LÊ THỊ HOÀI NAM
Mười một giờ! Mười một giờ ba mươi! Mười hai giờ! Thư vẫn chưa về. Hôm nay là ngày nghỉ của cô ấy? Trước đây, mấy khi anh để ý đến chuyện đi về của vợ nhưng mỗi lần về muộn, Thư đều báo trước. Bây giờ cô ấy đi đâu? Hay lại...
Minh họa: Nguyễn Tuấn
Nỗi bực làm họng anh khô lại chát đắng. Khoác vội bộ quần áo, anh dắt chiếc xe đạp xuống cầu thang. Nửa chừng, không hiểu thế nào lại chững. Anh trở lui, xô chiếc xe vào tường, lên giường nằm duỗi.
Mười ngày nay, kể từ khi anh bắt gặp Kim, trợ lý của anh từ phòng Thư bước ra, bộ mặt nhợt nhạt, mái tóc rối xù và vệt son màu cánh sen còn bết lại bên khóe miệng, quan hệ giữa anh và Thư đã hoàn toàn đổi khác. Lần đầu tiên sau hơn mười ba năm chung sống, anh chứng kiến sự phản bội của vợ. Có lẽ được gặp người ngoài trái đất cũng không làm anh sửng sốt bàng hoàng đến thế. Bập răng vào môi dưới đến bật máu, anh run giận ném vào hai bộ mặt chết chóc cái nhìn phỉ báng ghê tởm.
Đêm ấy, lòng kiên nhẫn, sự điềm đạm phải mất gần trọn nửa cuộc đời tu luyện anh mới có được bỗng chốc hoảng hốt tháo chạy. Cặp mắt ngầu đục của anh lia quét đến đâu là sự đổ vỡ tan theo đến đấy. Hình tiên nữ đang uốn lượn trên bộ tách Trung Quốc là cái gai đầu tiên đập vào mắt anh. Choang! Thế là rồi đời. Thứ đến là cái ti vi màu mười bốn inches mang nhãn hiệu JVC suýt nữa cũng về chầu chúa. May là anh mới mua cách đây ba tuần. Khoảng thời gian chưa đủ để anh quên rằng, có nó, anh phải mất trọn gần hai triệu rưỡi; một gia tài không nhỏ đối với gia đình anh. Dẫu một tâm hồn phóng khoáng đến đâu thì con số ấy vẫn làm anh hoang mang. Tay anh run lên mất phương hướng để cuối cùng bổ vào má cái Vi, con gái cưng của anh cái tát đến ngọt "Giống đúc con mẹ mày".
Đêm ấy, Thư khóc ròng rã. Thương con, ân hận vì lỗi lầm hay nuối tiếc một khoảng trời bị đánh mất?
Mười hôm rồi, Thư chuyển sang phòng bên ngủ với cái Vi. Việc nhà, Thư vẫn nền nếp như ngày nào. Trước đây, anh chẳng coi chuyện đó là quan trọng: Tất nhiên! Bây giờ đối với anh nó có ý nghĩa đặc biệt. Bao giờ đi làm về anh đều thấy Thư ở nhà. Một cảm giác yên ổn đến nhẹ lòng. Anh bỗng thấy thương thương.
Thế mà hôm nay, ánh nắng đã phát nghiêng tán cây cơm nguội trước ngõ, sắp đến giờ anh đi làm chiều mà Thư vẫn chưa về. Cô ấy đi đâu? Bỗng anh thấy nhói ở bụng, mồ hôi rịn ra bên thái dương, cơn đau dạ dày nổi lên tuyên chiến. Có gì để ém bụng? Anh lần xuống bếp lục chạn. Nồi cơm trống hoác. Anh điên lên (độ này anh dễ cáu lạ). Hừ, lại hẹn hò, lại gặp nhau nữa rồi. Bây giờ mà vác mặt lì lợm ấy về thế nào cũng ăn cái tát nên thân. Sao hôm ấy, anh không thượng cẳng chân, hạ cẳng tay cho hai đứa một trận rồi đến đâu thì đến. Mình là đồ con lừa! Năm ngoái, trong cuộc liên hoan tiễn thằng Dương đi Pháp, thằng Ưng độc mồm khía mình "Ông Chương không ăn nem đâu, chỉ ăn chả thôi". Anh cảm thấy xúc phạm chỉ muốn trả đũa "Còn mày thì ăn chả đến bả cả miệng". Nhưng vốn quen kiềm chế, lại tin ở hạnh phúc của mình, anh chép miệng "Với ai, nó cũng ác miệng thế". Đến cái Vi cũng còn tinh ý hơn anh "Mẹ lạ chưa kìa, dạo này làm sao ấy, hay cười một mình mà cũng hay khóc một mình. Mẹ cười khóc với ai thế? Xấu quá!". Dễ chúng nó phải lòng nhau đã ba năm rồi. Thảo nào, Kim lại tỏ ra hào phóng với Thư đến thế. Cả anh nữa cũng mắc lỡm hắn. Sinh nhật anh mà hắn dám bỏ cả tiền trăm để mua tranh sơn mài tặng. Dạo đó, anh cứ chóp chép mãi với Thư "Kim tốt quá". Nhớ lại, chỉ muốn độn thổ...
Một giờ ba mươi phút!
Anh vớ vội tờ báo đọc quấy. Trước đây, thực đơn của anh trong món ăn tinh thần này là những thông tin về khoa học kỹ thuật và bóng đá. Bây giờ, một quán tính không biết tự bao giờ, anh như kẻ hồi xuân, cuống quýt bám vào chương mục "tình yêu và hôn nhân". Chà! tỷ lệ ly hôn đang tăng đến mức báo động. Thư có gan làm điều đó không nhỉ? Có bao giờ, cô ấy nghĩ đến điều gì sẽ chờ đợi mình đằng sau hai tiếng ly hôn ấy? Ước muốn tuyệt đối về hạnh phúc chăng (?). Nhưng hạnh phúc là gì mới được cơ chứ? Sự thỏa mãn về vật chất và tinh thần (?). Lòng người là túi càn khôn, nên thứ triết lý cổ điển ấy xem ra chẳng vừa lòng ai. Còn anh, anh không tham lam đến thế. Anh chỉ cần sự thanh thản. Đối với anh, được thanh thản ấy là hạnh phúc. Ước mơ của anh đơn giản thế mà sao khó thực hiện quá. Lòng anh bấn loạn...
Thư có yêu hắn đến mức dám từ bỏ chồng con hay chỉ là sự đam mê nhất thời. Thư yêu hắn vì lẽ gì? Tài năng ư? Hắn tài hoa thật đấy nhưng anh là nhân vật nổi tiếng ở xứ này. Người ta vẫn bình luận, giới khoa học đất này không thiếu nhưng anh là một trong số những người ít ỏi được gọi là "nhà". Hắn giàu có ư? Ừ, thì hắn giàu, nhưng anh đâu đến nỗi không lo được cho vợ con. Đã qua rồi những ngày, Thư với chiếc nón che nghiêng vào các quán xép bỏ từng bao thuốc lá, từng gói đậu phụng. Nhưng tiền biết mấy cho vừa. Chẳng cứ gì đàn bà, chẳng cứ gì kẻ đói rách, ai cũng khát tiền. Hắn lại trẻ, thua anh đến gần giáp. Tuổi trẻ đâu chỉ thuần túy là hình thức. Theo Oshawa, trong hôn nhân, cách nhau sáu tháng tuổi là dạng lý tưởng. Thế mà anh cách Thư dễ đến ba mươi lần của sáu tháng. Hắn cùng tuổi Thư, có thể yêu nhau lắm chứ. Nếu ở tuổi anh, cái chín chắn, thâm trầm của người từng trải làm anh trở nên khả kính thì tư cách hấp dẫn của hắn lại biểu thị ở sự hoạt bát, kiêu hãnh pha chút láu cá, liều lĩnh, sản phẩm của nền văn minh thị dân. Anh là một giá trị, nhưng Kim, hắn cũng đáng giá đấy chứ. Trong con mắt quen thuộc của Thư, biết đâu thứ phẩm chất có dạng đồ cổ của anh có thể biến thành đồ cũ (?). Rõ ràng, tỉ số bất lợi đang nghiêng về phía anh. Cổ anh khô rát, háo nước như một tờ giấy thấm...
Phải làm gì bây giờ? Giá không yêu Thư, điều đó sẽ đơn giản biết chừng nào. Ai sẽ trở thành nạn nhân trong cuộc chung đụng tay ba này. Tàn nhẫn với Thư? Anh có quyền làm như thế. Thằng đàn ông bị vợ cắm sừng nhục lắm. Nhưng trừng trị Thư để được cái gì? Hơn mười ba năm chung sống, anh hiểu Thư lắm. Yếu đuối là thế nhưng quyết liệt chẳng ai bằng. Thô bạo cản ngăn cô ấy? Đấy là anh đã vô tình tiếp tay cho hành động của Thư đi đến mau lẹ, kiên quyết hơn. Ngày xưa, không hiểu vì lý do gì mà mới hai mươi tuổi đầu, Thư đã ngang ngạnh tuyên bố "Với tôi, hôn nhân sẽ không cần đến tình yêu. Tôi phó mặc nó cho định mệnh. Bắt đầu từ bây giờ, tôi xin chấp thuận với người nào ngỏ lời cầu hôn đầu tiên, bất luận kẻ đó là ai". Thư không phải là công chúa trong các huyền thoại, nhưng tính Thư thế biết làm sao được. Đến cha mẹ cũng phải ngơ ngác nữa là. Ngày được tin chú rể hơn Thư mười tuổi có lẻ, mẹ Thư giẫy lên "lấy nó, cái Thư gọi cha cũng dở, gọi chú cũng thừa". Còn bà chị đáo để của Thư lại giở đòn kích động "hay lão ta đặt mày trước sự đã rồi". Thư đã im lặng, tuyệt giao với gia đình. Sáu tháng sau, thiệp cưới tung ra như bươm bướm. Ngày anh có Thư, bạn bè mừng cho anh "Trong giới mày râu, thằng Chương có cuộc hôn nhân may mắn nhất". Mười ba năm qua, anh đã tin, đã hạnh phúc dẫu đôi lúc vẫn có những va chạm. Mười ba năm qua, Thư đã thuộc về anh không thể khác. Thế mà bây giờ... có lẽ anh đã sống kiếp của loài vờ (?).
Còn Kim, anh sẽ xử sự thế nào với hắn? Mới trước đây vài tháng, anh vẫn thầm khen mình có con mắt tinh đời khi chọn Kim làm trợ lý giám đốc. Ngày ấy, dễ có hàng chục tay lao vào cái chức trợ lý, nhưng anh đã chọn hắn "Đôi mắt cậu ta sáng nhưng không rực lên những ham muốn thái quá. Có thể tin cậy được". Còn bây giờ, dẫu hắn là thánh anh cũng xin kiếu. Anh sẽ cho hắn một bài học. Nhưng nhân danh cái gì để anh trả thù hắn? Lẽ nào lại là mảnh giấy hôn thú? Không, anh chẳng phải là loại người thấp hèn để thực thi công lý bằng sự man rợ ấy. Có lẽ đắc sách, anh sẽ lùi một bước...
Anh nhắc điện thoại "Alô! Kim đấy à - đây là lần đầu tiên sau chuyện đổ bể, anh lại xưng hô thân mật với Kim - chiều nay bốn giờ, cậu ghé mình bàn chuyện ký hợp đồng với Thái Lan ngày mai nhé". Buông máy, anh cảm thấy nhẹ nhõm. Đúng! Anh sẽ cảm hóa hắn. Lòng tốt sẽ là cái ba-ri-e ngáng giữ dục vọng của hắn. Chợt một ý nghĩ khác lóe lên trong anh: Trong tình yêu, lòng tốt nói lên được gì nào? Anh đã chẳng yêu Thư hết lòng đó sao. Thư vẫn bảo với bạn bè "Không có người nào tốt hơn anh ấy". Thế mà, Thư vẫn phản bội anh đấy thôi. Có thể anh đã trở thành nhân vật cải lương khi "phôn" cho Kim. Tình yêu, phải chăng chỉ có đam mê mới làm nên linh hồn của nó, không còn đam mê, tình yêu chỉ là Thây chết. Bọn nhà văn và lũ si tình là chúa tạp ăn. Chúng ngốn hết mọi thứ, tiêu hóa một cách thần kỳ. Còn điều gì dẫn đến đam mê, ấy lại là chuyện khác. Và đạo đức sẽ được định giá trên nền ấy. Anh gai người: Thư đã hết yêu anh rồi chăng? Rồi đây, nếu tiếp tục cuộc sống vợ chồng, sẽ ra sao khi anh dại dột thú nhận rằng, Thư không còn yêu anh nữa. Mười ba năm chung sống, có với nhau hai mặt con, anh vẫn đứng ngoài cuộc đời Thư. Chao ôi! lúc này sao anh muốn đánh đổi cuộc đời mình cho gã thọt tàng tính cuối phố. Suốt ngày hắn chỉ cười, ăn, ngủ. Gã mới sung sướng làm sao! Nhưng anh đã "phôn" cho Kim. Chiều nay, sẽ nói gì?
Bỗng anh giật nẩy mình. Thư về, không đi một mình. Kim, với vẻ mặt lầm lì không né tránh đang bước bên Thư. Cơn đau dạ dày đang nhói lên bỗng dừng phắt lại.
Cuộc đối thoại tay ba được diễn ra trong chớp nhoáng.
Kim: Xin lỗi! hình như tôi đã đến sớm hơn giờ hẹn.
Anh: Không phải vì công chuyện làm ăn thúc bách chứ?
Kim: Đúng thế.
Anh: Cậu cần gì?
Kim: Tôi yêu Thư.
Anh (với Thư): Em cũng thế chứ?
Thư:...
Anh: Vì lẽ gì?
Thư: Em vẫn tự hỏi như vậy.
Anh: Tất cả sao?
Thư: Một phần trăm.
Anh (với Kim): Cậu nghe cô ấy nói gì không? Em nhắc lại đi!
Thư:... một phần trăm, nhưng... đó là tất cả.
Thế là, dường như không thể khác được, mọi việc đã được định đoạt, chóng vánh, bất ngờ. Cũng như trong cuộc đời, sự bất ngờ vẫn thường tìm đến.
Đồng hồ điểm bốn giờ hai phút. Chú vẹt trong lồng đến giờ luyện nói, nhìn anh gào toáng lên "Chào khách! chào khách!".
* * *
Kể từ hôm ấy, cánh cửa thông giữa hai phòng được khóa trái lại. Anh ở phòng ngoài, cặp vợ chồng trẻ ở buồng trong. Họ trổ một lối đi khác nhưng vẫn chung cầu thang.
Kẻ thắng cuộc chủ trương chung sống hòa bình. Thoảng, vợ chồng Kim vẫn thật lòng mời anh dùng bữa, dẫu biết chẳng bao giờ anh nhận lời.
Còn anh bây giờ, thứ thuốc công hiệu để chữa căn bệnh dạ dày là rượu. Anh uống triền miên và ít khi về nhà trước bảy giờ tối. Anh không còn uất, còn giận như trước kia nữa, chỉ thấy cuộc đời trớ trêu và cô đơn khủng khiếp.
Trước đây, khi biết Thư ngoại tình, đã có lúc anh nghĩ: Không vợ này thì vợ khác, chẳng việc gì phải khổ sở thế. Đàn ông như anh lấy đâu chẳng được vợ, ngon lành là đằng khác. Thế mà! Cuộc đời lại không đơn giản. Nhiều đêm, trong chuyếnh choáng, anh mò mẫm đến bên cánh cửa thông giữa hai phòng, bấu tay vào ổ khóa to tướng. Để làm gì? Có bao giờ, Thư cũng áp tai lắng nghe từ cánh cửa phòng bên kia không nhỉ? Có lẽ không. Thư không còn chút yên tĩnh để nhớ đến anh nữa. Xa xôi quá rồi!./.
L.T.H.N
(TCSH46/04-1991)
TRẦN BẢO ĐỊNH
1.
Nắng trưa hầm hập, chị Hai ngồi đươn rế dưới bóng hàng cây trâm già. Những sợi tre thanh mảnh, qua bàn tay mềm mại của chị, chốc lát biến thành vật dùng làm bếp gia đình.
NHẬT PHI
Dazai Osamu - đó luôn là câu trả lời của anh mỗi khi tôi hỏi về những nhà văn mà anh ngưỡng mộ nhất. Mặc dù tôi biết đối với những người khác, anh có thể nói đó là Hemingway, O’Henry, Mạc Ngôn, Lỗ Tấn, hay - với một vài cô gái đang khúc khích cười - Haruki Murakami - và thường thì họ sẽ tiếp tục che miệng khúc khích cười sau đó.
NGUYỄN VĂN TOAN
Tôi bắt đầu viết nhật ký khi vừa qua một đêm. Cuốn sổ của tôi, chép lại những giấc mơ sau mỗi giấc ngủ ám ảnh. Tôi bắt đầu làm việc này sau khi giải mã được giấc mơ cứ lặp đi lặp. Giấc mơ mà ông lão tôi đã vẽ ông luôn hiện về.
HỒ TRẦN
Bàn thờ nhà anh được che tấm vải đỏ xẻ chính giữa. Tấm vải cũ mèm bụi bám, chuyển qua màu sậm.
NGUYỄN ĐỨC TÙNG
Hắn câu cá bên bờ sông, trên một dải đất vươn ra lởm chởm đá, mọc vài cây bạch dương thưa thớt, có thể đứng vài người, nhưng lúc ấy chỉ có mình hắn.
ĐÀM QUỲNH NGỌC
Y trở về làng sau hơn mười năm lang thang khắp nơi để tìm kế sinh nhai vào một buổi chiều mùa đông rét lắm. Nhiệt độ không khéo xuống 5oC cũng nên. Vậy mà y đi như không hề cảm thấy cái rét như kim châm đang đuổi hết dân làng vào ngồi bên bếp lửa.
TRẦN TRUNG CHÍNH
Tại sao tôi lại không thể tự do làm việc theo ý mình, phiền đến ai đâu, có thể ích lợi là đằng khác!
PHẠM NGỌC TÚY
1.
Không biết từ lúc nào chị mất đi khuôn mặt thật của chính mình. Nó chỉ còn là chiếc bóng.
ĐỖ QUANG VINH
Tôi đang ở trên một con thuyền nhỏ giữa đại dương với một cột buồm duy nhất. Cánh buồm rũ xuống một cách thảm hại vì không bắt được một cơn gió nào.
Lưu Hồng Cúc sinh năm 1955 tại Sài Gòn - Tham gia phong trào SVHS năm 1970. Học Trường kịch nghệ Sài Gòn năm 1971. Vào bưng và ra học tiếp Trường NTSK Hà Nội năm 1974. Đã công tác tại Báo Phụ nữ Thành phố HCM.
TẠ DUY ANH
Một hôm viên chánh án của tòa án nọ nhận được lá đơn kiện kỳ lạ chưa từng có. Để độc giả đỡ sốt ruột, người kể xin miễn miêu tả nét mặt viên chánh án khi đọc xong đơn.
VŨ THANH LỊCH
Tin thông báo, chuyến bay vê- nờ-hai-năm-tám của hãng hàng không... dự kiến khởi hành vào mười sáu giờ ba mươi phút sẽ khởi hành vào mười tám giờ năm lăm phút do thay đổi kế hoạch bay...”.
NGUYỆT CHU
Chị gục xuống bên cạnh bàn tay nhỏ xíu của đứa con gái bé bỏng. Những ngón tay mảnh mai dường như vẫn đang run lên trong những cơn đau vô hình.
HOÀNG THỦY XUÂN
Đó là một mảnh giấy nhỏ ông nhặt được. Một mảnh giấy cỡ bằng một bàn tay nhỏ, một mảnh giấy trắng nhưng đã bị nước mưa và bụi bẩn biến thành màu vàng nhạt. Một mảnh giấy chỉ bằng một bàn tay nhỏ và hoàn toàn trống trơn, không có bất cứ một chữ viết hay một hình vẽ nào trên đó.
NGUYÊN QUÂN
Quán cà phê nằm bạ dưới gầm cầu, một con đường nhỏ hẹp chạy ngang qua quán.
TRẦN BĂNG KHUÊ
1. Nàng quyết định không rời khỏi căn phòng hẹp của mình. Nàng chán cái cảm giác phải kéo tấm rèm mỗi ngày cạnh cửa sổ đầu giường, lúc mười hai giờ, khi nàng tỉnh giấc.
TRU SA
Tặng Người Ăn Gió
Sự ngon giấc, nguy hại hơn trái nổ trong túi ngực. Náu mình vào giấc ngủ, con người mất cảnh giác và đoạn tuyệt với mọi cảnh quan ngoài thế giới.
PHẠM THANH HÀ
Mùa hè ập đến đột ngột và tỏ ra khắc nghiệt ngay từ những ngày đầu tiên. Mặt đường nhựa như bị đun cho đến nóng chảy dưới chân, nóng đến nỗi sự xuất hiện của những nụ hoa loa kèn trắng xanh và e ấp cũng chẳng đem lại được một ấn tượng gì đáng kể.
LÊ THỊ HOÀI NAM
Tưởng nhớ Phan Quang Định
NGUYỄN THỊ DUYÊN SANH
(Tặng mùa Vu Lan hiếu hạnh)