Huế - một lần trở lại
TỪ SƠN… Huế đã nuôi trọn thời ấu thơ và một phần tuổi niên thiếu của tôi. Từ nơi đây , cách mạng đã đưa tôi đi khắp mọi miền của đất nước. Hà Nội, chiến khu Việt Bắc, dọc Trường Sơn rồi chiến trường Nam Bộ. Năm tháng qua đi.. Huế bao giờ cũng là bình minh, là kỷ niệm trong sáng của đời tôi.
Sông Hương - Ảnh: vanhocnghethuat-tthue.org.vn
|
Vậy đã ngót bốn mươi năm rồi tôi mới trở lại đôi ngày thăm Huế.
Như thế đó: sự thật là giản dị nhưng những bước đi trên đường đời nhiều khi thật là rắc rối. Trên một ý nghĩ nhất định, đời sống của con người là chuỗi dài nợ nần phải trả. Những vùng đất ta đã sống, đã yêu, đã thiết tha gắn bó đang đòi nợ ta. Chỉ riêng món nợ này thôi, ai dám nói rằng mình đã trả hết? Còn nhớ, mỗi buổi trưa mùa đông 1963 trên đường mòn mang tên Bác, Nguyễn Khoa Điềm chia tay với tôi. Anh rẽ theo đường dẫn tới chiến trường Thừa Thiên. Tôi tiếp tục hành quân vào chiến trường Nam Bộ. Từ trạm giao liên đóng bên bờ suối chảy ngang rừng thông ấy, tôi gửi nhớ thương về Huế của mình. Và mơ màng nghĩ tới ngày vui thống nhất. Vài tháng sau đại thắng mùa xuân 1975, trên đường vào thành phố Hồ Chí Minh, tôi có dừng lại ở Huế một ngày. Bấy giờ nhiều điều đang giục giã phía trước nên tôi không thể dừng lại Huế lâu hơn. Bữa đó Huế mưa tầm tả suốt ngày khiến tôi không đi đâu được. Thành thử trở lại Huế rồi mà cũng như chưa. Thế rồi công việc và những bức bách của đời sống cứ cuốn theo từng chuỗi thời gian. Chín năm nữa lại trôi qua. Bao lần khác tôi chỉ được nhìn Huế giây lát dưới cánh bay hoặc qua cửa sổ toa tàu… Tôi được về thăm Huế lần này trong sự tình cờ may mắn: Bạn tôi, một nhà nghiên cứu kinh tế, được cấp ủy và chính quyền tỉnh Bình Trị Thiên mời vào nghiên cứu giúp một số vấn đề xây dựng và phát triển kinh tế của địa phương. Tiện có xe ra Hà Nội công tác, đồng chí Nguyễn Văn Lương, Chủ tịch Bình Trị Thiên rủ bạn tôi cùng về Huế với anh. Nhờ vậy, tôi đã được quá giang. Tôi tự giới hạn mục đích của chuyến về thăm Huế lần này như một cuộc “hành trình vào chính mình” thả hồn trôi về với những kỷ niệm. Nhưng rồi thực tế của chuyến đi lại cuốn hồn tôi trở về với thực tại. Tôi mừng thầm là đã được sống trọn vẹn lòng mình với Huế hơn. Xe về đến Bến Hải cả mấy anh em chúng tôi đều reo lên vì cánh đồng hai bên bờ Hiền Lương xanh mượt đang được tắm mưa. Trời tạnh dần khi xe đến Hương Điền. Chúng tôi lại reo vui và say sưa ngắm nhìn đồng lúa đang ngả sang màu vàng mơ. Bụi lúa nào cũng sây hạt. Một vụ thu hoạch chắc đang ở trong tầm tay. Anh Lương cho biết các đồng chí ở huyện Hương Điền đã hứa với tỉnh sẽ hoàn thành nhanh nghĩa vụ lương thực trong vụ lúa này. Dám hứa như vậy vì cấp ủy tin chắc người dân ở đây đang ngày càng tin yêu gắn bó với Đảng và Nhà nước. Trận bão lụt năm ngoái từng gia đình người dân Hương Điền đã được chế độ mới và cả nước đùm bọc. Đồng bào Hương Điền thường nói với các đồng chí lãnh đạo huyện, tỉnh rằng: nếu không có chính quyền cách mạng thì với những thiệt hại nặng nề của thiên tai năm ngoái đồng bào chỉ còn con đường tha phương cầu thực hoặc chết đói. Nhân chúng tôi trao đổi với nhau về những sự tổn thất, hy sinh của đồng bào Bình Trị Thiên trong hai cuộc kháng chiến, đồng chí Lương kể cho chúng tôi nghe một kỷ niệm trong thời kỳ chống Mỹ. Lần ấy, một tiểu đoàn của ta tấn công vào một vị trí của địch ở vùng Quảng Trị. Do chọn vị trí tấn công không đúng, một phần ba quân số ở tiểu đoàn bị thương vong… Nỗi đau ấy còn day dứt mãi trong lòng đồng chí đến hôm nay! Nghe xong câu chuyện, bạn tôi nói: “Tổn thất trên dưới một trăm con người. Đó là một nỗi đau lớn, một sự mất mát lớn. Dù sao sự mất mát ấy cũng còn trông thấy được. Còn bây giờ, tôi nghĩ, trong cương vị Chủ tịch một tỉnh, giá như anh có một chủ trương, một quyết định không đúng về vấn đề kinh tế xã hội, sự tổn thất sẽ không dễ gì thấy ngay hết được. Bởi vì những quyết định đó có tác động đến bát cơm, manh áo, hạnh phúc của hàng triệu con người không phải trong một lúc mà có khi cả một quãng thời gian dài… có phải thế không anh?” Đồng chí Lương đồng tình ngay với ý kiến của bạn tôi rồi im lặng suy nghĩ. Qua hai ngày cùng đi với đồng chí Chủ tịch, qua các cuộc tôi được tiếp xúc tiếp theo với đồng chí và với đồng chí Vũ Thắng. Bí thư tỉnh - tôi thêm hiểu những nỗi lo toan nóng bỏng của các đồng chí, của cấp ủy tỉnh nhằm giải quyết những bài toán kinh tế - xã hội, đề ra, những chủ trương và biện pháp đúng đắn, sáng tạo. Những ngày ở thăm Huế tôi càng tin Huế của tôi và tỉnh Bình Trị Thiên sẽ có những bước tiến mới, sẽ thêm đẹp, thêm giàu. Trở lại thăm Huế lần này tôi được thêm những kỷ niệm mới trong lành. Đêm đầu nghĩ giữa lòng thành phố tôi bừng thức dậy trong tiếng chim hót lánh lót và tiếng ve đầu hạ râm ran. Bầu trời ấm áp chứa đầy kỷ niệm tuổi thơ cùng thức dậy trong tôi. Nhưng rồi hiện tại lại lôi cuốn tôi: chiều hôm đó tôi vui mừng nhận lời đi với Nguyễn Khoa Điềm, Lâm Thị Mỹ Dạ, Lê Thị Mây cùng các anh ở Sở Văn hoá ra Đông Hà và Bến Hải dự các hoạt động văn hoá kỷ niệm ngày chiến thắng 30-4-1975. Tôi lại được ngắm nhìn đồng lúa Hương Điền vàng tươi dưới nắng. Những vùng đất quen thuộc trong chiến tranh lại hiện ra trước mắt. Điềm cùng tôi ôn lại những năm tháng ở chiến trường, tâm sự với nhau về mối quan hệ giữa văn học với đời sống hôm nay, về trách nhiệm của người cầm bút, về sự cần thiết phải xông vào những vấn đề nóng bỏng nhất của hiện thực cách mạng hiện nay và góp phần tìm ra cách giải quyết đúng đắn nhất… Chúng tôi bàn với nhau những vùng đất, những con người mà nhà văn không thể không đến cùng sống lâu dài để chia sẻ trách nhiệm, để mình đừng trở thành người khách lạ trong cuộc sống của dân tộc hôm nay… Khuya, chúng tôi mới rời Bến Hải về Huế. Dọc đường về, tôi cứ suy nghĩ miên man… Từ sau ngày cờ đỏ sao vàng rợp trời cố đô Huế tôi đã ra đi để được tắm mình trong cuộc sống lớn của dân tộc, của đất nước. Đối với tôi, đó là một hạnh phúc cực kỳ to lớn. Tôi lại nghĩ: giá như bác Hải Triều và cha tôi còn sống và cùng đi ra Bến Hải với Điềm và tôi hôm nay. Hai cụ sẽ nghĩ gì khi thấy và nghe các con của mình tâm đắc với nhau quanh vấn đề “Văn sĩ và xã hội”? (1) Nghĩ như vậy, tôi bỗng như nhìn thấy bề dày của hạnh phúc mà mình cảm nhận được. Cuộc sống hôm nay đúng là còn nhiều vất vả, còn những nỗi dằn vặt nhưng những gì Đảng và nhân dân đã đem lại cho mình thật là vô giá. Tôi bỗng thấy tâm hồn mình trẻ lại trong chuyến về thăm Huế lần này. Không phải vì tôi được thả hồn mình về với tuổi thơ mà vì cuộc sống hôm nay đã cuốn tâm hồn tôi bay lên phía trước. Huế, ngày 4-5-1984 T.S. (9/10-84) -------- (1) Văn sĩ và xã hội - tác phẩm của Hải Triều. |
Tải mã QRCode
.png "Địa danh học và việc nghiên cứu địa danh các tỉnh Trung Trung Bộ")
-
PHẠM XUÂN PHỤNG
Một buổi sáng tháng 7 năm 1994, tại Văn phòng Đảng ủy Bệnh viên Trung ương Huế, tôi tiếp một nhân viên văn phòng Hội Văn học Nghệ thuật (nay là Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế). -
TRẦN NGUYÊN HÀO
Lòng nhân ái của Bác Hồ dành cho mọi người dân Việt Nam; tình yêu thương ở Bác lan tỏa đến những người nô lệ mất nước và những người cùng khổ trên khắp thế gian, cho những người da đen bị phân biệt chủng tộc, cho cả những người da trắng bần cùng, cho những người phụ nữ các nước đế quốc thực dân có chồng con bị đưa sang Việt Nam và nước thuộc địa làm bia đỡ đạn; và cho cả chính những người lính ở bị đưa đi đánh nhau và nhận những cái chết oan uổng trong các cuộc chiến tranh xâm lược phi nghĩa. -
HÀN NHÃ LẠC
Thêm một giọng ca tài danh từng tôn cao giá trị di sản ca Huế vừa ra đi: nghệ sĩ nhân dân Minh Mẫn vừa qua đời ngày 13 tháng ba năm 2018, nhằm ngày 26 tháng giêng âm lịch. -
ĐẠI HỘI VHNT THỪA THIÊN HUẾ LẦN THỨ NHẤT
(Trích bài phát biểu của đồng chí Vũ Thắng, nguyên ủy viên BCH Trung ương Đảng CSVN, Bí thư Tỉnh ủy Thừa Thiên - Huế tại Đại Hội) -
HÒA ÁI
Đến nay, những bài thơ chúc Tết của Hồ Chủ tịch đã trở thành di sản của dân tộc. Những bài thơ chúc Tết của Bác trong mỗi dịp Tết đều toát lên tư tưởng chỉ đạo của Đảng ta trong một giai đoạn lịch sử. -
PHẠM PHÚ PHONG
Du ký
Do cách chia thời gian theo ngày tháng, người ta thường coi thời gian trôi/ đi qua, nhưng thực ra thời gian vẫn đứng yên đó thôi, chỉ có con người và vạn vật trôi qua dưới con mắt chăm chú, kiên trì và nhẫn nại của thời gian. -
TRẦN THỊ KIÊN TRINH
Là em gái của anh nhưng khi tôi được sinh ra anh đã tròn hai mươi tuổi. Những gì nhớ về anh chỉ là ký ức tuổi thơ trong khu vườn tranh thỉnh thoảng anh về. -
LÊ VŨ TRƯỜNG GIANG
(Viết từ lời kể của cựu chiến binh Đặng Hà)
Tôi tình cờ đọc được thông tin Hải quân Mỹ lấy thành phố Huế để đặt tên cho một tuần dương hạm mang tên USS Hue City (CG-66). Tuần dương hạm này thuộc lớp Ticonderoga, trang bị tên lửa, gắn với trận đánh Trung đoàn 1, Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ tham chiến Huế vào dịp Tết Mậu Thân. -
NGUYỄN TỰ LẬP
Cuộc Tổng công kích - Tổng khởi nghĩa Tết Mậu Thân 1968 của quân và dân ta trên chiến trường miền Nam cách đây tròn nửa thế kỷ (1968 - 2018). -
Những tượng đài thiêng liêng trong lòng dân Quảng Điền
NGUYỄN QUANG HÀ
Bút ký -
Thái độ về cuộc Cần Vương
Người thẩm vấn (NTV): Ông có phải là kẻ hâm mộ người anh hùng cuối cùng trong cuộc tử chiến chống người Pháp đó không? -
CHƯƠNG THÂU
Hồ sơ Thẩm vấn là tập tài liệu khá khá dày dặn của Hội đồng xử án Tòa Đề hình của chính quyền thực dân để chuẩn bị xử Phan Bội Châu vào ngày 23/11/1925 tại Hà Nội. -
LTS: Kỷ niệm 150 năm ngày sinh của chí sĩ Phan Bội Châu, Sông Hương được tiếp cận với bản thảo “Vụ án Phan Bội Châu năm 1925: Hồ sơ thẩm vấn”. Đây là nguồn tư liệu quý, nằm trong tập Bổ di II lần đầu được công bố về vụ án chí sĩ Phan Bội Châu.
-
Cuối mùa hè năm 1978 chúng tôi là lứa lưu học sinh đầu tiên được tới Liên Xô bằng máy bay, trước đây chỉ đi bằng tàu hỏa liên vận qua Bắc Kinh. Đối với nhiều người Việt Nam lúc bấy giờ, nhất là những người lính sau mấy năm chỉ sống ở núi rừng, Moscow thực sự là thiên đường.
-
DƯƠNG PHƯỚC THU
Dưới thời Pháp thuộc, những năm đầu thế kỷ XX, để ra được một tờ báo - mà lại báo tiếng Việt do người Việt quản lý tại Kinh đô Huế quả thực nhiêu khê và vô cùng khó khăn, phức tạp. -
ĐẶNG NHẬT MINH
Tôi vẫn còn nhớ đinh ninh cảnh quay đầu tiên của phim Cô gái trên sông vào tháng 10 năm 1987 là cảnh Liên, nhà báo nữ (do Hà Xuyên đóng) đến bệnh viện Huế tìm gặp Nguyệt (do Minh Châu đóng). -
THÁI KIM LAN
Con đường ấy, từ dốc cầu Gia Hội đổ xuống, dọc theo con sông nhánh trước kia còn gọi là sông Đông Ba, Hàng Đường, rồi Bạch Đằng, lấy tên dòng sông chảy qua chùa Diệu Đế, qua cầu Đồng Ba, về Bao Vinh, ngã Ba Sình, con đường mang nhiều vẻ lạ, nó mang phố về biển khơi và chuyên chở tứ xứ về kinh thành, vốn là phố cổ một thời với những căn nhà gỗ kiến trúc thuần Huế, nơi những gia đình thượng lưu, quý tộc định cư một thời quan quan thư cưu… -
DƯƠNG PHƯỚC THU
Ngay sau Cách mạng Tháng Tám thành công, Nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời, nhận chỉ thị của Hồ Chủ tịch, đại diện Ủy ban Nhân dân lâm thời Thừa Thiên và Ủy ban Nhân dân Trung Bộ đóng tại Huế đã đến mời cụ Huỳnh Thúc Kháng, một tiến sĩ Nho học yêu nước, một nhà báo nổi tiếng, một người không đảng phái ra Hà Nội gặp cụ Hồ. -
HƯƠNG CẦN
Vài năm lại đây, báo chí thường nhắc đến ông hai lúa Bùi Hiển (Thủ Dầu Một, Bình Dương) tự chế thành công chiếc máy bay trực thăng vào năm 2012, ông làm chiếc thứ hai vào năm 2014. -
VŨ HẢO
Tháng Tám năm 1945 đã trở thành mốc son chói lọi, vẻ vang trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Cách mạng tháng Tám thành công đã phá tan xiềng xích của thực dân, phát xít, lật đổ chế độ phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước của dân, do dân và vì dân.
.png)
.png)
