Sáng ngày 26/12, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội thảo “ Văn học Thừa Thiên Huế sau đổi mới 1986”.
Ban chủ trì Hội thảo
Hội thảo “Văn học Thừa Thiên Huế sau đổi mới 1986” nhằm đánh giá lại các thành tựu, diện mạo hơn 30 năm qua của nền văn học, chỉ ra được những giới hạn để từ đó, có những bước khai mở đúng hướng hơn, mới mẻ hơn.
Hội thảo đã nhận hơn 20 tham luận tập trung vào các chủ đề: Nhận diện toàn cảnh nền văn học Thừa Thiên Huế từ 1986 đến nay; những vận động của các thể loại văn xuôi, thơ, phê bình lý luận và dịch thuật; những chân dung tác giả...
![]() |
Nhà văn Hồ Đăng Thanh Ngọc - Chủ tịch Liên hiệp các hội VHNT Thừa Thiên Huế - Tổng biên tập TCSH phát biểu đề dẫn hội thảo |
Những biến đổi của văn học Thừa Thiên Huế sau 1986 được thể hiện rõ nét trong sự vận động của các thể loại văn học . Ở bất kỳ thể loại nào chúng ta cũng dễ dàng dàng nhận ra ý thức đổi mới từ tư duy thể loại, cảm hứng, khuynh hướng sáng tác đến lối viết, nghệ thuật thể hiện. Đặc biệt luôn xuất hiện những nhà văn đóng vai trò tiên phong trong tiến trình đổi mới đã và đang dự phần vào đời sống văn học nước nhà với các tác phẩm đặc sắc mang phong cách, cá tính riêng. Sau bước chững lại thời kỳ đổi mới, đầu những năm chín mươi là thời kỳ bùng nổ của các thể ký, truyện ngắn, tiểu thuyết. Các nhà văn đã vượt qua những rào cản về tư tưởng, bắt đầu đổi mới về nội dung, đề cập đến những vấn đề mà quán tính văn chương từ thời chiến tranh cho đến những năm tháng hòa bình không dám đụng đến, sau đó là đổi mới về hình thức, phương thức biểu hiện.
![]() |
Nhà văn Tô Nhuận Vỹ phát biểu tại Hội thảo |
Lực lượng sáng tác văn học ở Thừa Thiên Huế sau 1986 khá phong phú và đa dạng bởi đây là vùng đất có bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa. Ở bất kỳ giai đoạn nào, mảnh đất này cũng sinh ra những tài năng văn chương cho dân tộc. Những gương mặt: Tô Nhuận Vỹ, Nguyễn Khoa Điềm, Nguyễn Quang Hà, Hồng Nhu, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Thái Ngọc San, Lâm Thị Mỹ Dạ, Trần Thùy Mai, Hà Khánh Linh… là những cây bút chủ lực, có nhiều đóng góp quan trọng làm nên diện mạo và thành tựu của văn học Thừa Thiên Huế.
![]() |
Nhà văn Nguyễn Khắc Phê bày tỏ quan điểm về tiểu thuyết trong thời kỳ đổi mới |
Văn xuôi thừa Thiên Huế từ sau 1986 được sáng tác dưới nhãn quan của các khuynh hướng như hiện thực, lãng mạn và về sau nhiều nhà văn sáng tác theo mỹ học hiện đại, hậu hiện đại với nhiều khai mở đáng trân trọng. Về thể loại Tiểu thuyết, nhà văn Trần Huyền Sâm chia sẻ: “ Số lượng người cầm bút không đông đảo nhưng Huế vẫn tạo được một nét riêng độc đáo. Giai đoạn từ 1986 đến nay, phạm vi phản ảnh cuộc sống của tiểu thuyết rất đa dạng. Tuy nhiên tiểu thuyết Thừa Thiên Huế đang có một khoảng trống bởi đội ngũ kế tiếp nhà văn Hà Khánh Linh, Tô Nhuận Vỹ, Nguyễn Khắc Phê,…hầu như vắng bóng, đây là một tín hiệu đáng lo ngại cho văn học Huế.
![]() |
Tiến sĩ Nguyễn Văn Hùng cũng đã bao quát một chặng đường văn học Huế sau đổi mới |
Trong giai đoạn vừa qua, Ký là thể loại được nhiều tác giả ở Huế, nhất là đội ngũ sáng tác trẻ quan tâm và có nhiều đề tài nóng bỏng và cái nhìn tâm thức của con người và văn hóa Huế. Từ các tác giả của thế hệ Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Văn Dũng, Nguyễn Khắc Phê, Mai Văn Hoan, Nguyễn Đắc Xuân, Hồ Đăng Thanh Ngọc...cho đến các thế hệ trẻ như Nhụy Nguyên, Lê Vũ Trường Giang, Phạm Nguyên Tường... đã khẳng được tên tuổi trên văn đàn cả nước. Thơ Huế vẫn mải miết chảy trong bức tranh thi ca vốn đa dạng, nhiều chiều. Sự tiếp nối truyền thống cùng những thể nghiệm, tìm tòi những năm gần đây là những điểm sáng để thơ Huế khẳng định được vị thế, bản sắc của mình trên bản đồ thi ca Việt.
![]() |
Nhà văn Phan Tuấn Anh chia sẻ về chặng đường văn học trẻ |
Lý luận phê bình dịch thuật không chỉ đã dạng về đội ngũ, có thể thấy trong các công trình lý luận, phê bình lý luận các tác giả đã tiếp cận, tiếp thu và vận dụng các lý thuyết đa dạng vào nghiên cứu, ở Thừa Thiên Huế đang dần hình thành những hướng nghiên cứu mũi nhọn, đặc thù.. Nhiều cây bút lý luận - phê bình trẻ của Huế dần khẳng định vị thế, tên tuổi lẫn những suy tư nghệ thuật chững chạc, có giá trị khoa học, như: Phan Tuấn Anh, Nguyễn Văn Thuấn, Nguyễn Văn Hùng, Lê Minh Phong, Phan Trọng Hoàng Linh, Nguyễn Thị Kim Ngân…
![]() |
Nhiều nhà văn nổi tiềng của Huế quan tâm sâu sắc đến sự phát triển của văn học tỉnh nhà |
Hội thảo cũng chú ý đến thế hệ viết trẻ ở Huế. Những năm gần đây, Huế xuất hiện một lực lượng viết trẻ, lực lượng viết lý luận phê bình trẻ hết sức năng động, có tư duy nghiên cứu mới mẻ, áp dụng thành công những hệ lý thuyết hiện địa và hậu hiện đại vào trong quá trình nghiên cứu. Nhiều cây bút trẻ Huế hiện nay mạnh dạn thể nghiệm sáng tạo theo những thể loại văn học hậu hiện đại như truyện phi lý, truyện huyền áo, thơ tân hình thức…dưới những sân chơi nghiêm túc và sang trọng.
![]() |
Toàn cảnh Hội thảo |
"Với một vùng đất giàu truyền thống thi ca nhạc họa, văn học Thừa Thiên Huế mỗi thời đại đều đã và đang khẳng định tên tuổi của mình trên văn đàn cả nước. Mỗi thế hệ có một vai trò lịch sử khác nhau, thế hệ các nhà văn, nhà thơ đi trước đã hoàn thành sứ mệnh với bức tranh văn học tỉnh nhà. Thế hệ tiếp theo bây giờ vẫn nỗ lực để đi tiếp con đường đang có và khai phá thêm những cung đường mới mẻ như một khám phá kỳ thú trên hành trình của nghệ thuật". Nhà thơ Đông Hà khẳng định.
Phương Anh
Chiều ngày 10/5 (08/4 Âm lịch), tại Trung tâm Văn hóa Phật giáo Liễu Quán - Huế, Ban Tổ chức Đại lễ Phật đản đã khai mạc triển lãm “Di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam”, chương trình nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng Đại lễ Phật đản Phật lịch 2555.
Sáng ngày 09/5, tại Nhà khách Bình Dương, thành phố Quy Nhơn (tỉnh Bình Định), Tạp chí Văn nghệ Quân đội và Tạp chí Sông Hương đã tổ chức bế mạc Trại sáng tác văn học Miền Trung - Tây Nguyên.
Sau bốn ngày diễn ra với nhiều hoạt văn hóa nghệ thuật, tối ngày 03/5, Festival Nghề truyền thống Huế lần thứ IV - 2011 với chủ đề “Bếp Việt trong vườn Huế” đã chính thức bế mạc tại quảng trường Ngọ Môn, Huế.
Vào lúc 20 giờ, tối ngày 30/4, Festival Nghề truyền thống Huế 2011 với chủ đề “Bếp Việt trong vườn Huế” đã chính thức khai mạc tại quảng trường Ngọ Môn, Huế.
Sáng 30/4, tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Lễ khánh thành bức tượng “Cô gái Việt Nam” của nhà điêu khắc- hoạ sỹ Lê Thành Nhơn tại công viên Hai Bà Trưng, bên bờ sông Hương thơ mộng.
Vườn Huế, nơi dung sinh cỏ cây và tâm hồn Huế dịu ngọt và thi vị. Từ góc vườn ấy, hàng trăm năm qua, ngọn lửa ẩm thực Huế đã phát sinh và được gìn giữ tạo nên một phong thái văn hóa đặc trưng riêng. Giờ đây, Vườn Huế mở cửa cho ẩm thực mọi miền cùng tựu về trong Festival Nghề truyền thống 2011 diễn ra từ 30.4 đến 3.5 dọc ven hai bờ sông Hương, Quảng trường Ngọ Môn vơi chủ đề “Bếp Việt trong vườn Huế”.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Ngô Hòa đã nhấn mạnh như vậy tại buổi làm việc với lãnh đạo UBND thành phố Huế mới đây về công tác tổ chức Festival nghề truyền thống Huế 2011.
Tiếp theo tuyển tập bút ký "Hồn Mai" của cố nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng ra mắt bạn đọc vào năm 2007. Bây giờ là tuyển tập "Cõi tạm phù hoa" gồm các thể loại: thơ, truyện ngắn và đặc biệt là bút ký về chân dung nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, tập bút ký chân dung này là tâm huyết và tình cảm của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng đối với người nhạc sĩ tài hoa.
Hướng tới Festival Nghề Truyền thống Huế 2011, Ban Tổ chức Festival nghề truyền thống Huế, Liên hiệp các hội Văn học nghệ thuật TT.Huế, Hội Mỹ thuật TT.Huế, Trung tâm Văn hóa Phương Nam – Làng nghề Huế đã phối hợp tổ chức triển lãm mỹ thuật chủ đề “Của nhà”, diễn ra từ 25/4 đến 04/5 tại tầng 2 Trung tâm văn hóa Phương Nam – Làng nghề Huế, 15 Lê Lợi, Tp Huế.
Sáng ngày 20/4, tại thành phố Quy Nhơn (tỉnh Bình Định), Tạp chí Văn nghệ Quân đội phối hợp với Tạp chí Sông Hương đã tổ chức khai mạc Trại sáng tác văn học Miền Trung - Tây Nguyên.
Sau gần một tháng tổ chức cuộc vận động sáng tác (diễn ra từ ngày 17/3 và kết thúc vào đầu tháng 4/2011), chiều ngày 15/4, Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Thừa Thiên Huế đã tổ chức Lễ công bố các tác phẩm VHNT hưởng ứng cuộc vận động sáng tác với chủ đề “Nguyện cầu cho nạn nhân động đất tại Nhật Bản”.
Sáng ngày 11/4, Hội Điện ảnh Việt Nam phối hợp với Chi hội Điện ảnh Huế tổ chức lớp bồi dưỡng làm phim tài liệu cho anh chị em làm công tác truyền hình ở khu vực Bắc miền Trung.
Tối ngày 30/3, tại Cung An Định, Huế - quê hương của cố nhạc sỹ tài hoa Trịnh Công Sơn đã diễn ra đêm nhạc 10 năm nhớ Trịnh Công Sơn với chủ đề “Huế - Sài Gòn - Hà Nội”.
Tối ngày 29/3, tại Nhạc Quán, số 4 đường Kim Long, Huế, đã diễn ra đêm Chung kết và trao giải “Cuộc thi giọng hát hay nhạc Trịnh Công Sơn”, chương trình do Hội Âm nhạc Thừa Thiên Huế, Công ty Cổ phần Du lịch Huế phối hợp tổ chức.
Chiều ngày 29/3, Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế, Tạp chí Sông Hương phối hợp tổ chức buổi giới thiệu tác phẩm “Nước chảy qua cẩu”, “Ngày tháng thênh thang” và “Tâm tình với Trịnh Công Sơn” của nhà văn Bửu Ý, diễn ra tại Trung tâm văn hóa Phương Nam, số 15 Lê Lợi, TP Huế.
Tối ngày 26/3, tại Nghinh Lương Đình (TP Huế), UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế, Sở Tài nguyên & Môi trường phối hợp với Quỹ quốc tế về bảo vệ thiên nhiên (WWF) tổ chức các hoạt động hưởng ứng Giờ trái đất 2011 với chủ đề “Hát cho hành tinh mãi xanh”.
Chiều ngày 23/3/2011, tại Văn phòng UBND tỉnh, Hội đồng xét phong tặng Nghệ sỹ nhân dân, nghệ sỹ ưu tú tỉnh Thừa Thiên Huế (thành lập theo Quyết định số 545/QĐ-UBND ngày 8/3/2011 của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh) đã tổ chức cuộc họp để xét duyệt các hồ sơ đề nghị phong tặng danh hiệu NSƯT, NSND do đồng chí Ngô Hòa - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Chủ tịch Hội đồng chủ trì.
Nhằm chia sẻ tình cảm trước đau thương mất mát của người dân và đất nước Nhật Bản do trận động đất - sóng thần gây ra vào đầu tháng 3/2011; vừa qua, vào ngày 17/3, Ban Thường vụ Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế tổ chức cuộc vận động sáng tác Văn học Nghê thuật hướng về thiên tai với chủ đề “ Nguyện cầu cho nạn nhân động đất tại Nhật Bản”.
Sáng ngày 22/3, Thư viên Tổng hợp Thừa Thiên Huế, Thư viện Khoa học Tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức triển lãm tài liệu Hán - Nôm và tọa đàm khoa học “Bảo tồn - số hóa di sản Hán Nôm”, diễn ra tại số 29A Lê Quý Đôn, TP Huế.
Tối ngày 20/3 (ngày 16/2 năm Tân Mão), UBND tỉnh Thừa thiên Huế, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức lễ tế Xã Tắc năm 2010 tại đàn Xã Tắc, phường Thuận Hòa, thành phố Huế.