Nhà văn Kiệt Tấn: Niềm vui mang hình hài những giọt nước mắt
Ở vào tuổi xấp xỉ 80, đi qua bao nhiêu dâu bể của đời người, ngỡ tưởng đã không còn điều gì có thể khiến ông muộn phiền, phải rơi nước mắt. Ấy vậy mà trong buổi gặp mặt bạn bè và độc giả nhân dịp ra mắt tác phẩm Vườn chanh miệt biển được tổ chức gần đây tại TPHCM, nhà văn Kiệt Tấn (ảnh) với mái tóc trắng cước, vẫn cười nói và vẫn khóc ngon lành. Xúc cảm vẫn còn đong đầy như thuở ông viết Em điên xõa tóc, Đêm cỏ Tuyết, Người em xóm học…
Tinh tế và giàu cảm xúc
Thực ra, đó là những giọt nước mắt vui, không có gì lạ lùng hay khó hiểu, bởi chẳng có quy luật nào cho những giọt nước mắt. Người ta có thể buồn thì nhoẻn miệng cười và ngược lại, khóc cho những niềm vui đang hiện diện. Huống chi trong lần hạnh ngộ này, dù không nhiều nhưng vẫn còn đó những người bạn cũ. Và cả người mới, những độc giả đầu xanh đem lòng yêu mến văn chương Kiệt Tấn.
Chừng đó cũng đủ vui rồi và niềm vui ấy mang hình hài của những giọt nước mắt. Nhà văn Kiệt Tấn (tên thật là Lê Tấn Kiệt, sinh năm 1940 tại làng Vĩnh Lợi, tỉnh Bạc Liêu) chạm ngõ văn chương bắt đầu bằng thơ. Ông có tập thơ Điệp khúc tình yêu và trái pháxuất bản năm 1966. Về sau, ông chuyển sang viết văn xuôi nhiều hơn và người ta nhớ về ông có lẽ phần lớn nhờ văn xuôi hơn là thơ.
Nghe nói 2 năm trước, cũng có một nhà sách mời ông về giao lưu với độc giả. Còn lần này, ông có dịp tái ngộ với độc giả trong nước nhân dịp cuốn sách Vườn chanh miệt biển được Công ty Thiện Tri Thức và NXB Đà Nẵng ấn hành.
Bạn đọc trong nước từng biết đến Kiệt Tấn qua một số ấn phẩm như Em điên xõa tóc (NXB Văn hóa Sài Gòn, 2009), Người em xóm học (NXB Thời đại, 2011), Lớp lớp phù sa(NXB Văn hóa - Văn nghệ, 2012) và Đêm cỏ Tuyết (NXB Hội Nhà văn, 2014). Tuyển tập Vườn chanh miệt vườn là tuyển tập thứ 5 của ông được xuất bản tại Việt Nam.
Tuyển tập gồm 5 tác phẩm, trong đó có 4 truyện ngắn và 1 tùy bút. Các truyện ngắn: Nụ cười tre trúc, Em vịt vàng nhỏ của tôi ơi!, Năm nay đào lại nở và Bạch thử cô nương tập trung vào chủ đề hoài niệm về những ký ức thời thơ ấu và tuổi trẻ của tác giả ở quê nhà vào khoảng nửa đầu thế kỷ 20 tại vùng đất Nam bộ. Còn tùy bút Vườn chanh miệt biển là những suy tưởng về cuộc đời, con người và những điều tác giả đã trải qua trong những năm tháng sống xa quê hương.
Thực ra, những truyện ngắn và tùy bút kia đã được in rải rác trong một số tuyển tập trước của Kiệt Tấn. Nhưng điều này hoàn toàn không gây khó chịu cho độc giả, nhất là với những độc giả trẻ bắt đầu tiếp cận văn chương Kiệt Tấn. Và chắc chắn, mỗi lần đọc, người đọc lại có một dư vị khác nhau.
Bởi đó là thứ văn chương được viết kỹ lưỡng, tinh tế và giàu cảm xúc. Văn chương Kiệt Tấn, nếu để so sánh, có lẽ không có gì chính xác hơn là món thịt kho do đích thân người cha của ông vào bếp mỗi lần tết về. Chỉ là miếng thịt heo ba rọi có nhiều mỡ, cắt cục vuông thiệt lớn, lấy cọng lát buộc chéo ngang rồi đốt lửa riu riu, kho thiệt lạt và kho thiệt nhiều bận lửa.
Vậy thôi mà khiến ông nhớ da diết: “Chừng đem ra ăn, mỡ đã rệu, chỉ cần mó đũa vào là mỡ phao ra, đưa vào miệng là chỉ có nuốt cái hương vị béo bùi, thả bánh tét vào nhâm nhi là hết sảy. Ăn từ mùng một tới mùng ba vẫn không biết ngán, vì càng nhiều lửa, thịt càng mềm mỡ càng rệu”. (Trích Em vịt vàng nhỏ của tôi ơi!).
Không tìm hạnh phúc trong văn chương
Một trong những yếu tố không kém phần quan trọng của văn chương, từng được nhiều nhà văn xác quyết, chính là tính hư cấu và trí tưởng tượng. Thậm chí có người cho rằng, chính trí tưởng tượng mới giúp cho nhà văn đi xa. Và bao nhiêu năm nay, có vô số tác phẩm văn chương đã ra mắt, từng đoạt giải Nobel hay các giải thưởng danh giá khác thì đại đa số đều là sản phẩm của trí tưởng tượng phong phú và giàu có.
Còn văn chương Kiệt Tấn là trường hợp hoàn toàn ngược lại. Văn của ông tự nhiên, dường như đã không tồn tại ranh giới giữa đời thường và hư cấu. Thậm chí có những con người, những câu chuyện thật ngoài đời được ông đưa vào văn chương rất nhuần nhị, không có cảm giác đang đọc tự truyện hay hồi ký.
Ông tâm sự: “Khi viết văn, tôi không hư cấu. Nếu có gọi là hư cấu thì với những chi tiết có thật, mình phải sắp xếp như thế nào đó để nó thành văn chương. Khi viết truyện, tôi phải giữ nguyên tên nhân vật mới viết được, nếu sửa tên, tôi cảm thấy xa lạ với mình, không viết được nữa. Hồi nhỏ, tôi có đọc tiểu thuyết nhưng sau này thì không, vì khi cầm sách lên, tôi biết câu chuyện này là bịa đặt, khó chịu lắm!”.
Nhà văn Kiệt Tấn có một nguyên tắc: không viết thì thôi, đã viết phải gợi cho người đọc sự thích thú, cho họ thấy được những điều đẹp đẽ trong cuộc sống. Khi viết, ông luôn đặt mình vào vị trí của người đọc để trả lời cho câu hỏi: Viết như vậy thì họ đọc có thấy thích không?
“Tôi muốn mọi sự nó tự nhiên, chứ không phải gọt giũa. Tôi không cầu kỳ, chỉ muốn viết sao mà người ta đọc thấy đẹp, thấy tự nhiên. Chứ không phải viết để người ta đọc xong rồi ngán ngẩm: Ông này cố dùng những chữ đọc lên nghe chan chát. Tôi rất kỵ chuyện đó”, nhà văn Kiệt Tấn bộc bạch.
Sự tự nhiên trong văn chương Kiệt Tấn dễ khiến nhiều người nghĩ rằng ông viết văn dễ dàng. Nhưng thực tế không phải vậy. Ông tự nhận: “Tôi viết rất khổ. Nếu mà sống hạnh phúc thì không bao giờ tôi viết. Tôi viết như người ta lên đồng, khi khóc khi cười, khổ lắm. Tôi không tìm hạnh phúc trong văn chương, viết vì nhu cầu viết, không phải đi tìm cái gì trong đó, không nghĩ mình làm văn chương. Tôi cũng chẳng biết văn chương là gì hết”.
Hỏi nhà văn Kiệt Tấn, chủ trương viết của ông là như thế nào? Nghĩ một hồi, ông bảo, chủ trương viết của tôi là viết từ bên trái sang bên phải, viết từ trên xuống. “Chỉ vậy thôi, chứ tôi cũng không biết phải viết làm sao nữa. Viết vậy người ta mới đọc được, chứ viết ngược làm sao người ta đọc được”, ông nói xong rồi cười hóm hỉnh…
Theo Hồ Sơn - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Nhà văn Linda Lê được xem như một trong những hiện tượng sáng chói của văn chương người Việt ở nước ngoài viết bằng tiếng Pháp. Nhiều tác phẩm của bà đã được dịch và xuất bản ở Việt Nam, gần nhất là “Vượt sóng” (Phạm Duy Thiện dịch, Công ty Tao Đàn & NXB Hội Nhà văn, 2018), cuốn tiểu thuyết mà tác giả đã chất chứa rất nhiều những trầm tư sống động của một nhà văn về công việc/hành vi viết, mục đích và ý nghĩa của nó.
-
Nhà văn Linda Lê được xem như một trong những hiện tượng sáng chói của văn chương người Việt ở nước ngoài viết bằng tiếng Pháp. Nhiều tác phẩm của bà đã được dịch và xuất bản ở Việt Nam, gần nhất là “Vượt sóng” (Phạm Duy Thiện dịch, Công ty Tao Đàn & NXB Hội Nhà văn, 2018), cuốn tiểu thuyết mà tác giả đã chất chứa rất nhiều những trầm tư sống động của một nhà văn về công việc/hành vi viết, mục đích và ý nghĩa của nó.
-
“Có hai ông sui gia nhậu với nhau, trên bàn có một dĩa lòng vịt xào với hành nho nhỏ. Ông sui gia tính ham ăn, liền thò đũa lòn nguyên dĩa gắp lên rồi giũ giũ vờ như muốn cho nó rớt xuống. Nhìn thấy vậy, ông sui kia nóng ruột nói: Anh lấy giò đạp xuống thử coi nó xuống không?”.
-
Cuốn sách “Hồi ức chiến tranh Vị Xuyên” của Thiếu tướng Nguyễn Đức Huy vừa được Tạp chí Môi trường và đô thị phối hợp với NXB Thông tin và truyền thông ra mắt độc giả tại Hà Nội.
-
Trong lịch sử Hà Nội hiện đại, có nhiều hạng người. Có công dân hạng một, hạng hai, hạng ba... cho đến lớp người bần hàn. Họ đi qua lịch sử với nhiều tư thế: "Chân ta bước, lòng ung dung tự hào", "vừa đi vừa cúi đầu ngẫm nghĩ", "sấp mặt xuống để tồn tại", cho đến cả tư thế "bò người ra để mà sống"...
-
“Tôi rất vui, vì bây giờ gia đình và bạn bè ở Việt Nam có thể đọc được tác phẩm của tôi. Giấc mơ của tôi đã trở thành sự thật”. Đó là chia sẻ của tác giả Angie Chau (thuộc thế hệ nhà văn Việt Nam thứ hai tại Hoa Kỳ) khi tập truyện ngắn Những người thầm lặng vừa được NXB Tổng hợp giới thiệu đến độc giả trong nước.
-
Đã thành truyền thống, 5 năm một lần, Bộ Quốc phòng tiến hành xét, trao Giải thưởng văn học nghệ thuật, báo chí về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng. Trong số hàng trăm tác giả tham dự xét giải ở chuyên ngành văn học lần này (từ năm 2014 đến 2019), đáng chú ý là sự xuất hiện của các cây bút thuộc “thế hệ 7x, 8x” - những người được sinh ra và trưởng thành trong thời bình.
-
Chiều 24-2, tại Nhà hát Quân đội phía Nam, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã tổ chức lễ trao Giải thưởng Văn học nghệ thuật, Báo chí đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng 5 năm (2014 - 2019) của Bộ Quốc phòng khu vực phía Nam.
-
Sáng 21-2, tại Hà Nội, Tổng Cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam tổ chức Lễ trao Giải thưởng văn học nghệ thuật, báo chí đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng 5 năm (2014-2019) của Bộ Quốc phòng.
-
Khi dòng sách tản văn, tùy bút, tiểu thuyết ngôn tình thiên về yếu tố thị trường đang có xu hướng chững lại thì thời gian gần đây, một số đơn vị xuất bản trong nước đã bắt đầu mở rộng cửa cho những tác giả trẻ đi theo lối viết chính thống, có nhiều thể nghiệm sáng tạo.
-
Nguyễn Thị Kim Hòa (hội viên Hội Nhà văn Việt Nam) không còn là cái tên xa lạ trong làng văn chương nước nhà. Bởi những năm gần đây, Hòa liên tục gây ấn tượng bằng những tác phẩm đậm chất sáng tạo, và là chủ nhân của nhiều giải thưởng văn chương uy tín. Và khi nhắc đến văn chương của Nguyễn Thị Kim Hòa, phải đề cập ngay đến thể loại văn học thiếu nhi.
-
“Nhắc đến Phan Quang, chúng ta vẫn hình dung ông là nhà báo lớn, nhà hoạt động xã hội xuất sắc, quên mất Phan Quang còn là nhà văn...".
-
Sau 2 cuốn sách Sài Gòn dòng sông tuổi thơ và Sài Gòn khâu lại mảnh thời gian, nhà văn Lê Văn Nghĩa ở tuổi 67 tiếp tục ra mắt tạp bút Sài Gòn chuyện xưa mà chưa cũ, do Nhà xuất bản Trẻ ấn hành đầu xuân Canh Tý. Hơn 400 trang sách là những ký ức vừa rộn ràng vừa xôn xao về đô thị nhộn nhịp nhất phương Nam.
-
“Linh điểu” là tiểu thuyết thứ 10 của Nguyễn Văn Học, vừa được NXB Dân trí và Công ty sách Trí thức Việt phát hành, quý I/2020.
-
Hay tin nhà văn, nhà báo Trần Thanh Phương vừa trút hơi thở cuối cùng tại Bệnh viện Nhân dân 115 (TPHCM), rất nhiều văn nghệ sĩ đã bày tỏ sự thương tiếc. Bởi một lẽ, hiếm hoi có một người cần mẫn với chữ nghĩa, với văn chương như ông.
-
Trong phong trào Thơ mới, có nhiều thi sĩ làm thơ với đề tài mùa xuân và để lại những thi phẩm lừng danh.
-
Năm mới Canh Tý 2020, nhà thơ Hoài Vũ đón mùa xuân thứ 85 trong cuộc đời nhiều thăng trầm. Các tuyển tập thơ, truyện ngắn và văn học dịch của Hoài Vũ sẽ lần lượt ra mắt bạn đọc, được chọn lọc từ những tác phẩm đã xuất bản.
-
Sau 1986, nền văn học bước vào thời kì đổi mới, hoà nhịp với công cuộc đổi mới mạnh mẽ và toàn diện trên đất nước ta. Lê Minh Khuê là nhà văn đã trưởng thành từ văn học chống Mĩ. Trước yêu cầu mới, chị đã có nhiều cố gắng, thể hiện những nỗ lực sáng tạo của một cây bút nữ. Trong đó, phải kể đến những đổi mới về bút pháp truyện ngắn.
-
Đây là tập thơ của tác giả Hồ Quang Toản, vừa được NXB Hội Nhà văn ấn hành. “Đời muối” với 72 bài thơ chở nặng những ký ức đẹp về mẹ và quê hương, là khúc tình ca tác giả chọn để thủ thỉ với tình yêu, với những khảo nghiệm đã thành tên in dấu cung đường anh đã đi qua.
-
Sáng 6-1, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác văn học, nghệ thuật năm 2019, triển khai công tác năm 2020 và trao giải thưởng văn học nghệ thuật 2019.
.png)
.png)
