Tranh làng Sình xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên- Huế vốn là dòng tranh dân gian nức tiếng. Nhưng cũng có lúc tranh làng Sình mai một. Tuy nhiên, nhờ những nghệ nhân tâm huyết mà nay dòng tranh này đã trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn du khách.
Gìn giữ màu xưa, giấy cũ
Làng Sình còn có tên gọi khác là làng Lại Ân, nằm ở hạ nguồn sông Hương, phía bên kia là bến Thanh Hà- một cảng sông nổi tiếng thời các Chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
Trước đây, làng Sình có hàng chục hộ làm tranh, chủ yếu phục vụ việc thờ cúng của dân làng và dâng lên triều đình trong các dịp Quốc lễ. Đến những năm 75-80 của thế kỷ trước, nghề làm tranh bước vào ngõ cụt khi bị quy là sản phẩm tuyên truyền cho mê tín dị đoan, gây lãng phí.
Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước nhớ lại: "Hồi đó cán bộ làm căng lắm vì mới giải phóng, điều kiện kinh tế còn khó khăn, giấy không đủ cho học sinh học chứ lấy đâu ra mà cúng rồi mang đi đốt. Thế là có lệnh cấm gắt gao. Họ vào tận nhà, mang mộc bản đi chẻ, đốt cả. Nhìn từng tấm mộc bản trong phút chốc chỉ còn đống gỗ vụn, tro tàn lòng tui như xát muối!”.
Cả mấy chục hộ trong làng đều bỏ nghề. Ông Phước với tâm nguyện muốn giữ lại nghề truyền thống của cha ông, cũng vì kế mưu sinh mà đã tìm mọi cách vượt qua khó khăn. Ông đem những tấm mộc bản bị hỏng, hoặc đã mục "chưng” lên trên sạp để cán bộ tới kiểm tra mang đi chẻ, đốt hết. Những tấm lành lặn ông mang bọc nilon, chôn sau hồi nhà. Đợi đến ngày tết, ông mang khuôn lên làm tranh phục vụ thờ cúng trong nhà rồi mang bán quanh bà con lối xóm. Ông tâm sự: "Hồi đó khổ lắm, chỉ làm trong nhà dùng khi có việc thôi, vì đa phần mộc bản đem lên đều mục ruỗng, hư hỏng cả. Tui bàn với vợ con, muốn giữ được nghề, có thu nhập thì phải vẽ tranh dưới…hầm.” Nói là làm, ban ngày ông đào cái hố trước sân nhà. Cứ mỗi ngày vài thúng đất, "tích tiểu thành đại”, đến khi đường hầm thông ra bên ngoài đã xong, đêm đến, ông cho bắc ván lên trên rồi phủ đất, cán bộ đi kiểm tra không hề hay biết. Ông Phước cùng vợ và 5 người con "tránh trú” dưới hầm để tiếp tục vẽ tranh, sáng mai quấn tranh trong người mang đi đến từng nhà bán. Từ dưới lòng đất, với đôi bàn tay tài hoa của nghệ nhân Phước, dòng tranh dân gian làng Sình đã được "níu lại” trước sự quên lãng của thời gian.
Không dừng lại ở việc giữ nghề, ông Phước còn cố gắng mở rộng, phát triển làm cho nghề vẽ tranh làng Sinh hồi sinh. Từ những năm 96-97 đến nay, ông Phước không ngừng chế tạo mộc bản khắc in tranh từ gỗ mức, gỗ mít, mang đến từng nhà vận động người dân trở lại với nghề. Bên cạnh đó, ông Phước cũng còn dạy nghề cho nhiều con em trong làng trở lại với nghề làm tranh. Đặc biệt, 5 đứa con của ông đều theo với nghề chế tác tranh của cha ông. Nhờ sự cố gắng của ông, từ một vài hộ lẻ tẻ, đến nay đã có 40 hộ trở lại làm tranh. Tranh làng Sình đã hồi sinh.
Tranh làng Sình thành sản phẩm du lịch
Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước cho biết: Đến nay đã có 8 công ty mở các tour du lịch cho khách nước ngoài về với làng Sình để thưởng lãm, mua tranh. Bên cạnh dòng tranh thờ cúng mình vẫn duy trì, chúng tôi còn kết hợp làm thêm tranh trang trí, các bộ lịch bán cho khách phương Tây. Đây là mặt hàng du khách rất ưa chuộng bởi tính dân dã, mộc mạc của nó. Phương án kết hợp với các tour du lịch tại địa phương đã mang lại hiệu quả cao. Mới bước vào nửa vụ tết nhưng cơ sở vẽ tranh của nghệ nhân Phước đã bán "cháy” hàng.
Thời cao điểm như hiện nay, ngoài lao động trong nhà, ông Phước còn phải thuê thêm 20 lao động là những người thợ trong thôn mới làm kịp việc. Nghệ nhân Phước tâm sự: "Dù đến nay đa phần các tranh vẽ đều dùng màu công nghiệp nên làm nhanh hơn, nhưng điều đó không có nghĩa là người nghệ nhân đánh mất nét truyền thống của tranh làng Sình. Các bộ tranh bài chòi, kéo co nam nữ, bịt mắt nam nữ, 4 thế vật…, vẫn tuân thủ các "bút pháp” truyền thống xưa nay của cha ông, đó là đặc trưng của tranh làng Sình. Ngoài ra, chúng tôi còn sáng tạo thêm những bức tranh phản ánh đời sống thường nhật như bộ "xuống vụ”, "trò chơi”, "bát âm”…
Nguồn Đại Đoàn Kết
Nhân dịp chào mừng Festival Nghề truyền thống Huế 2019, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Quan xưởng triều Nguyễn với tinh hoa nghề Việt” tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế vào sáng 25/4.
Sáng 25/4, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Trung tâm Lưu trữ quốc gia I (Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước) đã tổ chức triển lãm về Quan xưởng triều Nguyễn với những chủ đề: “Quan xưởng triều Nguyễn qua châu bản - Di sản tư liệu Thế giới” tại Trường Lang, Đại Cung Môn (Đại Nội Huế).
Chiều 23/4, tại hội trường UBND TP Huế đã diễn ra buổi họp báo Festival nghề truyền thống Huế lần thứ VIII năm 2019.
Đồng chí Lê Đức Anh đã từ trần vào hồi 20 giờ 10 phút, ngày 22-4-2019 tại nhà Công vụ, số 5A, phố Hoàng Diệu, Thành phố Hà Nội.
Sáng ngày 21/4, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã ra quân hưởng ứng "Ngày chủ nhật xanh - Hãy hành động để Thừa Thiên Huế xanh-sạch-sáng".
Sáng 12/4, UBND tỉnh đã tổ chức hội nghị công bố quyết định thành lập Quỹ phòng chống thiên tai tỉnh Thừa Thiên Huế và triển khai công tác thu, nộp Quỹ phòng chống thiên tai năm 2019.
Sáng ngày 12/04, tại quảng trường Ngọ Môn Huế, , Ban Tuyên giáo Trung ương; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam; Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế phối hợp tổ chức Triển lãm ảnh nghệ thuật về đề tài “Biển, đảo quê hương”.
Chiều 11/4, Liên hiệp các Hội VHNT tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức buổi tổng kết chuyến thực tế sáng tác tại các tỉnh miền núi phía Bắc năm 2019.
Chiều 05/4, Liên đoàn Lao động thành phố Huế phối hợp với Liên hiệp các Hội VHNT Thừa Thiên Huế và Hội Nhiếp ảnh Thừa Thiên Huế tố chức hội nghị triển khai cuộc thi ảnh nghệ thuật - thời sự về giai cấp công nhân và Công đoàn Thành phố Huế.
Tháng tư về khiến chúng ta nhớ đến các anh, những người con của quê hương đã nằm xuống những nghĩa trang “rêu mờ mộ chí”, “Các thông tin trên bia/ Tất cả còn để ngỏ/ Tiếng các anh vọng về”… Nơi ấy ánh lên sắc màu của vẻ đẹp lặng thầm mỗi sáng mỗi chiều khi nắng chiếu xiên đỉnh núi. Những hình ảnh lấp lánh trong thơ: “Mưa biên giới bỗng mồ côi giọt chồng”; “Cỏ xanh ngằn ngặt lời thề nước non”, không khỏi khiến chúng ta lặng đi dưới bầu trời bình yên.
Chiều tối 31/3, tại Nhà Kèn, Chi hội Nhạc sĩ Việt Nam tại Thừa Thiên Huế và Hội Âm nhạc tỉnh phối hợp tổ chức chương trình “Nhớ Trịnh Công Sơn” nhân kỷ niệm 80 năm ngày sinh và 18 năm ngày mất nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Sáng 31/3, Tại Gác Trịnh đã diễn ra Triển lãm phòng tranh “ Để gió cuốn đi” nhằm tưởng niệm 18 năm ngày mất của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Quý bạn đọc thân mến.
Những tiềm năng của Thừa Thiên Huế đang được nhìn nhận rõ hơn để phát huy giá trị tiềm tàng vốn có. Bài viết “Những dấu ấn nhân văn trong giấc mơ Huế” cho thấy những động thái phát triển kinh tế của tỉnh trong sự hài hòa với thiên nhiên hầu giữ lại và tôn vinh nét đẹp từng in sâu trong tâm thức mọi người về một thành phố nên thơ từ kinh thành đền đài cổ kính đến bóng dáng con người nghiêng nghiêng bên dòng Hương quyến rũ. Tỉnh Thừa Thiên Huế cũng đang có kế hoạch cho một tương lai Xanh Sạch Sáng mà trong đó “thành phố bốn mùa hoa” đang được kỳ vọng để tăng thêm tính hấp dẫn và trong lành của cố xứ mộng mơ.
Đoàn múa rối thuộc Nhà hát múa rối và nghệ thuật cổ truyền Cố đô Huế vừa có chuyến biểu diễn tại trường Tiểu học Thủy Xuân (TP Huế). Chương trình với nhiều hoạt cảnh gắn với những bài học của các em. Gần gũi, thiết thực, phản ánh tâm lý, tình cảm tuổi thơ...
Sáng ngày 26/03, tại Bảo tàng Lịch sử Huế, Sở văn hóa và Thể Thao Hồ Chí Minh phối hợp với Sở văn hóa và thể thao Thừa Thiên Huế cùng Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh TP Hồ Chí Minh đã tổ chức triển lãm chuyên đề “ Làn sóng cuộc chiến tranh phi nghĩa của Mỹ ở Việt Nam” và “ Phong trào hòa bình Nhật Bản ủng hộ Việt Nam trong chiến tranh 1954- 1975 và tình hữu nghị Việt – Nhật”.
Chiều 25/3, tại trường Đại học Nghệ thuật Huế đã diễn ra lễ khai mạc triển lãm Mỹ thuật trẻ Huế lần thứ 4 - 2019. Triển lãm do Hội Mỹ thuật tỉnh phối hợp với Liên hiệp các Hội VHNT, Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Thừa Thiên Huế và trường Đại học Nghệ thuật Huế tổ chức.
Sáng 24/3, tại khu vực Bến thuyền Tòa Khâm (Công viên 3/2, đường Lê Lợi, TP Huế), Sở Du lịch tỉnh phối hợp với Hiệp hội Du lịch tỉnh và Tỉnh đoàn Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ Phát động ngành Du lịch hưởng ứng "Ngày Chủ nhật xanh".
Sáng ngày 21/03, tại Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã tổ chức Hội nghị đánh giá 02 tháng triển khai đề án “Ngày chủ nhật xanh”.
Sáng 16/3, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Phan Ngọc Thọ đã đến tham dự lễ phát động Ngày Chủ nhật xanh với chủ đề hãy hành động để A Lưới thêm xanh- sạch- sáng cùng bà con thôn A Hươr, xã Nhâm, huyện A Lưới.
Sáng ngày 16/3, Sở Khoa học và Công nghệ phối với Sở Văn hóa và Thể thao, Sở Du lịch và UBND thành phố Huế tổ chức Hội thảo khoa học "Phát huy giá trị văn hóa Huế trong xây dựng thương hiệu áo dài Huế".