Khủng hoảng kịch bản sân khấu
Nhiều năm qua, vì thiếu đội ngũ những người sáng tác - tác giả, soạn giả giỏi nghề nên sân khấu TPHCM ở cả lĩnh vực cải lương lẫn kịch nói cứ ngày một khan hiếm kịch bản chất lượng. Đặc biệt, trong năm 2019, hàng loạt tác phẩm cũ (ra đời cách nay hàng chục năm) lần lượt được tái dựng, càng cho thấy sự khủng hoảng trầm trọng của vấn đề kịch bản sân khấu.
Vở kịch Bông hồng cài áo được tái dựng theo phiên bản mới
Ở lĩnh vực sân khấu cải lương, khán giả mộ điệu gặp lại các vở cũ, từ tâm lý xã hội đến cổ trang, được chọn dựng lại như: Giấc mộng đêm xuân, Nhân danh công lý, Tìm lại cuộc đời, Lan và Điệp, Chuyện tình Khau Vai, Áo cưới trước cổng chùa, Ngai vàng và tội ác…
Ở lĩnh vực kịch nói, các sân khấu kịch cũng chọn những vở kịch văn học, kịch bản đã diễn rồi để tái dựng theo phiên bản mới như: Bỉ vỏ, Con nhà nghèo, Bông hồng cài áo, Tuyết Sài Gòn, Mặt nạ bong bóng, Diều ơi, Đẹp bất chấp…
Các vở diễn khi ra rạp vẫn được khán giả đón nhận, ủng hộ, tìm được hiệu ứng, sự đồng cảm từ khán giả. Nhưng việc sử dụng kịch bản cũ cũng chỉ là giải pháp tình thế.
Với lợi thế hội đủ yếu tố cần thiết về chất lượng nội dung, được khán giả quan tâm, bản dựng cũ chỉ cần thêm thắt, chỉnh lý, sắp xếp lại đường dây, tổ chức tập luyện cho ê kíp diễn viên mới, lại có sẵn giấy phép công diễn nên rất nhanh chóng có thể sáng đèn. Thế nên, nhiều năm qua, tình trạng sử dụng kịch bản cũ dường như là đối sách duy nhất cho sàn diễn sân khấu, đặc biệt là cải lương.
Ở mảng sân khấu kịch, tuy có một vài tác giả chuyên viết cho kịch nói, nhưng chất lượng tác phẩm mới chỉ dừng lại ở đáp ứng cho hoạt động biểu diễn theo phong cách của từng sân khấu. Nhiều tác giả không cập nhật được tình hình đời sống văn hóa nghệ thuật hiện tại nên sáng tác xong không thể sử dụng. Nhiều tác phẩm chưa thể hiện được chất lượng nội dung, nghệ thuật, tính thẩm mỹ, tính thời sự, bắt nhịp và gắn liền với những đổi thay của tâm lý con người trong đời sống xã hội mới.
NSND Hồng Vân chia sẻ về đội ngũ tác giả hôm nay: “Họ gần như rời xa đời sống đương đại, rất hiếm có những ngòi bút vẫn còn bám sát đời sống xã hội để sáng tác. Nhiều tác giả chạy theo chủ đề của các trại sáng tác, nặng tính định hướng, nên kịch bản khó đến được với công chúng”.
Thực tiễn của sự thiếu hụt trầm trọng kịch bản sân khấu trong quá khứ và hiện tại, cho thấy một dự báo đáng quan ngại là sẽ khó có sự thay đổi lớn về vấn đề kịch bản sân khấu trong năm mới và ở cả tương lai xa. Thiếu kịch bản hay, chất lượng, sân khấu sẽ ngày một yếu dần.
Loay hoay với kịch bản tết 2020
Không khí tết đang đến rất gần, nhưng các ông, bà “bầu” một số sân khấu kịch vẫn còn tất tả tìm kiếm, cân nhắc trong việc chọn kịch bản tết, đặt tên vở như thế nào cho tươi mới, hấp dẫn để đầu tư dàn dựng. Sân khấu kịch Thế Giới Trẻ trung thành với cách thức chọn đặt hàng những tác giả quen thuộc, chuyên viết kịch bản theo phong cách riêng của sân khấu như: Nguyễn Thu Phương, Bùi Quốc Bảo, Cao Tấn Lộc, Nguyễn Bảo Ngọc.
Tết này, Thế Giới Trẻ sẽ ra mắt 3 vở mới, trong đó có một vở chuyển thể từ kịch bản nước ngoài là Âm mưu hoàn hảo.
Sân khấu kịch Hồng Vân ở cả 2 điểm diễn: Trung tâm văn hóa quận Phú Nhuận và Trung tâm thương mại Garden Mall, quận 5, sẽ diễn vở Ngẫm Kiều, đây là tác phẩm kịch đã tham gia trong dự án Sân khấu thử nghiệm nàng Kiều do Viện Goethe tổ chức, được bà “bầu” Hồng Vân dàn dựng lại. Ngoài ra, NSND Hồng Vân cũng đang cân nhắc gút lại loạt kịch mục diễn tết là những tác phẩm đã ra mắt công chúng được dựng lại, thêm thắt những mảng miếng vui tươi.
Với sân khấu kịch Idecaf, hiện thời đã có một vở được định hình, chuẩn bị lên sàn tập với tên gọi Âm mưu Tú Bà.
Cùng một tâm trạng quay quắt vì kịch bản khan hiếm, mùa tết 2020, sân khấu kịch Hoàng Thái Thanh cố gắng chọn 2 vở mới để đầu tư dàn dựng và hiện tại mới thống nhất được một vở là Tình yêu trời đánh.
Nhà hát Kịch Sân khấu nhỏ 5B cũng nỗ lực tìm chọn và đặt hàng tác giả Vương Huyền Cơ và Nguyễn Sơn 2 kịch bản Ảo và thật 2 và Giao kèo sống thật để dàn dựng, với tiêu chí vui, nhẹ nhàng, tính giải trí cao, nhưng vẫn để lại dư âm trong lòng người xem qua ý nghĩa của một tác phẩm vừa có tính giáo dục, vừa đậm chất nhân văn.
Ông “bầu” Huỳnh Anh Tuấn của sân khấu kịch Idecaf lo lắng: “Tết cận kề nhưng kịch bản sân khấu quá khan hiếm. Người làm sân khấu tìm đỏ mắt để chọn lựa, thật sự rất mệt mỏi! Ngày thường, việc tìm kiếm kịch bản hay vốn đã khó khăn, huống chi ngày tết. Thế nên, xu hướng chung của nhiều sân khấu chính là tìm lại những tác phẩm cũ, hay tái dựng để khán giả có dịp xem lại”.
Đạo diễn Ái Như cũng trăn trở: “Kịch bản luôn là vấn đề rất căng thẳng. Khi tìm được một câu chuyện hợp lý, Hoàng Thái Thanh sẽ cùng chấp bút với các tác giả khác để cho ra vở diễn. Tuy nhiên, áp lực công việc quá nhiều nên việc sáng tác kịch bản cũng có những trở ngại riêng. Việc chuyển thể một tác phẩm văn học thành một vở kịch cũng gặp khó. Sân khấu tuy có nhận được một số kịch bản của các tác giả gửi về nhưng lại không phù hợp để dàn dựng…”.
Từ thực tiễn của sân khấu thành phố, cần thiết phải có những giải pháp hữu hiệu, lâu dài, để thay đổi cục diện hoạt động tổ chức biểu diễn. NSND Trần Minh Ngọc nhận định: “Nền sân khấu phát triển hay không trước hết là phải có đội ngũ sáng tác tài năng. Khi có kịch bản chất lượng, mới có chất liệu tốt cho đạo diễn thể hiện, có nhân vật cho diễn viên thăng hoa, có tác phẩm hay để khán giả thưởng thức. Như vậy, phải có sự quan tâm chăm lo, tạo điều kiện, đào tạo tác giả bài bản, mang tính lâu dài; tổ chức các lớp tập huấn nâng cao tay nghề cho đội ngũ giữ vai trò quan trọng này”.
Theo Thúy Bình - SGGP
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
Mạng xã hội đang thể hiện vai trò rất hiệu quả trong việc quảng bá văn hoá Việt Nam tới bạn bè quốc tế, song thực tế cũng không ít người "mượn danh" việc quảng bá này để đăng tải các video, clip "bẩn", độc hại, nhằm câu view, câu like.
-
Câu hỏi thật lớn, nhưng cũng thật thiết thực, khi mỗi ngày Phật giáo đã và đang đóng góp nhiều điều cho cuộc sống. Ở đâu đó, các vị xuất gia và cư sĩ tại gia đã dấn thân hoặc nỗ lực tu tập, lắng nghe tiếng khổ, tiếng vui của tha nhân để cùng kiến tạo bình an…
-
NGUYỄN HẢI YẾN
Khi tôi viết những dòng này, thì ở Hải Dương, cuộc chiến chống Covid-19 vẫn đang trong hồi quyết liệt. Sự thực là tính từ ngày khởi phát làn sóng Covid-19 lần thứ ba tại Việt Nam mà điểm nóng bắt đầu công ti POYUN - thành phố Chí Linh, Hải Dương chúng tôi chưa có một ngày nào bình yên. -
Sách là một trong những sản phẩm dễ bị xâm phạm bản quyền nhất hiện nay.
-
Những ngày qua, dư luận xôn xao về bức tượng Nữ Thần Tự do phiên bản lỗi, được nhận xét thiếu tính thẩm mỹ xuất hiện trong một khu du lịch ở Sa Pa - Lào Cai. Đó không chỉ là cảnh báo về sự tùy tiện trong thẩm mỹ mà còn là câu chuyện về việc quản lý loại hình du lịch mới.
-
Đó là những thư viện của gia đình, nhưng lại phục vụ cộng đồng và đều nằm trong các làng quê, bên lũy tre, sân đình, tô điểm thêm nét đẹp của vùng quê Kinh Bắc vốn rạng danh với truyền thống hiếu học và thành tích khoa bảng.
-
Thời gian qua, giải thưởng từ cuộc thi thơ của báo Văn Nghệ tổ chức đã tạo nên những tranh cãi về chất lượng tác phẩm đoạt giải.
-
Thời gian qua, giải thưởng từ cuộc thi thơ của báo Văn Nghệ tổ chức đã tạo nên những tranh cãi về chất lượng tác phẩm đoạt giải.
-
Với sự xuất hiện của loại virus mới SARS-CoV-2 ở Vũ Hán, Trung Quốc vào cuối năm 2019 và sau đó đã bùng phát thành đại dịch toàn cầu, các tổ chức Phật giáo trên thế giới đã bắt tay vào hành động.
-
Xây dựng đề án “Chiến lược phát triển ngành văn hóa TPHCM giai đoạn 2020-2035” là điều hết sức cần thiết và đã được UBND TPHCM thông qua mới đây. Trong tình hình hiện nay, việc xác định các hướng phát triển văn hóa sẽ vừa mang tính chiến lược, vừa có ý nghĩa thiết thực.
-
Sau đợt nghỉ diễn vì dịch Covid-19 những ngày tết vừa qua, các sân khấu cải lương xã hội hóa cùng nghệ sĩ (NS) lên kế hoạch phục vụ khán giả nhiều vở mới.
-
Hướng đến các giá trị truyền thống đang là một xu hướng diễn ra dù âm thầm nhưng rất mạnh mẽ trong giới nghệ thuật.
-
Trong vòng xoáy chung, khó mà nói ngành nghề, lĩnh vực nào không bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, nhưng nghệ thuật có cách sáng tạo và thích ứng riêng.
-
Sự kéo dài của cuộc khủng hoảng virus corona có thể không chỉ làm thay đổi phương thức và lịch trình biểu diễn của nhiều nhà hát opera và dàn nhạc mà còn dẫn đến việc thay đổi cán cân quyền lực giữa nghệ sĩ và giới quản lý.
-
Covid là một cú sốc, nhưng Covid cũng là một món quà với trẻ em. Sớm hay muộn, Covid cũng sẽ rời xa, nhưng ngay lúc này, cha mẹ có thể biến không gian Covid thành một bài học lớn cho trẻ ngay tại nhà...
-
Tôi xin phép lấy nhận xét về thời trang của nhà thơ đương thời người Đức E. H. Ballermann để trả lời ngay - trước khi lý luận - câu hỏi thường đặt ra cho tôi "Áo dài truyền thống có đi ngược trào lưu hay xu hướng thời trang hiện đại không”, rằng: Không!
-
Ngày 23 tháng Chạp là ngày tiễn ông Công - ông Táo, cũng là thời điểm nhắc nhở mỗi người về một năm mới sắp đến.
-
Nhìn sự rộn ràng của đường phố thấy đầy sức sống, đầy năng lượng, một sự bình thường vô cùng đáng quý mà ngày thường sẽ chỉ thấy đông quá, tắc đường, bụi bặm quá. Dòng chảy cuồn cuộn ấy mà bị ngừng trệ thì thật kinh khủng...
-
Quá trình sáng tác và thực hành các loại hình nghệ thuật luôn đòi hỏi sự sáng tạo, nghiêm cẩn của mỗi nghệ sĩ. Trong quá trình ấy, tính độc lập, riêng biệt của nghệ sĩ sẽ tạo ra sự khác biệt, để lại dấu ấn và phát triển. Đó là chia sẻ của nhiều nghệ sĩ tại tọa đàm “Trùng trùng tiếp tiếp: sân khấu xưa và nay” tối 20.1.
-
Các bộ phim ăn khách, chương trình nghệ thuật thu hút khán giả, sản phẩm âm nhạc bán chạy... đang khẳng định giá trị kinh tế của văn hóa. Tuy nhiên, đóng góp của văn hóa không chỉ thể hiện qua những con số, và cũng không nên coi đó là mục tiêu của lĩnh vực này.
.png)
.png)
