Ngón trăng
Ngón tay chỉ mặt trăng - Ảnh: thanhcavietnam.net
Vào thiền ngồi quán cửa không Mà sao thấy núi thấy sông2 như là Đường lành Cực lạc thì xa Đường gai dậm xuống Ta bà thì đau Phật Đà đã nói gì đâu3 Chúng sinh vọng mống truy cầu đảo điên Căn trần thức4 dụ nhân duyên Tiếng chuông vô ngã buông liền quả mê Sắc thân ngỡ cội Bồ Đề5 Thiền na rụng ngón6 trăng về cõi không... ------------------ (1) - Ngón trăng tức ngón tay chỉ trăng. Phật nói giáo lý của Ngài như ngón tay chỉ mặt trăng chứ không phải là trăng. Ngón tay là phương tiện hoặc chân lý tương đối (tục đế), còn mặt trăng biểu tượng cho mục đích là Đạo, là chân lý tuyệt đối (chân đế). Đừng nhầm ngón tay với mặt trăng. (2) - Trong giới thiền môn có một thiền thoại phát xuất từ kinh nghiệm tu chứng của Thiền sư Thanh Nguyên Duy Tín, rằng: Khi chưa tu thấy sông là sông, núi là núi. Khi tu rồi thấy sông không còn là sông núi không còn là núi. Khu tu đã ngộ lại thấy sông là sông núi là núi. Tuy nhiên, cái “thấy” sông là sông núi là núi khi chưa tu và khi đã đắc đạo là hai cảnh giới (trạng thái) khác nhau. Một đằng là thấy bằng sự tác ý phân biệt (nhị nguyên), một đằng là thấy bằng trực giác uyên nguyên, giữa cái thấy và cái bị thấy không có sự phân biệt. Có một chuyện thiền rất điển hình về cái “thấy” này: Sư Trí Thông: “Ta đại ngộ rồi”. Thiền sư Quy Tông hỏi: “Nhà ngươi thấy được đạo lý gì mà nói là đại ngộ?”. Trí Thông đáp: “Ni sư là đàn bà”. Quy Tông kinh ngạc gật đầu chứng khả. (3) - Phật Đà: một trong những danh hiệu của Phật Thích Ca (không phải Phật A - Di - Đà), sau 49 năm thuyết pháp, cuối cùng Ngài nói: “Ta chưa nói pháp nào cả”. (4) - Căn, trần, thức là các yếu tố trong cấu trúc của Tâm (theo duy thức học) và cũng là những món mục, những tác nhân trong thập nhị nhân duyên (nhân quả). (5) - Bồ Đề: sự giác ngộ, tĩnh thức, chứng quả vị thánh. Thần Tú là đệ tử xuất sắc nhất về mặt học vấn của Ngũ Tổ Hoằng Nhẫn và là người khả dĩ nhất nối tổ dòng thiền, có làm bài kệ rằng: Thân là Bồ Đề cội Tâm như gương sáng đài Ngày ngày siêng phủi bụi Khỏi bị nhuốm trần ai Huệ Năng khi đó chưa có danh phận gì, thậm chí chưa được xuống tóc như một sa di nhưng đã chứng đạo và làm bài kệ “phản biện”: Bồ Đề vốn không cội Gương sáng chẳng phải đài Nguyên chẳng có một vật Sao gọi phủi trần ai Qua 2 bài kệ, Ngũ Tổ thấy Huệ Năng có trình độ tâm chứng diệu hữu hơn và truyền tâm ấn để Huệ Năng trở thành Lục Tổ Thiền tông. (6) - Sư Câu Chi thường giơ một ngón tay lên khi có ai hỏi về cốt chỉ của đạo Phật. Một chú tiểu bắt chước liền bị sư chặt đứt ngón tay. Chú tiểu bỏ chạy, sư đuổi theo. Khi chú tiểu vừa quay đầu lại thì sư giơ ngón tay lên, lập tức chú tiểu hoát ngộ. Mục đích rốt ráo của thiền là làm cho “rụng” ngón tay chỉ trăng và đưa trăng về cõi không. (SDB 10-2010) |
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
LTS: Nguyễn Văn Phương (tức Phương xích lô), nguyên hội viên Hội Nhà văn TT.Huế đã bị chết đuối ngày 2 tháng 6 năm 2002 tại Quảng Trị..Trước đó vài ngày anh có gửi tới toà soạn chúng tôi chùm thơ dự thi như một di ngôn tuyệt mệnh.Sông Hương xin trân trọng giới thiệu những bài thơ cuối của Nguyễn Văn Phương cùng bạn đọc.
-
NGUYỄN XUÂN HOÀNGTên thật: Nguyễn Xuân HoàngBút danh: Hạnh Lê, Hoàng Bình Thi, Nguyễn Vân Cù, Hoàng Phủ Cam.Nguyên quán: Hương Toàn, Hương Trà, TT.Huế.Năm sinh: 1966
-
TÔN NỮ HỶ KHƯƠNGTên thật: Công Tằng Tôn Nữ Hỷ KhươngSinh năm: 1937 tại Vỹ Dạ - HuếĐã cộng tác với nhiều tờ báo ở Huế và Saigon từ năm 1959
-
TRẦN HỮU LỤC - TRƯƠNG QUÂN - TÔN NỮ THU THUỶ
-
Hoàng Phủ Ngọc Tường - Nguyễn Khắc Thạch - Phạm Nguyên Tường - Mai Văn Hoan - Văn Hữu Tứ - Nguyên Quân - Võ Quê - Ngàn Thương - Lê Ngã Lễ - Ngô Cang - Nguyễn Thiền Nghi - Lê Viết Xuân - Đỗ Văn Khoái - Phạm Tấn Hầu - Thanh Tú - Hồng Thị Vinh - Nguyễn Xuân Thâm - Nguyễn Ngọc Phú - Nguyễn Hoài Nhơn - Đàm Khánh Phương - Bùi minh Quốc - Nguyễn Trung Hiếu - Nguyễn Văn Dinh - Nguyễn Đông Nhật - Vũ Thị khương - Lê Huy Quang - Vương Tùng Cương - Huỳnh Quang Nam - Nguyễn Trọng Bính
-
TRẦN HOÀNG PHỐSinh năm 1953 tại Huế, tên thật là Bửu Nam, hậu duệ 4 đời của nhà thơ Hoàng tộc Tùng Thiện Vương, Tiến sĩ, hiện giảng dạy ở Khoa Văn Đại học Sư phạm Huế.Hội viên Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế. Tác phẩm đã in: - Dự cảm. - Cõi nhân gian lạ lẫm
-
PHẠM XUÂN PHỤNG...Trên thế giới chỉ có Ngài Hightech Rộng - hẹp, thấp - cao tuỳ ý lắp vào...
-
LÂM THỊ MỸ DẠTôi tự đóng khung trong căn nhà bé nhỏChuyện đời thườngChuyện bệnh tật, thuốc thang…Những vùng đất chỉ còn trong trí nhớTrùng điệp cao nguyênXanh thẳm biển mơ màng…
-
HOÀNG DIỆP LẠC...gã thời gian chăn tín đồ vào bức tranh lập thểPicaso vẽ niềm hy vọng cuối cùng...
-
LÊ NGỌC THUẬNCó lẽ bên kia mầy vẫn sayVẫn ngồi ngủ tỉnh giữa ban ngàyVẫn nâng ly rượu không hề tiếcVẫn cạn cả đời không mảy may
-
TRẦN KIÊM ĐOÀNNhắm mắt lại tưởng đêm về quá khứEm nghe gì ngoài tiếng Thu caGió trở lạnh mây bay về tứ xứKhoảng trời Không rỗng lặng la đà
-
TRẦN HOÀNG PHỐMột mìnhngồi vớitrống khôngBốn bề gió thổimênh môngcõi người
-
KIỀU TRUNG PHƯƠNGCon vềnhà trống tuênh toangGiậu thưa dâm bụt gió xang nhẹ lùa
-
VIÊM TỊNH Gởi Thomas L. FriedmanTừ bên kia bờ Tây xa thẳm người đàn ông cô đơn
-
ĐINH THUChiều mùa hạ nắng nóng nung bải hoảiCây phượng buồn rất đẹp ngó dòng sôngTa cũng đứng cúi mình nghiêng xuống đáyKhông thấy gì - cây có thấy gì không
-
NGUYỄN THIỀN NGHI...Chiều chúm môi thổi chén trăng caoGót âm dương đu từng cung bậc...
-
ĐÔNG HÀ...Khi tất cả đã không còn gìtốt xấu buồn vui trắng đen lẫn lộn...
-
LÊ VIẾT XUÂNBất chợt gặp mùa thuTrong tạ từ dáng láHiu hiu làn hương lạAi kéo vòm trời lên…
-
ĐẶNG NHƯ PHỒNTôi đánh rơi khuôn mặt mìnhtrong chén rượuĐể khi mình tỉnhnhớ mình say
.png)
.png)
