Một vòng nhân gian

15:06 07/05/2020

TRẦN QUANG KHANH  

Bóng núi đổ dài xuống bãi cát cũng là lúc mấy ngư phủ trong làng chài kéo nhau ra thuyền, chuẩn bị cho cuộc hành trình của một đêm sâu mưu sinh trên biển. Bóng nắng hẫng dần lên các chỏm cao của ghềnh đá. Hắn uể oải bước ra sát mép sóng, tìm sự khuây khỏa với đám bụi nước, dư phần của những con sóng vồ vập vỗ vào ghềnh.

Mịnh họa: Đặng Mậu Tựu

Đêm qua đã là đêm không ngủ thứ ba. Hắn thức đợi bình minh với niềm hy vọng khắc khoải sẽ có một tin nhắn của nàng. Nhưng vô vọng. Đèn xanh báo mở messenger của nàng sáng cả đêm nhưng nó đã không một giây dành cho hắn. Và hắn cũng không còn mạnh dạn nhắp vào đấy để gửi cho nàng một thông điệp nào nữa dẫu lòng hắn đang chất chứa bao nỗi niềm; chất chứa bao yêu thương, trìu mến. Hắn đã sắp xếp, chuẩn bị bao nhiêu điều sẽ nói với nàng, thậm chí hắn viết cả ra giấy, lựa chọn, đắn đo... Nhưng rồi hắn lại không thể, nói đúng ra là không dám nhắp vào cái chấm xanh, tín hiệu liên lạc kỳ diệu của thời đại 4.0 ấy. Hắn sợ nói hớ lại khiến nàng đau. Mà có thể lắm, bởi giờ đây câu nói nào của hắn với nàng cũng như bị thừa ra vì đều có thể là điều lặp lại, thậm chí là đã lặp lại cả chục lần.

Thực ra, đêm qua hắn cũng có được một cuộc trò chuyện trên messenger lúc hai giờ sáng. Người nói chuyện với hắn là một cô sinh viên văn khoa mà hắn kết bạn trên facebook vì biết nhau qua một số bài thơ tình đăng trên báo. Cô vừa ra trường, đang tìm kiếm việc làm. Thấy tín hiệu báo online của hắn, cô đã nhảy vào trò chuyện. Và chẳng hiểu sao hắn lại thật thà thổ lộ nỗi lòng.

Câu chuyện dông dài một chút nhưng chủ yếu là đoạn đối thoại:

- Sao chú còn chưa ngủ?

- Chú đang buồn và không ngủ được.

- Có chuyện gì buồn vậy chú?

- Chú thất tình.

- Thật hả chú. Thất tình là không ngủ được sao?

- Vâng. Mỗi lần thất tình trông chú te tua lắm!

- Hic, thương chú quá. Chỉ te tua tinh thần thôi nha chú. Chú vẫn phải ăn ngủ đó, kẻo ốm mất.

- Cảm ơn cháu...

Te tua tinh thần mà vẫn phải ăn, phải ngủ. Đúng là người trẻ, người chưa một lần biết thất tình là gì! Hay là ở lứa tuổi đó, con người ta chưa thể ngấm, thấu cái sự đổ vỡ của tình yêu. Mà cũng có khi lớp trẻ bây giờ chả dại đi trao trọn vẹn niềm tin của mình cho ai. Chúng sống có kế hoạch, biết tính toán từng khoảnh khắc của đời mình…

Hắn ngồi bệt xuống ghềnh, sóng ầm ào đập vào đá, nước bắn tung tóe lên tóc, chảy thành dòng trên mặt hắn nhưng hắn mặc xác, cứ để nước chảy lòng ròng như vậy…

Đầu óc hắn đang đóng băng thì gió khơi và bọt sóng có nghĩa lý gì.

Hắn có mặt ở bãi biển này là để trốn chạy hay là để gặm nhấm một cuộc tình tàn phai? Quả thật, càng muốn tịch yên ở nơi chỉ có sóng nước và gió khơi thì hắn lại càng phải đối diện với chính hắn, của những ray rứt dại khờ, của những hồn nhiên thất bại…

Nơi hắn chọn cho kỳ nghỉ lần này là một cái thung lũng, có hai cánh tay núi nhoài ra mép biển với ghềnh đá nhấp nhô, tạo nên những hình thù kỳ thú, những hang hốc phủ rêu mát rượi. Giữa nó là bãi tắm, nước trong xanh, sóng yên lành. Khi người ta mở con đường ven biển, chủ đất của cái thung lũng này bằng cách nghĩ và sức cần lao của người nông dân có đất rừng làm rẫy đã dần dần biến rẫy, đồi thành điểm du lịch nên mọi thứ trông rất hoang sơ. Có lẽ nó hút du khách vì cái bãi tắm nước xanh trong và hình thù hấp dẫn của những đá hòn, đá tảng chồng xếp lên nhau ở phía ghềnh. Tắm biển, chụp ảnh và được ăn những sản vật biển tươi rói do ngư dân vừa đánh bắt được ngoài khơi mang vào là cái thú thời đại của khách du lịch ngày nay.

Chủ bãi cũng xây lên vài căn phòng, lắp đặt TV, máy điều hòa để phục vụ khách nghỉ. Mươi chiếc nhà sàn lợp tranh được dựng lên để mắc võng, đặt bàn ghế cho khách nằm chờ ăn uống. Hắn chọn thuê một phòng ở dài ngày. Hắn muốn tránh xa thành phố, chia tay công việc thường ngày với những áp lực, phiền nhiễu, tranh giành lợi lộc. Thỉnh thoảng hắn vẫn tự thưởng cho mình những kỳ nghỉ như thế. Chọn một nơi yên tĩnh và để lòng mình vào những ngày trống không…

Hắn từng có thời kỳ làm một công việc nghiên cứu về con người. Cũng hãnh tiến với thâm niên công việc và bề dày tiếp xúc với không biết bao nhiêu dạng người trong xã hội để luôn cố hiểu họ. Hiệu quả công việc của hắn là sự chỉ ra cho được những người mà hắn tiếp xúc, rằng họ là ai, họ đang muốn gì… trong một khoảng thời gian gặp gỡ. Và công việc đó phải được thể hiện bằng con chữ gây xúc cảm. Nhưng rồi hình như hắn nhận ra thực tế là hắn đã không hiểu lắm về con người!

Hắn mồ côi cha từ nhỏ, mẹ hắn đã nuôi hắn lớn lên bằng mọi thứ rách nát giữa chung quanh là sự lành lặn; bằng đói nghèo giữa chung quanh là sự giàu có, thừa thãi. Mẹ hắn luôn yêu cầu hắn phải sống thật thà, nhẫn nhịn. Hồi nhỏ, bị trang lứa ức hiếp, hắn chống cự thì lập tức nhận những trận đòn tê tái từ các băng nhóm. Trở về nhà hắn lại nhận đòn roi của mẹ. Mẹ hắn luôn nói “mẹ đã bảo mà, nhà mình mẹ góa con côi, ai nói hiền thì chơi ai nói dữ thì bỏ đi nơi khác, đừng gây sự, đừng đôi co, chỉ thiệt thân thôi con ạ…”. Hắn yêu mẹ, ngoan ngoãn nghe lời mẹ. Và chỉ chừng đó thôi sự thật thà, hồn nhiên đã như ngấm vào máu thịt hắn.

Cái giá đầu tiên phải trả cho sự hồn nhiên của hắn là mối tình đầu tan vỡ. Thời phổ thông hắn học rất giỏi và sau thời gian theo kèm cặp văn, toán cho hoa khôi của trường ở làng bên, hắn đã chinh phục được nàng. Cặp đôi trai tài gái sắc ngày ngày vẫn đi về bên nhau, lúc đến trường và khi tan học. Họ đã viết cho nhau cả tập nhật ký yêu thương. Vậy mà chỉ trong một lần nàng đến chơi nhà trong khi hắn đang phải thực hiện một “phi vụ” mẹ giao nên nhờ người bạn thân tiếp hộ và đưa nàng về nhà, hoa khôi đã ngã vào lòng người bạn đẹp trai ấy. Họ đi chơi cùng nhau rồi chụp ảnh chung gửi cho hắn, hoa khôi tuyên bố kết thúc quan hệ với hắn. Hắn khổ đau, vật vã vì đã dồn hết những yêu thương, tin cậy cho mối tình đầu để rồi cùng một lúc mất cả hai người thân thiết.

Sau khi tốt nghiệp đại học, hắn bôn ba đi tìm việc. Hắn được giới thiệu vào một tỉnh phía nam gặp một đàn anh đồng môn nhờ giúp đỡ. Khi tìm đến nơi thì người đàn anh ấy lại vội vã chuẩn bị cho chuyến công tác dài ngày nơi xa. Anh bảo hắn ở lại chơi vài ngày, chờ anh về. Nhà chỉ có chị và đứa con gái 3 tuổi. Một thoáng ngại ngần nhưng trước tấm thịnh tình của anh chị, vả, cũng chẳng biết đi đâu, hắn đã ở lại.

Hắn được giao một căn phòng riêng. Hằng ngày chị gửi con và đi làm. Tan sở, chị trở về nhà nấu ăn, hắn lại xuống bếp phụ việc. Họ cùng chuyện trò, ăn uống. Những câu chuyện vui vẻ của chị dần kéo gần hắn vào chị...

Những ngày ngắn ngủi bên chị hóa ra là những ngày tuyệt vời. Cho đến giờ, mỗi lần nghĩ đến những giây phút đó là hắn lại nhắm mắt. Nhiều lúc hắn cũng tự hỏi, giữa chị và hắn không có tình yêu tại sao vẫn có thể mang đến cho nhau những cảm giác kỳ lạ…?

Mối tình đầu rã nát mà lý do hắn được nghe là “vì em khiến chị nhớ đến người tình đầu tiên” - những vết cứa rỉ máu của đời sống tinh thần mỗi con người khi vừa bước chân vào đời khiến hắn hoang mang. Hắn bắt đầu hoài nghi về lòng chung thủy. Nhưng sự kiên trì bền bĩ, những cố gắng không biết mệt mỏi và tính trung thực, lòng chân thành chân truyền từ những lời răn dạy của mẹ thì hắn chưa một chút hoài nghi. Nhờ vậy mà hắn đã tìm được một chỗ đứng vững vàng trong xã hội dẫu lắm khi cũng phải trải qua những thất bại ê chề, những buồn chán triền miên vì sự bất công và lòng tham của con người. Và cũng chính nhờ những đức tính ấy mà hắn có sức thu hút. Hắn lao vào những cuộc tình… Cho đến một ngày hắn gặp nàng… Nàng rực rỡ phục vụ trong một hội nghị mà hắn là khách dự. Và chính nàng mới là người chủ động làm quen hắn. Tiệc xong, hắn gợi ý đưa nàng về. Nàng đồng ý lên ngồi trên xe hắn, buông lời lơ lửng: “Anh muốn đưa em đi đâu cũng được”. Tất nhiên là hắn không đi đâu cả, đưa nàng về thẳng nhà nàng chỉ với vài câu chuyện bông đùa. Song tiếng sét ái tình đã nổ từ giờ phút đó.

Những cuộc hẹn hò, những lần trò chuyện trên messenger khiến hắn ngày càng bị cuốn hút vào câu chuyện cuộc đời nàng.

Cuộc tình đầu tiên của nàng lại là câu chuyện không vui. Trên chuyến xe về Đà Lạt thăm một người thân, nàng gặp người con trai ấy. Anh ta có sức hút vì sự duyên dáng trong lời ăn tiếng nói và vóc dáng thư sinh. Chưa đầy ba mươi tuổi, anh đã có một sự nghiệp tương đối vững chãi, là con trai của một chủ trang trại hoa trái khá lớn ở thành phố ngàn hoa. Nàng vừa tốt nghiệp đại học và cũng chưa biết tương lai đi về đâu. Nàng quyết định ở lại nhà người thân một thời gian và họ đã có với nhau những cuộc hẹn hò thơ mộng dưới những vòm xanh trang trại. Sau đó ít lâu, nàng đã nhận lời cầu hôn của anh.

Cho đến ngày anh về quê nàng, để nàng giới thiệu với ba mẹ. Về nhà nàng, sau khi đã làm quen với gia đình, anh gửi chiếc ba lô ở phòng khách và để nàng đưa anh đi long rong cho biết thành phố nơi nàng sống.

Khi mẹ nàng quét dọn phòng khách, xếp đặt mọi thứ cho đúng nơi đúng chỗ, chiếc ba lô hớ hênh của anh đã để rơi ra cái hộp “ok”… Nàng chưa một lần cần đến nó, vậy thì chỉ có thể anh là một thứ xàm láp…

Buổi chiều, nàng đưa anh ra ngồi dưới chân cầu, nơi dòng Hà Thanh lơ thơ đổ ra biển. Nàng tháo chiếc nhẫn đính hôn trao lại cho anh, mắt ngân ngấn nước. Anh vô cùng ngạc nhiên và quyết không nhận lại kỷ vật này. Nàng không giải thích điều gì, chỉ nói “em không thể lấy anh” rồi lắc đầu và òa khóc. Trong sự giằng co buổi hoàng hôn, nàng quyết định ném chiếc nhẫn cưới xuống lòng sông rồi bỏ về…

Có lẽ cho đến giờ, anh ta cũng không thể hiểu vì sao mà cuộc hôn nhân giữa anh và nàng lại nhanh chóng vỡ tan.

Nàng quyết định lấy chồng chóng vánh từ sự mai mối. Và rồi cuộc hôn nhân thứ hai cũng nhanh chóng tan vỡ khi nàng nhận ra sự bẩn chật trong cuộc sống vợ chồng. Tiền là thứ mà người đàn ông mới của nàng quan tâm hơn tất cả. Anh ta thậm chí còn đặt ra cho nàng những yêu cầu kiếm tiền hết sức vô lý, cả việc phải lừa dối cha mẹ nàng. Nhưng thứ mà nàng ghê tởm chồng lại là những mối quan hệ với đàn bà cho mục đích kiếm tiền. Nàng biết chồng nàng có vài mối quan hệ với những người đàn bà lớn tuổi. Ban đầu nàng cũng rất sốc nhưng rồi giữa sự lựa chọn giữ lại cuộc hôn nhân hay buông bỏ, nàng đã cố làm ngơ, cố chịu đựng cho đến ngày phát hiện ra sự một sự bất thường khiến nàng không còn chịu đựng được nữa. Khi giặt quần áo cho chồng, nàng phát hiện trên chiếc quần sịp có những vết thâm đen rất lạ. Nàng cố tìm hiểu thì ra đó là thứ sản sinh ra từ những con rận.

Nàng đã hét lên cùng với sắc mặt hãi hùng, thể hiện sự kinh tởm và khinh bỉ đến tột độ. Tiếng thét và sắc mặt đó có lẽ sẽ ám ảnh suốt cuộc đời anh ta. Và kể từ đó, người chồng đã không còn có cơ hội nào để gần gũi nàng nữa. Nàng mua một tấm nệm mới và sống cách ly dù người chồng đã cố “tẩy trắng” và xuống giọng van nài. Cuối cùng họ chọn cách ly hôn.

Những câu chuyện về cuộc đời nàng cứ ám lấy hắn, dẫn dụ, mê hoặc. Thương cảm và yêu. Hắn yêu từng vạt quá khứ của nàng, từng nỗi đớn đau của nàng. Từ lúc nàng để yên bàn tay trong bàn tay ấm nóng của hắn cùng những giọt nước mắt lăn dài trên má, trái tim của hắn đã mềm ra, hắn hiểu từ nay hắn sẽ làm mọi thứ có thể để nàng vui.

Thật kỳ lạ, một kẻ từng trải tình trường như hắn, trước nàng lại như một con thú trúng thương!

Mọi thứ của nàng với hắn đều trở nên rất tuyệt, cả cái giọng nói pha chút nhà quê, cái dáng đi thẳng đuồn đuột cũng khiến hắn mê mẩn; không nghe là buồn, không nhìn là nhớ. Song điều đáng sợ nhất với hắn là sự lạnh lùng của nàng. Đôi lúc nàng bảo với hắn là “em yêu anh”, rồi lại bảo “hình như là em không yêu ai được, em chỉ yêu bản thân mình”… Và cứ thế hắn tin tin, ngờ ngờ.  

Cả tuần rồi nàng đột nhiên mất tích, không một lời nhắn nào cho hắn. Cả trăm lần hắn đưa tay vào máy điện thoại nhắp vào số của nàng, nhưng trả lời hắn vẫn một giọng lạnh lẽo, trơ và khô của dịch vụ cài đặt mặc định “thuê bao quý khách vừa gọi hiện không liên lạc được, xin quý khách vui lòng gọi lại sau”. Hắn đã đưa ra hàng chục tình huống đoán định và rồi lắc đầu. Dù tình huống nào thì cuối cùng sự ra đi của nàng cũng có nghĩa là trái tim nàng không có hắn.

Đôi lúc hắn cũng có cảm giác hình như là nàng còn có một mối quan hệ khác, những cuộc trò chuyện qua tin nhắn, những tấm ảnh gửi đi… không chỉ cho riêng hắn. Hình như trong nàng đã có sự phân thân. Hắn cố để không nghĩ tới, hắn tự tin rồi mọi thứ sẽ ổn bởi tình yêu mà hắn dành cho nàng quá cuồng nhiệt, quá hồn nhiên và vô điều kiện.

Có người đàn bà nào lại từ chối một người luôn làm mọi thứ để mang lại nụ cười nở trên môi tươi của mình mỗi ngày?

Những ngày qua là khoảng thời gian đầy đủ nhất để hắn chiêm nghiệm mối quan hệ giữa hắn và nàng; là độ lùi thời gian để hắn phán xét những thói tật của nàng và hình dung một cách đầy đủ nhất về nàng. Không còn trẻ và từng trải qua thời thơ ấu đầy gian khó, cộng với công việc đòi hỏi sự đi nhiều, tiếp xúc nhiều và cả sự đọc của hắn khiến hắn tự tin mình đang bước qua những điểm cuối của một vòng nhân gian với những khổ đau tột cùng và những khoảnh khắc thăng hoa, hạnh phúc… Những trải nghiệm nhân gian, trải nghiệm tình, khiến hắn không tin là mình còn nhầm lẫn nữa. Có thể nào sự tinh khiết mà hắn dành cho nàng, sự trong trẻo của tuổi nàng lại không thể phủ trùm bên trong cái lõi lương thiện…  

Hắn khóc.

Biển đêm vắng lặng. Trăng mười sáu vừa nhô lên. Hắn thả những bước chậm rãi lên cát mịn, lần về phía ghềnh đá. Một cánh hải âu lẻ loi chao qua phía trước, nơi tiếp giáp mặt trăng với mặt biển đã kịp lưu vào võng mạc hắn chút chao chác, cô đơn.

Chưa bao giờ hắn thấy biển đẹp đến thế! Ánh trăng vẽ lên mặt biển một vệt dài rồi dát vàng lên mặt sóng lấp lánh thành một con đường trăng hun hút. Hắn nhìn xa thẳm về phía cuối con đường trăng trên biển. Hình như ở phía mặt nước hình cầu, tít mù bên kia bờ đại dương có bàn tay ai vẫy! Cái đáng đi thẳng đuồn đuột ở cuối con đường trăng. Giọng nói pha chút nhà quê văng vẳng…

Hắn cởi bỏ tất cả và ào xuống biển theo con đường trăng lấp lánh. Cơ thể hắn được thả lỏng hoàn toàn và theo một nhịp chậm, hắn chắp tay duỗi về phía trước rồi lại ngửa hai bàn tay úp mu vào nhau kéo về phía sau.

Cứ thế hắn từ từ trôi dài trên con đường trăng, xa dần ghềnh đá…

Chiếc áo biển dát vàng lấp lánh ôm ấp hắn, nghiêng chao theo những đợt sóng to dần.

Hắn thấy người nhẹ bẫng, đầu óc rỗng rễnh…

T.Q.K  
(SHSDB36/03-2020)



 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • NGUYỄN VIỆT HÀCó một ngày rất âu lo đã đến với thằng béo. Bụng bồn chồn tưng tức, giống như đang ngồi giữa một cuộc họp trang trọng bỗng mót tiểu tiện mà không thể đi. Trước đấy hình như duy nhất một lần cái cảm giác bất an này cũng đã đến. Láng máng không thể nhớ.

  • MA VĂN KHÁNGKhi những người U Ní ở vùng biên sau mấy tháng trời đông giá, ngồi trong nhà đánh cuốc, sửa dao, đan lát bước ra khỏi căn nhà đất dày kín như cái kén, đặt chiếc vai cày lên cổ con trâu, đi những đường cày đầu tiên, hoặc rủ nhau đi bán công khắp các nơi trong vùng thượng huyện Bát Xát, thì hoa gạo bắt đầu nở.

  • PHAN TUẤN ANH- Anh ơi lên xe đi, xe chạy suốt Bắc Nam đấy.- Có đi Vinh hả anh, bao nhiêu tiền vậy?- Ôi dào! mấy chục ngàn thôi, lên nhanh đi anh ơi.

  • HOÀNG THỊ NHƯ HUYĐiện thoại di động trong túi rung lên báo tin nhắn đến, Luân uể oải mở ra xem. Khuya rồi sao còn ai nhắn tin nhỉ? Một số máy lạ với một dòng tin lạ hiện ra: “Bạn ơi tôi không biết bạn là ai nhưng tôi muốn bạn biết tôi sắp lìa xa cuộc sống này. Tôi đang tuyệt vọng”.Đúng là đồ khùng! Đồ dở hơi!

  • HOÀNG TRỌNG ĐỊNHPhòng giam chật chội, tối tăm...  Gần trần có một lỗ thông hơi. Bên ngoài lỗ thông hơi là bức tường tôn xám xỉn. Khe hở dài chừng 10 mét, rộng chừng 3 tấc, nằm song song và gần sát với mặt đường bên ngoài. Đứng trong phòng giam, từ lỗ thông hơi nhìn qua khe hở của bức tường, chỉ có thể thấy những bước chân người đi.

  • NGUYỄN TRƯỜNGThấy tôi ngồi chăm chú đọc thư, miệng cứ tủm tỉm cười, vợ tôi mới giả giọng, hỏi đùa:- Có việc chi thích thú mà cười một chắc rứa?- Có chuyện vui bất ngờ đấy em ạ! - Tôi vừa trả lời vừa kéo tay vợ ngồi xuống, rồi đọc lại một mạch toàn văn bốn trang thư của ba tôi từ Huế mới gửi vào.

  • VIỆT HÙNGGa H. một đêm mưa phùn ảm đạm.Khách chờ tàu nằm la liệt dọc các hành lang.Tôi bước vào phòng đợi, trong tâm trạng không vui mà cũng chẳng buồn. Tìm một chỗ ngồi bất kỳ…

  • TRẦN KIÊM ĐOÀN Ngôi nhà một thời là tổ ấm trên đồi bỗng trở thành rộng gấp đôi, gấp ba và vắng vẻ như một tòa lâu đài cổ từ khi Bé Út dọn ra khỏi nhà để lên miền Bắc học. Đứa con 18 tuổi trên đất Mỹ nầy rời nhà đi học xa thường có nghĩa là đang bước vào đời, ra khỏi vòng tay cha mẹ, thật khó lòng về lại. Những bước tiếp nối là học ra trường, kiếm việc làm, chọn nhiệm sở như cánh buồm đưa tuổi trẻ ra khơi. Bất cứ nơi nào có thể an cư lạc nghiệp trên 50 tiểu bang sẽ là nơi đất lành chim đậu. Tuổi thành niên tiêu biểu của văn hóa Âu Mỹ là tự lập, gắn liền với  vai trò chuyên môn và xã hội chứ không phải quanh quẩn với đời sống gia đình.

  • ĐỖ PHẤNĐêm rất khuya dưới chân núi H. Khó khăn lắm chúng tôi mới tìm được một con đò bằng tôn móp méo xác xơ. Chẳng hiểu ban ngày trông nó thế nào. Có lẽ đây là chiếc đò bị cấm lưu hành? Không thể có mặt ở bến vào ban ngày. Cũng là cấm làm phép. Dòng suối không có chỗ nào đủ sâu để có thể chết đuối.

  • ĐỖ KIM CUÔNGBây giờ bạn bè ít được gặp anh lang lang trên phố. Thảng hoặc dăm bữa nửa tháng, có khi hơn mới tóm được anh. Ấy là khi anh phải ra khỏi nhà đi nạp bài cho những tờ báo mà anh thường cộng tác, hoặc đi nhận nhuận bút một vài bài thơ lẻ in trên báo.

  • VŨ NAM TRỰC           Truyện ngắn

  • TRẦM NGUYÊN Ý ANHÔng Nhâm bước chầm chậm theo con đường tráng xi-măng ngoằn ngoèo trong con hẻm nhỏ. Căn nhà ông ở cuối xóm, một trệt, một lầu... mới tinh. Cánh cửa sắt đóng im ỉm. Ông ngồi bệt xuống nền xi-măng vì chân ông đã mỏi. Lẽ ra, khi mấy đứa con ông chưa bàn nhau cất lại căn nhà, ông đã có thể đẩy cánh cửa rào bằng tre và đàng hoàng bước vào nhà mình.

  • XUÂN CHUẨNĐể rồi tôi kể cho ông nghe về lai lịch cái quạt, để ông ông khỏi coi tôi là Thằng Bờm có cái quạt mo. Cái thời quạt điện quạt đá, máy lạnh mà cứ bo bo cái quạt kè, thỉnh thoảng lại đạp phành phạch như mẹ hàng cá thách lên giữa chợ. Cũng chẳng có gì li kỳ, hay mùi mẫn rơi lệ, chỉ là chuyện đời tầm phào.Hai ông trải chiếu ngồi giữa sân, nhâm nhi chén trà, ông Thân nói với đại tá Tiến về hưu như vậy khi đại tá ngỏ ý thích cái quạt kè của ông.

  • TRẦN THỊ TRƯỜNG  Bim chào đời vào lúc kém 19 phút. Trăng hạ tuần phun nhẹ màu đục của sữa vào bầu trời. Hôm sau trời lất phất mưa. Bố nói với bà ngoại trước khi đi làm: "Nếu không thấy con về thì bà giúp con cùng nhà con nuôi cháu". Câu nói ám ảnh làm trí tưởng tượng của bà ngoại nhiều lần thắt lại. Sau này nhiều khi bà ngoại sợ cả cái bóng của mình.

  • NAM TRUNG Ông Hãnh cứ đi tới đi lui trong phòng khách nhà ông, vừa đi vừa quạu cọ lẩm bẩm: thằng Hùng nó nói vậy là nó có ý coi thường mình, nó dám trứng khôn hơn vịt. Rồi mày sẽ biết tay ông. Ông sẽ cho mày còn lâu mới được vào Đảng, ông sẽ bác tất cả những đề xuất về mày...

  • HOÀNG THÁI SƠNKhi tôi lớn lên thì nội tôi đã mất từ lâu nhưng thỉnh thoảng dân làng vẫn nhắc đến người với niềm cảm mến về những chuyện không ít ly kỳ. Ông tôi rất khoẻ, người tròn vo, đen như sừng, tục danh Cu Trắt - phương ngữ vùng quê tôi nghĩa là nhỏ và rắn chắc. Ông ham mê võ thuật, thạo côn quyền, thuở trai thường đóng vai ông địa trong đám múa lân. Đám múa năm nào hễ thiếu ông là coi như nhạt trò, dân làng chẳng ai buồn xem. Người ta đồn ông tôi tài ba lỗi lạc, như có thể đi trên lửa, nhảy qua nóc nhà, còn những thứ chui vào hậu cung đình làng mà không cần dở ngói là xoàng... Kho chuyện về ông ngày càng dày do mồm miệng dân gian thêu dệt thêm, tuy nhiên trong đó nhiều chuyện là có thật.

  • PHAN XUÂN HẬUTôi trở về quê sau mười năm xa cách. Quê tôi nằm cuối con sông Vẹn, con sông này là nhánh của sông Dinh, bắt nguồn từ dãy núi Gám, chảy qua bến Dền. Nơi đây xưa kia là kinh đô của vua Dền. Vua Dền tụ tập lực lượng chống lại nhà Trần khi đó đang trấn áp nhà Lý. Vua Dền là hậu duệ của Lý Thái Tổ, ông không chịu sự chuyên quyền của vua tôi Trần Thủ Độ bèn lập căn cứ ở miền Tây Yên Thành, tức quê tôi, và Dền là kinh thành của ông, dân quen gọi ông là vua Dền.

  • NGUYỄN VĂN VINHTết Mậu Thân năm ấy tôi tròn mười sáu tuổi. Soi gương, tôi thấy y xì một con bé tóc lơ xơ hoe nắng, xấu tệ.

  • CHÂU DIÊNĐơn vị của tôi đi bộ từ một tỉnh miền Trung, lên qua Mường Phăng thì Điện Biên đã giải phóng. Sau một tháng đi bộ nhưng gần như chạy bộ, chúng tôi được phép nghỉ lại hai ngày ở một bản, hồi đó bản này nằm khá sâu trong rừng, nhưng nay thì nó đã ở bên một nhánh đường mới làm dẫn ra phố huyện Tuần Giáo để nối vào con đường số 6 chạy tuốt lên Điện Biên Phủ.

  • NGUYỄN TRƯỜNGLàng Hạ nằm phía hạ nguồn sông La Ngà. Đất chật. Người đông. Đói nghèo thành nếp. Hồi hai bên đánh nhau, nơi đây là vùng địch hậu. Giải phóng hơn chục năm mà làng Hạ đói nghèo vẫn hoàn nghèo đói. Không ít người bỏ làng đi xa chẳng thèm ngoái cổ nhìn lại. Vậy mà hơn mười năm lại đây, nhờ vực dậy cái nghề tơ tằm truyền thống vốn có từ xưa, làng Hạ đang trở thành một làng nghề giàu có nhất nhì trong vùng. Nhà cũ lỗi thời phá đi xây mới. Đường làng bùn lầy được thay bê-tông. Trường tiểu học tranh tre nứa lá hồi nào nay lên hai tầng. Điện lưới dọc ngang khắp làng đã đẩy năng suất ươm tơ kéo sợi lên cao chưa từng thấy. Chất lượng tơ tằm đạt chuẩn xuất khẩu. Hàng bán chạy hơn cả tôm tươi. Thu nhập người dân ngày một cao.