Quý bạn đọc thân mến.
Từ số 397 (3/2022), Tạp chí Sông Hương được cấp giấy phép mới, thực hiện Thông tư 41/2020/TT-BTTTT ngày 24/12/2020 của Bộ Thông tin và Truyền thông phải thêm chữ “Tạp chí” ở phía trước măng sét. Từ tháng 6 này, chào mừng số 400, Tạp chí Sông Hương thay đổi hình thức trình bày song vẫn giữ nguyên logo và măng sét truyền thống của Tạp chí những ngày đầu thành lập.
Tạp chí Sông Hương được Thường vụ Tỉnh ủy Bình Trị Thiên quyết định cho thành lập vào tháng 4 năm 1983 và bổ nhiệm nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm làm Tổng Biên tập, nhà văn Nguyễn Khắc Phê làm Phó Tổng biên tập; tháng 6 năm 1983 ra số báo đầu tiên. Vào tháng 6 năm sau, Tạp chí Sông Hương tròn 40 năm. Đây là mốc son để các thế hệ tiền nhiệm, các cộng tác viên và độc giả của Sông Hương ôn lại nhiều kỷ niệm đẹp.
Trong nhiều năm qua Tạp chí Sông Hương luôn nhận được sự quan tâm của Tỉnh; gần đây là trong Thông báo số 110/TB-UBND ngày 30/3/2022 của UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, Thông báo Kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thanh Bình tại buổi làm việc của với Tạp chí Sông Hương về tình hình hoạt động năm 2022. Ban Biên tập sẽ tận tâm cố gắng hết mình để phụng sự bạn đọc, chuyển tải những giá trị nhân văn của văn học nghệ thuật. Mong muốn sau gần 40 năm phát triển, Sông Hương vẫn giữ trọn tấm lòng với bạn đọc, là địa chỉ tin cậy để văn nghệ sĩ gửi gắm tác phẩm tâm huyết.
Số tạp chí này do họa sỹ Nguyễn Thiện Đức thiết kế biểu tượng các chuyên mục và trình bày theo hình thức mới. Ấn phẩm số 400, là năm thứ 39 Tạp chí Sông Hương ra số báo đầu tiên. Nhân dịp này Sông Hương giới thiệu bài viết: “Sông Hương ngày bão”. Bài viết chân thực mang lại nhiều cảm xúc về chặng đầu làm báo của Ban Biên tập. Câu chuyện được kể về một cuối thu năm 1985, cơn bão số 7 và số 8 tràn vào Bình Trị Thiên, Tạp chí Sông Hương nhanh chóng cho ra tờ phụ trương đầu tiên để phản ánh kịp thời về cơn bão mà cả nước đang lo lắng; thành công ngoài mong đợi về lượng phát hành và bạn đọc nồng nhiệt đón đọc.
Số tạp chí 400 trên tay bạn đọc cũng là sự gặp gỡ của những tác giả thân quen trên văn đàn ở nhiều vùng miền. Nhiều sắc thái của cảm xúc thấm thía ân tình trong thơ và lấp lánh gam màu triết lý nhân sinh bình dị, hài hòa giữa lòng người và tạo vật. Câu chuyện tình trong truyện ngắn “Duyên thắm” như mở ra từ một gút thắt của lịch sử. “Những buổi chiều màu cam” ám ảnh và lửng lơ như một áng mây chiều. Một tình bạn chắc thật mà mong manh bởi xô đẩy của nghiệp thức đâu đó trong siêu hình bụi bám. Một mối tình nhưng nhức mà chưa thấy đâu là vết thương đích thực. “Đêm ở cánh đồng gai”, truyện dịch về câu chuyện được kể trên đảo là sự truy đuổi ý niệm huyền mị và thách thức thực tại đến tận cùng. 200 năm trường thi Thừa Thiên” - dòng tư liệu mới về tiến trình lịch sử của nơi ngày xưa thí sinh thi thố tài năng, thực hiện hoài bão làm quan giúp nước. Ở mỗi chuyên mục của số báo Sông Hương đều mong muốn mang đến bạn đọc sự hấp dẫn.
Trân trọng cảm ơn quý bạn đọc.
Ban Biên Tập
Dưới đây là mục lục:
VĂN
- Sông Hương ngày bão - VÕ MẠNH LẬP
- Duyên thắm - LÊ KIM SƠN
- Những buổi chiều màu cam - ĐINH PHƯƠNG
- Bơi đêm - HƯƠNG VĂN
THƠ
- LỮ MAI
+ Đùa với hàng hoa nhỏ
+ Nhà mẹ
- VĨNH NGUYÊN
+ Hình như
- HUỲNH THỊ QUỲNH NGA
+ Mùi chiêm bao
+ Que thời gian
+ Những tia sáng phục sinh
- ĐÀO DUY ANH
+ Viết từ vô thức
- DUYÊN AN
+ Ký ức của vườn
+ Khoảng trống
- ĐOÀN MẠNH PHƯƠNG
+ Chạm
+ Giữa
- TRẦN QUỐC TOÀN
+ Biên sử của làng
+ Giữa làng quê
- NGÔ THANH VÂN
+ Về đi…
+ Cảm ơn mình tỉnh cơn say
- ĐÔNG HÀ
+ Miền yêu thương
- NGUYEN SU TU
+ Quy Nhơn
- NGUYỄN HỒNG VÂN
+ Tình ca phố
+ Khoảng lặng
- KHÉT
+ Ngồi cùng ma núi
- TỊNH BÌNH
+ Ban mai trắng
+ Hát khúc đồng xanh
NHẠC
- Bé ngoan hỏi mẹ - Nhạc: Quách Ngọc Hiếu - Thơ: Lê Huyền
- Chiếc que diêm ngộ nghĩnh - Nhạc và lời: Trương Pháp
* Bút ký dự thi
- Phiêu bạt giữa xứ kinh kỳ - TRẦN BĂNG KHUÊ
CỬA SỔ NHÌN RA VĂN HỌC THẾ GIỚI
- Đêm ở cánh đồng gai - OKAMOTO KIDO - ICHIRO NGUYỄN dịch và giới thiệu
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM
- Có một miền quê như thế trong văn thơ Văn Công Hùng - ĐÀO TUẤN ẢNH
HUẾ - DÒNG CHẢY VĂN HÓA
- 200 năm trường thi Thừa Thiên - THƠM QUANG
VẤN ĐỀ & DƯ LUẬN
- Bàn thêm về thuật ngữ Đan Dương - VÕ VINH QUANG
Bìa 1: Tác phẩm SƯƠNG PHƠI CHIỀU TƯỢNG ĐÁ (Acrylic, 100cm x 100cm, 2020) của họa sỹ Đặng Mậu Tựu
Bìa 2: Tác phẩm KÝ ỨC THÁNG NĂM (Acrylic, 120cm x 120cm, 2021) & tác phẩm TRĂNG QUÊ (Acrylic, 120cm x 120cm, 2018) của họa sỹ Đặng Mậu Tựu
Bìa 2: Tác phẩm BẠCH MÃ & tác phẩm ĐẾN TRƯỜNG của NSNA Hồ Ngọc Sơn
* Thiết kế, trình bày bìa 1 và biểu tượng các chuyên mục: Họa sỹ Nguyễn Thiện Đức
- Minh họa: Họa sỹ Phan Thanh Bình, họa sỹ Nguyễn Thiện Đức, họa sỹ Đặng Mậu Tựu, Họa sỹ Nhím
- Ảnh tư liệu của nhà báo Dương Phước Thu
- Vi nhét: Họa sỹ Đặng Mậu Tựu, Họa sỹ Tô Trần Bích Thúy
Cố đô Huế bây giờ không còn trầm mặc, phong cảnh về đêm thật quyến rũ bởi việc chiếu sáng nghệ thuật cầu Trường Tiền.
Sáng 10-3, Sở VHTT&DL tỉnh Thừa Thiên- Huế phối hợp với UBND huyện A Lưới đã tổ chức lễ hội Ariêu Car_một trong những lễ hội văn hóa truyền thống lớn với sự tham gia đông đảo cộng đồng người dân tộc thiểu số Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu, Pa Hy đang sinh sống ở địa bàn vùng cao huyện A Lưới .
Nhà vườn An Hiên, phủ thờ Công chúa Ngọc Sơn, Xuân Viên Tiểu Cung... là những nhà vườn đẹp bậc nhất xứ Huế. Hệ thống kiến trúc dân gian này là một điểm nhấn trong khám phá nét đẹp văn hóa Cố đô.
Lễ hội A riêu Car là dịp để các dân tộc hội tụ, thể hiện tinh thần đoàn kết, tính cộng đồng, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống.
Là món ăn có cái tên khiến nhiều người phải ngẩn ra vì nghe quá lạ, canh chột nưa chinh phục thực khách bởi hương vị đậm chất quê và cái tình của người dân Huế.
SHO - Sáng ngày 21/2 (14 Tháng Giêng năm Bính Thân), Hội Nhà văn Thừa Thiên Huế đã tổ chức chuyến đi Viếng mộ thi nhân tại các nghĩa trang trên địa bàn thành phố Huế tưởng nhớ các văn nghệ sĩ đã khuất . Đây là năm thứ tám văn nghệ sĩ Cố đô Huế tổ chức đi viếng mộ thi nhân vào dịp Tết Nguyên tiêu.
Không biết có tự bao giờ mà hoa tre là lễ vật không thể thiếu trong lễ "cúng bổn mạng" đầu năm của mỗi gia đình xứ Huế. Nội tôi kể rằng: Thuở xưa khi chưa có "ông tổ" khai sinh ra loại hoa tre thì người ta "cúng bổn mạng" bằng hoa thọ. Hoa thọ mang ý nghĩa trường tồn, cầu mong được sống lâu để sum vầy cùng con cháu.
Là kinh đô xưa cổ còn được lưu giữ gần như toàn vẹn nhất cho đến bây giờ, Tết ở Huế tượng trưng cho sợi dây liên kết giữa quá khứ và hiện tại.
Cặp rắn này chỉ xuất hiện tại chùa vào các ngày sóc vọng (các ngày 1, 15, 30 hàng tháng) và trú lại qua đêm trong hang cây da cổ thụ rồi lặng lẽ bỏ đi. Thấy chuyện lạ, một số người cho rằng đây là đôi rắn “có chân tu” nên mới về chùa để “nghe giảng giải kinh Phật”...
Bấy lâu nay, nhiều người dân, du khách vẫn thường nhắc đến con rùa khổng lồ thi thoảng xuất hiện trên dòng sông Hương, đoạn trước mặt điện Hòn Chén (thuộc thôn Ngọc Hồ, phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên – Huế). Người dân địa phương gọi đó là “rùa thần”.
Có thể nói, trong số hàng trăm sản phẩm bằng tre của các nghệ nhân làng Bao La (xã Quảng Phú, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế) tạo nên, chúng tôi ấn tượng nhất là đèn lồng các loại. Từ đèn ú, đèn lục giác, bát giác… Tuy khác nhau về mẫu mã, hình dáng nhưng tất cả đều chan chứa tâm tình, gửi gắm “cái hồn” của làng nghề nơi đây.
Bên cạnh lớp nghệ nhân "vàng", lớp những nghệ sỹ "măng non" - nghệ sỹ trẻ là thế hệ mới sẽ đồng hành cùng nghệ thuật Ca Huế trên con đường phát huy giá trị di sản này ra cộng đồng, tiến tới hội nhập di sản quốc tế. Do đó, việc làm sao để truyền lại vẹn nguyên bản sắc, đúng cái "chất" của Ca Huế cho lớp nghệ sỹ trẻ kế tục cũng đang là vấn đề được các ban, ngành quan tâm.
Chuyên đề trọng điểm của số báo này, dành nhiều trang về Hoàng Phủ Ngọc Tường - nhà văn, nhà văn hóa Huế. Những trang văn của ông, như chiếc đũa thần, thức dậy những vỉa tầng văn hóa Huế. Một điều khác, ông cùng bạn bè thuở ấy, với một hệ mỹ cảm khác biệt, đã tạc vào văn nghệ Huế, Việt Nam những giá trị trường cửu.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Với những giá trị mà cổ vật cung đình Huế vốn có, và với “quê hương” nó được sinh ra, cố đô Huế xứng đáng đón nhận lại những cổ vật quan trọng một thời của cha ông.
Tại Huế, toàn bộ các ấn quý bằng vàng, bạc, ngọc hay còn gọi là Kim Ngọc Bảo Tỷ đến nay không còn một chiếc nào. Có lẽ thật sự đây là điều đáng tiếc nhất khi xuất xứ những chiếc ấn quý đó đều từ Huế mà ra.
Những biến cố của lịch sử đã khiến cho một lượng cổ vật lớn và quý hiếm đã “biến mất” khỏi cố đô Huế. Hãy cùng lật lại những điểm mốc ấy.
Triều đại phong kiến vua Nguyễn cuối cùng tại Huế đã trải qua với bao biến cố lịch sử. Hàng vạn cổ vật quý hiếm đi cùng triều đại này hiện đã mất mát quá nhiều, không còn “ở lại” được trên mảnh đất nó đã từng tồn tại.
Hai đồng tiền cổ quý hiếm là loại tiền dùng để ban thưởng chứ không dùng để trao đổi, mua bán có tên là “Gia Long thông bảo” và “Minh Mạng thông bảo” với kích thước rất lớn vừa được một người dân ở Quảng Bình lần đầu phát hiện.
Với một di sản văn hoá vật thể và tinh thần mang ý nghĩa quốc hồn quốc tuý của dân tộc, Huế là một hiện tượng văn hoá độc đáo của Việt Nam và thế giới.