong top 10 cuốn sách hay nhất năm 2018 theo bình chọn của The New York Times và là ứng viên giải Pluitzer năm 2019. Một gương mặt đa tài không kém là Hiền Trang, tốt nghiệp Đại học Ngoại thương, cũng từng đạt giải Ba cuộc thi “Văn học tuổi 20” cùng đợt với Phạm Thu Hà. Dù còn trẻ nhưng Hiền Trang cho thấy một kiến văn rộng và phong phú, qua việc tham gia bình luận các lĩnh vực xã hội, điện ảnh, âm nhạc, văn chương trên các tờ báo và tạp chí lớn. Ngoài sáng tác và bình luận, Hiền Trang còn “lấn sân” sang lĩnh vực dịch thuật; cô vừa ra mắt dịch phẩm Dưới bánh xe mặt trời, tác phẩm của nhà văn người Đức Hermann Hesse - chủ nhân của Giải Goethe và Giải Nobel Văn học năm 1946.
Dù đang tỏ ra sung sức nhưng các tác giả trẻ, đặc biệt là thế hệ 9X cũng đang phải đối mặt với không ít trở ngại. Chẳng hạn, ở riêng thể loại trinh thám, độc giả Việt Nam dù rất mê thể loại này, nhưng họ gần như chỉ thích tác phẩm của các tác giả nước ngoài, chưa có sự tin tưởng đối với các tác giả trong nước, nhất lại là tác giả trẻ. Điều này đặt ra cho các tác giả trẻ theo đuổi thể loại này nhiều thách thức. Tác giả Đức Anh cho rằng thế hệ anh hoàn toàn có thể viết được những tác phẩm mức trung bình khá so với chất lượng quốc tế ở thể loại trinh thám.
Sau Nhân gian nằm nghiêng, tác giả Đặng Hằng đã kịp hoàn thành cuốn tiểu thuyết thứ hai, kết hợp giữa viễn tưởng và lịch sử. Dù đã ghi tên mình với giải Tư cuộc thi “Văn học tuổi 20” lần VI nhưng nữ tác giả sinh năm 1996 thừa nhận, vẫn còn nhiều khó khăn mà mình phải đối diện chẳng hạn như độ tuổi còn khá trẻ, và người đọc sẽ thiếu sự tin tưởng vào người viết.
4.
Nhưng văn học trẻ 2019 không chỉ có 8X và 9X, mà thế hệ 10X cũng bắt đầu nhập cuộc. Đó là Giác với Điều chưa kịp nói - một tập truyện ngắn được viết chắc tay, đào sâu vào nội tâm của các nhân vật, xoay quanh chủ đề tình yêu đôi lứa. Không lâu sau đó, cô tiếp tục ra mắt truyện dài Phương Bắc, phương Nam - Tình yêu không biên giới. Trước Giác, cây bút 10X khác là Nguyễn Ngọc Hà đã xuất hiện với truyện dài Người viết tình yêu. Có một điều thú vị, không kém phần bất ngờ: Giác và Nguyễn Ngọc Hà là chị em sinh đôi, cùng sinh năm 2000 và hiện đang cùng học năm thứ nhất tại trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội. Cả Giác lẫn Nguyễn Ngọc Hà mang đến niềm tin về một thế hệ viết văn mới, đầy chững chạc và tài năng. Và biết đâu trong năm sau hoặc vài năm tới, thế hệ 10X sẽ có những bứt phá nào đó.
H.H.S
(SHSDB36/03-2020)
BÙI VIỆT THẮNGVịt trời lông tía bay về (*) là sự lựa chọn có thể nói rất khắt khe của chính nhà văn Hồng Nhu, rút từ cả chục tập và chưng cất ba mươi truyện ngắn tiêu biểu của gần trọn một đời văn. Con số 33 là ít những không là ít vì nhà văn ý thức được sâu sắc quy luật nghiệt ngã của nghệ thuật ngôn từ “quý hồ tinh bất quý hồ đa”. 33 truyện được chọn lọc trong tập sách này có thể gọi là “tinh tuyển truyện ngắn Hồng Nhu”.
PHẠM PHÚ PHONGPhạm Đương có thơ đăng báo từ khi còn là sinh viên khoá bốn, khoa Ngữ văn đại học Tổng hợp Huế. Đó là thời kỳ anh sinh hoạt trong câu lạc bộ văn học của thành đoàn Huế, dưới sự đỡ đầu của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm (lúc này vừa rời ghế Bí thư thành đoàn, sang làm Tổng biên tập Tạp chí Sông Hương vừa mới thành lập.)
HÀ KHÁNH LINHNgười lính chiến trở về bỏ lại một phần thân thể của mình trên trận mạc, tựa vào gốc nhãn hoang bên vỉa hè lầm lụi kiếm sống, thẳng ngay, chân thật, khiêm nhường.
PHẠM XUÂN NGUYÊNTrong Ngày Thơ Việt vừa qua, một tuyển tập thơ “nặng hàng trăm năm” đã được đặt trang trọng tại Văn Miếu Quốc Tử Giám Hà Nội. Rất nhiều những bài thơ xứng đáng với danh xưng hay nhất thế kỷ XX đã “biện lý do” vắng mặt, và ngược lại. Đấy là một trong nhiều sự thật được đa phần dư luận kiểm chứng. Cũng là một góc nhìn khá rõ nét, Sông Hương xin giới thiệu ba bài viết của Phạm Xuân Nguyên, Nguyễn Hữu Qúy và Phước Giang về tuyển tập thơ “nặng ký” trên.
NGUYỄN HỮU QUÝCuộc thi bình chọn 100 bài thơ hay nhất Việt Nam thế kỷ XX do Trung tâm Văn hoá doanh nhân và Nhà xuất bản Giáo Dục phối hợp tổ chức đã kết thúc. Một ấn phẩm mang tên “100 bài thơ hay nhất Việt thế kỷ XX” đã được ra đời. Nhiều người tìm đọc, trong đó có các nhà thơ và không ít người đã tỏ ra thất vọng, nghi ngờ.
PHƯỚC GIANGTrung tâm Văn hóa doanh nhân và Nhà xuất bản Giáo dục vừa tuyển chọn và giới thiệu 100 bài thơ hay nhất thế kỷ XX.Việc này thực hiện trong hai năm, theo ông Lê Lựu, Giám đốc Trung tâm Văn hóa doanh nhân thì kết quả thật mỹ mãn: hơn 10.000 phiếu bầu, kết quả cuối cùng “không ai bị bỏ sót” và “trong 100 bài đã được chọn chỉ chênh với các danh sách khác khoảng 5-7 bài”.
NHỤY NGUYÊN
Truyện ngắn của Nguyên Quân trong Vòng tay tượng trắng (Nxb. Văn Học, 2006) khá mộc mạc ở cả đề tài và lối viết, nhưng cũng nhờ cái mộc mạc đó đã hút được nguồn nguồn mạch sống.
QUÁCH GIAOMùa Xuân Đinh Hợi đến với tôi thật lặng lẽ. Cây Thiết Mộc Lan nơi đầu ngõ năm nay ra hoa muộn song lại tàn trước Tết. Hoa trong sân nhà chỉ lưa thưa vài nụ Bát Tiên. Hai chậu mai không buồn đâm hoa trổ nụ. Đành thưởng xuân bằng thơ văn của bằng hữu.
NHỤY NGUYÊN
(Đọc Ngày rất dài - Thơ Đoàn Mạnh Phương, Nxb Hội Nhà văn, 2007)
TRẦN THÙY MAI(Đọc Đức Phật, nàng Savitri và tôi, tiểu thuyết của Hồ Anh Thái, Nhà xuất bản Đà Nẵng, 2007)
NGUYỄN KHẮC PHÊ(Nhân đọc “Nhà văn Việt Nam hiện đại” - Hội Nhà văn Việt Nam xuất bản, 5-2007)Trong dịp kỷ niệm 50 năm thành lập Hội Nhà văn Việt Nam (1957-2007), Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam (HNVVN) đã xuất bản công trình quan trọng “Nhà văn Việt Nam hiện đại” (NVVNHĐ), dày 1200 trang khổ lớn, tập hợp chân dung trên một ngàn nhà văn các thế hệ, từ các cụ Ngô Tất Tố, Phan Khôi… cho đến lớp nhà văn vừa được kết nạp cuối năm 2006 như Nguyễn Danh Lam, Nguyễn Vĩnh Tiến, Phan Huyền Thư…
BÍCH THU(Đọc Tô Hoài - Đời văn và tác phẩm của Hà Minh Đức, Nxb Văn học, 2007)Tô Hoài - Đời văn và tác phẩm của Hà Minh Đức là cuốn sách tập hợp những ghi chép và nghiên cứu về nhà văn Tô Hoài, một tác gia lớn của văn học Việt Nam hiện đại. Đây là cuốn sách đầu tiên kết hợp hai phương diện ghi chép và nghiên cứu, góp một cách tiếp cận đa chiều và cập nhật về con người và sự nghiệp của nhà văn.
NGUYỄN QUANG HÀ(Đọc Từ đá vắt ra của Trần Sĩ Tuấn)Chiếc áo choàng mà tác giả nói ở đây là chiếc áo blouse trắng của người thầy thuốc. Tác giả là bác sĩ. Chắc anh đang làm thơ về nghề nghiệp của mình.Trong đời có bốn bậc thầy được nhân dân ngưỡng mộ: Thầy thuốc chữa bệnh, thầy giáo dạy học, thầy cúng, thầy phù thủy cùng dân tìm cõi tâm linh.
HẢI TRUNGKhoa tuyên bố với tôi: mình viết truyện ngắn đây, không phải để thành nhà gì cả, cốt để cho mấy đứa con làm gương mà học tập. Tôi ngờ ngợ, cứ nghĩ là anh nói vui vì chơi với đám bạn văn chương mà bốc đồng buột miệng. Ai ngờ anh viết thật, viết say sưa, viết để quên và để nhớ.
VĂN CẦM HẢIVề phía biển, là thường nhân di du với cõi minh mang nhưng Nguyễn Thanh Tú, biển là nơi anh được vời vợi nỗi cô đơn của một loài thân phận có tên là thơ!
MAI VĂN HOANHồn đầy hoa cúc dại là tập thơ thứ bảy của Lâm Thị Mỹ Dạ. Thơ Dạ đã có rất nhiều người bàn luận, bình phẩm. Mỗi người có một cách cảm nhận riêng. Bài viết của Ngô Minh mới đây giúp cho độc giả biết thêm những uẩn khúc, những góc khuất trong cuộc đời của Dạ.
DUNG THÙYĐây là tập thơ đầu tay của tác giả Nguyễn Thị Anh Đào do NXB Đà Nẵng ấn hành với cảm xúc tròn đầy và một tâm hồn nồng ấm. Là một cây bút trẻ đang độ sung sức, chị có nhiều thơ và truyện ngắn đăng trên các báo, tạp chí và Ngày không trở lại gói ghém những niềm riêng.
LÝ HẠNH(Đọc Thơ tặng của nhà thơ Ngô Minh)Ngô Minh là nhà thơ, nhà văn, nhà báo, vì thế mà cố nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng đã từng nói về ông một cách trìu mến: “Ba con người trong một con người thâm thấp”. Có một điều đặc biệt, chính con người thâm thấp ấy đã phân thân thành 3 con người khác nhau, mà con người nào cũng “ra hồn ra vía” cả.
FRANCOIS BUSNELKiran Desai là nữ văn sĩ người Ấn Độ. Cô sinh năm 1971 tại Dehli. Là con gái của nữ tiểu thuyết gia Anita Desai. Kiran Desai lớn lên và học tiểu học ở Dehli đến năm 14 tuổi. Sau đó, cô cùng mẹ sang Anh Quốc, rồi Hoa Kỳ, học trung học ở tiểu bang Massachussettes. Cô theo học lớp viết văn ở Virginie và sau đó học Đại học Columbia ở NewYork.
TRẦN HUYỀN SÂM Một mùa đông ở Stockholm của Agneta Pleijel là một hiện tượng nghệ thuật độc đáo, tiêu biểu cho tính chất “đả phá thể loại” của tiểu thuyết hiện nay. Tác phẩm dung nạp nhiều đặc tính của tiểu thuyết Châu Âu hậu hiện đại: Phép giản lược tối thiểu, lối kể chuyện tung hứng, thủ pháp lạ hoá hình thức văn bản tác phẩm, đặc biệt là kiểu tự thuật “đánh tráo” chủ thể trần thuật.