Hành hương hồn gạch đá

15:42 02/11/2015

LGT: Machu Picchu của đế quốc Inca, núi thiêng Mỹ Sơn của vương quốc Chămpa có cùng số phận đỉnh cao một nghệ thuật kỳ vĩ bị chiến tranh và thời gian tàn phá.

Mỹ Sơn 3 - tranh TPK

Vốn là người nghiên cứu văn hóa Chămpa, số phận của những phế tích ấy đã là nguồn cảm xúc thơ ca của Trần Phương Kỳ. Với lòng ngưỡng mộ huyền thoại Machu Picchu, trước đây Trần Phương Kỳ đã chuyển ngữ thành công trường ca “Trên đỉnh Machu Picchu” của P. Neruda (đăng trên Sông Hương số tháng 8 năm 1984). Giờ đây, hồn gạch đá của phế tích Mỹ Sơn được anh viết ra với tâm tình chuyến hành hương về xứ sở trầm mặc của thần linh và của thi ca.
Do khuôn khổ có hạn, Sông Hương số này xin trích giới thiệu một phần bài thơ “Hành hương hồn gạch đá” của Trần Phương Kỳ.

Phạm Tấn Hầu



TRẦN PHƯƠNG KỲ

Hành hương hồn gạch đá
      Tưởng nhớ Kazimierz Kwiatkowski [Kazik]
                                    (Trích)


giấc mơ trộn lẫn mảnh trăng gạch đá
tiếng chim bắt-cô-trói-cột vọng bên sườn núi cỏ bông lau
mây màu đêm tường tháp đổ
cỏ rêu tiếng gọi côn trùng
cô quạnh tiếng chim thần ngàn xưa vỗ cánh
dưới bóng trăng mọi vật bất thường


có thể ngồi đây một trăm năm nữa
thở & nghe tiếng núi gọi về
phía tây mặt trời máu lún dần
tiếng chim tu hú gọi thằn lằn chắt lưỡi
bóng dơi hoàng hôn mộng mị thế kỷ
gọi to nhỏ những mảnh gạch vỡ bay
những pho tượng gãy đổ
bóng chiều loang dang dở hình hài
tiếng sóng xa vọng vào lòng tháp
thung lũng không mây
suối chảy máu
lại tiếng chim hốt hoảng gọi rừng
tiếng sấm xế chiều
những tấm bia đục xóa
những dòng chữ quằn quại
tiếng hát đâu xa
qua dòng lệ buổi sáng
trời mưa trời sắp mưa
tiếng sấm xế chiều
ngồi lại với gạch đổ đá vỡ
ngồi lại giữa tiếng chim chiều tà
tiếng hát xa
trong những lòng tháp đổ

Mỹ Sơn 7 - tranh TPK


(…)
ai tự tra hỏi mình bằng bàn tay nhung đỏ
ai gọi kêu mình trên những điện thờ đổ vỡ
tất cả thần linh đều trở về
tất cả chim chóc đều điêu đứng
nói bằng lời gạch đá
đổ vỡ trong mơ


tự thảm sát bằng buổi chiều mộng mị
gọi những con chim đen
& con rắn xanh
vẫy vùng trong trí nhớ
sẽ mở phơi tôi trước bầy kiến đen đỏ
sẽ ngợi ca sẽ nguyền rủa
cợt cười & nhã nhặn
thần linh nơi đây đã hóa đá rồi
đã nhìn thấy những khuôn mặt gạch bi thương
những đường gờ sấm sét
ai sẽ mở phơi mình
trước cánh cửa đền thờ ngàn năm lặng lẽ
mối mọt tường hoang


con thuyền buồm ngàn năm trước còn nghe tiếng gió
con thuyền về cõi chết
con thuyền bờ bên kia
bể nước thánh cánh hoa màu xám
con thuyền bờ bên kia


rơi xuống hồn ta những tảng đá giận dữ
hãy đến mà nghe đổ vỡ
kẻ đập phá chính tâm hồn mình
con ngựa ngu si
bờm ngược gió
trăng mù mờ
rơi xuống hồn ta những viên gạch
hoa văn quằn quại
vết nứt đớn đau
âm thầm chảy máu
rơi xuống rơi xuống từ đỉnh cao
lòng ta thăm thẳm
nhảy vào đó với ngọn cỏ sương mai
nhảy vào đó với cười đùa nước mắt
sâu những đêm quên người


rong chơi với kiến đen bên bờ suối
chỉ gạch đá & cỏ
thỉnh thoảng tiếng chim
& tiếng cười chính mình


cao trên những vầng trăng mòn mỏi
bóng những ngọn tháp quỷ ma gào thét
chịu không nổi một bóng cây chim hót
những vệt trăng mọc chông
tiếng đàn bệnh hoạn
mi chết đi
tiếng đàn năn nỉ
mi chết đi


trong lòng tháp mái thuyền lật ngược
tập ngồi im
uống tiếng con chim hót sớm mai
những gờ gạch bệch bạc
những gờ gạch thách thức thời gian
quái
tiếng con chim xa hút
trên cành cây lạ
với bầy voi
hót đã ngàn năm trước
sao còn rúng động hồn ta
trong lòng tháp mái thuyền lật ngược
trôi về giòng sông chết khi xưa
mi cứ tưởng đùa trêu được mây xanh trời thẳm
đừng bật cười chính mi
lừa đảo
ta sẽ hỏi mi những đêm trăng tỏ
dưới cỏ lau
chỗ ngủ heo rừng
tâm hồn mi nhớp nhúa
đáng chỗ nằm của heo

con heo rừng thô bạo
tàn phá bao nhiêu nương rẫy hồn ta


dưới cái nắng bao la
chóng mặt
tất cả gạch đỏ đều đứng bật lên
bay & gọi
mảnh hồn ta rách máu
sẽ chết trên con thuyền buồm mười thế kỷ trước kia
gạch đỏ mù lòa
bỏ về đơn điệu
nắng rát bỏng đôi mắt trời xa
nắng rạo rực đốt thiêu tâm khảm
chẳng còn là ta
cái nắng mênh mông
thần linh ơi thần linh
hãy lắng nghe tiếng động của rừng
giữa trưa sấm chẻ
gạch đỏ đứng lên
giữa chan hòa ánh nắng
đi vu vơ
những hồn ma cụt đầu
loài quỷ dữ
dụ dỗ tâm hồn


xin cho giọt nước thánh
trên đài thờ linga** kia
xin cho giọt nước mắt
của nàng vũ nữ giữa thời gạch đá vàng son
mồ hôi của đá
làm mặn hồn ta
tạ ơn thần thánh


chiều của những cơn giông trên núi diều hâu mây thong thả
cơn giông bạo ngược
ô hay
mi trêu chọc ư
mi quyến rũ ư
mi hăm dọa ư
cơn giông ngang ngược
ta đã đợi từ đổ vỡ mênh mông gạch đá
cơn mưa chiều hiu quạnh
ta thầm biết sức trẻ nơi mi quái kiệt
ta thầm ghen tị
từ núi đá cao kia
mi trút một lượng nước khổng lồ
lên gạch đá rêu phong
lên hồn ta cạn kiệt
cơn giông chiều nghiệt ngã của ta ơi


thanh thản buổi chiều cỏ mượt
mưa qua đi dịu ngọt đất thiêng
những hạt mưa long lanh nước mắt
những bóng người lẩn lút trong tường tháp
khao khát nước thiêng đổ từ trời
những đôi mắt hồn điên thao thức


linh thánh cận kề
sương chiều cầu nguyện
những cột trụ cúi đầu
lặng lẽ với rừng thiêng
có tiếng chim ngoài kia xa tít
có tiếng gần đâu đây
có tiếng ai êm ái
thần linh đã về
trên những bậc cấp điện thờ nhấm nháp nước mưa


................................................
* Chim thần tượng trưng sự bình yên của Ấn Độ giáo
** Vật thờ hình dương vật tượng trưng cho năng lực sáng tạo


(SH320/10-15)





 

Đánh giá của bạn về bài viết:
0 đã tặng
0
0
0
Bình luận (0)
Tin nổi bật
  • Bãi cát nhàu muối mặnHoang dại một loài hoaAi đặt tên Cúc biểnMàu tím đỏ mượt mà

  • Em về với chị, quê xưaQuê em quê chị, bây giờ quê ai?Cách xa hút tháng năm dàiSao ngày trở lại lạnh gai cả người.

  • (Nhân lời kể của một người chơi chim)

  • Chị tôiphận gáiheo may về lơ lửng sáo diều ngânSông Bồ mười hai bếnbến nào nước đụcbến nào trong...

  • ...Không hề có chia ly, không cả lời giã từ, chỉ phương ấy trongvô vọng của em, chợt giây khắc này bừng chói...

  • Gương mặt thánh thiệnSáng và buồn

  • Sinh 1962 ở Hà Nội, tốt nghiệp Đại học hàng hải tại Liên Xô (1986) và đã từng là thuyền trưởng Hải quân. Ngô Tự Lập đã xuất bản hơn chục đầu sách bao gồm thơ, truyện, tiểu luận và dịch thuật.Anh là hội viên Hội Nhà văn Việt .

  • Sinh năm 1949  tại Bình Lục - Hà . Hội viên Hội Nhà văn Hà Nội.Tác phẩm đã xuất bản:  Dấu lặng - (Thơ)  NXB Văn học 1976;  Đêm thiếu nữ - (Thơ) NXB Văn học 1978. Ngoài ra Trần Lan Vinh còn có thơ in trong các tuyển tập khác.

  • Sinh 1946 tại Liên Minh, Vụ Bản, Nam ĐịnhCử nhân nghệ thuật - Hội viên Hội Nhà văn Hà Nội - Hội viên Hội Mỹ Thuật Hà Nội.Tác phẩm: Trại Muộn (thơ) NXB Văn học 1995;  Mảnh trời qua ô cửa - (thơ) NXB Văn học 1997.

  • Một tiếng thôi mà bao hàm cả cộng đồng dân tộc, cả xứ sở thân yêu với đồng lúa cánh cò, với núi non điệp trùng và rừng vàng biển bạc, những người vợ thương chồng tạo vóc dáng vọng phu.

  • (Gửi nhà thơ L.M.T)Em tìm trong lá một vầng trăng xaEm tìm trong cỏ bóng chiều vừa qua.

  • Đợi tắt mặt trờiĐêm không trăng ta lầm lũi bước sóng đôi với biểnXa khơi thăm thẳm màn đen

  • Tôi vấp ngã vào ban mai trong trẻoNước sông Hương xanh rười rượi tháng tưMưa đầu hạ, sấm chớp chừng vội vãCơn gió hoang lạ lẫm bước tôi về

  • LTS: Thanh Thảo tên thật là Hồ Thành Công, sinh 12 - 3 - 1946 tại Mộ Đức Quảng Ngãi. Tốt nghiệp khoa ngữ văn Đại học Tổng hợp Hà Nội 1969, vào bộ đội, làm báo ở Đài tiếng nói VN, đi chiến trường bộ cuối năm 1970. Là phóng viên chiến trường, ở Ban binh vận R. Sau giải phóng về trại sáng tác Quân khu 5, sau đó giải ngũ, về Hội Văn nghệ Nghĩa Bình và Hội Văn nghệ Quảng Ngãi. Hội viên Hội nhà văn, ủy viên Hội đồng Thơ Hội Nhà văn Việt . Đã in hơn 10 tập thơ và trường ca. Hai lần nhận giải thưởng của Hội Nhà văn Việt cho hai tập thơ “Dấu chân qua trảng cỏ” và trường ca “Những ngọn sóng mặt  trời”. Giờ vẫn làm thơ chơi và viết báo kiếm sống.

  • LTS: Trần Chấn Uy sinh năm 1957, tại Đức Thọ, Hà Tĩnh, hội viên Hội Nhà văn Việt . Anh là một nhà thơ trẻ đã có 5 tập thơ ra mắt bạn đọc. Trần Chấn Uy đi khắp nơi, say mê với cái mình đã chọn, diễn đạt nó với nhiều cung bậc. Tìm kiếm chân lý và cái đẹp để đưa vào thơ, với tấm lòng bao dung, nhân hậu, dưới góc độ nào, giọng thơ Trần Chấn Uy cũng chân chất, mộc mạc, nồng ấm. Nhà thơ Trần Chấn Uy hiện nay công tác ở Đài Truyền hình Khánh Hoà.

  • LTS: Dạy toán nhưng rất yêu thơ đó là điểm đặc biệt của con người Lê Quốc Hán. Lê Quốc Hán viết thơ nhiều. Thơ anh đã in hầu hết các báo ổ địa phương và trong nước. Thấm đẫm mồ hôi của người lao động, anh luôn nhìn cuộc đời với đôi mắt yêu thương, đầy trân trọng. Hồn hậu, mộc mạc, chân chất mà vẫn nói được cái mình gửi gắm không chút sáo cũ, âu đó cũng là điểm mạnh trong thơ Lê Quốc Hán.Lê Quốc Hán hiện nay là Tiến sĩ trường Đại học Sư phạm Vinh.

  • LTS: Sinh năm 1969 đã có 2 tập thơ riêng. Là một cây bút trẻ luôn có ý thức làm mới thơ. Tập thơ đầu tay “Dòng sông cháy” của chị vừa ra mắt bạn đọc đã nhận được giải thưởng văn học của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam 1997.Táo bạo, trăn trở cho cái mới. Khắt khe, đòi hỏi cao chính mình trong lao động nghệ thuật; Nguyễn Bảo Chân đã chọn cho mình một cách đi riêng trên con đường thơ ca. Với ngôn ngữ thơ hiện đại, với hình tượng thơ kỳ lạ - qua cảm xúc tinh tế của một tâm hồn nhạy cảm, Nguyễn Bảo Chân đã mang đến cho bạn đọc những bài thơ hay. Hiện nay Nguyễn Bảo Chân công tác ở Đài Truyền hình Việt - phụ trách chương trình “Tác phẩm và dư luận” trên sóng VTV3.

  • LTS: Sinh năm 1943 ở Hà Nội. Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn là một cây bút nữ nổi tiếng. Với chất thơ dịu dàng, đằm thắm, chị đã đem đến cho thơ Việt một giọng riêng. Chị không tìm kiếm những tứ thơ lạ, mà làm lạ những tứ thơ tưởng như đã cũ. Với 6 tập thơ và 2 tập truyện thiếu nhi, Phan Thị Thanh Nhàn đã nhận được nhiều giải thưởng văn học. Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn hiện nay là UVBCH Hội Nhà Văn Hà Nội và là chủ nhiệm câu lạc bộ nhà văn nữ Việt .

  • Giọng nói chỉ còn thoang thoảngđồng cỏ hoa vàng

  • Thiên niên kỷ mới vẫy ta sangkhốn nỗi quà xuân chưa sẵn sàng