Không khí Xuân Đinh Dậu 2017 đang lan tràn khắp nơi. Những trang báo tết của Sông Hương được hình thành trong những ngày nắng mới lên sau hai tháng kỷ lục mưa Huế dầm dề hiếm có xưa nay. Đất trời đã chuyển vận theo biến đổi khí hậu, đó là những lời nhắc nhở của tạo hóa, và từ đó, nhân loại cũng phải nhìn nhận lại cách ứng xử của mình - “phải biết lễ độ trước thiên nhiên”. Xa hơn, con người đã đến lúc cần nhìn lại về cuộc sống của mình như thế nào cho đúng bản chất đời sống mà tạo hóa đã ban cho.
Một trong những lẽ sống đầy minh triết của người dân Việt Nam là hòa mình gần gũi với thiên nhiên. Bác Hồ trong hành trình tiếp bước di sản văn hóa dân tộc đã phát động “Tết trồng cây” từ năm 1959. Bài viết mở đầu cho tạp chí số này, nhắc lại lời dạy của Người: “Phải bảo vệ rừng như bảo vệ nhà cửa của mình”; lời nhắn nhủ ấy, sau bao năm vẫn còn thời sự không chỉ trong mỗi độ xuân về.
Năm Đinh Dậu, con Gà lại được luân phiên cầm lá cờ xuân cất tiếng gáy chào năm mới trong chu kỳ 12 con giáp vốn được nhiều người cho là xuất xứ từ Việt Nam. Bài viết “Gà - từ biểu tượng văn hóa đến biểu trưng ngôn ngữ và văn học” sẽ giúp bạn đọc hệ thống lại về biểu tượng xuyên văn hóa của Gà; hình ảnh Gà trong văn hóa tín ngưỡng, trong ngôn ngữ đời sống và văn chương Việt Nam. Với những giá trị đặc trưng của hình tượng con Gà, chúng ta nhận ra đặc tính tư duy, tâm thức văn hóa của tiếng Việt và dân tộc Việt.
Tết ở vùng đất Cố đô Huế vốn mang nhiều màu sắc lễ nghi, tâm linh và nhiều hoạt động lễ hội, vui xuân phong phú, mang đậm bản sắc vùng văn hóa Huế. Người dân Huế xưa chơi Tết thật lắm công phu. Không kể những trò trong cung vua phủ chúa, trò vui nơi thôn dã cũng rất phong phú với bài chòi, đu tiên, đua ghe, đấu vật, bầu cua tôm cá, xăm hường, tứ sắc… Không khí Tết xưa và nay sẽ được nhiều bài viết trong số báo này điểm tô cho bạn đọc hình dung.
Mùa xuân, chúng ta vui theo tiếng cười hồn nhiên của trẻ thơ, như lệ thường hàng năm trên báo tết, Sông Hương để dành một số trang cho tuổi thiếu nhi. Năm nay chúng ta sẽ nghe các em lý giải bằng huyền sử vì sao quả đất xanh? “Hành tinh xanh” - cụm từ đầy yêu thương này một lần nữa nhắc nhở ý thức của nhân loại trong hành trình tồn tại và phát triển. Làm sao để trái đất mãi xanh để duy trì cuộc sống hạnh phúc cho toàn thế giới đang là câu hỏi đầy trách nhiệm dành cho tất cả mọi người đã dự phần trong cuộc sống hôm nay.
Trước mùa xuân, Sông Hương kính chúc quý bạn đọc một năm mới nhiều hạnh phúc, quý bạn viết nhiều niềm vui sáng tạo, chúc tất cả chúng ta một năm mới an khang, thịnh vượng.
BAN BIÊN TẬP
- Thư Tòa soạn
- NGẪM TỪ CHUYỆN “TẾT TRỒNG CÂY” CỦA BÁC HỒ - Vĩnh An
VĂN:
- TRUYỀN THUYẾT VỀ KÊ QUYỀN - Trần Bảo Định
- ĐỒI MA - An Phú - 17
- HẢI ĐƯỜNG DƯỚI ĐẤT… - Thái Kim Lan
- NHỮNG MÙA XUÂN LỮ THỨ - Lê Vũ Trường Giang
- 29 TẾT RA NGỒI CÀ PHÊ QUÁN CHỢ… - Vũ Dy
THƠ:
NGUYÊN QUÂN - ĐÔNG HÀ - TIẾN THẢO - NGUYỄN HOÀNG THỌ
PHẠM THỊ PHƯƠNG THẢO - LÊ NGÃ LỄ - CAO QUẢNG VĂN - VĨNH NGUYÊN NGUYỄN ĐÔNG NHẬT - TRẦN HỮU DŨNG - BẠCH DIỆP - NG.H. DAO TRÌ
TRIỆU TỪ TRUYỀN - TỪ HOÀI TẤN - TRỊNH BỬU HOÀI - PHẠM BÁ THỊNH
NGUYỄN ĐẠT - NGÀN THƯƠNG - VŨ TRỌNG QUANG - ĐỨC SƠN
LƯƠNG VIẾT KHIÊM - NGUYỄN DUY TỪ - NGUYỄN MAN KIM
NGUYỄN THIỀN NGHI - HOÀNG VŨ THUẬT - NGÔ ĐÌNH HẢI
TRIỆU NGUYÊN PHONG - P.N.THƯỜNG ĐOAN - NGUYỄN LOAN
HOÀNG XUÂN THẢO - PHẠM TRƯỜNG THI
NHẠC:
- HƯƠNG XUÂN - Nhạc & Lời: Tú Minh
- TINH KHÔI MÙA XUÂN - Lời: Nguyễn Lãm Thắng & Nhạc: Trương Pháp
- XUÂN VỀ TRÊN QUÊ HƯƠNG - Nhạc: Võ Phương Anh Lợi & Thơ: Lâm Vũ Nhi
TRANG THIẾU NHI:
- HUYỀN SỬ QUẢ ĐẤT XANH - Thanh Duy
- KHI GÃ NGHỆ SĨ YÊU - Nguyễn Trương Khánh Thi
Thơ:
NGUYỄN VĂN THANH
Anh gà trống
- ĐÔNG HƯƠNG
Đúng giờ
- Năm Dậu nói chuyện gà:
- GÀ, TỪ BIỂU TƯỢNG VĂN HÓA ĐẾN BIỂU TRƯNG NGÔN NGỮ VÀ VĂN HỌC - Nguyễn Văn Hùng
HUẾ DÒNG CHẢY VĂN HÓA:
NGÀY CUỐI NĂM VÀ CÔNG TÁC CHUẨN BỊ CHO NĂM MỚI CỦA CÁC VUA TRIỀU NGUYỄN - Thơm Quang
TÁC GIẢ - TÁC PHẨM & DƯ LUẬN:
- TẢN MẠN VỀ BÌA BÁO XUÂN NGÀY XƯA - Trần Viết Ngạc
- NGHỆ THUẬT NÓI LÁI TRONG THƠ CỦA NGUYỄN KHOA VY VÀ VÕ QUÊ - Triều Nguyên
- Cuộc xướng họa thơ năm Ất Dậu 2005:
- ĐẦU NĂM ẤT DẬU, KHAI BÚT TẠI HÀ THÀNH - Trần Văn Khê
- Bìa 1: Tác phẩm “TĨNH VẬT” (Sơn dầu) của họa sĩ ĐỖ DUY TUẤN
- Minh họa: Đặng Mậu Tựu, Nhím
T.Giang (tổng hợp)
Trong lúc các ngành tiểu thủ công nghiệp ở Thừa Thiên – Huế đang gặp nhiều khó khăn thì ngôi chợ nón Huế truyền thống độc nhất vô nhị tại làng Dạ Lê vẫn thu hút rất đông bà con ở các làng nón nổi tiếng của Huế đến giao thương.
(SHO) - Vừa qua, toàn tỉnh đã có mưa rất to, gây ra một đợt lũ trên hệ thống các sông và vùng thấp trũng trong tỉnh, làm ngập nhiều nhà, sạt lở kênh mương, hư hỏng đường xá...
Nếu như ở các địa phương khác việc thờ cúng loài chó chỉ mang ý nghĩa là thần canh cổng, trông coi nhà cửa, giúp trừ tà, cầu phúc, thì việc thờ cúng "Thiên Cẩu" ở hai thôn Phổ Trung, phổ Đông, xã Phú Thượng, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế mang một ý nghĩa khác hẳn: Thờ chó đá gắn liền với những giai thoại ly kỳ về "linh khuyển" được trời ban xuống trần gian, được nhân dân trong thôn truyền miệng cho con cháu từ đời này sang đời khác.
Chùa xây xong chưa bao lâu thì có một con rùa khá lớn từ dưới sông Hương bò lên đồi Hà Khê. Đó là đồi Hà Khê nổi danh về phương diện phong thủy với thế đất rồng cuộn hổ ngồi (long bàn hổ cứ) từng chiếm vị trí đặc biệt tôn nghiêm trong tâm thức và ký ức của các vua chúa nhà Nguyễn…
Mặc dù có tổ bảo vệ trực ban đêm và có người ngủ lại ngay tại các điểm chính của di tích lăng Tự Đức - thuộc Quần thể Di tích Cố đô Huế, nhưng kẻ trộm vẫn lẻn vào và “cuỗm” đi nhiều cổ vật có giá trị. Đây không phải là lần đầu tiên di tích Huế bị trộm khoắng cổ vật, mà trước đó đã có nhiều vụ tương tự.
Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu (BĐKH) ngày càng rõ nét trong những năm gần đây đã tác động tiêu cực đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, trong đó có di sản văn hóa và di sản thiên nhiên. Với 12 di sản thế giới đã được UNESCO vinh danh, hơn 4 vạn di tích phân bố ở khắp mọi miền đất nước, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản ở Việt Nam trước tác động BĐKH đang gặp những thách thức lớn.
Leo lên dốc cao dựng đứng, lội qua suối sâu vắt búng đầy dưới đôi dép cao su… chúng tôi theo lực lượng tuần tra song phương của Đồn Biên phòng Cửa khẩu A Đớt, huyện A Lưới (Thừa Thiên - Huế) và lực lượng bảo vệ biên giới tỉnh Xê Kông từ tờ mờ sáng tới xế trưa mới chạm chân đến đỉnh núi Trường Sơn hùng vĩ…
Trong trí nhớ của tôi, làng trường thọ có nhiều ở phía Bắc. Thế nhưng, khi đến Huế cũng nghe chuyện này, tôi đã tức tốc đến làng Trúc Lâm (phường Hương Long, TP.Huế).
(SHO) - Festival Huế 2014 tổ chức các loại hình dịch vụ về đêm tại khu vực xung quanh Hoàng Thành Huế. Đó là kết luận UBND tỉnh tại cuộc họp nghe báo cáo kế hoạch cho Festival 2014 sắp tới.
(SHO) - Rạng sáng 8-11, lăng Tự Đức (nằm trên địa bàn P.Thủy Xuân, TP.Huế, Thừa Thiên – Huế) bị mất cổ vật quý.
(SHO) - Vào tối ngày 7/11, Hội Nhà Văn Thừa Thiên Huế phối hợp với Tạp chí Sông Hương, Tủ Sách Văn tuyển Sài Gòn tổ chức cuộc giao lưu, giới thiệu tập “Thơ Tình Nguyễn Miên Thảo” (2013) tại Trung tâm văn hóa Phương Nam, 15 Lê Lợi, Huế.
(SHO) - Từ đêm đến sáng nay, do ảnh hưởng của nhiễu động gió đông trên cao kết hợp với hoàn lưu phía Bắc của áp thấp nhiệt đới, nên tỉnh Thừa Thiên Huế có mưa to đến rất to cộng thêm việc xả lũ của các nhà máy thủy điện đã khiến cho nước sông ở một số nơi dâng cao, gây ta lũ lụt.
Tọa lạc tại địa chỉ 31 đường Nguyễn Chí Thanh (thuộc phường Phú Hiệp), thành phố Huế, phủ thờ Công chúa Ngọc Sơn được xây dựng vào năm 1921 dưới thời Khải Định.
Bạn có về kinh đô Huế với tôi, cùng mở trang sách 13 đời vua, 9 đời chúa, cùng đi thăm Đại Nội, và nhớ ra sân sau cố cung, mua một chiếc vé, rồi hóa trang khoác áo, mũ, đi hài, làm hoàng hậu chụp ảnh kỷ niệm. Rồi vẫn phải quay lại sân sau để xem đoàn tùy tùng đi “tuần”, trống không dong nhưng cờ mở.
Đằng sau lối sống xa hoa và những ngôi mộ hoành tráng bậc nhất Việt Nam của làng 'ăn xin' (An Bằng thuộc xã Vinh An, huyện Phú Vang - tỉnh Thừa Thiên - Huế) là những câu chuyện 'cười ra nước mắt' không phải ai cũng biết
Bạch mai là 1 loại hoa lạ hiện xuất hiện rất ít tại Việt Nam, cả miền Trung, Nam, Bắc. Hoa nhỏ chỉ bằng đầu ngón tay cái, có 5 cánh, thi thoảng mới có 6 cánh, nhụy màu trắng vàng. Đặc biệt, hương hoa thơm ngát, nếu hít thật sâu thì sẽ thơm buốt mũi. Ở dưới những tán cây bạch mai đang lúc ra bông, ta khoan thai vì hương thơm ngát toát ra từ cây.
Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước có biết bao tấm gương anh dũng quả cảm của phụ nữ Việt Nam, 11 cô gái Sông Hương là một tập thể kiên cường chiến đấu, lập nên chiến công vang dội trong Chiến dịch Mậu Thân 1968. Các bà được Bác Hồ khen ngợi và được Đảng, Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân…
Từ biển Thuận An, xuôi theo dòng sông Ô Lâu để đi dọc theo chiều dài đầm phá.
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở nước ta phát triển trong bối cảnh của cơ chế thị trường, có mặt tích cực là khơi dậy mọi tiềm năng sáng tạo, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ về KT-XH, tạo thêm nhiều giá trị văn hóa mới, làm giàu thêm bản sắc văn hóa dân tộc, nhưng đồng thời cũng nảy sinh những mặt tiêu cực, có nguy cơ hủy hoại bản sắc văn hóa dân tộc.
Dù bây giờ ở Huế có nhiều nhà hàng đặc sản, nhưng những ai một lần được thưởng thức những món ăn dân dã, nhưng ngọt ngào dư vị đồng quê của làng Nam Phổ chắc chắn sẽ không thể nào quên.