Sáng ngày 26/12, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội thảo “ Văn học Thừa Thiên Huế sau đổi mới 1986”.
Ban chủ trì Hội thảo
Hội thảo “Văn học Thừa Thiên Huế sau đổi mới 1986” nhằm đánh giá lại các thành tựu, diện mạo hơn 30 năm qua của nền văn học, chỉ ra được những giới hạn để từ đó, có những bước khai mở đúng hướng hơn, mới mẻ hơn.
Hội thảo đã nhận hơn 20 tham luận tập trung vào các chủ đề: Nhận diện toàn cảnh nền văn học Thừa Thiên Huế từ 1986 đến nay; những vận động của các thể loại văn xuôi, thơ, phê bình lý luận và dịch thuật; những chân dung tác giả...
![]() |
Nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc - Chủ tịch Liên hiệp các hội VHNT Thừa Thiên Huế - Tổng biên tập TCSH phát biểu đề dẫn hội thảo |
Những biến đổi của văn học Thừa Thiên Huế sau 1986 được thể hiện rõ nét trong sự vận động của các thể loại văn học . Ở bất kỳ thể loại nào chúng ta cũng dễ dàng dàng nhận ra ý thức đổi mới từ tư duy thể loại, cảm hứng, khuynh hướng sáng tác đến lối viết, nghệ thuật thể hiện. Đặc biệt luôn xuất hiện những nhà văn đóng vai trò tiên phong trong tiến trình đổi mới đã và đang dự phần vào đời sống văn học nước nhà với các tác phẩm đặc sắc mang phong cách, cá tính riêng. Sau bước chững lại thời kỳ đổi mới, đầu những năm chín mươi là thời kỳ bùng nổ của các thể ký, truyện ngắn, tiểu thuyết. Các nhà văn đã vượt qua những rào cản về tư tưởng, bắt đầu đổi mới về nội dung, đề cập đến những vấn đề mà quán tính văn chương từ thời chiến tranh cho đến những năm tháng hòa bình không dám đụng đến, sau đó là đổi mới về hình thức, phương thức biểu hiện.
![]() |
Nhà văn Tô Nhuận Vỹ phát biểu tại Hội thảo |
Lực lượng sáng tác văn học ở Thừa Thiên Huế sau 1986 khá phong phú và đa dạng bởi đây là vùng đất có bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa. Ở bất kỳ giai đoạn nào, mảnh đất này cũng sinh ra những tài năng văn chương cho dân tộc. Những gương mặt: Tô Nhuận Vỹ, Nguyễn Khoa Điềm, Nguyễn Quang Hà, Hồng Nhu, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Thái Ngọc San, Lâm Thị Mỹ Dạ, Trần Thùy Mai, Hà Khánh Linh… là những cây bút chủ lực, có nhiều đóng góp quan trọng làm nên diện mạo và thành tựu của văn học Thừa Thiên Huế.
![]() |
Nhà văn Nguyễn Khắc Phê bày tỏ quan điểm về tiểu thuyết trong thời kỳ đổi mới |
Văn xuôi thừa Thiên Huế từ sau 1986 được sáng tác dưới nhãn quan của các khuynh hướng như hiện thực, lãng mạn và về sau nhiều nhà văn sáng tác theo mỹ học hiện đại, hậu hiện đại với nhiều khai mở đáng trân trọng. Về thể loại Tiểu thuyết, nhà văn Trần Huyền Sâm chia sẻ: “ Số lượng người cầm bút không đông đảo nhưng Huế vẫn tạo được một nét riêng độc đáo. Giai đoạn từ 1986 đến nay, phạm vi phản ảnh cuộc sống của tiểu thuyết rất đa dạng. Tuy nhiên tiểu thuyết Thừa Thiên Huế đang có một khoảng trống bởi đội ngũ kế tiếp nhà văn Hà Khánh Linh, Tô Nhuận Vỹ, Nguyễn Khắc Phê,…hầu như vắng bóng, đây là một tín hiệu đáng lo ngại cho văn học Huế.
![]() |
Tiến sĩ Nguyễn Văn Hùng cũng đã bao quát một chặng đường văn học Huế sau đổi mới |
Trong giai đoạn vừa qua, Ký là thể loại được nhiều tác giả ở Huế, nhất là đội ngũ sáng tác trẻ quan tâm và có nhiều đề tài nóng bỏng và cái nhìn tâm thức của con người và văn hóa Huế. Từ các tác giả của thế hệ Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Văn Dũng, Nguyễn Khắc Phê, Mai Văn Hoan, Nguyễn Đắc Xuân, Hồ Đăng Thanh Ngọc...cho đến các thế hệ trẻ như Nhụy Nguyên, Lê Vũ Trường Giang, Phạm Nguyên Tường... đã khẳng được tên tuổi trên văn đàn cả nước. Thơ Huế vẫn mải miết chảy trong bức tranh thi ca vốn đa dạng, nhiều chiều. Sự tiếp nối truyền thống cùng những thể nghiệm, tìm tòi những năm gần đây là những điểm sáng để thơ Huế khẳng định được vị thế, bản sắc của mình trên bản đồ thi ca Việt.
![]() |
Nhà văn Phan Tuấn Anh chia sẻ về chặng đường văn học trẻ |
Lý luận phê bình dịch thuật không chỉ đã dạng về đội ngũ, có thể thấy trong các công trình lý luận, phê bình lý luận các tác giả đã tiếp cận, tiếp thu và vận dụng các lý thuyết đa dạng vào nghiên cứu, ở Thừa Thiên Huế đang dần hình thành những hướng nghiên cứu mũi nhọn, đặc thù.. Nhiều cây bút lý luận - phê bình trẻ của Huế dần khẳng định vị thế, tên tuổi lẫn những suy tư nghệ thuật chững chạc, có giá trị khoa học, như: Phan Tuấn Anh, Nguyễn Văn Thuấn, Nguyễn Văn Hùng, Lê Minh Phong, Phan Trọng Hoàng Linh, Nguyễn Thị Kim Ngân…
![]() |
Nhiều nhà văn nổi tiềng của Huế quan tâm sâu sắc đến sự phát triển của văn học tỉnh nhà |
Hội thảo cũng chú ý đến thế hệ viết trẻ ở Huế. Những năm gần đây, Huế xuất hiện một lực lượng viết trẻ, lực lượng viết lý luận phê bình trẻ hết sức năng động, có tư duy nghiên cứu mới mẻ, áp dụng thành công những hệ lý thuyết hiện địa và hậu hiện đại vào trong quá trình nghiên cứu. Nhiều cây bút trẻ Huế hiện nay mạnh dạn thể nghiệm sáng tạo theo những thể loại văn học hậu hiện đại như truyện phi lý, truyện huyền áo, thơ tân hình thức…dưới những sân chơi nghiêm túc và sang trọng.
![]() |
Toàn cảnh Hội thảo |
"Với một vùng đất giàu truyền thống thi ca nhạc họa, văn học Thừa Thiên Huế mỗi thời đại đều đã và đang khẳng định tên tuổi của mình trên văn đàn cả nước. Mỗi thế hệ có một vai trò lịch sử khác nhau, thế hệ các nhà văn, nhà thơ đi trước đã hoàn thành sứ mệnh với bức tranh văn học tỉnh nhà. Thế hệ tiếp theo bây giờ vẫn nỗ lực để đi tiếp con đường đang có và khai phá thêm những cung đường mới mẻ như một khám phá kỳ thú trên hành trình của nghệ thuật". Nhà thơ Đông Hà khẳng định.
Phương Anh
Lễ bái ở lăng Minh Mạng, lính canh ở lăng Gia Long... là hình ảnh sinh động về con người ở kinh thành Huế xưa.
Bài viết liên quan:
Cách đây gần 100 năm nhiều công trình kiến trúc ở Huế vẫn còn nguyên vẹn, chưa bị xuống cấp và đổ nát như bây giờ.
Nhiều hình ảnh quý giá về kinh thành Huế của nhà Nguyễn trong khoảng năm 1919-1926 đã được nhiếp ảnh gia Pháp ghi lại...
Trong khuôn viên lăng vua Minh Mạng ở Huế có một di tích độc đáo nhưng ít người biết đến, đó là Tả tùng phòng trên núi Tịnh Sơn. Điểm đặc biệt của công trình này là cánh cửa vòm cuốn đã bị một cây si cổ thụ "nuốt chửng". Đây là minh chứng cho sức mạnh tàn phá của thiên nhiên và thời gian đối với các công trình do con người xây dựng.
Một bà Hoàng con đại gia, vợ ông vua Nguyễn nổi tiếng, nhan sắc Việt
Người Huế vốn là người xứ kinh kỳ, nên lời ăn tiếng nói, cung cách ứng xử, đi lại cũng nhẹ nhàng, tri thức. Ẩm thực cung đình Huế cũng mang nhiều nét ảnh hưởng của cung cách hoàng gia: Ăn uống nhẹ nhàng, khoan thai, các món ăn ngoài khẩu vị ngon phải nhẹ và thanh, cách trình bày cũng phải đẹp, bắt mắt.
Ba giờ sáng, tại Đàn Nam Giao (Thừa Thiên Huế), không còn nghe tiếng hô đức vua xa giá, chỉ có âm thanh rì rầm dội vào rừng thông và những ánh mắt hướng về linh vị đặt trên bàn thờ. Những người dân đến Đàn Nam Giao để nguyện xin sự viên mãn, gia đình bình an.
Kinh thành ở cố đô Huế vốn là vùng đất thấp trũng. Người xưa đã làm những gì để chống ngập cũng là một bài học đáng tham khảo cho chúng ta hôm nay.
Trấn Hải thành là công trình đã chứng kiến trang sử bi thương của Huế trong công cuộc chống giặc ngoại xâm cuối thế kỷ 19.
Vào cung là đến với cuộc sống giàu sang nhung lụa nhưng với phần lớn cung nữ, Tử Cấm thành lại là nơi chôn vùi tuổi xuân của họ.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Nhà rường Huế đã trở thành một di sản vô cùng quý báu của kiến trúc cổ Việt Nam. Tiếp nối kiểu nhà rường của người Việt tại quê cũ Hoan-Ái, cư dân Thuận Hóa với năng khiếu thẩm mỹ sáng tạo, đức tính cần cù và bàn tay khéo léo đã tạo cho nhà rường xứ Huế một bản sắc độc đáo.
Theo sử sách chép lại, không chỉ có triều vua Trần quy định việc anh - em - cô - cháu trong họ lấy nhau với mục đích không để họ ngoài lọt vào nhằm nhăm nhe ngôi báu, mà thời nhà Nguyễn – triều đại cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam cũng xảy ra hiện tượng này.
Gần 150 năm giữ vai trò là kinh đô của cả nước, triều Nguyễn được nhận định là một triều đại quân chủ đặc biệt nhất trong tất cả các triều đại quân chủ ở nước ta. Riêng số lượng sách vở được biên soạn dưới triều này cũng nhiều hơn toàn bộ di sản của các triều đại khác cộng lại.
Từ Dụ Thái Hậu nổi tiếng là một bà hoàng yêu nước thương dân. Tiếc rằng lăng mộ của bà đã bị thời gian và con người hủy hoại...
Du lịch Huế, ngoài thăm quan những địa điểm nổi tiếng như Đại Nội, Chùa Thiên Mụ, hệ thống lăng tẩm của các vua chúa triều Nguyễn,... thì Huế còn sở hữu nhiều điểm đến thú vị mà bạn chưa khám phá hết.
Ở Việt
“Toàn bộ cuốn sách làm bằng bạc mạ vàng, chỉ có 5 tờ (10 trang) nhưng nặng tới 7 ký, xuất hiện vào thời vua Thiệu Trị (1846), có kích cỡ 14×23 cm..."
Gắn liền với một giai thoại từ thời mở làng, trải qua hàng trăm năm, người dân xã Hương Thọ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế truyền tai nhau những câu chuyện huyền bí về một hòn “đá lạ” ở điện Mẹ Nằm.
Với quyền lực cùng sự tàn nhẫn vô hạn, Ngô Đình Cẩn được mệnh danh là "Bạo chúa miền Trung" trong suốt thời gian Ngô Đình Diệm nắm quyền.