Tranh làng Sình xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên- Huế vốn là dòng tranh dân gian nức tiếng. Nhưng cũng có lúc tranh làng Sình mai một. Tuy nhiên, nhờ những nghệ nhân tâm huyết mà nay dòng tranh này đã trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn du khách.
Gìn giữ màu xưa, giấy cũ
Làng Sình còn có tên gọi khác là làng Lại Ân, nằm ở hạ nguồn sông Hương, phía bên kia là bến Thanh Hà- một cảng sông nổi tiếng thời các Chúa Nguyễn ở Đàng Trong.
Trước đây, làng Sình có hàng chục hộ làm tranh, chủ yếu phục vụ việc thờ cúng của dân làng và dâng lên triều đình trong các dịp Quốc lễ. Đến những năm 75-80 của thế kỷ trước, nghề làm tranh bước vào ngõ cụt khi bị quy là sản phẩm tuyên truyền cho mê tín dị đoan, gây lãng phí.
Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước nhớ lại: "Hồi đó cán bộ làm căng lắm vì mới giải phóng, điều kiện kinh tế còn khó khăn, giấy không đủ cho học sinh học chứ lấy đâu ra mà cúng rồi mang đi đốt. Thế là có lệnh cấm gắt gao. Họ vào tận nhà, mang mộc bản đi chẻ, đốt cả. Nhìn từng tấm mộc bản trong phút chốc chỉ còn đống gỗ vụn, tro tàn lòng tui như xát muối!”.
Cả mấy chục hộ trong làng đều bỏ nghề. Ông Phước với tâm nguyện muốn giữ lại nghề truyền thống của cha ông, cũng vì kế mưu sinh mà đã tìm mọi cách vượt qua khó khăn. Ông đem những tấm mộc bản bị hỏng, hoặc đã mục "chưng” lên trên sạp để cán bộ tới kiểm tra mang đi chẻ, đốt hết. Những tấm lành lặn ông mang bọc nilon, chôn sau hồi nhà. Đợi đến ngày tết, ông mang khuôn lên làm tranh phục vụ thờ cúng trong nhà rồi mang bán quanh bà con lối xóm. Ông tâm sự: "Hồi đó khổ lắm, chỉ làm trong nhà dùng khi có việc thôi, vì đa phần mộc bản đem lên đều mục ruỗng, hư hỏng cả. Tui bàn với vợ con, muốn giữ được nghề, có thu nhập thì phải vẽ tranh dưới…hầm.” Nói là làm, ban ngày ông đào cái hố trước sân nhà. Cứ mỗi ngày vài thúng đất, "tích tiểu thành đại”, đến khi đường hầm thông ra bên ngoài đã xong, đêm đến, ông cho bắc ván lên trên rồi phủ đất, cán bộ đi kiểm tra không hề hay biết. Ông Phước cùng vợ và 5 người con "tránh trú” dưới hầm để tiếp tục vẽ tranh, sáng mai quấn tranh trong người mang đi đến từng nhà bán. Từ dưới lòng đất, với đôi bàn tay tài hoa của nghệ nhân Phước, dòng tranh dân gian làng Sình đã được "níu lại” trước sự quên lãng của thời gian.
Không dừng lại ở việc giữ nghề, ông Phước còn cố gắng mở rộng, phát triển làm cho nghề vẽ tranh làng Sinh hồi sinh. Từ những năm 96-97 đến nay, ông Phước không ngừng chế tạo mộc bản khắc in tranh từ gỗ mức, gỗ mít, mang đến từng nhà vận động người dân trở lại với nghề. Bên cạnh đó, ông Phước cũng còn dạy nghề cho nhiều con em trong làng trở lại với nghề làm tranh. Đặc biệt, 5 đứa con của ông đều theo với nghề chế tác tranh của cha ông. Nhờ sự cố gắng của ông, từ một vài hộ lẻ tẻ, đến nay đã có 40 hộ trở lại làm tranh. Tranh làng Sình đã hồi sinh.
Tranh làng Sình thành sản phẩm du lịch
Nghệ nhân Kỳ Hữu Phước cho biết: Đến nay đã có 8 công ty mở các tour du lịch cho khách nước ngoài về với làng Sình để thưởng lãm, mua tranh. Bên cạnh dòng tranh thờ cúng mình vẫn duy trì, chúng tôi còn kết hợp làm thêm tranh trang trí, các bộ lịch bán cho khách phương Tây. Đây là mặt hàng du khách rất ưa chuộng bởi tính dân dã, mộc mạc của nó. Phương án kết hợp với các tour du lịch tại địa phương đã mang lại hiệu quả cao. Mới bước vào nửa vụ tết nhưng cơ sở vẽ tranh của nghệ nhân Phước đã bán "cháy” hàng.
Thời cao điểm như hiện nay, ngoài lao động trong nhà, ông Phước còn phải thuê thêm 20 lao động là những người thợ trong thôn mới làm kịp việc. Nghệ nhân Phước tâm sự: "Dù đến nay đa phần các tranh vẽ đều dùng màu công nghiệp nên làm nhanh hơn, nhưng điều đó không có nghĩa là người nghệ nhân đánh mất nét truyền thống của tranh làng Sình. Các bộ tranh bài chòi, kéo co nam nữ, bịt mắt nam nữ, 4 thế vật…, vẫn tuân thủ các "bút pháp” truyền thống xưa nay của cha ông, đó là đặc trưng của tranh làng Sình. Ngoài ra, chúng tôi còn sáng tạo thêm những bức tranh phản ánh đời sống thường nhật như bộ "xuống vụ”, "trò chơi”, "bát âm”…
Nguồn Đại Đoàn Kết
Phòng Văn hóa và Thông tin thành phố Huế vừa phối hợp với Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế và UBND các phường, xã tiến hành khảo sát, thống nhất phương án điều chỉnh hồ sơ một số di tích đã được xếp hạng trên địa bàn thành phố Huế.
Sáng 30/3, tại công viên Tứ Tượng – TP Huế đã diễn ra trưng bày Hội sách Alpha Books năm 2022 do Công ty cổ phần Sách Alpha (Alpha Books) tổ chức.
Sáng 30/3, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật phối hợp với UBND huyện Phong Điền khai mạc trại sáng tác “Giấc mơ Phong Điền”.
Sáng 27/3, tại Nghinh Lương Đình, thành phố Huế, Sở Văn hóa và Thể thao đã tổ chức Lễ phát động 'Cuộc vận động Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại'; Ngày chạy Olympic vì sức khỏe toàn dân 27/3 và Khai mạc Giải Việt dã truyền thống lần thứ 30 năm 2022.
Sáng 27/3, Trường Tiểu học Điền Lộc, huyện Phong Điền, Huyện đoàn Phong Điền phối hợp với Đoàn Trường Đại học Nghệ thuật Huế tổ chức Hội thi Mỹ thuật với chủ đề “Tuổi trẻ Thừa Thiên Huế với quê hương, đất nước”, “Trường học xanh - sạch - sáng, 4 mùa hoa”.
Ngày 26/3, Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp cùng các đơn vị tổ chức “Ngày hội đạp xe vì du lịch và môi trường”.
Sáng ngày 25/3, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và Trường đại học Nghệ thuật - Đại học Huế phối hợp tổ chức khai mạc trại sáng tác “Mỹ thuật và Di sản”.
Phố đêm Hoàng Thành dự kiến khai trương vào ngày 22/4/2022 và đi vào hoạt động từ 19 đến 23 giờ các ngày thứ 6, thứ 7 hàng tuần.
Từ ngày 29/4, Ủy ban nhân dân Thành phố Huế phối hợp với Cơ quan hợp tác phát triển Đức (GIZ) và Công ty CP VIETSOFTPRO (VPS) sẽ triển khai dịch vụ đạp xe chia sẻ công cộng tại các khu vực trung tâm thành phố Huế.
Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch về việc tổ chức Giải chạy VnExpress Marathon Huế năm 2022.
Sáng ngày 24/3, Sở văn hóa và thể thao tỉnh, Bảo tàng Lịch sử tỉnh phối hợp với UBND huyện Phong Điền và xã Phong Mỹ tổ chức trưng bày chuyên đề “Chiến khu Hoà Mỹ - Căn cứ địa cách mạng của Thừa Thiên Huế” và Hội thi “Theo dòng Lịch sử”. Hoạt động nhằm chào mừng kỷ niệm 47 năm ngày giải phóng quê hương Thừa Thiên Huế (26/3/1975 – 26/3/2022) và 75 năm ngày thành lập chiến khu Hoà Mỹ (1947 -2022).
Chiều 23/3, tại Trường đại học Nghệ thuật – Đại học Huế đã diễn ra Triển lãm Mỹ thuật trẻ lần thứ V do Chi hội Mỹ thuật Việt Nam tại Thừa Thiên Huế và Hội Mỹ thuật Thừa Thiên Huế tổ chức.
Chiều 21/3, Viện Bảo tồn di tích, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức buổi giới thiệu ấn phẩm “Di sản kiến trúc Huế qua nét vẽ - Tư liệu Viện Bảo tồn di tích”. Đến dự có ông Phan Ngọc Thọ - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ.
Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế vừa ban hành Kế hoạch về việc thực hiện Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế với những mục tiêu cụ thể đến năm 2030.
UBND tỉnh vừa ban hành kế hoạch số 106/KH-UBND về việc triển khai thực hiện mở cửa hoàn toàn đón khách quốc tế và phục hồi, kích cầu du lịch.
Ngày 19/3, UBND thành phố Huế đã tổ chức Giải Đua ghe truyền thống thành phố Huế lần thứ I - năm 2022 trên sông Hương và sông Đông Ba, tại khu vực Công viên Trịnh Công Sơn - phường Gia Hội.
Chiều 18/3, Bảo tàng Mỹ thuật Huế phối hợp với Hội Mỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế, Hội Nhà văn tỉnh Thừa Thiên Huế và Nhóm Ký họa đô thị Hà Nội tổ chức buổi lễ phát động chương trình “Hành trình ký hoạ di sản Cố đô Huế 2022”.
Ủy ban Nhân dân tỉnh vừa ban hành kế hoạch tổ chức “Triển lãm trang phục truyền thống các nước ASEAN”.
Sáng sớm 16/3 (14/02 âm lịch), tại đàn Xã Tắc (phường Thuận Hòa, TP Huế), Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã trang trọng tổ chức Lễ tế Xã Tắc. Buổi lễ diễn ra trang nghiêm theo đúng các nghi lễ truyền thống, tín ngưỡng tâm linh nhằm cầu cho Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi.